Wegen in Georgië
 
| |||
|---|---|---|---|
 | |||
| Wegennet Georgië | |||
| Land |  Georgië
| ||
| Lengte | 41.073[1] km | ||
| Beheerder | Wegendepartement Georoad | ||
| Bestaan | 1996 tot heden | ||
| Internationale weg | ს x - ს xx (S) | ||
| Binnenlandse weg | შ x - შ xxx (Sh) | ||
| Lokale weg | ა x - ა xxx (A, per gemeente) | ||
| Lijst van Georgische hoofdwegen | |||
| |||
Het wegennet van Georgië is een belangrijke spil in zowel het binnenlandse als internationale verkeer met de vier buurlanden. Dit komt tot uitdrukking in de systematiek van de wegnummering. Het wegennet heeft dertien zogeheten internationaal georiënteerde hoofdwegen die de hoofdstad Tbilisi, waar ongeveer een derde van de nationale bevolking woont, verbindt met de vier buurlanden. Dit is tevens de ruggengraat van een netwerk van binnenlands georiënteerde nationale wegen die vitale regio's, zoals de wijnregio's Kacheti en Imereti, de bergregio's Ratsja-Letsjchoemi en Kvemo Svaneti of de hooglanden van Samtsche-Dzjavacheti met elkaar en de hoofdstad verbinden.
De totale lengte van de wegen die onder de wegenwetgeving vallen is 41.073 kilometer (2023).[1] Dit is exclusief de wegen van de vijf zelfstandig bestuurde steden en de door Rusland bezette gebieden Abchazië en Zuid-Ossetië. Slechts een beperkt deel van het Georgische wegennet is gebouwd als expresweg of autosnelweg. Wegwijzers en bestemmingsborden zijn in zowel Georgisch als Latijns schrift, maar de prefix van het wegnummer is altijd in het Georgisch schrift. Europese E-routes staan op de bewegwijzering aangegeven, Aziatische AH wegen daarentegen niet.
Wegnummering
[bewerken | brontekst bewerken].jpg)
De wegnummering in Georgië bestaat uit drie lagen: wegen van "internationaal" (Georgisch: საერთაშორისო, saertashoriso), "binnenlands" (შიდასახელმწიფოებრივი, shidasakhelmts’ipoebrivi) en "lokaal" (ადგილობრივი, adgilobrivi) belang. Dit systeem werd eind 1996 ingevoerd, waarmee ook een nieuwe lijst van hoofdwegen werd vastgesteld.[2]
De wegenwet definieert:[3]
- "wegen van internationaal belang" als wegen die administratieve, belangrijke industriële en culturele centra van Georgië met andere landen verbinden;
- "wegen van binnenlands belang" als wegen die Tbilisi verbinden met culturele of economische centra, hoofdsteden van de Autonome Republieken en administratieve centra van de regio's, evenals toegang tot wegen van internationaal en binnenlands belang en het verbinden van belangrijke centra van de Autonome Republieken;
- "wegen van lokaal belang" als wegen die administratieve centra van gemeenten verbinden met hun gemeenschappen, wegen die deze verbinden met internationale en binnenlandse wegen en tussen gemeenschappen, evenals wegen die toeristische, recreatieve, sportieve, historische, culturele of wetenschappelijke bestemmingen verbinden met gemeentelijke centra.
Deze drie categorieën worden aangeduid met de Georgische letters ს (S), შ (Sh) en ა (A), afgeleid van de eerste letter van hun klasse:
- ს staat voor "საერთაშორისო მნიშვნელობის გზა" (Saertashoriso mnishvnelobis gza, weg van internationaal belang)
- შ staat voor "შიდასახელმწიფოებრივი მნიშვნელობის გზა" (Shidasakhelmts’ipoebrivi mnishvnelobis gza, weg van binnenlands belang);
- ა staat voor "ადგილობრივი მნიშვნელობის გზა" (Adgilobrivi mnishvnelobis gza, weg van lokaal belang).
De lijsten van internationale (S) en binnenlandse (Sh) wegen worden volgens de wegenwet om de 5 jaar herzien en vereist goedkeuring van de regering.[3] De lokale A-wegen worden sinds de decentralisatie in 2006 aangewezen door de gemeenten. Elke gemeente beheert tot soms honderden A-wegen. In de autonome republieken Adzjarië en Abchazië worden lokale A-wegen om de drie jaar beoordeeld door de autonome regering. Voor Abchazië is dit de door Tbilisi erkende autonome regering in ballingschap, die in de praktijk geen gezag uitoefent over het gebied.
