Houten achtbaan
| Houten achtbaan | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
De houten achtbaan Son of Beast in Amerika was de enige moderne houten achtbaan met een looping ter wereld.
| ||||
| Algemene informatie | ||||
| Bouwer(s) | Momenteel: Gravitykraft Corporation, Great Coasters International, Martin & Vleminckx, Rocky Mountain Construction Voorheen: Custom Coasters International, Intamin, National Amusement Device Company, Philadelphia Toboggan Coasters, Vekoma | |||
| ||||
Een houten achtbaan is een achtbaantype waarbij een gelamineerde houten rails met daarop platte stalen rails, ondersteun wordt door een draagconstructie die zo goed als volledig uit hout bestaat. Houten achtbanen hebben bijna nooit inversies. In plaats daarvan bestaat een houten achtbaan voor het grootste deel uit op-en-neer gaan, met banked en overbanked turns.
Sommige van de eerste achtbanen (uit de 19e eeuw) bevatten al inversies, maar deze hadden heel hoge g-krachten doordat ze perfect rond waren.[1] Pas een halve eeuw nadat fabrikanten (i.p.v. hobbyisten) achtbanen begonnen te vervaardigen, opende er opnieuw een houten achtbaan met een looping. De in 2012 gesloopte Son of Beast opende namelijk in 2000 in het Amerikaanse park Kings Island. In 2006 ontstond er echter een scheur in een spoorbalk, waardoor 27 mensen gewond raakten. Na dit incident werd besloten treinen van een andere fabrikant, Gerstlauer, op de baan te plaatsen. Deze karretjes waren lichter, zodat de houten baan minder belast werd. De nieuwe treinen voltooiden de looping echter niet altijd, maar om zeker te zijn dat de nieuwe treinen niet stil zouden vallen, werd de looping eind 2006 verwijderd.
Sinds de jaren 00 van de 21e eeuw zijn er diverse bedrijven, zoals Rocky Mountain Construction (RMC), The Gravity Group en Great Coasters International (GCI) die houten achtbanen kunnen bouwen met inversies,[2] maar de Son of Beast blijft de enige moderne houten achtbaan met een looping.
De enige houten achtbaan waarbij de achtbaantrein zijn potentiële energie kreeg met een lancering i.p.v. een liftheuvel was de in 2016 geopende Lightning Rod in Dollywood. In de winter van 2023/24 werd het lanceergedeelte echter omgebouwd naar een kettinglift omdat de lancering veel storingen had.[3]
Houten achtbanen worden ook wel woodies genoemd.
Typen
[bewerken | brontekst bewerken]Er zijn twee soorten houten achtbaanontwerpen. Al gebruiken veel houten achtbanen elementen van beide soorten in de baanrit.[4]
Heen-en-terug ("Out and Back")
[bewerken | brontekst bewerken]Een heen-en-terugachtbaan gaat als het ware in een rechte lijn heen en na een 180º-bocht volgt het die lijn terug. Hierbij komt de trein vaak veel heuvels tegen die airtime veroorzaken. Colossos in Heide-Park en Heidi The Ride in Plopsaland Belgium zijn hier een voorbeeld van.
Twister
[bewerken | brontekst bewerken]Twisters kennen veel bochten en zijn op een kleiner oppervlak gebouwd dan de "out and back".[4] Voorbeelden uit de Benelux zijn Troy in Toverland en Weerwolf in Walibi Belgium.
Houten achtbanen in de Benelux
[bewerken | brontekst bewerken]- Troy in Toverland
- Loup Garou/ (NL: Weerwolf) in Walibi Belgium
- Heidi The Ride in Plopsaland Belgium
- Pegasus in Efteling werd in juni 2009 gesloten om na een renovatie te heropenen op 1 juli 2010 als Joris en de Draak: een hybride (houten) tweelingachtbaan met stalen baan en houten ondersteuningen.
- Robin Hood in Walibi Holland. Is gesloten en deels afgebroken, en onder de naam Untamed heropend op 1 juli 2019 als hybride (houten) achtbaan: een stalen baan wordt vastgehouden door houten ondersteuningen.
Records
[bewerken | brontekst bewerken]- Hoogste houten achtbaan in de wereld: T-Express en Wildfire (Everland en Dierentuin Kolmården) met 56 meter.
- 'S werelds grootste maximumsnelheid op een houten achtbaan: Lightning Rod (Dollywood) met 117 km/uur.
- Langste houten achtbaan in de wereld: The Beast (Kings Island) met 2.243 meter.
- Meeste inversies op een houten achtbaan: Wildfire (Kolmarden) en Outlaw Run (Silver Dollar City) met elk 3 inversies.[5]
- Steilste houten eerste afdaling in de wereld: Wildfire (Kolmarden) met 83º.[6]
- Hoogste houten achtbaan in Europa: Wildfire (Kolmarden) met 56 meter.
- Snelste houten achtbaan in Europa: Wildfire (Dierentuin Kolmården) met 115 km/uur.
- Langste houten achtbaan in Europa: Coaster Express (Parque Warner Madrid) met 1394,2 meter.
- Hoogste houten achtbaan in de Benelux: Troy (Toverland) met 31,9 meter.
- Snelste houten achtbaan in de Benelux: Troy (Toverland) met 86,9 km/uur.
- Langste houten achtbaan in de Benelux: Troy (Toverland) met 1077 meter.
In 2009 werd onderstaande hoogste houten achtbaan allertijden gesloten, en na de sloop in 2012 werd Colossos de hoogste houten achtbaan van de wereld:
- Hoogste houten achtbaan ooit: Son Of Beast (Kings Island) met 66,4 meter.
- Hoogste maximumsnelheid van een houten achtbaan ooit: Son Of Beast (Kings Island) met 126 km/uur.
Zie ook
[bewerken | brontekst bewerken]Externe links
[bewerken | brontekst bewerken]- Alle houten achtbanen vanaf de helft van de 19e eeuw
- American Coaster Enthusiasts: organisatie die vooral oude houten achtbanen wil behouden
- ↑ Waarom overleef je een perfect ronde looping niet?. Algemeen Dagblad. DPG Media (20 december 2017). Geraadpleegd op 2 november 2025.
- ↑ Wit, Wessel, Amerikaans bedrijf ontwerpt houten achtbaan die over de kop gaat. Looopings (14 november 2018). Geraadpleegd op 27 september 2022.
- ↑ (en) Stevenson, John, Dollywood's Lightning Rod Launch to Become Traditional Chain Lift in 2024 - Coaster101. Coaster101 (12 september 2023). Geraadpleegd op 2 november 2025.
- ↑ a b (en) Bennet, David (1999). Roller Coaster - Wooden and Steel Coasters, Twisters, and Corkscrews. Aurum Press Ltd., p. 9-63. ISBN 1 85410 632 5. Gearchiveerd op 16 juli 2023.
- ↑ Marden, Duane, Bestaande houten achtbanen gesorteerd op inversies. RCDB. Geraadpleegd op 2 november 2025.
- ↑ De ondersteuningen van Goliath (Six Flags Great America) (85º steil) zijn tijdens de eerste afdaling van metaal, waardoor het op dat punt een hybride achtbaan is. Terwijl een deel van de ondersteuningen tijdens de eerste afdaling van Wildfire van hout is.
· 
· 
· ·