Kacheti
Regio in Georgië 
| |||
|---|---|---|---|
| |||
| Geografie | |||
| Hoofdplaats | Telavi | ||
| Oppervlakte | 11375 km² [1] | ||
| Hoogste punt | Teboelosmta (4493 m) | ||
| Coördinaten | 41° 45' NB, 45° 43' OL | ||
| Bevolking | |||
| Inwoners (2024) | 299.896 [2] (26,4 inw./km²) | ||
| Etniciteit (2014) | Georgisch (85,2%) Azerbeidzjaans (10,2%) Kist (1,8%) Osseets (0,8%) Armeens (0,7%) Russisch (0,6%) Avaars (0,3) Jezidi (0,2%) | ||
| Religie (2014) | Georgisch-Orthodox (98,8%) Islam (12,1%) Jehova (0,3%) Protestants (0,1%) Katholiek (0,1%) | ||
| Bestuur | |||
| Gouverneur | Giorgi Aladasjvili (2022) | ||
| Gemeenten | 8 | ||
| Overige informatie | |||
| Opgericht | 1995 | ||
| Tijdzone | UTC+4 | ||
| ISO 3166-2 | GE-KA | ||
| Website | www | ||
| Reliefkaart Kacheti | |||
  | |||
| Foto's | |||
| |||
| Telavi, hoofdstad van Kacheti | |||
| |||
Kacheti (Georgisch: კახეთი) is een regio (mchare) in het oosten van Georgië met een oppervlakte van 11.375 km² en 299.896 inwoners (2024). De hoofdstad is Telavi, de belangrijkste stad van de regio en hoofdstad van voormalige Kachetiaanse koninkrijken. De gouverneur van Kacheti is sinds augustus 2022 Giorgi Aladasjvili.[3] Kacheti is de grootste regio van het land en heeft acht gemeenten.
De regio komt overeen met het voormalige Georgische koninkrijk Kachetië en staat bekend als hoofdgebied van de Georgische wijnbouw. De historische regio Toesjeti in het noorden van Kacheti ligt aan de noordkant van de Grote Kaukasus waterscheiding, in het Europese deel van het Euraziatische continent.
Geografie
[bewerken | brontekst bewerken]Kacheti grenst in het westen aan de Georgische regio's Mtscheta-Mtianeti en Kvemo Kartli. Het heeft van alle Georgische regio's de langste buitengrens met de buurlanden. Het grenst in noordoosten aan de Russische deelrepublieken Tsjetsjenië en Dagestan, en in het oosten en zuiden aan Azerbeidzjan, wat tevens vrijwel de gehele Georgisch-Azerbeidzjaanse grens is. Deze lange grens met Azerbeidzjan is voor een groot deel niet formeel overeengekomen. Er speelt met name rond het David Garedzja-klooster op de Oedabno-berg een conflict over Georgisch cultureel-historisch erfgoed dat aan de Azerbeidzjaanse kant van de huidige grens ligt, zoals het Oedabnoklooster in de zuidwand van deze berg.[4]
Gebergtes
[bewerken | brontekst bewerken]Een gedeelte van de grens met Rusland (Dagestan) volgt de waterscheiding van de Grote Kaukasus, maar de historische regio Toesjeti in Kacheti ligt aan de Europese kant van de waterscheiding. Naar de Toesjetivallei gaat slechts één weg, over de 2926 meter hoge Abanopas, die 4 à 5 maanden per jaar open is. Nationaal park Toesjeti beslaat het grootste deel van deze deelregio. De westelijke grens met de regio Mtscheta-Mtianeti wordt voor het grootste deel bepaald door de Kacheti- en Gomborigebergtes, noord-zuid en west-oost sub-bergketens van de Grote Kaukasus. De hoogste bergen van Kacheti bevinden zich in het noorden, in de Grote Kaukasus. De hoogste top is de 4493 meter hoge Teboelosmta, in het uiterste noordwesten van de regio, tevens de hoogste top van het oostelijke deel van de Grote Kaukasus.
Alazanivallei
[bewerken | brontekst bewerken]Het Gomborigebergte strekt zich in zuidoostelijke richting lang uit in de regio, parallel aan de Grote Kaukasus. Hiertussen ligt de zeer vruchtbare vallei van de Alazani-rivier, de langste rivier van Georgië die in het noorden van de Pankisivallei de bron heeft. In de vruchtbare Alazanivallei vindt het grootste deel van de wijnbouw in de regio plaats. Het zuidoostelijke deel van Kacheti bestaat echter uit steppe-achtige en semi-woestijn landschappen. Er liggen hier diverse natuurparken, zoals Nationaal park Vasjlovani en het Tsjatsjoena Reservaat.
Bestuurlijke onderverdeling
[bewerken | brontekst bewerken]
Kacheti heeft acht gemeenten:
De regio heeft in totaal 342 bewoonde kernen:[1]
- Negen steden: Achmeta, Dedoplistskaro, Goerdzjaani, Kvareli, Lagodechi, Sagaredzjo, Signagi, Telavi en Tsnori
- Geen daba's
- 333 dorpen, waaronder Kardanachi, Matani, Manavi, Moechrovani, Moeghanlo, Omalo en Sjenako. De dorpen zijn ingedeeld in 133 administratieve gemeenschappen (თემი, temi).