Netwerk
[bewerken | brontekst bewerken]
Het genummerde wegennet in Georgië is sinds de invoering van het systeem in 1996 geleidelijk uitgebreid. In 2006 werd het binnenlands georiënteerde Sh-routenetwerk fors uitgebreid door een grote herijking. In onderstaande tabel staan geen lokale A-wegen omdat deze gegevens niet volledig zijn te achterhalen voor een compleet beeld. De S- en Sh-wegen vallen onder de verantwoordelijkheid van de wegendepartement (Georoad) van het Ministerie van Regionale Ontwikkeling en Infrastructuur van Georgië, terwijl de lokale A-wegen onder de verantwoordelijkheid van gemeenten vallen.
| 1996 | 2005 | 2006 | 2008 | 2011 | 2014 | 2017 | 2022 | ||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ს-wegen (S) | Aantal | 12 | 12 | 12 | 12 | 13 | 13 | 13 | 13 | ||||||||||||||||||||
| Lengte (km) | 1581 | 1581 | 1565 | 1563 | 1603 | 1603 | 1595 | 1593 | |||||||||||||||||||||
| შ-wegen (Sh) | Aantal | 73 | 74 | 194 | 199 | 200 | 202 | 205 | 209 | ||||||||||||||||||||
| Lengte (km) | 3392 | 3417 | 5446 | 5446 | 5308 | 5298 | 5373 | 5460 | |||||||||||||||||||||
| Totale lengte (km) | 4973 | 4998 | 7011 | 7009 | 6911 | 6901 | 6968 | 7053 | |||||||||||||||||||||
| De tabel is gebaseerd op opeenvolgende lijsten voor "Bepaling van internationale, binnenlandse en lokale wegen van Georgië" van 1996,[2] 2005,[4] 2006,[5] 2008,[6] 2011,[7] 2014[8], 2017[9] en 2022[10] | |||||||||||||||||||||||||||||
Weg van internationaal belang
[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Lijst van Georgische hoofdwegen voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
De S-wegen van internationaal belang worden aangegeven door een blauw schildje met witte letters. De expresweg of autosnelweg delen worden gemarkeerd met een groen schildje met witte letters. De wegen zijn genummerd van ს1 tot ს13. Elf van deze gaan naar de buitengrens van Georgië, en twee (de S9 en S12) spelen een verbindingsrol in het S-netwerk. De S9 is de rondweg rond Tbilisi die het internationale transit verkeer tussen de S1, S4 en S5 afhandelt, en de S12 verbindt de S1 en S2 met elkaar op de route centraal-Georgië - Turkije. Twee van de drie S-wegen die formeel bij de Russische grens eindigen, liggen voor een groot deel in de feitelijk afgescheiden regio's Zuid-Ossetië en Abchazië. Deze delen staan niet onder Georgisch gezag en zijn ontoegankelijk vanaf de Georgisch gecontroleerde zijde.
Het meeste van de ~1600 kilometer S-weg is als tweebaans autoweg aangelegd. Beperkte delen zijn sinds 2006 uitgebouwd tot expresweg of autosnelweg, wat zich geleidelijk uitbreidt in de context van het E60/E70 East-West Highway project. Dit is een internationaal gesteund project om de (oost-west) transportcorridor door Georgië naar hogere standaarden te brengen en op deze wijze Azerbeidzjan, Armenië en Turkije beter met elkaar te verbinden via Georgië. De meeste S-routes maken deel uit van Europese E-routes, die samen met de Georgische wegnummers worden bewegwijzerd. Drie Aziatische wegen doorkruisen Georgië, maar deze worden niet bewegwijzerd.
Weg van binnenlands belang
[bewerken | brontekst bewerken] Zie Lijst van Georgische hoofdwegen voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
De Sh-wegen van binnenlands belang hebben een blauw schildje met witte letters, maar deze worden niet consequent aangegeven op de bewegwijzering. De wegen zijn genummerd van 1 tot en met 209 volgens de wettelijke lijst van 2022. Er zit geen speciale logica in de nummering. Het uitgebreide netwerk van 5.460 km Sh-wegen verbindt vitale regio's met elkaar en de hoofdstad.
Verreweg de meeste van deze routes zijn relatief kort, maar sommige routes zijn vrij lang tot bijna 200 kilometer. De langere Sh-wegen zijn interregionaal van aard, terwijl anderen onderdeel zijn van een intraregionaal netwerk dat toegang biedt tot de S-hoofdwegen, afgelegen bevolkingscentra ontsluit of toegangswegen zijn voor belangrijk cultureel-historisch erfgoed.
