Station Brussel-Luxemburg

	Het station in 2021
Opening	23 augustus 1854
Telegrafische code	LX
Lijn(en)	161
Reizigerstellingen; • Weekdag; • Zaterdag; • Zondag	(2022); 7.113; 2.686; 2.111
Beheerder	NMBS
Architectuur
Aantal sporen	6
S-Net
Lijn Richting	Volgend station
S 4 Aalst	Brussel-Schuman
S 4 Mechelen	Etterbeek
S 5 Mechelen	Brussel-Schuman
S 5 Geraardsbergen	Mouterij
S 8 Oudenaarde	Brussel-Schuman
S 8 Louvain-la-Neuve	Etterbeek
S 81 Schaarbeek	Brussel-Schuman
S 81 Ottignies	Etterbeek
S 9 Landen	Brussel-Schuman
S 9 Eigenbrakel	Mouterij
Aansluitingen
Buslijn(en)
Ligging
Coördinaten	50° 50′ NB, 4° 22′ OL
Externe link	Stationsinformatie NMBS
	;
Portaal	Openbaar vervoer

Station Brussel-Luxemburg (Frans: Bruxelles-Luxembourg) is een spoorwegstation langs spoorlijn 161 (Brussel - Namen) in de Brusselse gemeente Elsene (België), aan de rand van de Leopoldwijk, onderdeel van de Europese Wijk.

Sinds 1 maart zijn de loketten van dit station enkel in de week geopend tussen 7 en 19.45 uur.

Het station is verder een belangrijk busknooppunt. De MIVB-buslijnen 12 en 22 hebben er hun eindpunt, en de lijnen 21, 27, 34, 38, 54, 60, 80, 95 stoppen er (de as Brussel-Luxemburg - Troon).

Het station aan het Luxemburgplein
Het station toen het nog niet overdekt was en nog Leopoldswijk heette. (in het Frans afgekort tot Q.L.)
De perrons na de overkapping in 2000

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Het station, gebouwd op basis van de plannen van de architect Gustave Saintenoy, werd op 24 augustus 1854 onder de naam Brussel-Leopoldswijk (Quartier-Léopold) geopend. De oorspronkelijke naam komt van de omliggende woonwijk die gebouwd werd vanaf 1837 en genoemd werd naar de toenmalige Belgische koning Leopold I. Officieus en in de volksmond werd het station echter Gare du Luxembourg of Luxemburgstatie genoemd, een benaming waar de telegrafische code LX trouwens naar verwijst en die haar oorsprong vindt in de Grande Compagnie du Luxembourg, die in de 19de eeuw de spoorlijn Brussel - Namen - Luxemburg aanlegde en het station bouwde.

Op 28 mei 2000 werd 'Brussel-Luxemburg' de officiële naam van het station. De hernoeming volgde op een grootschalige vernieuwingsoperatie, waarbij het station vrijwel geheel ondergronds kwam te liggen en die tegelijkertijd werd uitgevoerd met de herinrichting van de Europawijk en de bouw van het Europees Parlement (zie Leopoldruimte). De gevel van het oorspronkelijke stationsgebouw aan het Luxemburgplein bleef behouden en is geïntegreerd in het nieuwbouwcomplex.

Verbouwing[bewerken | brontekst bewerken]

Door de bouw van het Europees Parlement werd de wijk langdurig veranderd. Een tunnel werd gebouwd voor de treinen en het station werd ondergronds verlegd. Na een vijf jaar durende verbouwing werd het nieuwe station op 14 januari 2009 officieel geopend. Enkel het oude stationsgebouw op het Luxemburgplein werd bewaard. In 2016 werd dit gebouw tot het nieuwe ontvangstcentrum van het Europees Parlement verbouwd. Daar vinden bezoekers interactieve activiteiten, zoals een augmented-reality-model van de campus, met informatie over het Parlement, haar gebouwen, haar geschiedenis en de vooraanstaande personen die het Parlement hebben bezocht.

