Wyckerpoort
| Wijk van Maastricht | |
|---|---|
| |
| Kerngegevens | |
| Gemeente | Maastricht |
| Coördinaten | 50°51'8"NB, 5°42'20"OL |
| Oppervlakte | 94 ha. |
| Inwoners | 4.141 |
Wyckerpoort, ook wel Wyckerveld genoemd, is een wijk in Maastricht-Oost.
Geografische ligging
Wyckerpoort ligt ingeklemd tussen de spoorlijn in het westen en de stadsautoweg N2 (President Rooseveltlaan) in het oosten. In het noorden en zuiden valt de wijkgrens samen met de binnenring van Maastricht. De wijk grenst in het westen aan Sint Maartenspoort, Wyck en Heugemerveld, in het zuiden aan Randwyck, in het oosten aan Scharn en Wittevrouwenveld, in het noorden aan Nazareth en Limmel.
De wijk bestaat uit een viertal buurten:
- het spoorwegemplacement met ten westen van de spoorlijn Maastricht - Venlo het bedrijfsterrein van O-I Manufacturing (vroeger de Kristalunie), en ten oosten daarvan de Koninklijke Mosa-terreinen,
- de Generaalsbuurt, de noordelijke woonbuurt rondom het Old Hickoryplein
- de Professorenbuurt, tussen Professor Moserstraat en Scharnerweg
- zuidelijk van de Scharnerweg: de Oranjebuurt en het bedrijventerrein Heerderdwarsstraat
Geschiedenis
De Scharnerweg, de Heerderweg en de Meerssenerweg zijn waarschijnlijk de oudste straten van Wyckerpoort. Hier treft men ook de oudste bebouwing aan. In 1883 vestigde een zoon en kleinzoon van Petrus Regout een porseleinfabriek tussen de Meerssenerweg en de spoorweg. Dit bedrijf groeide later uit tot de tegelfabriek Koninklijke Mosa. De villa Wyckerveld, gebouwd voor een andere zoon van Petrus Regout, Eugène, dateert uit dezelfde periode.
De eerste plannen voor de woonwijk Wyckerpoort, toen nog Wyckerveld geheten, dateren uit 1919, toen stadsarchitect ir. Jos Cuypers een algemeen uitbreidingsplan opstelde. Op 1 januari 1920 werd Wyckerpoort, dat tot dan toe tot de gemeente Meerssen behoorde, door de gemeente Maastricht ingelijfd. Vanaf dat moment gingen de eerste grootschalige bouwprojecten van start.
Na de Tweede Wereldoorlog werd, gedeeltelijk op terreinen van het vroegere Mosa-stort, de Generaalsbuurt gebouwd. De royale dimensies van het Old Hickoryplein zijn een gevolg van het opzettelijk gunstiger voorstellen van de grondkosten.
In 1959 werd de tot dan toe rustige Wittevrouwenweg omgebouwd tot de ongelukkige A2-traverse, die volgens plannen in 2015 ondergronds zal verdwijnen.
In 2005 werd de wijk, samen met drie andere wijken in Maastricht Noordoost op de lijst van Vogelaarwijken gezet. Door middel van extra investeringen hoopt men de wijk om te vormen tot een zogenaamde prachtwijk.
Architectuur en stedenbouw
De villa Wyckerveld is één van de eerste bouwwerken in Wyckerpoort. Het ontwerp uit 1879 is van de Luikse architect J.-E. Rémont. De villa, waarin lange tijd de Maastrichtse huishoudschool was gevestigd, is in 1994 verbouwd tot appartementencomplex. Daarbij is een deel van het originele ontwerp verloren gegaan. Al eerder was het bijbehorende park verkleind door de bouw van het Sint-Maartenscollege in 1965.
De Koepelkerk (officieel Heilig Hartkerk) van de architecten Alphons Boosten en Jos Ritzen dateert grotendeels uit de jaren 20. De kerk met zijn koperen koepel is herkenbaar aanwezig in het Maastrichtse stadssilhouet. Tegenover de Koepelkerk verrees rond 1920 een ambtenarenwijkje met kenmerkende hoektorens, rode daken en ommuurde voortuinen.
Op het Koningsplein staat een grote galerijflat met daarvoor het Limburgs bevrijdingsmonument van Charles Eyck. Ertegenover, op het Oranjeplein, staat de torenflat van Gerard Holt uit 1960.
Aan het Old Hickoryplein, op de plek van de gesloopte kerk van de Heilige Familie, staat sinds 2001 een modern wijkcombinatiegebouw (school, buurthuis en sportaccommodatie) van architect Liesbeth van der Pol. Een winkelstrook aan de Meerssenerweg maakte in 2006 plaats voor praktijkwoningen van architectenbureau Bruls & Co.
Voorzieningen
De wijk biedt weinig voorzieningen op het gebied van winkels en horeca. Aan de Scharnerweg bevinden zich enkele winkels. De weinige resterende winkels aan het Old Hickoryplein worden op termijn verplaatst naar het Voltaplein. Het beleid is om winkels in de dubbelwijk Wyckerveld-Wittevrouwenveld te concentreren rondom het Voltaplein in Wittevrouwenveld.
De rooms-katholieke parochie Heilig Hart maakt gebruik van de Koepelkerk. Aan het Old Hickoryplein staat het wijkgebouw De Letterdoes. In de wijk bevinden zich enkele basisscholen en een middelbare school (het Sint-Maartenscollege).
De wijk is, mede door de nabijheid van Station Maastricht, per openbaar vervoer uitstekend bereikbaar.
Vogelaarwijk en A2-plannen
Samen met Limmel, Nazareth en Wittevrouwenveld is Wyckerpoort onderdeel van de Vogelaarwijk Maastricht Noordoost. De gemeente Maastricht, samen met diverse woningbouwverenigingen, was al langer bezig Wyckerpoort nieuwe kansen te bieden. Dit leidde tot een gezamenlijk plan voor Wyckerpoort en Wittevrouwenveld, waarbij het gebied rondom de kerk van Wittevrouwenveld en het Voltaplein het nieuwe centrum voor de dubbelwijk moet gaan vormen. Inmiddels is het nieuwe winkelcentrum in gebruik genomen, is een nieuw buurtcentrum (Trefcentrum) gerealiseerd en wordt een buurtpark aangelegd. In Wyckerveld zelf is het KPN-gebouw gesloopt. Op het terrein komt een woongebouw van architect Jo Coenen. Ook het Mosa-terrein aan de Meerssenerweg-Professor Moserstraat is bestemd voor woningbouw.
De plannen voor de ondertunneling van de A2 zal voor Wyckerpoort grote gevolgen hebben. Een deel van de bebouwing langs het stadstracé van deze snelweg zal worden gesloopt. In 2009 werd besloten dat er twee tunnels boven elkaar gebouwd zullen worden in plaats van één brede tunnel. Na de ondertunneling zal de President Rooseveltlaan een groene stadsboulevard worden met uitsluitend lokaal verkeer. Met de ondertunneling van de A2 hoopt men de barrière tussen Wyckerpoort en Wittevrouwenveld op te heffen.
Fotogalerij
-
Tunnel Scharnerweg -
Oranjepleinflat -
Bevrijdingsmonument en Koningsresidentie -
Prof Pieter Willemsstraat -
Mosafabriek -
Old Hickoryplein -
De Letterdoes -
Voormalige Levensschool
Externe links
· 
· 