Maximumsnelheid
[bewerken | brontekst bewerken]
De snelheidslimieten in Georgië worden bepaald door de verkeerswet, artikel 33.[11]
Historisch gezien was de maximumsnelheid in Georgië 90 km/u omdat er geen snelwegen waren in het land. Sinds de aanleg daarvan na de Rozenrevolutie van 2003 op gang is gekomen is dat veranderd. De snelheidslimiet is verhoogd naar 110 km/u voor de autosnelwegen. Deze limiet is vooral terug te vinden op een groot deel van de S1/E60 tussen Tbilisi en Samtredia, maar ook op het korte stukje S12 autosnelweg. Daarentegen kent het korte stuk autosnelweg S4 tussen Tbilisi en Roestavi een snelheidslimiet van 90 km/u.
| Vervoersmiddel | Bebouwde kom | Buiten bk | Snelwegen |
|---|---|---|---|
| Personenauto en busjes tot 3,5t | 60 | 90 | 110 |
| Kleine bus en motorfiets | 60 | 80 | 80 |
| Auto met aanhanger boven 3,5t | 60 | 70 | 80 |
Er zijn een aantal wegen in Tbilisi, Batoemi en Koetaisi waar de maximumsnelheid hoger is dan de algemene limiet van 60 km/u voor de bebouwde kom. Dit zijn bijvoorbeeld:
- De expresboulevards op de oevers van de Mtkvari in Tbilisi hebben een limiet van 70 km/u.
- George W. Bush-weg("Kacheti Highway", S5) naar luchthaven Tbilisi heeft een limiet van 80 km/u.
- Davit Aghmashenebeli Avenue (S1) door de wijk Dighomi van Tbilisi heeft een limiet van 80 km/u.
Geschiedenis
[bewerken | brontekst bewerken]
Lange tijd had de Sovjet-Unie geen publieke nummering van het (hoofd)wegennet. In 1960 werd een lijst van 37 genummerde "hoofdwegen van nationaal belang" voor de 15 Socialistische Sovjetrepublieken aangenomen.[12] Drie van deze routes liepen door de Georgische Socialistische Sovjetrepubliek, de 16, 17 en 19. Deze kwamen in 1982 met een grote herziening van de wegnummering te vervallen.
| Historische route | Lengte* | Onderdeel van | |
|---|---|---|---|
| 16 | Beslan - Ordzjonikidze - Tbilisi - Leninakan - Jerevan | 270 km | S3 (Georgische Militaire Weg), S1, centrum van Tbilisi en S6. |
| 17 | Tbilisi - Koetaisi - Samtredia | 245 km | S1 tussen Natachtari en Samtredia, door de steden Gori, Chasjoeri en Koetaisi |
| 19 | Novorossiejsk - Batoemi | 404 km | S1 (Soechoemi - Zoegdidi - Samtredia), deel van S12, Sh2 via Ozoergeti en S2 tot Batoemi |
| *) Lengte van het deel binnen de Georgische SSR. | |||
In 1982 werd in de Sovjet-Unie een nieuw wegnummersysteem aangenomen met M, A en R (Russisch: Р) wegen, dat de basis legde voor het huidige Georgische genummerde hoofdwegennet. De M- en A-routes zijn in het huidige Georgische hoofdwegennet nog grotendeels terug te vinden. De M (van Russisch:Магистральные, Magistral'nyye, arteriële) en A (van Автомобильные, Avtomobil'nyye, automobiel) routes "van nationaal belang" werden toegewezen op het federale Sovjet-niveau, terwijl de R ("republikeinse") routes werden toegewezen op het SSR republiek niveau. SSR grensoverschrijdende R-routes kregen hierdoor verschillende nummers aan weerszijden van de grens. De A-routes hadden 3 cijfers en werden toegewezen op basis van hun regio: de 300-serie werd toegewezen aan de Kaukasus en Centraal-Azië.[13] De R-routes hadden 1 tot 3 cijfers, gebaseerd op hun belang in het wegennet.
