Arriva WINK
| Arriva WINK | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| ||||
| Product | Hybride treinstel | |||
| Type | Stadler WINK | |||
| Aantal | 18 | |||
| Optie | 6[1] | |||
| Aantal delen | 3: 2 reizigersdelen + power module | |||
| Nummering | 601-618 | |||
| Fabrikant | Stadler Rail | |||
| Exploitant | Arriva | |||
| Inzetgebied | Noordelijke Nevenlijnen | |||
| Lijn(en) | Noordelijke Nevenlijnen | |||
| Bouwjaar | 2019-2020 | |||
| Indienststelling | 12 april 2021 | |||
| Samenstelling | Bfk + m + Bk | |||
| Asindeling | Bo′2′2′Bo′ | |||
| Assen | 8 | |||
| Spoorwijdte | 1435 mm | |||
| Lengte over buffers | 55,5 m | |||
| Breedte | 2820 mm (reizigersgedeelte) 2980 mm (power module) | |||
| Hoogte | 4120 mm | |||
| Maximumsnelheid | 160 km/h | |||
| Dienstsnelheid | 140 km/h | |||
| Wieldoorsnee | 870 mm (aangedreven) mm (niet aangedreven) | |||
| Vloerhoogte | 780 mm (balkon) 1145 mm (binnenruim) | |||
| Deuren | 6 | |||
| Deurbreedte | 1300 mm | |||
| Aantal zitplaatsen | 153 | |||
| Zitplaatsen 1e klas | 0 | |||
| Zitplaatsen 2e klas | 137 | |||
| Aantal klapzittingen | 16 | |||
| Aantal staanplaatsen | 124 | |||
| Techniek | ||||
| Stroomsysteem | 1500 V | |||
| Vermogen | 1000 kW (elektrisch) 748 kW (diesel/HVO/batterijen) | |||
| Uurvermogen | 1000 kW | |||
| Aantal motoren | 2 | |||
| Treinbeïnvloeding | ATB-NG | |||
| Treinradio | GSM-R | |||
| Treinverwarming | Ja, elektrisch | |||
| Koppeling | Scharfenberg | |||
| Bijzonderheden | Hybride Diesel-Elektrisch / mogelijk Batterij-Elektrisch / vanaf 2025 ook Elektrisch | |||
| ||||
De Arriva WINK is een hybride treinsteltype dat sinds maandag 12 april 2021[2] op de Noordelijke Nevenlijnen wordt ingezet.[3] De WINK (Wandelbarer, Innovativer Nahverkehrs-Kurzzug) is een treintype van de Zwitserse treinenbouwer Stadler Rail.[4] Dit type treinstel is afgeleid van de FLIRT en zou oorspronkelijk Flirtino gaan heten en onderscheidt zich door middel van een tussenbak (ook wel de powerpack genoemd). Arriva heeft in 2017 achttien tweedelige stellen van dit type besteld; daarnaast is er een optie voor nog zes stellen genomen.
Constructie en techniek[bewerken | brontekst bewerken]
Het treinstel is opgebouwd uit een aluminium frame met een frontdeel van GVK. Het treinstel heeft een lagevloerdeel. Het treinstel heeft twee dieselmotoren van Deutz, type TCD 16.0 V8[1]. Beide dieselmotoren drijven een generator aan die gelijkstroom opwekt. Deze gelijkstroom wordt door een wisselrichter omgezet in wisselstroom waarmee de tractiemotoren (type TSA TMF 54-32-4[5]) gevoed worden.
De treinstellen rijden aanvankelijk op biodiesel, waarbij energie uit de hybride-accu gebruikt kan worden tijdens acceleratie of om de dieselmotoren te kunnen schakelen gedurende langere stilstand. De accu's kunnen worden opgeladen tijdens regeneratief remmen. Er is de mogelijkheid om de dieselmotoren te vervangen voor een groter accupakket, waarna de WINK, in combinatie met een gedeeltelijk geëlektrificeerd traject, volledig elektrisch kan rijden.[6] De stroomafnemer op het dak maakt het opladen van de batterijen mogelijk zonder hierbij de dieselmotoren te gebruiken. Hiervoor moet trein zich onder de bovenleiding bevinden.
De treinstellen zijn voorzien van ATB-NG. Dit beveiligingssysteem kan ook overweg met ATB-EG. Op 20 mei 2021 werd bekend gemaakt dat de Noordelijke Nevenlijnen voorzien zullen worden van ERTMS. Aangezien de treinstellen nog niet voorzien zijn van ERTMS, zal er in de komende jaren een ombouw plaatsvinden waarbij ERTMS wordt ingebouwd.