Demografie
[bewerken | brontekst bewerken]Op 1 januari 2024 had Kacheti 299.896 inwoners, een daling van 6% ten opzichte van de volkstelling van 2014. De urbanisatiegraad is 23,3%. De bevolking van Kacheti bestaat volgens de volkstelling van 2014 grotendeels uit Georgiërs (85,2%).
| Bevolkingsontwikkeling van de regio Kacheti[5][2] | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Jaar | 1959 | 1970 | 1979 | 1989 | 2002* | 2002** | 2014 | 2020 | 2024 | |||||||||
| Kacheti | 395.438 |  416.048 |
427.841 |
442.296 |
 407.182 |
352.736 |
318.583 |
310.051 |
299.896
| |||||||||
| Achmeta | 37.141 | 40.960 |
43.587 |
42.254 |
41.641 |
- | 31.461 |
28.933 |
26.495
| |||||||||
| Dedoplistskaro | 36.316 | 37.330 |
35.405 |
37.299 |
30.811 |
- | 21.221 |
20.759 |
20.125
| |||||||||
| Goerdzjaani | 71.829 | 75.357 |
76.753 |
78.442 |
72.618 |
- | 54.337 |
52.116 |
49.909
| |||||||||
| Kvareli | 38.878 | 41.564 |
42.132 |
42.237 |
37.658 |
- | 29.827 |
30.318 |
30.835
| |||||||||
| Lagodechi | 48.476 | 52.840 |
52.217 |
54.402 |
51.066 |
- | 41.678 |
41.125 |
40.257
| |||||||||
| Sagaredzjo | 51.717 | 48.031 |
54.163 |
60.348 |
59.212 |
- | 51.761 |
52.238 |
51.495
| |||||||||
| Signagi | 51.942 | 52.034 |
50.073 |
49.326 |
43.587 |
- | 29.948 |
29.290 |
28.406
| |||||||||
| Telavi | 59.139 | 67.932 |
73.511 |
77.988 |
70.589 |
- | 58.350 |
55.272 |
52.374
| |||||||||
| * Uit onderzoek na volkstelling 2014 is gebleken dat volkstelling 2002 8-9 procent te hoog is uitgevallen.[6] **Gecorrigeerde data op basis van retro-projectie 1994-2014 i.s.m. VN.[7] | ||||||||||||||||||
Etniciteit
[bewerken | brontekst bewerken]De belangrijkste etnische minderheid zijn de Azerbeidzjanen (10,2%). Zij wonen voornamelijk in de gemeenten Sagaredzjo, Lagodechi en Telavi.
Kacheti kent enkele Kaukasische etnische minderheden die binnen Georgië vrijwel alleen in deze regio wonen, de Kisten en Avaren. De ruim 5500 Kisten (1,8%), een aan Tsjetsjenen verwante bevolkingsgroep, zijn de tweede grote etnische minderheid in Kacheti. Zij wonen voornamelijk in de Pankisivallei (gemeente Achmeta). Een gemeenschap van ruim 1000 Avaren (0,3%) woont voornamelijk in de gemeente Kvareli. Een relatief groot aantal Osseten (0,8%, 2500) woont voornamelijk in Achmeta en Lagodechi, verspreid over enkele dorpsgemeenschappen.
Andere etnische minderheden zijn Armeniërs (0,7%), etnisch Russen (0,6%) en ruim 500 Jezidi (0,2%) die vooral in de stad Telavi wonen.[8] De meeste inwoners zijn Georgisch-Orthodox (85,7%), terwijl 12,1% moslim is. Verder zijn er kleine gemeenschappen jehova's (0,3%), protestanten (0,1%), katholieken (0,1%), belijdende Jezidi's (0,1%) en Armeens-orthodoxen.[9]
Zie ook
[bewerken | brontekst bewerken]Externe links
[bewerken | brontekst bewerken]Referenties
[bewerken | brontekst bewerken]- ↑ a b (ka) Main Results of the 2014 Census (Publication) (pdf). Census.ge, National Statistics Office of Georgia (Geostat) pag.128-131 (28 april 2016). Gearchiveerd op 13 februari 2020. Geraadpleegd op 2 januari 2022.
- ↑ a b (en) Population and Demography. National Statistics Office of Georgia, Geostat (1 januari 2024). Gearchiveerd op 26 maart 2023. Geraadpleegd op 23 juli 2024.
- ↑ (en) PM Appoints New Kakheti Governor. Civil Georgia (29 augustus 2022). Gearchiveerd op 29 augustus 2022. Geraadpleegd op 29 augustus 2022.
- ↑ (en) Azerbaijan–Georgia row reignites over Davit Gareja monastery complex. OC-Media (17 juli 2019). Gearchiveerd op 22 mei 2023. Geraadpleegd op 30 april 2023.
- ↑ (en) Population divisions of Georgia. Population Statistics Eastern Europe and former USSR. Gearchiveerd op 30 oktober 2021. Geraadpleegd op 27 november 2021.
- ↑ (en) Geostat, Population Dynamics in Georgia - An Overview Based on the 2014 General Population Census Data, pdf, p.12-15, 29 november 2017, geraadpleegd op 27 november 2021
- ↑ (en) Geostat, Retro-projection of main demographic indicators for the period 1994-2014, 18 mei 2018, geraadpleegd op 27 november 2021. Gearchiveerd op 4 november 2021.
- ↑ (en) Ethnic composition of Georgia 2014. Population Statistics Eastern Europe and former USSR. Gearchiveerd op 31 maart 2023. Geraadpleegd op 30 april 2023.
- ↑ (en) Religious composition of Georgia 2014. Population Statistics Eastern Europe and former USSR. Gearchiveerd op 10 juni 2023. Geraadpleegd op 30 april 2023.
· 
· 