.jpg)
Door de Georgische SSR leidden één M-weg (M-27) en tien A-wegen (A-301 tot A-310).[14] Deze nummers werden in het onafhankelijke Georgië gehandhaafd tot 1997, toen het land overstapte op een eigen (en het huidige) systeem.
| Historische route | Lengte* | Onderdeel van | |
|---|---|---|---|
| M-27 | Novorossiejsk - Tbilisi - Bakoe | 604 km | Gehele S1, door Tbilisi, en gehele S4. |
| A-301 | Tbilisi (Natachtari) - Beslan | 137 km | Gehele S3 (Georgische Militaire Weg) |
| A-302 | Tbilisi - Lagodechi via Bakoertsiche | 152 km | S5. Na Lagodechi ging A-302 ging verder als A-315 |
| A-303 | Tbilisi - Bogdanovka (Ninotsminda) via Manglisi | 164 km | Via Tbilisi's Sololaki District, Kodzjori, Manglisi en Sh31 naar Ninotsminda. |
| A-304 | Tbilisi - Leninakan (Gjoemri) tot A-306 | 98 km | Gehele S6 |
| A-305 | Micha Tschakaya (Luchtmachtbasis Senaki, M-27) - Batoemi | 97 km | S2 vanaf S1 bij Senaki via Poti naar Batoemi |
| A-306 | Batoemi - Leninakan (Gjoemri) door Achaltsiche | 166 km | Sh1 Batoemi - Achaltsiche en S11 via Ninotsminda naar Armenië |
| A-307 | Koetaisi - Benara (A-306) via Sairme | 104 km | Sh14 Koetaisi - Benara (aansluiting Sh1) via Baghdati en Sairme |
| A-308 | Chasjoeri - Achaltsiche | 77 km | S8 Chasjoeri - Achaltsiche |
| A-309 | Bzipi - Avadhara via Ritsa | 59 km | Gehele Sh11 route (in Abchazië). |
| A-310 | Kirovakan (Vanadzor) - Marneoeli door Alaverdi | 349 km | Gehele S7 Marneoeli - Sadachlo |
| *) Lengte van het deel binnen de Georgische SSR. | |||
In 1997 werden resterende kenmerken van de Sovjet nummering subtiel uit de oude wegenwet gewijzigd. Het woord "hoofdweg" (მაგისტრალური, magist'raluri, M-weg) werd vervangen door "internationaal" en "republikeins" (რესპუბლიკური, resp'ublik'uri, R-weg) met "binnenlands".[15]
In de praktijk betekende dit dat de meeste (Sovjet) Georgische A-routes en de enige M-route naar S-wegen genummerd zijn en R-routes naar Sh-wegen. De gedachte hierachter was dat de meeste M en A hoofdwegen die het onafhankelijke Georgië in 1991 uit de Sovjet-Unie had geërfd naar de buitengrenzen van het land gaan, al dan niet met een kleine verlenging, zoals de S2 en S8. Het hoofdwegennet werd hierdoor sterk internationaal georiënteerd.
Grensovergangen
[bewerken | brontekst bewerken]
Georgië heeft 12 open grensovergangen voor autoverkeer met de vier buurlanden.[16] Twee andere overgangen aan de de jure Georgische buitengrens zijn feitelijk open voor verkeer tussen Rusland en de twee afscheidingsgebieden Zuid-Ossetië en Abchazië, maar zijn volgens de Georgische autoriteiten illegaal in bedrijf. Georgië beschouwt de binnenkomst in deze twee gebieden anders dan via Georgisch gecontroleerd gebied (dus via Rusland) als een immigratiemisdrijf. Negen open overgangen zijn het eindpunt van een S-weg, de andere drie sluiten aan op een Sh-weg en hebben daarmee een secundair karakter. De grensovergang van Sarpi in de S2 met Turkije kent de meeste inkomende (buitenlandse) reizigers.[17]
| Land | Grensovergang |
Weg | Passanten[18] | Gemeente | Regio | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Armenië |
Bavra | Ninotsminda |   |
S11 (E691) | 167.157 | Ninotsminda | Samtsche-Dzjavacheti |
| Gogavan | Goegoeti |   |
S6 (E117) | 69.835 | Dmanisi | Kvemo Kartli | |
| Privolnoye | Achkerpi |  |
Sh37 | 133 | Marneoeli | Kvemo Kartli | |
| Bagratashen | Sadachlo |   |
S7 (E001) | 1.211.590 | Marneoeli | Kvemo Kartli | |
 Azerbeidzjan |
İkinci Şıxlı | Tsiteli Chidi (Rode Brug) |   |
S4 (E60) | 1.235.802 | Marneoeli | Kvemo Kartli |
| Sadıqlı | Vachtangisi ("Mtkvari") |  |
Sh66 | 69.403 | Gardabani | Kvemo Kartli | |
| Muğanlı | Samtatskaro |  |
Sh173 | 317 | Dedoplistskaro | Kacheti | |
| Balakən | Lagodechi |  |
S5 | 219.626 | Lagodechi | Kacheti | |
 Rusland |
Verkhny Lars | Zemo Larsi (Kazbegi-Darjal) |  |
S3 (E117) | 1.256.631 | Kazbegi | Mtscheta-Mtianeti |
| Adler | Psou |  |
S1 (E97) | - | Gagra | Abchazië | |
| Nizhniy Zermag | Zemo Roka (Roki-tunnel) |  |
S10 | - | Dzjava | Sjida Kartli (in Zuid-Ossetië) | |
 Turkije |
Hopa | Sarpi |   |
S2 (E70) | 1.355.489 | Chelvatsjaoeri | Adzjarië |
| Posof-Türkgözü | Vale |  |
S8 (E691) | 92.089 | Achaltsiche | Samtsche-Dzjavacheti | |
| Çıldır-Aktaş | Kartsachi |  |
S13 | 97.911 | Achalkalaki | Samtsche-Dzjavacheti | |
|
Grensovergangen feitelijk operatief in afscheidingsgebieden. | |||||||
Zie ook
[bewerken | brontekst bewerken]Externe links
[bewerken | brontekst bewerken]- (doc) Volledige officiële lijst van Georgische nationale hoofdwegen - Lijst van 2022 zoals gehecht aan resolutie 371, 18 juli 2022.