In 2022 is de 605 omgebouwd zodat de batterijen die normaliter gebruikt worden voor het opslaan van remenergie, gebruikt worden als tractiebatterij. Hiermee werden op 24 en 25 februari 2022 testritten gereden op de trajecten Almelo-Hardenberg en Arnhem-Doetinchem. Deze testritten werden succesvol afgerond in maart 2022.[7]
Namen[bewerken | brontekst bewerken]
In navolging van de FLIRTs in Limburg dragen ook de WINKs van Arriva de namen van bekende toeristische trekpleisters. Deze namen staan aan de buitenkant van de treinstellen bovenaan de kopbakken vermeld. Binnen in het treinstel is de cabine van het toilet van de buitenkant voorzien van nadere informatie over de naam van het betreffende treinstel.
| Stelnummer | Naam | Toelichting |
|---|---|---|
| 601 | Het Wad | |
| 602 | d'Olle Grieze | Bijnaam van de Martinitoren |
| 603 | Noar hoes | |
| 604 | Museumspoorlijn STAR | |
| 605 | Noorderzon | |
| 606 | De Drie Gezusters | |
| 607 | Westerwolde | |
| 608 | Oldehove | Toren in Leeuwarden |
| 609 | Hongerige Wolf | |
| 610 | Oerol | Feest op Terschelling |
| 611 | Hangende keukens | |
| 612 | Holwerd aan Zee | |
| 613 | Thús | |
| 614 | Reaklif | Roode Klif |
| 615 | Alvestêdetocht | Elfstedentocht |
| 616 | Zwarte Haan | |
| 617 | De Slachte | |
| 618 | Snitser Mar | Sneekermeer |
Schadegevallen[bewerken | brontekst bewerken]
Treinstel 616 heeft op 7 mei 2021 een ongeval met een personenauto gehad op een spoorwegovergang aan de Ludingaweg bij Harlingen.
Inzet[bewerken | brontekst bewerken]
De WINK wordt vooral op de spoorlijnen in Friesland ingezet en als stop- en sneltrein naar Groningen. De treinen zijn niet voorzien van het Duitse beveiligingssysteem PZB en worden dus niet ingezet op het traject naar Duitsland. Ook wordt de WINK niet ingezet op de andere regionale spoorlijnen in Groningen.
Per 14 juni 2021 is de inzet van de WINK iets gewijzigd. Op het traject Leeuwarden - Harlingen Haven wordt per 14 juni 2021 ook weer deels met GTW gereden, omdat deze meer ruimte hebben om fietsen te kunnen vervoeren. Inmiddels rijden sinds de zomer 2022 een aantal WINK treinstellen rond Leeuwarden met meer ruimte voor het vervoer van fietsen. Dit vanwege de vele vakantiegangers naar de Waddeneilanden. Buiten de zomerperiode wordt er weer 100% met WINK gereden.
Per 10 december 2023 wordt de WINK ingezet in de treinseries:
| Serie | Treinsoort | Route | Bijzonderheden |
|---|---|---|---|
| 37000 RS 3 | Stoptrein (Arriva) | Leeuwarden – Sneek | Rijdt niet in de spitsuren, dan rijdt RE3 (treinserie 38000). Rijdt ook niet 's avonds na 20:00. Op zondag rijden slechts twee vroege ritten naar Sneek en één late rit naar Leeuwarden. |
| 37100 RS 3 | Stoptrein (Arriva) | Leeuwarden – Sneek – Stavoren | |
| 37200 RS 2 | Stoptrein (Arriva) | Leeuwarden – Harlingen Haven | |
| 37300 RE 1 | Sneltrein (Arriva) | Leeuwarden – Groningen | Stopt 2x/uur in Feanwâlden en alternerend in Buitenpost en Zuidhorn. Wordt in combinatie gereden met GTW. |
| 37400 RS 1 | Stoptrein (Arriva) | Leeuwarden – Groningen | 's Avonds rijden van maandag t/m zaterdag enkele extra treinen tussen Zuidhorn en Groningen. Wordt in combinatie gereden met GTW. |
| 38000 RE 3 | Sneltrein (Arriva) | Leeuwarden – Sneek | Spitstrein. |
Bronnen, noten en/of referenties
|
- (en) Stadler Rail, WINK BMU / WINK ZERO EMISSION; Arriva Netherlands, Noordelijke Lijnen franchise - Preliminary datasheet. Gearchiveerd op 15 april 2021. Geraadpleegd op 31 juli 2023.
Afbeeldingen[bewerken | brontekst bewerken]
-
Gangpad door het motorruim -
Interieur 2e klasse -
Zicht op een vierzits 2e klasse -
Zicht op het toilet inclusief dubbele reisinformatieschermen. -
Logo van de Provincie Groningen inclusief een drukteindicator, waarbij groen staat voor voldoende ruimte.
· 
· 