Tweede Kamerverkiezingen 1981

Tweede Kamerverkiezingen 1981
Datum	26 mei 1981
Land	Nederland
Te verdelen zetels	150
Opkomst	87,03%
Resultaat
Grootste partij	CDA
Nieuwe minister-president	Dries van Agt
Begin regeerperiode	Van Agt II
Opvolging verkiezingen
Portaal	Politiek

De Tweede Kamerverkiezingen 1981 waren verkiezingen in Nederland voor de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Zij vonden plaats op 26 mei 1981.

De verkiezingen werden gehouden als gevolg van de afloop van de zittingstermijn van de Tweede Kamer die gekozen was bij de Tweede Kamerverkiezingen van 1977.

Deelnemende partijen[bewerken | brontekst bewerken]

Aan deze verkiezingen namen de volgende partijen deel:

Lijst^[1]	Partij^[2]	Lijsttrekker	Kieskringen /18
1^[3]	Partij van de Arbeid	Joop den Uyl	18
2	CDA	Dries van Agt	18
3	V.V.D.	Hans Wiegel	18
4	D'66	Jan Terlouw	18
5^[4]	Staatkundig Gereformeerde Partij	Henk van Rossum	18
6^[3]	P.P.R.	Ria Beckers	18
7^[5]	Communistische Partij van Nederland	Marcus Bakker	18
8	Gereformeerd Politiek Verbond	Gert Schutte	18
9^[5]	P.S.P.	Fred van der Spek	18
10	Rechtse-Volkspartij	Hendrik Koekoek	18
11	DS'70	Ruud Nijhof	18
12	Rooms Katholieke Partij Nederland	Klaas Beuker	18
13	Partij van Rijksgenoten	Jaipaul Singh	3^[6]
13	Kleine Partij	H. Spelten	1^[7]
14	God met ons	Tine Cuijpers-Boumans	2^[8]
14	Nederlandse Evolutie Partij	A.M. Tuip	1^[7]
15	Leefbaar Nederland	Winand Leschot	18
16	Socialistiese Partij	Hans van Hooft sr.	18
17	DE VREDE PARTIJ	I.M. Ismaeil	4^[9]
18^[4]	Reformatorische Politieke Federatie	Meindert Leerling	18
19	Realisten 81	Hans Knoop	13^[10]
20	Internationale Kommunistenbond	Wim Schul	18
21	Nederlandse Volks-Unie	Joop Glimmerveen	9^[11]
22	Centrumpartij	Hans Janmaat	14^[12]
23	Partij tot Likwidatie van Nederland	Gerrit Kreuger	2^[13]
24	wereld welzijns bewustwording	Jan van Deutekom	6^[14]
25	Evangelische Volkspartij	Rien Weststrate	18
26	S.O.S.	Kobus Kortmann	17^[15]

Uitslag[bewerken | brontekst bewerken]

Opkomst en kiesdeler[bewerken | brontekst bewerken]

	1977		1981
	# stemmen	%	# stemmen	%
Kiesgerechtigden	^[16]9.506.318		^[17]10.040.121
Niet opgekomen	1.140.489	12,00^[18]	1.301.883	12,97^[18]
Opkomst	8.365.829	88,00^[18]	8.738.238	87,03^[18]
Blanco/ongeldige stemmen	48.217	0,58^[19]	47.401	0,54^[19]
Geldige stemmen	8.317.612	99,42^[19]	8.690.837	99,46^[19]
Kiesdeler	55.450	0,67^[20]	57.938	0,67^[20]

Verkiezingsuitslag naar partij[bewerken | brontekst bewerken]

De grote winnaar van deze verkiezingen was D'66. Deze partij ging onder aanvoering van Jan Terlouw van acht naar zeventien zetels. De 'grote drie' CDA, PvdA en VVD verloren resp. één, negen en twee zetels. Door het verlies van CDA en VVD verloor ook de regeringscombinatie haar meerderheid.

Winnaars waren verder de RPF (nieuw met twee zetels), de PSP (winst twee) en de CPN (winst één). De Boerenpartij (in 1981 deelnemend onder de naam Rechtse Volkspartij) en DS'70 verdwenen uit de Kamer.

