Tsageri (gemeente)
Gemeente in Georgië 
| |||
|---|---|---|---|
  | |||
| Locatie in Georgië | |||
| |||
| Geografie | |||
| Regio | Ratsja-Letsjchoemi en Kvemo Svaneti | ||
| Hoofdplaats | Tsageri | ||
| Oppervlakte | 754 km² [1] | ||
| Hoogste punt | Tsekoeri (3174 m) | ||
| Coördinaten | 42° 39′ NB, 42° 46′ OL | ||
| Bevolking | |||
| Inwoners (2023) | 7.747 [2] (10,3 inw./km²) | ||
| Etniciteit (2014) | Georgisch (99,8%) | ||
| Religie (2014) | Georgisch-Orthodox (98,2%) Jehova (0,3%) | ||
| Bestuur | |||
| Burgemeester | Giorgi Nemsadze (2021-) | ||
| Overige informatie | |||
| Tijdzone | UTC+4 | ||
| Website | tsageri.gov.ge | ||
| Tsageri in Ratsja-Letsjchoemi en Kvemo Svaneti | |||
  | |||
| Foto's | |||
| |||
| |||
Tsageri (Georgisch: ცაგერის მუნიციპალიტეტი, Tsageris moenitsipaliteti) is een gemeente in het noorden van Georgië met ruim 7.700 inwoners (2022), gelegen in de regio Ratsja-Letsjchoemi en Kvemo Svaneti. De gemeente met de gelijknamige plaats als bestuurlijk centrum heeft een oppervlakte van ruim 754 km² en komt ruwweg overeen met de voormalige regio Letsjchoemi. De gemeente is voor zowel de rivier Tschenistskali als de Rioni de uitgang uit het Kaukasusgebergte naar het Colchis laagland van Imereti.
Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]
Na het uiteenvallen van het Koninkrijk Georgië in de 15e eeuw behoorde het gebied Takveri (later vooral Letsjchoemi genoemd) tot het Koninkrijk Imeretië voordat het feitelijk onafhankelijk werd onder de lokale aristocratische familie Tsjikovani.[3][4] In 1714 verenigde het met het prinsdom Mingrelië, door familiebanden aan te gaan met het huis van Dadiani.
Met de annexatie door het Russische Rijk in de 19e eeuw werd het gebied als Oejezd Letsjchoemi onderdeel van het Gouvernement Koetais,[5] met de stad Tsageri als administratief centrum. Onder de Sovjet-Unie werd de bestuurlijke indeling weer gewijzigd en werd het gebied in de jaren 1930 tot rajon gevormd. Het rajon werd in het onafhankelijke Georgië in 1995 toegewezen aan de nieuw gevormde regio Ratsja-Letsjchoemi en Kvemo Svaneti en werd het in 2006 omgezet naar een gemeente. Door de bouw van waterkrachtcentrales in de Tschenistskali en Ladzjanoeri rivieren in de jaren 1960 was de plaats Tsageri logistiek centrum en woonplaats voor de bouwers van beide projecten.
Geografie[bewerken | brontekst bewerken]
Tsageri vormt de overgang van de Grote Kaukasus naar het Colchis laagland, en wordt door verschillende subgebergtes van de Kaukasus begrensd. De twee belangrijkste rivieren die in Ratsja-Letsjchoemi en Kvemo Svaneti ontspringen, de Tschenistskali en de Rioni, vinden in Tsageri parallel aan elkaar de uitgang uit de bergen. Tsageri ligt hiermee op een kruispunt van riviervalleien. In het westen van de gemeente ligt het Egrisigebergte dat de grens vormt met Choni (regio Imereti) en Martvili (regio Samegrelo-Zemo Svaneti) en het westelijke deel van de grens met Lentechi. De noordgrens met Lentechi, ten oosten van de Tschenistskali, wordt bepaald door het Letsjchoemigebergte, terwijl de oostgrens met Ambrolaoeri de Rioni oversteekt op het kortste punt tussen de Letsjchoemi- en Ratsjagebergtes. In het zuiden grenst Tsageri tensotte aan Tskaltoebo in Imereti.
De gemeente kent niet zulke hoge bergen als andere gemeenten in de regio Ratsja-Letsjchoemi en Kvemo Svaneti, maar heeft met de Tsekoeri van 3.174 meter boven zeeniveau wel de hoogste berg van het Egrisigebergte, die het deelt met Lentechi.[6] De laagste punten van Tsageri zijn zowel de Tschenistskali en Rioni rivieren bij het verlaten van de gemeente in het zuiden, rond de 320 meter boven zeeniveau.
