Neder-Betuwe (gemeente)

**Neder-Betuwe**
Gemeente in Nederland
	(Details) (Details)
Situering
Provincie	Gelderland
COROP-gebied	Zuidwest-Gelderland
Coördinaten	51° 56′ NB, 5° 38′ OL
Algemeen
Oppervlakte	67,46 km²
- land	59,98 km²
- water	7,48 km²
Inwoners ; (1 januari 2024)	25.701? ; (428 inw./km²)
Bestuurscentrum	Opheusden
Belangrijke verkeersaders	A15 N233 N320
Politiek
Burgemeester (lijst)	Jan Kottelenberg (CDA)
Economie
Gemiddeld inkomen (2012)	€ 23.500 per huishouden
Gem. WOZ-waarde (2014)	€ 246.000
WW-uitkeringen (2014)	32 per 1000 inw.
Overig
Postcode(s)	4040-4041, 4043, 4050-4051, 4053-4054, 6669
Netnummer(s)	0344, 0488
CBS-code	1740
CBS-wijkindeling	zie wijken en buurten
Amsterdamse code	10916
Website	www.nederbetuwe.nl
	; Bevolkingspiramide (2023)
Portaal	Nederland

Neder-Betuwe (uitspraak^ⓘ) is een gemeente in de Nederlandse provincie Gelderland. De gemeente telt 25.701 inwoners (1 januari 2024, bron: CBS) en heeft een oppervlakte van 68,11 km² (waarvan 6,99 km² water).

Ligging en vorming[bewerken | brontekst bewerken]

De gemeente ontstond op 1 januari 2002 door de fusie van de gemeenten Dodewaard, Echteld en Kesteren. Tussen 1 januari 2002 en 1 april 2003 heette deze fusiegemeente "Kesteren". Later is deze naam veranderd in gemeente Neder-Betuwe. Het gemeentehuis staat in Opheusden, maar was tot medio 2012 wegens verbouwing buiten gebruik. Tijdens deze verbouwing werd gebruikgemaakt van het voormalige gemeentehuis van Echteld in Ochten en een dependance in Kesteren.

De gemeente Neder-Betuwe ligt in de gelijknamige streek en wordt aan de oostzijde begrensd door de gemeente Overbetuwe en aan de westzijde door de gemeenten Buren en Tiel. In het noorden vormt de rivier de Rijn de grens, in het zuiden de rivier de Waal. In het westen vormt het Amsterdam-Rijnkanaal over korte afstand de grens.

Het meest oostelijk gelegen dorp is Dodewaard, het meest westelijk gelegen dorp Echteld. Aan de Rijn liggen de dorpen Kesteren en Opheusden, aan de Waal de dorpen IJzendoorn en Ochten.

De gemeente wordt van oost naar west doorkruist door de A15. De dorpen Echteld en IJzendoorn kunnen worden bereikt via aansluiting 34, Kesteren en Ochten via aansluiting 35 en Dodewaard en Opheusden via aansluiting 36.

Kernen, buurtschappen en gehuchten[bewerken | brontekst bewerken]

De gemeente bestaat uit zes dorpen: Dodewaard, Echteld, IJzendoorn, Kesteren, Ochten en Opheusden.

In de buitengebieden liggen de buurtschappen en gehuchten: Hien en Wely liggen oostelijk van Dodewaard, Eldik ligt tussen Dodewaard en Ochten in, de Pottum ligt oostelijk van Ochten. Hoogbroek oostelijk van Echteld en noordwesten van IJzendoorn. Ooij en Den Akker liggen westelijk van Echteld. Lede en Oudewaard noordwestelijk van Kesteren.

Topografie[bewerken | brontekst bewerken]

Topografische gemeentekaart van Neder-Betuwe *(klik op de kaart voor vergroting)*

Openbaar vervoer[bewerken | brontekst bewerken]

Op het gebied van reizigersvervoer per trein zijn er stations in Kesteren, Opheusden en Hemmen-Dodewaard, die aan de verbinding Arnhem - Tiel staan (ook wel bekend als de Betuwelijn). Andere delen van de gemeente zijn vooral aangewezen op de omringende stations in Elst, Tiel en Zetten-Andelst. Er rijden verschillende busverbindingen naar deze stations.

De volgende buslijnen rijden door de gemeente Neder-Betuwe:

Lijn 44 Tiel - Wageningen. Deze bus stopt binnen de gemeente alleen in de kern Kesteren.
Lijn 45 Tiel - Wageningen (via Echteld, IJzendoorn, Ochten en Kesteren)

De volgende buurtbuslijn rijdt door de gemeente Neder-Betuwe:

Lijn 237 Kesteren - Heteren (via Opheusden, Dodewaard en de buurtschappen Hien en Wely)

Oeververbindingen[bewerken | brontekst bewerken]

De N323 zorgt voor een verbinding naar en uit zuidelijke richting (Echteld - Beneden-Leeuwen). Deze verbinding vormt tevens de enige oeververbinding over de Waal op het grondgebied van de gemeente. 's Zomers is er daarnaast een fietsvoetveer over de Waal van Druten naar Dodewaard (Kmr 902.800).

De Nederrijn kent twee oeververbindingen ter hoogte van de gemeente: de Rijnbrug bij Rhenen (N233) en de veerboot (Opheusdense Veer) Opheusden - Wageningen (Kmr 906.100).

