Kacheti

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Kacheti
კახეთი
Regio in Georgië Vlag van Georgië
Kaart van Kacheti
Geografie
Hoofdplaats Telavi
Oppervlakte 11375 km² [1]
Hoogste punt Teboelosmta (4493 m)
Coördinaten 41° 45′ NB, 45° 43′ OL
Bevolking
Inwoners (2023) 306.216 [2]
(26,9 inw./km²)
Etniciteit (2014) Georgisch (85,2%)
Azerbeidzjaans (10,2%)
Kist (1,8%)
Osseets (0,8%)
Armeens (0,7%)
Russisch (0,6%)
Avaars (0,3)
Jezidi (0,2%)
Religie (2014) Georgisch-Orthodox (98,8%)
Islam (12,1%)
Jehova (0,3%)
Protestants (0,1%)
Katholiek (0,1%)
Bestuur
Gouverneur Giorgi Aladasjvili (2022)
Gemeenten 8
Overige informatie
Opgericht 1995
Tijdzone UTC+4
ISO 3166-2 GE-KA
Website kakheti.gov.ge
Reliefkaart Kacheti
Kacheti (Kacheti)
Kacheti
Foto's
Telavi, hoofdstad van Kacheti
Telavi, hoofdstad van Kacheti
Portaal  Portaalicoon   Georgië

Kacheti (Georgisch: კახეთი) is een regio (mchare) in het oosten van Georgië met een oppervlakte van 11.375 km² en 306.216 inwoners (2023). De hoofdstad is Telavi, de belangrijkste stad van de regio en hoofdstad van historische Kachetiaanse koninkrijken. De gouverneur van Kacheti is sinds augustus 2022 Giorgi Aladasjvili.[3] Kacheti is veruit de grootste regio van het land en heeft acht gemeenten.

De regio komt overeen met het historische Georgische koninkrijk Kachetië en staat bekend als hoofdgebied van de Georgische wijnbouw. De historische regio Toesjeti in het noorden van Kacheti ligt aan de noordkant van de Grote Kaukasus waterscheiding, in het Europese deel van het Euraziatische continent.

Geografie[bewerken | brontekst bewerken]

Kacheti grenst in het westen aan de Georgische regio's Mtscheta-Mtianeti en Kvemo Kartli. Het heeft van alle Georgische regio's de langste buitengrens met de buurlanden. Het grenst in noordoosten aan de Russische deelrepublieken Tsjetsjenië en Dagestan, en in het oosten en zuiden aan Azerbeidzjan, wat tevens vrijwel de gehele Georgisch-Azerbeidzjaanse grens is. Deze lange grens met Azerbeidzjan is voor een groot deel niet formeel overeengekomen. Er speelt met name rond het David Garedzja-klooster op de Oedabno-berg een conflict over Georgisch cultureel-historisch erfgoed dat aan de Azerbeidzjaanse kant van de huidige grens ligt, zoals het Oedabnoklooster in de zuidwand van deze berg.[4]

Gebergtes[bewerken | brontekst bewerken]

Een gedeelte van de grens met Rusland (Dagestan) volgt de waterscheiding van de Grote Kaukasus, maar de historische regio Toesjeti in Kacheti ligt aan de Europese kant van de waterscheiding. Naar de Toesjetivallei gaat slechts één weg, over de 2829 meter hoge Abanopas, die 4 à 5 maanden per jaar open is. Nationaal park Toesjeti beslaat het grootste deel van deze deelregio. De westelijke grens met de regio Mtscheta-Mtianeti wordt voor het grootste deel bepaald door de Kacheti- en Gomborigebergtes, noord-zuid en west-oost sub-bergketens van de Grote Kaukasus. De hoogste bergen van Kacheti bevinden zich in het noorden, in de Grote Kaukasus. De hoogste top is de 4493 meter hoge Teboelosmta, in het uiterste noordwesten van de regio, tevens de hoogste top van het oostelijke deel van de Grote Kaukasus.

Alazanivallei[bewerken | brontekst bewerken]

Het Gomborigebergte strekt zich in zuidoostelijke richting lang uit in de regio, parallel aan de Grote Kaukasus. Hiertussen ligt de zeer vruchtbare vallei van de Alazani-rivier, de langste rivier van Georgië die in het noorden van de Pankisivallei de bron heeft. In de vruchtbare Alazanivallei vindt het grootste deel van de wijnbouw in de regio plaats. Het zuidoostelijke deel van Kacheti bestaat echter uit steppe-achtige en semi-woestijn landschappen. Er liggen hier diverse natuurparken, zoals Nationaal park Vasjlovani en het Tsjatsjoena Reservaat.