Demografie[bewerken | brontekst bewerken]
Begin 2023 telde de gemeente Tsageri 7.747 inwoners,[2], een daling van ruim 25% ten opzichte van de volkstelling van 2014. Het aantal inwoners van hoofdplaats Tsageri daalde met ruim 17% ook relatief sterk. Tsageri is op een tiental inwoners na mono-etnisch Georgisch.[7] Vrijwel alle inwoners zijn Georgisch-Orthodox, en er zijn enkele tientallen jehova's.
| Bevolkingsontwikkeling van de gemeente Tsageri | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1897 | 1922 | 1926 | 1939 | 1959 | 1970 | 1979 | 1989 | 2002[8] | 2014 | 2020 | 2023 | |||||||
| Gemeente Tsageri | - | - | - | 32.281 |  27.262 |
23.356 |
20.462 |
17.166 |
16.622 |
10.387 |
8.804 |
7.747
| ||||||
| Tsageri | 687 |  1.575 |
1.856 |
1.831 |
4.709 |
2.081 |
 2.081 |
1.359 |
1.961 |
1.320 |
1.173 |
1.094
| ||||||
| Verantwoording data: Bevolkingsstatistiek Georgië 1897 tot heden.[9][10] Noot:[8] | ||||||||||||||||||
Administratieve onderverdeling[bewerken | brontekst bewerken]
De gemeente Tsageri is administratief onderverdeeld in 18 gemeenschappen (თემი, temi) met in totaal 58 dorpen (სოფელი, sopeli) en één stad (ქალაქი, kalaki), het bestuurlijke centrum Tsageri.[1]
Bestuur[bewerken | brontekst bewerken]
De gemeenteraad van Tsageri (Georgisch: საკრებულო, sakreboelo) is het vertegenwoordigend orgaan dat elke vier jaar via een gemengd kiesstelsel wordt gekozen. Deze bestaat sinds 2021 uit 30 leden: 30 leden worden via een proportionele lijststem gekozen en 10 leden worden gekozen door middel van een districtenstelsel.[12] In 2017 was de verhouding 15 proportioneel om 16 districtszetels.
Bij de gemeentelijke verkiezingen van oktober 2021 werd Giorgi Nemsadze van de Georgische Droom partij met 62,9% van de stemmen gekozen tot burgemeester, na een tweede ronde tegen een kandidaat van Voor Georgië. Zes districtszetels zijn naar kandidaten van Georgische Droom gegaan en een zetel ging naar een kandidaat van Voor Georgië. De Georgische Droom partij behaalde de meeste proportionele stemmen (48,6%), gevolgd door de Verenigde Nationale Beweging (20,9%), Voor Georgië (13,6%), Lelo (6,0%), Derde Kracht (4,8%) en Georgische Arbeiderspartij (3,0%). Drie partijen haalden de kiesdrempel van 3% niet.[13][14]
| Partij | 2017 [15] | 2021 [16] | Samenstelling Sakrebulo (zetels per partij) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Georgische Droom (GD) | 24 | 19 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Verenigde Nationale Beweging (UNM) | 1 | 4 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Voor Georgië | 4 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Lelo voor Georgië | 1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Derde Kracht | 1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Georgische Arbeiderspartij | 1 | 1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Europees Georgië (EG) | 3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Alliantie van Patriotten (AP) | 1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Democratische Beweging | 1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Total | 31 | 30 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Vervoer[bewerken | brontekst bewerken]
Tsageri kent twee lange nationale wegen door de gemeente. De 157 kilometer lange nationale route Sh15 ontsluit de gemeente Lentechi vanuit Koetaisi via Tsageri langs de rivier Tschenistskali. De 161 kilometer lange nationale route Sh16 komt ook vanuit Koetaisi maar volgt de Rioni stroomopwaarts door de gemeente Tsageri om via Ambrolaoeri en Oni bij de Mamisonpas aan de Russische grens te eindigen. Deze weg stond ook bekend als 'Osseetse Militaire Weg', en werd oorspronkelijk in de 19e eeuw aangelegd in aanvulling op de Georgische Militaire Weg. Het dichtstbijzijnde vliegveld is bij de regionale hoofdstad Ambrolaoeri, waar vandaan naar Tbilisi (Vliegveld Natachtari) gevlogen kan worden. Het dichtstbijzijnde internationale vliegveld ligt bij Koetaisi.
Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]
Bronnen, noten en/of referenties
|