- Wegen Department van het Ministerie van Regionale Ontwikkeling en Infrastructuur van Georgië
Referenties
[bewerken | brontekst bewerken]- ↑ a b (en) Statistical Yearbook Georgia 2023. National Statistics Office of Georgia (GeoStat) p.198 (28 december 2023). Geraadpleegd op 16 januari 2024.
- ↑ a b (ka) On Approval of Indicators and List for Determination of International, Domestic and Local Roads of Georgia. The Legislative Herald of Georgia (16 december 1996). Geraadpleegd op 13 december 2021.
- ↑ a b (ka) Law "About motor roads", consolidated version of 15 July 2020. The Legislative Herald of Georgia (15 July 2020). Geraadpleegd op 13 december 2021.
- ↑ (ka) 2005 List of Roads of International, Domestic and Local Importance. The Legislative Herald of Georgia (5 August 2005). Geraadpleegd op 13 december 2021.
- ↑ (ka) 2006 List for Determination of International, Domestic and Local Roads of Georgia. The Legislative Herald of Georgia (15 september 2006). Geraadpleegd op 13 december 2021.
- ↑ (ka) 2008 List for Determination of International, Domestic and Local Roads of Georgia. The Legislative Herald of Georgia (3 november 2008). Geraadpleegd op 13 december 2021.
- ↑ (ka) 2011 List of highways of international and domestic importance. The Legislative Herald of Georgia (27 May 2011). Geraadpleegd op 13 december 2021.
- ↑ (ka) 2014 List of highways of international and domestic importance. The Legislative Herald of Georgia (18 June 2014). Geraadpleegd op 13 december 2021.
- ↑ (ka) 2017 List of highways of international and domestic importance. The Legislative Herald of Georgia (2 november 2017). Geraadpleegd op 13 december 2021.
- ↑ (ka) 2022 List of highways of international and domestic importance. The Legislative Herald of Georgia (19 juli 2022). Geraadpleegd op 22 augustus 2022.
- ↑ (ka) Law of Georgia - About traffic (consolidated version 16-11-2021). The Legislative Herald of Georgia (16 november 2021). Geraadpleegd op 13 december 2021.
- ↑ (ru) Resolution of the USSR Council of Ministers of 12/22/1960 N 1303 "On approval of the List of highways of national importance". USSR Law (22 december 1960). Gearchiveerd op 4 april 2019. Geraadpleegd op 13 december 2021.
- ↑ (en) Road numbering systems - Russia. Geraadpleegd op 13 december 2021.
- ↑ (ru) Decision of the Council of Ministries of the USSR of 08.27.1982 N 800 on Approval of the List of Roads of the USSR of National Significance. USSR Law (27 August 1982). Geraadpleegd op 13 december 2021.
- ↑ (ka) On Changes and Amendments to the Law of the Republic of Georgia on Roads. The Legislative Herald of Georgia (16 October 1997). Geraadpleegd op 13 december 2021.
- ↑ (en) Border checkpoints of Georgia. State Commission on Migration Issues. Gearchiveerd op 6 februari 2023. Geraadpleegd op 14 december 2021.
- ↑ a b (en) Georgian Tourism in Figures 2019 (pdf). Georgian National Tourism Administration (1 december 2021). Geraadpleegd op 24 maart 2022.
- ↑ Inkomende buitenlandse reizigers in 2019[17]
· 
· 
· ·