Portaal:Vroegmoderne Tijd

Welkom op het portaal van de Vroegmoderne Tijd

[bewerk] Inleiding
De Vroegmoderne Tijd - soms ook Nieuwe Tijd genoemd - is de periode in de geschiedenis van Europa die volgt op de Middeleeuwen. Er is onder historici geen overeenstemming over begin en einde van de Vroegmoderne Tijd. De Renaissance, de vijftiende en zestiende eeuw, kan beschouwd worden als een overgangsperiode van Middeleeuwen naar Nieuwe Tijd. De meeste historici laten de Vroegmoderne Tijd kort voor 1500 beginnen. Jaartallen die dikwijls als beginpunt worden genomen zijn 1453, het jaar waarin de Turken Constantinopel veroverden, 1492, het jaar van de ontdekking van Amerika door Columbus, en 1517, toen Luther zijn stellingen publiceerde en daarmee de reformatie inluidde. Lange tijd lieten historici de Moderne of Nieuwste Tijd, die dus òf beschouwd wordt als een hiernavolgende periode, òf nog als een onderdeel van de Vroegmoderne (Nieuwe) Tijd, beginnen rond 1800, kort na het uitbreken van de Franse Revolutie (1789), of in 1815, het jaar van het Wener Congres. Toch is het niet ongebruikelijk om ook een groot deel van de negentiende eeuw tot de Vroegmoderne Tijd te rekenen. Lees verder

[bewerk] Gebeurtenissen
Op chronologische volgorde secularisering ontwikkeling van de boekdrukkunst handelskapitalisme tijdperk van de grote ontdekkingen opkomst van nationale staten expansie van het Ottomaanse Rijk reformatie godsdienstoorlogen Mogolrijk Tachtigjarige Oorlog rivaliteit tussen het huis Habsburg en het huis Valois opkomst van literatuur in de volkstaal Dertigjarige Oorlog Engelse Burgeroorlog Qingdynastie in China kolonisatie en verspreiding van de westerse beschaving opkomst van het absolutisme wetenschappelijke revolutie "Glorious Revolution" opkomst van Engeland en het Russische Rijk mondialisering van de economie verlichting Zevenjarige Oorlog Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog begin van de industriële revolutie Franse Revolutie

[bewerk] 12 mei in de Vroegmoderne Tijd
1559 - Verheffing van het Bisdom Utrecht tot Aartsbisdom Utrecht en oprichting van de bisdommen Leeuwarden, Groningen, Deventer, Haarlem en Middelburg in de Noordelijke Nederlanden. 1559 - Oprichting van het Aartsbisdom Mechelen en de bisdommen Gent, Ieper, Brugge, Antwerpen, Roermond en Bisdom 's-Hertogenbosch in de Zuidelijke Nederlanden. 1559 - Verheffing van het Bisdom Kamerijk tot Aartsbisdom Kamerijk en oprichting van de bisdommen Sint-Omaars en Namen. 1619 - Johan van Oldenbarnevelt wordt ter dood veroordeeld wegens hoogverraad. 1700 - John Dryden (68), Engels toneelschrijver en dichter overlijdt. 1777 - Nicolaas Anslijn, Nederlands schrijver (overleden 1838) wordt geboren. 1798 - George Vancouver (40), Brits ontdekkingsreiziger overlijdt. Weet jij nog iets over een datum in de Vroegmoderne Tijd of wil je graag iets weten over een datum klik dan hier

[bewerk] Etalage
Johannes Vermeer (Delft, ca. 31 oktober 1632 - aldaar, 15 december 1675) is een van de beroemdste Nederlandse kunstschilders uit de Gouden Eeuw. Na Vermeers dood bleef zijn werk lang ondergewaardeerd. Dit veranderde in 1866, toen de Franse criticus W. Bürger (pseudoniem van Étienne-Joseph Théophile Thoré, 1807-1869) een monografie aan hem wijdde. Hij wordt de Sfinx van Delft genoemd, raadselachtig vanwege de onnavolgbare kleurstelling en het verbijsterende lichtgehalte. Vermeers schilderijen onderscheiden zich door een wonderlijk mooi en subtiel kleurgebruik en een ideale ordening. Het is niet verwonderlijk dat door de ruimtelijke illusie die hierdoor ontstaat Vermeer van oudsher is geprezen als een van de grootste Nederlandse schilders uit de zeventiende eeuw. Verder lezen Admiraliteit van Friesland Beleg van Breda (1624-1625) Beleg van Delfzijl (1813-1814) Beleg van Deventer (1578) Beleg van Groenlo (1627) Gouden Eeuw Habsburgse monarchie Maritieme geschiedenis van Nederland Nieuw-Amsterdam (Nieuw-Nederland) Orde van de Unie Rhinocerus Slag bij Nieuwpoort Tachtigjarige Oorlog Tien Jaren (Tachtigjarige Oorlog) Loge L'Union Provinciale

