NS 6700

NS 6700
Aantal	42
Nummering	HSM: 136-143, 160-183, 194-203 NS: 6701-6741
Fabrikant	Borsig
In dienst	1883-1889
Uit dienst	1924-1933
Asindeling	B
Spoorwijdte	1435 mm
Massa locomotief	22,5 ton / 21,0 ton
Diameter drijfwielen	1240 mm
Lengte over buffers	6400 mm
Hoogte	3972 mm / 4500 mm
Maximumsnelheid	60 km/u
Vuurkist	3,5 m2
Vlampijpen	29,5 m2
Roosteroppervlak	0,76 m2
Maximum stoomspanning	10,3 kg/cm2
Aantal cilinders	2
Diameter × slaglengte cilinders	300 x 400 mm
Stoomverdeling	Belpaire
Waterinhoud	2,28 m3
Brandstofvoorraad	0,56 ton kolen
Trekkracht	2090 kg
Remsysteem	Stoomrem / Westinghouserem
Soortmerk	HSM/NS: L1
Bijnamen	Ezels Priktollen Fornuizen Ledikanten
Aantal bewaarde exemplaren	0
Portaal    Verkeer & Vervoer

De serie NS 6700 was een serie tenderlocomotieven van de Nederlandse Spoorwegen (NS) en diens voorganger Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij (HSM).

Nadat de HSM begon met de exploitatie van lokaalspoorlijnen, ontstond de behoefte aan geschikte lokaalspoorlocomotieven. Bij de firma Borsig in Berlin-Tegel werd een achttal tweeassige tenderlocomotieven besteld, welke in 1883 werden geleverd. Naast de nummers 136-143 werden de locomotieven voorzien van dierennamen. Met de uitbreidingen van de lokaalspoorwegexploitatie door de HSM werden tot 1889 diverse naleveringen bij Borsig geplaatst. De 160-171 werden in 1885 geleverd, de 172-176 en 177-183 in 1887, de 194-198 in 1888 en de 199-203 in 1889. De verschillende deelleveringen weken op diverse punten van elkaar af, meestal ontstaan door verbeteringen naar aanleiding van de ervaringen met de eerdere locomotieven. Kenmerkend voor het uiterlijk van deze locomotieven waren de schijfwielen in plaats van spaakwielen en de mogelijkheid om tussen de ketel en de waterbakken van het machinistenhuis naar de voorzijde te kunnen lopen. Dit laatste was onder andere voor de op de lokaalspoorlijnen gebruikte eenmansbediening, waarbij de conducteur vanuit de trein de locomotief in geval van nood de locomotief kon bereiken.

In 1916 werd de 179 verkocht aan de Gooische Stoomtram. Bij de samenvoeging van het materieelpark van de HSM en de Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen (SS) in 1921 kregen de overige 41 locomotieven van deze serie de NS-nummers 6701-6741. In 1923 werd de 6704 aan de Koninklijke Hoogovens, die de locomotief als loc 8 tot 1928 of 1929 inzette. Door de onregelmatige slag door een onjuiste stand van de stoomschuif kreeg de locomotief bij de hoogovens al snel de bijnaam "Manke Nelis". Tussen 1924 en 1933 werden de resterende locomotieven bij de NS buiten dienst gesteld. Er is geen exemplaar bewaard gebleven.

Fabrieksnummer	In dienst	HSM nummer	HSM naam	NS nummer	Uit dienst NS	Bijzonderheden
3929	1883	136	Casuaris	6701	1926
3930	1883	137	Duif	6702	1933
3931	1883	138	Eend	6703	1930
3932	1883	139	Faisant	6704	1923	In 1923 verkocht aan Koninklijke Hoogovens, aldaar ingezet als loc 8 tot 1928 of 1929.
3933	1883	140	Gier	6705	1925
3934	1883	141	Hond	6706	1932
3935	1883	142	Ibis	6707	1933
3936	1883	143	Jakhals	6708	1933
4101	1885	160	Kapel	6709	1933
4102	1885	161	Leeuwerik	6710	1933
4103	1885	162	Muis	6711	1926
4104	1885	163	Nachtegaal	6712	1927
4105	1885	164	Otter	6713	1925
4106	1885	165	Papegaai	6714	1925
4107	1885	166	Raaf	6715	1925
4108	1885	167	Snip	6716	1925
4109	1885	168	Tor	6717	1931
4110	1885	169	Uil	6718	1925
4111	1885	170	Valk	6719	1927
4112	1885	171	Wachtel	6720	1928
4214	1887	172	IJsbeer	6721	1929
4215	1887	173	Zwaluw	6722	1932
4216	1887	174	Aap	6723	1932
4217	1887	175	Baviaan	6724	1925
4218	1887	176	Colibri	6725	1933
4227	1887	177	Doffer	6726	1931
4228	1887	178	Ezel	6727	1932
4229	1887	179	Fret	–	1916	In 1916 verkocht aan de Gooische Stoomtram.
4230	1887	180	Gans	6728	1926
4231	1887	181	Haas	6729	1929
4232	1887	182	Isegrim	6730	1933
4233	1887	183	Kraai	6731	1933
4248	1888	194	Lepelaar	6732	1932
4249	1888	195	Musch	6733	1933
4250	1888	196	Neushoorn	6734	1926
4251	1888	197	Os	6735	1932
4252	1888	198	Patrijs	6736	1926
4264	1889	199	Reiger	6737	1933
4265	1889	200	Sijsje	6738	1924
4266	1889	201	Tortel	6739	1933
4267	1889	202	Vink	6740	1926
4268	1889	203	Wesp	6741	1925

Bronnen, noten en/of referenties

• H. Waldorp: Onze Nederlandse stoomlocomotieven in woord en beeld. Uitg. De Alk, Alkmaar, 1981. ISBN 90 6013 909 7.
• J. van der Meer: De Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij. Uitg. Uquilair, 2009, ISBN 978 90 71513 68 8.
• J.J. Karskens: De Locomotieven van de Hollandsche IJzeren Spoorweg Maatschappij. Uitg. J.H. Gottmer, Haarlem – Antwerpen, 1947.
• C. A. van Lieshout: Stoom in de Breesaap. Uitg. De Alk, Alkmaar, 1980. ISBN 90 6013 746 9.

· ·

Nederlandse stoomlocomotieven