Treindienst[bewerken | brontekst bewerken]

Serie	Treinsoort	Route	Bijzonderheden
IC 16	Intercity (NMBS/CFL)	Brussel-Zuid – Brussel-Luxemburg – Namen – Luxemburg
IC 17	Intercity (NMBS)	Brussels Airport-Zaventem – Brussel-Luxemburg – Namen – Dinant	Rijdt in het weekend tussen Brussel-Zuid en Dinant.
IC 18	Intercity (NMBS)	[ Doornik – Aat – ] Brussel-Zuid – Brussel-Luxemburg – Namen – Luik-Guillemins – Luik-Sint-Lambertus	Rijdt alleen op werkdagen. Rijdt in de spits verder naar Doornik.
S 4	GEN (NMBS)	Aalst – Brussel-Schuman – Brussel-Luxemburg – Mechelen	Rijdt alleen op werkdagen.
S 5	GEN (NMBS)	[ Geraardsbergen – ] Edingen – Halle – Brussel-Luxemburg – Brussel-Schuman – Vilvoorde – Mechelen	Rijdt in de spits van/naar Geraardsbergen. Rijdt in het weekend tussen Halle en Mechelen. Rijdt tijdens de vakantieperiode 1x/u enkel tussen Halle en Mechelen.
S 8	GEN (NMBS)	Zottegem – Brussel-Zuid – Brussel-Schuman – Brussel-Luxemburg – Ottignies – Louvain-la-Neuve	Rit naar Zottegem rijdt niet in het weekend. Een rit rijdt dagelijks tussen Brussel-Zuid - Ottignies. Een rit rijdt dagelijks tussen Ottignies - Louvain-la-Neuve.
S 9	GEN (NMBS)	Landen – Leuven – Brussel-Schuman – Brussel-Luxemburg – Nijvel	Rijdt alleen op werkdagen.
S 19	GEN (NMBS)	[ Leuven – ] Brussels Airport-Zaventem – Brussel-Luxemburg – Eigenbrakel – Nijvel – Charleroi-Centraal	Rijdt in het weekend tussen Leuven en Nijvel.
S 81	GEN (NMBS)	Schaarbeek – Brussel-Schuman – Brussel-Luxemburg – Ottignies	Rijdt enkel tijdens de spits tijdens het schooljaar
P 7600/8600	Piekuurtrein (NMBS)	Rochefort-Jemelle – Namen – Brussel-Luxemburg – Brussel-Zuid	Rijdt alleen op werkdagen. Een trein Brussel - Rochefort-Jemelle.
ICT 6960	Toeristentrein (NMBS)	Waver – Bierges-Walibi – Ottignies – Brussel-Luxemburg – Brussel-Zuid	Rijdt tijdens de openingstijden van Walibi. Op werkdagen tot Ottignies.

Reizigerstellingen[bewerken | brontekst bewerken]

De grafiek en tabel geven het gemiddeld aantal instappende reizigers weer op een week-, zater- en zondag.^[2]

Tabel: aantal instappende reizigers station Brussel-Luxemburg
	Weekdag	Zaterdag	Zondag
1977	10 000	2 385	1 930
1978	10 000	250	2 688
1979	9 618	2 200	954
1980	9 600	2 200	1 347
1981	9 559	2 135	1 574
1982	8 467	1 689	1 558
1983	8 588	1 747	1 066
1984	11 854	1 344	1 140
1985	9 667	1 702	1 180
1986	6 522	983	1 044
1987	5 560	1 026	1 283
1988	7 788	686	1 287
1989	6 720	1 541	1 319
1990	6 192	868	718
1991	9 422	1 335	1 284
1992	7 133	1 330	1 403
1993	6 157	1 238	1 032
1994	7 087	1 218	1 182
1995	6 599	1 225	1 090
1996	6 448	1 222	1 463
1997	6 187	1 093	948
1998	6 180	1 306	1 156
1999	6 514	1 668	1 116
2000	7 470	1 419	1 134
2001	6 386	1 770	1 274
2002	6 033	1 353	1 167
2003	6 102	1 456	1 214
2004	6 121	1 510	1 306
2005	6 490	1 702	1 390
2006	6 294	1 885	2 020
2007	6 825	2 436	1 866
2008	-	-	-
2009	5 160	1 100	1 038
2010	-	-	-
2011	-	-	-
2012	5 734	1 327	1 288
2013	6 163	1 346	1 255
2014	6 942	1 346	1 344
2015	7 109	1 408	1 324
2016	6 783	1 207	1 197
2017	9 113	2 009	1 601
2018	8 784	2 274	1 790
2019	8 743	2 405	1 996
2020	4 529	1 454	1 194
2021	-	-	-
2022	7 113	2 686	2 111
2023	6 923	1 988	1 693

Metro[bewerken | brontekst bewerken]

Op de lange termijn (tegen 2020) heeft het Brusselse stadsvervoerbedrijf MIVB plannen voor een metroverbinding tussen het Luxemburg- en het Zuidstation. Hiertoe zal een tunnel aangelegd moeten worden van Merode (lijn 1/5) tot ringlijn 2 aan de Naamsepoort. Een tweede metrolijn zou van Kunst-Wet (lijn 2) via het Luxemburgstation naar Ukkel lopen.

