Herve

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
(Doorverwezen vanaf Herve (België))
Zie ook Hervé voor een naam die hierop lijkt.
Herve
Stad in België Vlag van België
Herve (België)
Herve
Geografie
Gewest Vlag Wallonië Wallonië
Provincie Vlag Luik (provincie) Luik
Arrondissement Verviers
Oppervlakte
– Onbebouwd
– Woongebied
– Andere
56,84 km² (2021)
77,79%
9,21%
12,99%
Coördinaten 50° 38' NB, 5° 48' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkingsdichtheid
17.842 (01/01/2023)
49,32%
50,68%
313,9 inw./km²
Leeftijdsopbouw
0-17 jaar
18-64 jaar
65 jaar en ouder
(01/01/2023)
20,2%
59,3%
20,5%
Buitenlanders 4,74% (01/01/2022)
Politiek en bestuur
Burgemeester Marc Drouguet (HDM)
Bestuur HDM
Zetels
HDM
EPH
PS
25
14
8
3
Economie
Gemiddeld inkomen 20.377 euro/inw. (2020)
Werkloosheidsgraad 8,52% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode
4650
4650
4650
4650
4651
4652
4653
4654
Deelgemeente
Herve
Chaineux
Grand-Rechain
Julémont
Battice
Xhendelesse
Bolland
Charneux
Zonenummer 087
NIS-code 63035
Politiezone Pays De Herve
Hulpverleningszone Vesdre - Hoëgne & Plateau
Website www.herve.be
Detailkaart
ligging binnen het arrondissement Verviers
in de provincie Luik
Portaal  Portaalicoon   België

Herve (Waals: Heve; Limburgs: Herf) is een stad in de provincie Luik in België. De stad telt ruim 17.000 inwoners. De wekelijkse markt vindt plaats op zaterdag.[1]

De streek rond Herve is vooral bekend om zijn (Limburgse) Hervekaas. Ook het Hervens Zand is naar de plaats genoemd.

Herve lag tot 1795 in het hertogdom Limburg.

Etymologie[bewerken | brontekst bewerken]

De naam Herve komt van Arvia, wat (water-)stroom betekent. Als zodanig werd het geciteerd in 898 in de kroniek van de bisschoppen van Toul. De oorsprong van dit woord is Keltisch. Tegenwoordig rest nog een klein stroompje, de Ruisseau du Hac, een zijbeekje van de Magne.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Het wapen van Herve.

De ouderdom van Herve is niet bekend. Mogelijk was er een Romeinse nederzetting. In het jaar 779 werd Angelgiagas genoemd, wat betrekking had op het huidige plaatsje José, behorend tot Battice.

In de Karolingische tijd omvatte Herve een aanzienlijk gebied, ongeveer 6.850 ha in oppervlakte. Er was ook een kapel, die in de 13e eeuw vervangen werd door een kerk, waarvan de huidige versterkte toren nog bestaat. Deze maakte deel uit van een stadskasteel. In 1270 verleende Walram IV, hertog van Limburg stadsrechten aan Herve. Het kasteel werd, in het kader van de Limburgse Successieoorlog, in 1283 bezet door de troepen van Reinoud I van Gelre, om van daar invallen in het Graafschap Dalhem te doen, wat onder invloed van het Hertogdom Brabant stond. Hertog Jan I van Brabant liet toen het kasteel verwoesten en de stad, samen met enkele dorpen in de omgeving, platbranden.

In 1384 werd de heerlijkheid Herve door Johanna van Brabant uitgegeven aan Jan van Gronsveld.

In 1465 werd Herve platgebrand door de Luikenaren. In 1487 werd Herve opnieuw geplunderd door de aanhangers van Van der Mark in hun strijd tegen de Prinsbisschop van Luik. Van 1566-1654 had Herve zwaar te lijden onder de godsdienstoorlogen. In 1655 werd de heerlijkheid der stad Herve door koning Filips IV van Spanje uitgegeven aan Anne-Marie de Barbieus, terwijl de ban van Herve al in 1644 was verkocht aan Guillaume de Caldenborg. In 1656 kwam de stad Herve aan Robert d'Aspremont Lyndenen bleef tot de revolutie in handen van diens erfgenamen.

In de tweede helft van de 17e eeuw had Herve te lijden onder de troepen van Lodewijk XIV van Frankrijk, maar toen het Oostenrijks gezag in 1713 werd gevestigd beleefde Herve een tijd van bloei.

Tot de opheffing van het hertogdom Limburg was Herve de hoofdplaats van een van de vijf Limburgse hoogbanken. De hoogbank (schepenbank) Herve vormde samen met de hoogbank Sprimont, die een exclave was, de Waalse hoogbanken van het Hertogdom Limburg (Quartier wallon). Dit in tegenstelling tot het overige en grootste deel van het Hertogdom Limburg waar Platdiets, een Limburgs dialect, werd gesproken.

Tijdens de Brabantse Omwenteling waren Herve en het hele hertogdom Limburg deel van de Verenigde Belgische Staten. Op 13 augustus 1790 hakte de Oostenrijkse generaal Blasius Columban von Bender het Belgische Patriottenleger in de pan tijdens de slag bij Herve.

Net als de rest van het hertogdom werd Herve bij de annexatie van de Zuidelijke Nederlanden door de Franse Republiek in 1795 opgenomen in het toen gevormde departement Ourthe. Na een korte tijd onder Nederlands gezag droegen de Hervenaren aanzienlijk bij aan de Belgische onafhankelijkheidsstrijd.