Politiek[bewerken | brontekst bewerken]

Gemeenteraad[bewerken | brontekst bewerken]

De gemeenteraad van Neder-Betuwe bestaat uit 19 zetels. Hieronder staat de samenstelling van de gemeenteraad sinds 2002:

Gemeenteraadszetels
Partij	2002	2006	2010	2014	2018	2022
SGP	6	6	7	8	8	9
PvdA	6	6	5	4	3	3
Gemeentebelangen	2	2	2	2	3	2
CDA	2	2	2	3	2	2
VVD	2	2	2	1	2	1
ChristenUnie	1	1	1	1	1	1
Vóór Neder-Betuwe	-	-	-	-	-	1
Totaal	19	19	19	19	19	19

Burgemeesters[bewerken | brontekst bewerken]

Lijst van burgemeesters van Neder-Betuwe

College[bewerken | brontekst bewerken]

Neder-Betuwe kent een coalitie die is samengesteld uit de SGP, CDA en de VVD. De gemeente Neder-Betuwe heeft vier wethouders. CDA en VVD leveren een wethouder voor het college van B&W en de SGP levert er twee. De wethouders voor de SGP zijn N. van Wolfswinkel en M.A. (Marien) Klein. De wethouder voor het CDA is W.E.A. van Dijkhuizen en de wethouder voor de VVD is S.H.R. van Someren.

Stedenband[bewerken | brontekst bewerken]

Neder-Betuwe heeft een stedenband met:^[1]

Pępowo (Polen), sinds 1989

Vaccinatiegraad[bewerken | brontekst bewerken]

De gemeente Neder-Betuwe heeft landelijk het laagste percentage gevaccineerde peuters, namelijk 51,3%.^[2] Dit hangt samen met het grote aantal vaccinatie afwijzende bevindelijk gereformeerden die in de gemeente wonen.

Onderwijs[bewerken | brontekst bewerken]

De gemeente telt basisscholen van diverse grootte, achtergrond en cultuur. Een overzicht:

Plaats	Naam school	Bestuursorganisatie	Achtergrond
Dodewaard	CBN De Hien	Stichting Trivium	Protestants-christelijk onderwijs
Dodewaard	OBS De Bellefleur	Stichting Fluvium	Openbaar onderwijs
Echteld	Prins Willem Alexanderschool	Stichting Fluvium	Openbaar onderwijs
Kesteren	Daltonschool Het Palet	Stichting Fluvium	Openbaar onderwijs
Kesteren	OBS Het Palet	Stichting Fluvium	Openbaar onderwijs
Kesteren	CBS Het Kompas	Stichting Trivium	Protestants-christelijk onderwijs
Kesteren	Hervormde basisschool De Wegwijzer	Stichting SSBB	Reformatorisch onderwijs
Opheusden	De Hervormde School	Stichting SSBB	Protestants-christelijk onderwijs
Opheusden	OBS Het Palet Opheusden	Stichting Fluvium	Openbaar onderwijs
Opheusden	Rehobothschool	Stichting VCOG	Reformatorisch onderwijs
Opheusden	Eben-Haëzerschool	Stichting VCOG	Reformatorisch onderwijs
Ochten	De Sébaschool	Stichting VCOG	Reformatorisch onderwijs
Ochten	De Rehobothschool (speciaal basisonderwijs en speciaal onderwijs)	Stichting VCOG	Reformatorisch onderwijs
Ochten	CBS Rehoboth	Stichting CPOV	Protestants-christelijk onderwijs
Ochten	OBS J.A. Houtkoperschool	Stichting Fluvium	Openbaar onderwijs
IJzendoorn	OBS Isandra	Stichting Fluvium	Openbaar onderwijs

De gemeente telt middelbare scholen van diverse grootte, achtergrond en cultuur. Een overzicht:

Plaats	Naam school	Niveaugroepen	Bestuursorganisatie	Achtergrond
Kesteren	Van Lodenstein College	vmbo havo vwo (tot en met vwo 5)	SORG	Reformatorisch onderwijs
Kesteren	Pantarijn	vmbo mavo havo vwo	Stichting voor Openbaar Voortgezet Onderwijs van Wageningen en omstreken	Openbaar onderwijs
Kesteren	Helicon Opleidingen	vmbo	Stichting Helicon Opleidingen	Algemeen bijzonder onderwijs

Daarnaast volgen veel middelbare scholieren lessen op scholen in de omgeving, zoals het RSG Lingecollege in Tiel, het Pantarijn in Rhenen of andere scholen voor voortgezet onderwijs in de omgeving.

Aangrenzende gemeenten[bewerken | brontekst bewerken]

Aangrenzende gemeenten
	Rhenen (U)*	Wageningen

Buren		Overbetuwe

Tiel West Maas en Waal	Druten	Beuningen

Monumenten en beelden[bewerken | brontekst bewerken]

In de gemeente zijn er een aantal rijksmonumenten, gemeentelijke monumenten, oorlogsmonumenten en beeldende kunst uitingen zie:

Bronnen, noten en/of referenties

[1] Partnergemeente Pepowo in Polen bezocht door het gemeentebestuur van Neder-Betuwe^{[dode link]}

[2] Vaccinatiegraad zakt verder, zorg bij kinderartsen groeit, NRC Handelsblad, 25 juni 2018

[1]

[2]