Station Maastricht
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Station Maastricht is het centrale spoorwegstation in Maastricht, gelegen aan de oostkant van de Maas, in de wijk Wyck. De stad kent eveneens station Maastricht Randwyck, in het zuidoosten.
Het eerste station in Maastricht werd geopend op 23 oktober 1853, bij de ingebruikname van de (in 1992 gesloten) spoorverbinding naar Aken, de eerste grensoverschrijdende lijn van Nederland. Hierna volgden de verbindingen naar Hasselt (lijn 20, 1856), naar Luik (spoorlijn 40, 1861) en als laatste in 1865 de staatslijn E naar Venlo en de rest van Nederland.
Stationsgebouw
De eerste stationsgebouwen lagen een eind buiten de stad, omdat Maastricht in 1853 nog een vestingstad was. De stationsgebouwen waren uit hout opgetrokken, zodat deze bij een eventuele belegering snel konden worden afgebroken. Aangezien de gemeentegrens gelijk was aan de buitenste rand van de vestingwerken, lagen de eerste stationsgebouwen niet op Maastrichts grondgebied, maar op grond van de gemeente Meerssen. Dit bleef ook na de opheffing van de vesting lang het geval, want pas in 1907 werden de gemeentegrenzen aangepast en kwam het stationsemplacement in de gemeente Maastricht te liggen.
Pas in 1913 werd het huidige stenen station gebouwd, naar een ontwerp van George Willem van Heukelom. De stationshal bevat een bank ten bate van (onder andere) de internationale reiziger. Daarnaast zijn er enkele winkels, zoals een boekhandel, een muziekwinkel en een supermarkt. De Brasserie (stationsrestauratie) biedt de reiziger de mogelijkheid een warme maaltijd te nemen.
Verbindingen
Nederland
Vanuit Maastricht is er een verbinding in noordelijke richting naar onder meer Roermond, Eindhoven, Utrecht, Amsterdam en Alkmaar. In zuidelijke richting is er een verbinding met Maastricht Randwyck. In oostelijke richting is er een verbinding naar Heerlen en Kerkrade. Deze laatste verbinding wordt sedert 10 december 2006 geëxploiteerd door Veolia.
België
Maastricht is verbonden met Luik-Guillemins via een L-trein (stoptrein). In het verleden was er ook een verbinding naar Lanaken en Hasselt (Spoorlijn 20). Het tracé tot Lanaken is sinds 2011 weer in dienst genomen, maar enkel voor goederenvervoer. De mogelijkheid bestaat dat vanaf 2016 over deze spoorlijn sneltrams gaan rijden tussen Hasselt en Maastricht.
Voortvloeiend uit het beginnen van een intercityverbinding naar Brussel-Zuid, werd in mei 2008 station Maastricht, als enige station in Nederland, ook de status van Belgisch station toegekend. Reizigers kunnen op station Maastricht nu kaartjes kopen naar alle Belgische bestemmingen zonder toeslagen voor internationale treinen. De intercityverbinding naar Brussel werd in december 2011 ingekort tot Visé.
Treinverbindingen
De volgende treinseries halteren in de dienstregeling 2013 te Maastricht:
| Serie | Treinsoort | Route | Bijzonderheden |
|---|---|---|---|
| 800 | Intercity (NS) | Maastricht – Sittard – Roermond – Weert – Eindhoven Centraal – 's-Hertogenbosch – Utrecht Centraal – Amsterdam Centraal – Alkmaar – (Den Helder) | Rijdt van maandag t/m donderdag tot 20:00 uur tussen Alkmaar en Maastricht. Rijdt op vrijdag pas vanaf 15:00 uur en rijdt dan enkel tussen Alkmaar en Amsterdam Centraal. Rijdt niet in het weekend. Wordt na 20:00 uur, op vrijdag en in het weekend tussen Amsterdam Centraal en Maastricht vervangen door intercity 2900. |
| S 43 5300 | S-trein Luik (NMBS) | Maastricht – Wezet – Luik-Guillemins – Tongeren – Diepenbeek – Hasselt | Rijdt in het weekend niet tussen Luik-Guillemins en Hasselt. |
| 6800 | Sprinter (NS) | Den Haag Centraal – Gouda – Gouda Goverwelle | Rijdt alleen tijdens de spits van maandag t/m donderdag. |
| 32000 RS 18 | Stoptrein (Arriva) | Maastricht Randwyck – Maastricht – Heerlen – Landgraaf – Eygelshoven – Chevremont – Kerkrade Centrum | |
| 32100 | Sneltrein (Arriva) | Maastricht Randwyck – Maastricht – Heerlen | Opgeheven per dienstregeling 2019. |
Voor- en natransport
Bus
Aan de westzijde van het station, ter plaatste ook wel de voorzijde genoemd, bevindt zich het busstation. Het busstation bestaat uit twee eilandperrons: één voor het stadsvervoer (zuidelijk deel) en één voor het streek- en internationale vervoer (noordelijk deel).
Fiets
In het stationsgebouw bevindt zich aan de zuidzijde de bewaakte fietsenstalling. Deze biedt een rechtstreekse toegang tot het perron. Bij het station bevinden zich drie onbewaakte fietsenstallingen, direct naast de hoofdingang, te midden van het noordelijke 'buseiland', en aan de 'achterzijde' van het station, aan de zijde van Meerssenerweg.
Parkeren
Er bevinden zich twee parkeerplaatsen voor reizigers nabij het station. Aan de zijde van Meerssenerweg bevindt zich een terrein alleen bestemd voor abonnementhouders, en ten noorden van het busstation bevindt zich een terrein voor dagparkeerders.
Taxi
De taxistandplaats bevindt zich sinds de herinrichting van het voorplein van het station, aan de zuidzijde van het voorplein.
| Bronnen, noten en/of referenties |
· 
· 
· · · · · ·