Partij^[2]		1977			1981			verschil		Zetelverdeling (grafisch)
Partij^[2]		# stemmen	%^[20]	zetels	# stemmen	%^[20]	zetels	%	zetels	Zetelverdeling (grafisch)
	CDA	2.652.278	31,89	49	2.677.259	30,81	48	-1,08	-1	1977 1981
	Partij van de Arbeid	2.813.793	33,83	53	2.458.452	28,29	44	-5,54	-9
	V.V.D.	1.492.689	17,95	28	1.505.311	17,32	26	-0,63	-2
	D'66	452.423	5,44	8	961.121	11,06	17	+5,62	+9
	P.S.P.	77.972	0,94	1	184.422	2,12	3	+1,18	+2
	Communistische Partij van Nederland	143.481	1,73	2	178.292	2,05	3	+0,32	+1
	Staatkundig Gereformeerde Partij	177.010	2,13	3	171.324	1,97	3	-0,16	0
	P.P.R.	140.910	1,69	3	171.042	1,97	3	+0,28	0
	Reformatorische Politieke Federatie	53.220	0,64	0	108.364	1,25	2	+0,61	+2
	Gereformeerd Politiek Verbond	79.421	0,95	1	70.878	0,82	1	-0,13	0
	DS'70	59.487	0,72	1	48.568	0,56	0	-0,16	-1
	Evangelische Volkspartij	-	-	-	45.189	0,52	0	+0,52	0
	Socialistiese Partij	24.420	0,29	0	30.380	0,35	0	+0,06	0
	Rooms Katholieke Partij Nederland	33.227	0,40	0	20.812	0,24	0	-0,16	0
	Rechtse-Volkspartij^[21]	69.914	0,84	1	17.371	0,20	0	-0,64	-1
	Centrumpartij	-	-	-	12.242	0,14	0	+0,14	0
	Nederlandse Volks-Unie	33.434	0,40	0	10.641	0,12	0	-0,28	0
	Leefbaar Nederland	-	-	-	8.336	0,10	0	+0,10	0
	S.O.S.	-	-	-	3.377	0,04	0	+0,04	0
	Realisten 81	-	-	-	2.080	0,02	0	+0,02	0
	Internationale Kommunistenbond	-	-	-	1.814	0,02	0	+0,02	0
	God met ons	-	-	-	918	0,01	0	+0,01	0
	wereld welzijns bewustwording	-	-	-	891	0,01	0	+0,01	0
	Partij tot Likwidatie van Nederland	-	-	-	826	0,01	0	+0,01	0
	DE VREDE PARTIJ	-	-	-	464	0,01	0	+0,01	0
	Partij van Rijksgenoten	-	-	-	207	0,00	0	+0,00	0
	Kleine Partij	-	-	-	186	0,00	0	+0,00	0
	Nederlandse Evolutie Partij	-	-	-	70	0,00	0	+0,00	0
overige partijen in 1977		13.933	0,17	0	-	-	-	-0,17	0
Totaal		8.317.612	100	150	8.690.837	100	150	0	0

Gekozen leden[bewerken | brontekst bewerken]

Zie Samenstelling Tweede Kamer 1981-1982 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Kabinetsformatie[bewerken | brontekst bewerken]

Zie Kabinetsformatie Nederland 1981 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Een moeizame formatie resulteerde in september in de vorming van het tweede kabinet-Van Agt, waaraan CDA, PvdA en D'66 deelnamen.

Bronnen

Tweede Kamer 26 mei 1981 op www.verkiezingsuitslagen.nl
Procesverbaal Tweede Kamerverkiezingen 1981 op kiesraad.nl
Verkiezingen; Historische uitslagen Tweede Kamer op opendata.cbs.nl
Tweede-Kamerverkiezingen - 26 mei 1981 op www.nlverkiezingen.com
Uitgebrachte stemmen bij Tweede Kamerverkiezingen, per partij, in absolute aantallen vanaf 1946 op www.politiekcompendium.nl
Verkiezingsprogramma's 1981 bij het DNPP

Noten

↑ Klik op het lijstnummer om de kandidatenlijst van de betreffende partij te zien.
↑ ^a ^b Naamgeving van de partijen conform de vermelding op het stembiljet.
↑ ^a ^b Lijstverbinding van de PvdA en de PPR.
↑ ^a ^b Lijstverbinding van de SGP en de RPF.
↑ ^a ^b Lijstverbinding van de CPN en de PSP.
↑ Nam alleen deel in kieskring V (Rotterdam), VI ('s-Gravenhage) en IX (Amsterdam).
↑ ^a ^b Nam alleen deel in kieskring XI (Haarlem).
↑ Nam alleen deel in kieskring IV (Nijmegen) en XVIII (Maastricht).
↑ Nam alleen deel in kieskring VI ('s-Gravenhage), IX (Amsterdam), XI (Haarlem) en XIII (Utrecht).
↑ Nam deel in alle kieskringen, behalve in kieskring I ('s-Hertogenbosch), III (Arnhem), VI ('s-Gravenhage), VII (Leiden) en VIII (Dordrecht).
↑ Nam alleen deel in kieskring I ('s-Hertogenbosch), II (Tilburg), III (Arnhem), IV (Nijmegen), XIII (Utrecht), XIV (Leeuwarden), XV (Zwolle), XVI (Groningen) en XVIII (Maastricht).
↑ Nam deel in alle kieskringen, behalve in kieskring V (Rotterdam), VII (Leiden), VIII (Dordrecht) en XI (Haarlem).
↑ Nam alleen deel in kieskring IX (Amsterdam) en XI (Haarlem).
↑ Nam alleen deel in kieskring I ('s-Hertogenbosch), II (Tilburg), IV (Nijmegen), VI ('s-Gravenhage), X (Den Helder) en XVIII (Maastricht).
↑ Nam deel in alle kieskringen, behalve in kieskring III (Arnhem).
↑ Inclusief 1.241 personen opgenomen in het Centraal Persoons Register en 7.078 personen opgenomen in het Register Buitenland.
↑ Inclusief 977 personen opgenomen in het Centraal Persoons Register en 4.004 personen opgenomen in het Register Buitenland.
↑ ^a ^b ^c ^d % van het aantal kiesgerechtigden.
↑ ^a ^b ^c ^d % van het aantal uitgebrachte stemmen.
↑ ^a ^b ^c ^d % van het aantal geldige stemmen.
↑ Nam in 1977 deel onder de naam Boerenpartij.

