Portaal:Vroegmoderne Tijd

Welkom op het portaal van de Vroegmoderne Tijd

[bewerk] Inleiding
De Vroegmoderne Tijd - soms ook Nieuwe Tijd genoemd - is de periode in de geschiedenis van Europa die volgt op de Middeleeuwen. Er is onder historici geen overeenstemming over begin en einde van de Vroegmoderne Tijd. De Renaissance, de vijftiende en zestiende eeuw, kan beschouwd worden als een overgangsperiode van Middeleeuwen naar Nieuwe Tijd. De meeste historici laten de Vroegmoderne Tijd kort voor 1500 beginnen. Jaartallen die dikwijls als beginpunt worden genomen zijn 1453, het jaar waarin de Turken Constantinopel veroverden, 1492, het jaar van de ontdekking van Amerika door Columbus, en 1517, toen Luther zijn stellingen publiceerde en daarmee de reformatie inluidde. Lange tijd lieten historici de Moderne of Nieuwste Tijd, die dus òf beschouwd wordt als een hiernavolgende periode, òf nog als een onderdeel van de Vroegmoderne (Nieuwe) Tijd, beginnen rond 1800, kort na het uitbreken van de Franse Revolutie (1789), of in 1815, het jaar van het Wener Congres. Toch is het niet ongebruikelijk om ook een groot deel van de negentiende eeuw tot de Vroegmoderne Tijd te rekenen. Lees verder

[bewerk] Gebeurtenissen
Op chronologische volgorde secularisering ontwikkeling van de boekdrukkunst handelskapitalisme tijdperk van de grote ontdekkingen opkomst van nationale staten expansie van het Ottomaanse Rijk reformatie godsdienstoorlogen Mogolrijk Tachtigjarige Oorlog rivaliteit tussen het huis Habsburg en het huis Valois opkomst van literatuur in de volkstaal Dertigjarige Oorlog Engelse Burgeroorlog Qingdynastie in China kolonisatie en verspreiding van de westerse beschaving opkomst van het absolutisme wetenschappelijke revolutie "Glorious Revolution" opkomst van Engeland en het Russische Rijk mondialisering van de economie verlichting Zevenjarige Oorlog Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog begin van de industriële revolutie Franse Revolutie

[bewerk] 17 juni in de Vroegmoderne Tijd
1579 - Sir Francis Drake eist Californië voor Engeland op. 1629 - Piet Hein (51), Nederlands luitenant-admiraal van de West-Indië Compagnie overlijdt. 1682 - Karel XII van Zweden, koning van Zweden (overleden 1718) wordt geboren. 1696 - Jan III Sobieski (66), Pools koning overlijdt. 1703 - John Wesley, Brits theoloog, oprichter van de Methodisten wordt geboren. 1738 - Andreas Bonn, Nederlandse arts, anatoom en chirurg wordt geboren. 1791 - Roberto Cofresí, Puerto Ricaans piraat (overleden 1825) wordt geboren. Weet jij nog iets over een datum in de Vroegmoderne Tijd of wil je graag iets weten over een datum klik dan hier

[bewerk] Etalage
De Friese Admiraliteit (Fries: Fryske Admiraliteit) was een van de Nederlandse Admiraliteiten ten tijde van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Admiraliteiten waren verantwoordelijk voor het uitrusten en bemannen van schepen. De Friese Admiraliteit werd opgericht op 6 maart 1596 en ontbonden in 1795, toen de Franse tijd in Nederland aanbrak. Tijdens de Slag bij Plymouth (Eerste Engels-Nederlandse Oorlog) voeren voor de Admiraliteit de schepen de 'Westergo', de 'Albertina', de 'Schaapherder', de 'Sara', de 'Hector van Troye' en de 'Gelderlandt' onder Michiel de Ruyter. Daarnaast voer de Friese kapitein Douwe Aukes op het schip 'De Vogelstruys' dat van de Verenigde Oost-Indische Compagnie was. Bij het uitbreken van de oorlog was het schip snel omgebouwd tot oorlogsschip waardoor het bij de vlag een bemanning van 200 koppen en 40 kanonnen had. Aukes dwaalde met zijn schip af van de rest van de vloot en het schip werd omsingeld door vier Engelse schepen. Toen de bemanning op het punt stond zich over te geven, dreigde Aukes het schip eigenhandig te laten ontploffen. De bemanning werd zo bang dat in het volgende gevecht twee Engelse schepen tot zinken werden gebracht terwijl de anderen op de vlucht gingen. Verder lezen Admiraliteit van Friesland Beleg van Breda (1624-1625) Beleg van Delfzijl (1813-1814) Beleg van Deventer (1578) Beleg van Groenlo (1627) Gouden Eeuw Habsburgse monarchie Maritieme geschiedenis van Nederland Nieuw-Amsterdam (Nieuw-Nederland) Orde van de Unie Rhinocerus Slag bij Nieuwpoort Tachtigjarige Oorlog Tien Jaren (Tachtigjarige Oorlog) Loge L'Union Provinciale