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

Lijst van spoorwegstations in het Brussels hoofdstedelijk Gewest

Bronnen, noten en/of referenties

http://www.belrail.be
MIVB 2020 - Uitbreiding van het net (31 MB)

↑ De bron voor de gegevens is NMBS – Reizigerstellingen. De tellingen worden meestal uitgevoerd in de maand oktober: gedurende 9 opeenvolgende dagen (5 werkdagen en de 2 omliggende weekends) worden dan door het stations- en treinbegeleidingspersoneel visuele tellingen verricht. De methode bestaat erin het aantal in- en uitstappende reizigers te tellen in alle stations en stopplaatsen en dit voor alle treinen van het binnenlands verkeer. Het getal naast het kopje 'weekdag' slaat op het gemiddeld aantal opstappende (dus niet het aantal afstappende) reizigers op een weekdag (maandag, dinsdag, woensdag, donderdag en vrijdag opgeteld gedeeld door vijf), zaterdag en zondag staan apart vermeld. De cijfers geven een indicatie en hebben een foutenmarge, die in sommige gevallen aanzienlijk kan zijn.
↑ De bron voor de gegevens zijn de jaarlijks door de NMBS in oktober uitgevoerde reizigerstellingen. Stationspersoneel en treinbegeleiders tellen dan visueel gedurende negen opeenvolgende dagen (vijf werkdagen en de twee aansluitende weekends) in alle stations en stopplaatsen het aantal instappende reizigers en dit voor alle binnenlandse treinen. De groene balk geeft het gemiddeld aantal opstappende (dus niet het aantal afstappende) reizigers weer op een weekdag (maandag, dinsdag, woensdag, donderdag en vrijdag opgeteld en gedeeld door vijf). Zaterdag wordt weergegeven door de blauwe en zondag door de rode balk. De cijfers geven een indicatie en hebben een foutenmarge, die in sommige gevallen aanzienlijk kan zijn. In 2008, 2010, 2011 en 2021 (corona) werden geen tellingen uitgevoerd. De gegevens zijn online raadpleegbaar, zoekterm Reizigerstellingen

Zie de categorie Bruxelles-Luxembourg train station van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

[1] De bron voor de gegevens is NMBS – Reizigerstellingen. De tellingen worden meestal uitgevoerd in de maand oktober: gedurende 9 opeenvolgende dagen (5 werkdagen en de 2 omliggende weekends) worden dan door het stations- en treinbegeleidingspersoneel visuele tellingen verricht. De methode bestaat erin het aantal in- en uitstappende reizigers te tellen in alle stations en stopplaatsen en dit voor alle treinen van het binnenlands verkeer. Het getal naast het kopje 'weekdag' slaat op het gemiddeld aantal opstappende (dus niet het aantal afstappende) reizigers op een weekdag (maandag, dinsdag, woensdag, donderdag en vrijdag opgeteld gedeeld door vijf), zaterdag en zondag staan apart vermeld. De cijfers geven een indicatie en hebben een foutenmarge, die in sommige gevallen aanzienlijk kan zijn.

[2] De bron voor de gegevens zijn de jaarlijks door de NMBS in oktober uitgevoerde reizigerstellingen. Stationspersoneel en treinbegeleiders tellen dan visueel gedurende negen opeenvolgende dagen (vijf werkdagen en de twee aansluitende weekends) in alle stations en stopplaatsen het aantal instappende reizigers en dit voor alle binnenlandse treinen. De groene balk geeft het gemiddeld aantal opstappende (dus niet het aantal afstappende) reizigers weer op een weekdag (maandag, dinsdag, woensdag, donderdag en vrijdag opgeteld en gedeeld door vijf). Zaterdag wordt weergegeven door de blauwe en zondag door de rode balk. De cijfers geven een indicatie en hebben een foutenmarge, die in sommige gevallen aanzienlijk kan zijn. In 2008, 2010, 2011 en 2021 (corona) werden geen tellingen uitgevoerd. De gegevens zijn online raadpleegbaar, zoekterm Reizigerstellingen

[1]

[2]