Op 4 augustus 1914 ondervonden de Duitse invasietroepen veel weerstand vanuit het Fort van Fléron. Hierop werd gereageerd door Battice en een groot deel van Herve in brand te steken. Bij deze actie op 8 augustus werden 38 burgers vermoord. Zo werd Herve de eerste ville martyre in België. De burgemeester tijdens de Eerste Wereldoorlog was Théophile Iserentant.

Van 1934-1937 werd het Fort van Battice aangelegd. Dit werd in mei 1940 belegerd door de binnenvallende nazi-troepen. Gedurende de 12 dagen van het beleg was sprake van zware artilleriebeschietingen en bombardementen vanuit de lucht. Eén verdwaalde bom kwam op de vijand terecht en doodde 28 Duitse militairen.

In de omgeving van Herve werd steenkool gewonnen. De Société anonyme des Charbonnages de Wérister was hier actief. Van 1594 tot 1969 waren er mijnen in bedrijf, aanvankelijk op kleine schaal, later op industriële schaal. Een kleinere activiteit betrof de productie van appelstroop.

Bezienswaardigheden[bewerken | brontekst bewerken]

Kernen[bewerken | brontekst bewerken]

Deelgemeenten[bewerken | brontekst bewerken]

# Naam Opp.
(km²)
Inwoners
(2020)
Inwoners
per km²
NIS-code
1 Herve 1,97 4.293 2.182 63035A
2 Charneux 14,26 1.604 112 63035B
3 Battice 20,17 5.666 281 63035C
4 Chaineux 4,32 1.494 346 63035D
5 Grand-Rechain 3,86 1.449 375 63035E
6 Xhendelesse 3,56 1.717 482 63035F
7 Bolland 6,21 971 156 63035G
8 Julémont 2,50 426 170 63035H

Overige kernen[bewerken | brontekst bewerken]

Bellefontaine en José.

Natuur en landschap[bewerken | brontekst bewerken]

Herve ligt op het Plateau van Herve op een hoogte van ongeveer 310 meter. Het grondgebied van de deelgemeente Herve wordt geheel omsloten door dat van Battice. Ten zuidoosten van de kom van Herve stroomt de Ruisseau du Hac, een zijriviertje van de Magne. Tussen Herve en Battice ligt een betrekkelijk groot bedrijventerrein dat zich in noordelijke richting uitstrekt tot aan de voormalige Spoorlijn 38, die tot fietspad is omgevormd.

Folklore[bewerken | brontekst bewerken]

De Cavalcade is een van de belangrijkste evenementen van Herve, en vindt ieder jaar plaats op paasmaandag. Het is een carnavalstoet waarbij de wagens door paarden getrokken worden . De Cavalcade wordt reeds georganiseerd sinds 1880.

Op Aswoensdag werd vroeger een soort begrafenisstoet georganiseerd waarbij een bot werd begraven en een kruis werd gedragen waarop vissen waren aangebracht. Dit symboliseerde het begin van de veertigdaagse vastentijd, waarin geen vlees, maar wel vis, mocht worden gegeten. Na afloop van deze "begrafenis" werd overigens niet de kerk, maar veeleer de kroeg opgezocht.

Demografie[bewerken | brontekst bewerken]

Demografische ontwikkeling voor de fusie[bewerken | brontekst bewerken]

  • Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1970=volkstellingen; 1976 = inwoneraantal op 31 december

Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente[bewerken | brontekst bewerken]

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

  • Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari - 1992 tot heden
Jaar Aantal[2]
1992 15.744
1993 15.954
1994 15.985
1995 16.070
1996 16.182
1997 16.204
1998 16.260
1999 16.472
2000 16.469
2001 16.479
2002 16.584
2003 16.573
2004 16.680
2005 16.798
2006 16.772
2007 16.740
2008 16.761
2009 16.793
2010 16.975
2011 17.116
2012 17.166
2013 17.224
2014 17.323
2015 17.371
2016 17.533
2017 17.638
2018 17.598
2019 17.609
2020 17.620
2021 17.473
2022 17.674
2023 17.842
2024
2025
2026
2027
2028
2029
2030

Politiek[bewerken | brontekst bewerken]

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976[bewerken | brontekst bewerken]

Partij 10-10-1976[3] 10-10-1982 9-10-1988 9-10-1994 8-10-2000 8-10-2006[4] 14-10-2012[5] 14-10-2018
Stemmen / Zetels % 23 % 23 % 23 % 25 % 25 % 25 % 25 % 25
PS 31,18 7 22,83 5 22,21 5 20 4 20,42 5 15,74 3 11,45 2 16,29 3
PRL1 / HDM2 - - 10,831 1 16,272 3 27,32 7 38,092 11 52,392 15 52,372 14
Ensemble Pour Herve - - - - - - - 31,34 8
PSC1 / cdH2 63,991 16 53,81 14 66,041 17 63,731 18 41,111 11 37,682 10 25,312 7 -
ECOLO - - - - 11,17 2 8,5 1 8,11 1 -
DCI - 8,62 1 - - - - - -
RC - 14,75 3 - - - - - -
Anderen(*) 4,83 0 - 0,92 0 - - - 2,74 0 -
Totaal stemmen 7945 9122 9907 10607 11228 11801 11805 12316
Opkomst % 95,24 94,4 93,12 94,05 90,14 90,87
Blanco en ongeldig % 3,68 6,33 4,68 5,35 5,93 4,96 5,07 7,57

(*) 1976: PCB (4,83%) / 1988: FWDP (0,92%) / 2012: MCR (2,74%)
De grootste partij is in kleur.

Burgemeesters[bewerken | brontekst bewerken]

Geboren in Herve[bewerken | brontekst bewerken]

Nabijgelegen kernen[bewerken | brontekst bewerken]

Manaihant, Micheroux

Externe link[bewerken | brontekst bewerken]

Zie de categorie Herve van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.