Zie de categorie Dutch general elections 1981 van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

[1] Klik op het lijstnummer om de kandidatenlijst van de betreffende partij te zien.

[naamgeving-2] Naamgeving van de partijen conform de vermelding op het stembiljet.

[p-p-3] Lijstverbinding van de PvdA en de PPR.

[s-r-4] Lijstverbinding van de SGP en de RPF.

[c-p-5] Lijstverbinding van de CPN en de PSP.

[6] Nam alleen deel in kieskring V (Rotterdam), VI ('s-Gravenhage) en IX (Amsterdam).

[alleen-11-7] Nam alleen deel in kieskring XI (Haarlem).

[8] Nam alleen deel in kieskring IV (Nijmegen) en XVIII (Maastricht).

[9] Nam alleen deel in kieskring VI ('s-Gravenhage), IX (Amsterdam), XI (Haarlem) en XIII (Utrecht).

[10] Nam deel in alle kieskringen, behalve in kieskring I ('s-Hertogenbosch), III (Arnhem), VI ('s-Gravenhage), VII (Leiden) en VIII (Dordrecht).

[11] Nam alleen deel in kieskring I ('s-Hertogenbosch), II (Tilburg), III (Arnhem), IV (Nijmegen), XIII (Utrecht), XIV (Leeuwarden), XV (Zwolle), XVI (Groningen) en XVIII (Maastricht).

[12] Nam deel in alle kieskringen, behalve in kieskring V (Rotterdam), VII (Leiden), VIII (Dordrecht) en XI (Haarlem).

[13] Nam alleen deel in kieskring IX (Amsterdam) en XI (Haarlem).

[14] Nam alleen deel in kieskring I ('s-Hertogenbosch), II (Tilburg), IV (Nijmegen), VI ('s-Gravenhage), X (Den Helder) en XVIII (Maastricht).

[15] Nam deel in alle kieskringen, behalve in kieskring III (Arnhem).

[16] Inclusief 1.241 personen opgenomen in het Centraal Persoons Register en 7.078 personen opgenomen in het Register Buitenland.

[17] Inclusief 977 personen opgenomen in het Centraal Persoons Register en 4.004 personen opgenomen in het Register Buitenland.

[kiesgerechtigden-18] % van het aantal kiesgerechtigden.

[opkomst-19] % van het aantal uitgebrachte stemmen.

[geldig-20] % van het aantal geldige stemmen.

[21] Nam in 1977 deel onder de naam Boerenpartij.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

Algemeen:	1848 · 1850 · 1853 · 1866 · 1868 · 1884 · 1886 · 1887 · 1888 · 1891 · 1894 · 1897 · 1901 · 1905 · 1909 · 1913 · 1917 · 1918 · 1922 · 1925 · 1929 · 1933 · 1937 · 1946 · 1948 · 1952 · 1956 · 1959 · 1963 · 1967 · 1971 · 1972 · 1977 · 1981 · 1982 · 1986 · 1989 · 1994 · 1998 · 2002 · 2003 · 2006 · 2010 · 2012 · 2017 · 2021 · 2023
Periodiek:	1852 · 1854 · 1856 · 1858 · 1860 · 1862 · 1864 · 1866 · 1869 · 1871 · 1873 · 1875 · 1877 · 1879 · 1881 · 1883
	Periodieke verkiezingen werden gehouden in een kiesdistrict waar de zittingstermijn van een lid (vier jaar) afliep. Gemiddeld was in de periode 1848-1888 bij periodieke verkiezingen de helft van de Tweede Kamerleden aftredend. Bij algemene verkiezingen in deze periode, na ontbinding van de Tweede Kamer, werden alle Kamerleden opnieuw gekozen, evenals in het tijdvak vanaf 1888.