[bewerk] Oorlogen en conflicten
Oorlogen en conflicten in de 16e eeuw Oorlogen en conflicten in de 17e eeuw Oorlogen en conflicten in de 18e eeuw Oorlogen en conflicten in de 19e eeuw Zie ook: lijst van oorlogen en lijst van veldslagen

[bewerk] Historische landen
Koninkrijk Frankrijk (1589 - 1792) Nieuw-Frankrijk (1524 - 1763) Eerste Franse Republiek (1792 - 1804) Eerste Franse Keizerrijk (1804 - 1814) Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588 - 1795) Koninkrijk Holland (1806 - 1810) Heilige Roomse Rijk (962 - 1806) Ottomaanse Rijk (1299 - 1922) Tsaardom Rusland (1547 - 1721) Keizerrijk Rusland (1721 - 1917) Denemarken-Noorwegen (1536 - 1814) Pools-Litouwse Gemenebest (1569 - 1795) Kerkelijke Staat (756 - 1870) Republiek Venetië (726 - 1797) Spaanse Rijk (1492 - 1898) Onderkoninkrijk Peru (1542 - 1824) Nieuw-Spanje (1530 - 1821) Onderkoninkrijk Nieuw-Granada (1717 - 1819) Onderkoninkrijk van de Río de la Plata (1776 - 1812) Koninkrijk Groot-Brittannië (1707 - 1801) Koninkrijk Engeland (1660 - 1707) Koninkrijk Schotland (843 - 1707) Koninkrijk Ierland (1660 - 1801) Oostenrijkse monarchie (1526 - 1804) Koninkrijk Zweden (1523 - 1814) Safawiden (1501 - 1736) Mogolrijk (1526 - 1858) Ming-dynastie (1368 - 1644) Qing-dynastie (1644 - 1912)

[bewerk] Uitgelicht
De Dertien Koloniën (Engels: Thirteen Colonies) waren de Britse koloniën aan de oostkust van Noord-Amerika die in 1775 in opstand kwamen en op 4 juli 1776 hun onafhankelijkheid verklaarden als de Verenigde Staten. De dertien strepen van de vlag van de Verenigde Staten staan voor deze dertien kolonies. De Dertien Koloniën werden gesticht tussen 1607 (Virginia) en 1733 (Georgia). Na de onafhankelijksverklaring vormden de dertien koloniën de eerste dertien staten van de VS. Verder lezen

[bewerk] Afbeelding van de Maand
Het Beleg van Wenen in de zomer van 1683, door de Ottomaanse grootvizier Kara Mustafa.

[bewerk]

Personen uit de Vroegmoderne Tijd

Selectie belangrijke personen op chronologische volgorde

Andere Vroegmoderne personen uit de etalage

Giovanni Battista Piranesi
Lodewijk Napoleon Bonaparte
Madame de Staël
Maria Aletta Hulshoff
Maurits van Oranje ^NIEUW

Michiel de Ruyter
Niels Stensen
Paus Julius II
Stendhal

[bewerk] Categorieën
▼ Vroegmoderne Tijd ► 15e eeuw ► 16e eeuw ► 17e eeuw ► 18e eeuw ► 19e eeuw ► Feodaliteit ► Heilige Roomse Rijk ► Italiaanse renaissance ► Lepra ► Literatuur uit de Vroegmoderne Tijd ► Militair in de Vroegmoderne Tijd ► Pest (ziekte) ► Portugese koloniale geschiedenis ► Spaanse kolonisatie van de Amerika's ► Taal uit de Vroegmoderne Tijd ► De verlichting

[bewerk] ontdekkingsreizen, handel en kolonialisme
Wereldkaart uit 1572 van Ortelius Ontdekkingsreizen: Vasco Núñez de Balboa - Willem Barentsz - Vitus Bering - Olivier Brunel - John Cabot - Pedro Álvares Cabral - Jan Carstensz - Christoffel Columbus - James Cook - Bartolomeu Dias - Vasco da Gama - Jacob van Heemskerck - Cornelis de Houtman - Willem Jansz - Ferdinand Magellaan - Jacques Mahu - Gerardus Mercator - Nieuwe Wereld - Olivier van Noort - Francisco Pizarro - Jacob Roggeveen - Abel Tasman - Verdrag van Zaragoza - Amerigo Vespucci Handel: Asiento - Columbiaanse uitwisseling - handelspost Dejima - Driehoekshandel Handelsbedrijven: Pruisische Aziatische Compagnie Britse Oost-Indische Compagnie Deense Oost-Indische Compagnie Franse Oost-Indische Compagnie Zuid-Nederlandse Oostindische Compagnie of Oostendse Compagnie Zweedse Oost-Indische Compagnie Nederlandse Vereenigde Oost-Indische Compagnie Nederlandse West-Indische Compagnie Koloniën omstreeks 1800 Koloniën: Brandenburgse koloniën Britse koloniën Deense koloniën Franse koloniën Koerse koloniën Nederlandse koloniën Noorse koloniën Portugese koloniën Spaanse koloniën Zweedse koloniën