[bewerk] Oorlogen en conflicten
Oorlogen en conflicten in de 16e eeuw Oorlogen en conflicten in de 17e eeuw Oorlogen en conflicten in de 18e eeuw Oorlogen en conflicten in de 19e eeuw Zie ook: lijst van oorlogen en lijst van veldslagen

[bewerk] Historische landen
Koninkrijk Frankrijk (1589 - 1792) Nieuw-Frankrijk (1524 - 1763) Eerste Franse Republiek (1792 - 1804) Eerste Franse Keizerrijk (1804 - 1814) Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588 - 1795) Koninkrijk Holland (1806 - 1810) Heilige Roomse Rijk (962 - 1806) Ottomaanse Rijk (1299 - 1922) Tsaardom Rusland (1547 - 1721) Keizerrijk Rusland (1721 - 1917) Denemarken-Noorwegen (1536 - 1814) Pools-Litouwse Gemenebest (1569 - 1795) Kerkelijke Staat (756 - 1870) Republiek Venetië (726 - 1797) Spaanse Rijk (1492 - 1898) Onderkoninkrijk Peru (1542 - 1824) Nieuw-Spanje (1530 - 1821) Onderkoninkrijk Nieuw-Granada (1717 - 1819) Onderkoninkrijk van de Río de la Plata (1776 - 1812) Koninkrijk Groot-Brittannië (1707 - 1801) Koninkrijk Engeland (1660 - 1707) Koninkrijk Schotland (843 - 1707) Koninkrijk Ierland (1660 - 1801) Oostenrijkse monarchie (1526 - 1804) Koninkrijk Zweden (1523 - 1814) Safawiden (1501 - 1736) Mogolrijk (1526 - 1858) Ming-dynastie (1368 - 1644) Qing-dynastie (1644 - 1912)

[bewerk] Uitgelicht
Jacobus Karel (Engels: James Charles) (Edinburgh Castle, 19 juni 1566 – Theobalds Park (Hertfordshire), 5 maart 1625) was van 1567 tot 1625 als Jacobus VI koning van Schotland en van 1603 tot 1625 als Jacobus I koning van Engeland. Hij was in deze laatste hoedanigheid de eerste koning uit het Huis Stuart en de opvolger van Elizabeth I, de laatste vorst uit het Huis Tudor. Onder Jacobus werd het Elizabethaanse tijdperk dat onder zijn voorgangster koningin Elizabeth is ontstaan, doorgezet met schrijvers zoals William Shakespeare, John Donne, Ben Jonson en Sir Francis Bacon. Verder lezen

[bewerk] Afbeelding van de Maand
Napoleon kroont zijn vrouw Joséphine de Beauharnais tot keizerin.

[bewerk]

Personen uit de Vroegmoderne Tijd

Selectie belangrijke personen op chronologische volgorde

Andere Vroegmoderne personen uit de etalage

Giovanni Battista Piranesi
Lodewijk Napoleon Bonaparte
Madame de Staël
Maria Aletta Hulshoff
Maurits van Oranje ^NIEUW

Michiel de Ruyter
Niels Stensen
Paus Julius II
Stendhal

[bewerk] Categorieën
▼ Vroegmoderne Tijd ► 15e eeuw ► 16e eeuw ► 17e eeuw ► 18e eeuw ► 19e eeuw ► Feodaliteit ► Geschiedenis van de Filipijnen (1521-1898) ► Italiaanse renaissance ► Lepra ► Literatuur uit de Vroegmoderne Tijd ► Portugese koloniale geschiedenis ► Spaanse kolonisatie van de Amerika's ► Taal uit de Vroegmoderne Tijd ► De verlichting

[bewerk] ontdekkingsreizen, handel en kolonialisme
Wereldkaart uit 1572 van Ortelius Ontdekkingsreizen: Vasco Núñez de Balboa - Willem Barentsz - Vitus Bering - Olivier Brunel - John Cabot - Pedro Álvares Cabral - Jan Carstensz - Christoffel Columbus - James Cook - Bartolomeu Dias - Vasco da Gama - Jacob van Heemskerck - Cornelis de Houtman - Willem Jansz - Ferdinand Magellaan - Jacques Mahu - Gerardus Mercator - Nieuwe Wereld - Olivier van Noort - Francisco Pizarro - Jacob Roggeveen - Abel Tasman - Verdrag van Zaragoza - Amerigo Vespucci Handel: Asiento - Columbiaanse uitwisseling - handelspost Dejima - Driehoekshandel Handelsbedrijven: Pruisische Aziatische Compagnie Britse Oost-Indische Compagnie Deense Oost-Indische Compagnie Franse Oost-Indische Compagnie Zuid-Nederlandse Oostindische Compagnie of Oostendse Compagnie Zweedse Oost-Indische Compagnie Nederlandse Vereenigde Oost-Indische Compagnie Nederlandse West-Indische Compagnie Koloniën omstreeks 1800 Koloniën: Brandenburgse koloniën Britse koloniën Deense koloniën Franse koloniën Koerse koloniën Nederlandse koloniën Noorse koloniën Portugese koloniën Spaanse koloniën Zweedse koloniën