Bestuurlijke onderverdeling[bewerken | brontekst bewerken]

Kacheti heeft acht gemeenten:

De regio heeft in totaal 342 bewoonde kernen:[1]

Demografie[bewerken | brontekst bewerken]

Kacheti telde op 1 januari 2023 306.216 inwoners, een daling van ruim 12% ten opzichte van de volkstelling van 2014. De urbanisatiegraad is 23,2%. Hieronder vallen alle steden en daba's in de regio. De bevolking van Kacheti bestaat volgens de volkstelling van 2014 grotendeels uit Georgiërs (85,2%).

Bevolkingsontwikkeling van de regio Kacheti[5][2]
Jaar 1959 1970 1979 1989 2002* 2002** 2014 2020 2023
Kacheti 395.438 Gestegen 416.048 Gestegen 427.841 Gestegen 442.296 Gedaald 407.182 Gedaald 352.736 Gedaald 318.583 Gedaald 310.051 Gedaald 306.216
Achmeta 37.141 Gestegen 40.960 Gestegen 43.587 Gedaald 42.254 Gedaald 41.641 - Gedaald 31.461 Gedaald 28.933 Gedaald 28.181
Dedoplistskaro 36.316 Gestegen 37.330 Gedaald 35.405 Gestegen 37.299 Gedaald 30.811 - Gedaald 21.221 Gedaald 20.759 Gedaald 20.396
Goerdzjaani 71.829 Gestegen 75.357 Gestegen 76.753 Gestegen 78.442 Gedaald 72.618 - Gedaald 54.337 Gedaald 52.116 Gedaald 50.793
Kvareli 38.878 Gestegen 41.564 Gestegen 42.132 Gestegen 42.237 Gedaald 37.658 - Gedaald 29.827 Gestegen 30.318 Gestegen 30.855
Lagodechi 48.476 Gestegen 52.840 Gedaald 52.217 Gestegen 54.402 Gedaald 51.066 - Gedaald 41.678 Gedaald 41.125 Gedaald 40.897
Sagaredzjo 51.717 Gedaald 48.031 Gestegen 54.163 Gestegen 60.348 Gedaald 59.212 - Gedaald 51.761 Gestegen 52.238 Gedaald 52.150
Signagi 51.942 Gestegen 52.034 Gedaald 50.073 Gedaald 49.326 Gedaald 43.587 - Gedaald 29.948 Gedaald 29.290 Gedaald 28.712
Telavi 59.139 Gestegen 67.932 Gestegen 73.511 Gestegen 77.988 Gedaald 70.589 - Gedaald 58.350 Gedaald 55.272 Gedaald 54.232
* Uit onderzoek na volkstelling 2014 is gebleken dat volkstelling 2002 8-9 procent te hoog is uitgevallen.[6]
**Gecorrigeerde data op basis van retro-projectie 1994-2014 i.s.m. VN.[7]

Etniciteit[bewerken | brontekst bewerken]

De belangrijkste etnische minderheid zijn de Azerbeidzjanen (10,2%). Zij wonen voornamelijk in de gemeenten Sagaredzjo, Lagodechi en Telavi.

Kacheti kent enkele Kaukasische etnische minderheden die binnen Georgië vrijwel alleen in deze regio wonen, de Kisten en Avaren. De ruim 5500 Kisten (1,8%), een aan Tsjetsjenen verwante bevolkingsgroep, zijn de tweede grote etnische minderheid in Kacheti. Zij wonen voornamelijk in de Pankisivallei (gemeente Achmeta). Een gemeenschap van ruim 1000 Avaren (0,3%) woont voornamelijk in de gemeente Kvareli. Een relatief groot aantal Osseten (0,8%, 2500) woont voornamelijk in Achmeta en Lagodechi, verspreid over enkele dorpsgemeenschappen.

Andere etnische minderheden zijn Armeniërs (0,7%), etnisch Russen (0,6%) en ruim 500 Jezidi (0,2%) die vooral in de stad Telavi wonen.[8] De meeste inwoners zijn Georgisch-Orthodox (85,7%), terwijl 12,1% moslim is. Verder zijn er kleine gemeenschappen jehova's (0,3%), protestanten (0,1%), katholieken (0,1%), belijdende Jezidi's (0,1%) en Armeens-orthodoxen.[9]

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

Externe links[bewerken | brontekst bewerken]

Referenties[bewerken | brontekst bewerken]

Zie de categorie Kakheti van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.