Keurmerk

Een keurmerk is een compact, visueel kwaliteitsoordeel over een product of dienst, afkomstig van een betrouwbare bron. Je ziet (visueel) dus in een oogopslag (compact) dat het product / de dienst in orde is bevonden (kwaliteitsoordeel) door een onafhankelijke, deskundige instantie (betrouwbare bron). De woorden keurmerk en certificaat worden vaak door elkaar gebruikt. Van oorsprong is echter het certificaat het papier waarop de keurmerkverlenende instantie verklaart dat een product of dienst aan zijn eisen voldoet. Dit certificaat geeft het recht om het keurmerk te voeren op of bij het product of de dienst. Het proces van keurmerkverlening wordt ook wel certificatie of certificering genoemd.

Voor certificatie van dienstverleners, zoals reisbureaus, garages, en verhuizers, wordt vaak het woord erkenningsregeling gebruikt. De term keurmerk is hiervoor net zo goed bruikbaar, zeker als de erkende bedrijven een keurmerklogo mogen voeren.

Nut van keurmerken

Een keurmerk heeft nut voor zowel de consument (afnemer) als de leverancier van het product / de dienst.

Een keurmerk helpt de consument bij het beslissen over een aankoop. Dit is vooral nuttig als de consument onzeker is, en een eventuele miskoop tot behoorlijke schade kan leiden, bijvoorbeeld bij dure of onbekende producten en diensten (wasmachines, buitenlandse reizen, medische hulpmiddelen e.d.). Keurmerken zijn ook inzetbaar voor goede doelen, zoals producten die beter zijn voor het milieu, of die diervriendelijk zijn geproduceerd. Gerenommeerde merken, zoals ANWB, Nokia en Postbank, kunnen hetzelfde effect hebben als een keurmerk: consumenten hebben er zoveel vertrouwen in dat ze een onafhankelijk keurmerk niet meer nodig hebben. Deze merken zullen dan ook niet zo gauw een keurmerk aanvragen.

De leverancier onderscheidt zich met een keurmerk van zijn concurrenten, en kan zo proberen meer klanten aan te trekken. Uit de beoordeling die aan keurmerkverlening voorafgaat, leert de leverancier bovendien of zijn product / dienst aan algemeen aanvaarde eisen voldoet, en op welke punten nog verbetering nodig is. Een leverancier die een keurmerk heeft dat goed bekend is bij het publiek, hoeft minder reclame te maken om zijn klanten te overtuigen, want dat doet het keurmerk al.

Kenmerken

Keurmerken zijn op verschillende manieren in te delen:

• soort: totaalkeurmerk of deelkeurmerk
• beheer: opstellen eisen, uitvoeren keuringen, en dergelijke
• toegekend aan: product / dienst, bedrijf of persoon

De catalogus van keurmerken van het Keurmerkinstituut bevat de meeste Nederlandse keurmerken en erkenningsregelingen voor niet-levensmiddelen, en diverse verwijzingen naar andere soorten keurmerken.

Totaal- of deelkeurmerk

Een totaalkeurmerk stelt eisen aan alle eigenschappen die voor de consument (afnemer) van belang zijn. Voorbeelden zijn Goedgekeurd Keurmerkinstituut en het GQ-keurmerk voor producten voor ouderen en gehandicapten. Een deelkeurmerk stelt alleen eisen aan een of enkele eigenschappen. Voorbeelden zijn het Milieukeur (een ecolabel) en KEMA-KEUR.

Beheersvorm

Goede keurmerken worden beheerd door een organisatie die onafhankelijk is van de leveranciers (aanvragers van het keurmerk), de afnemers (consumenten) inspraak geeft bij het opstellen van de keuringseisen, en de keuringen laat uitvoeren door onafhankelijke en deskundige onderzoekinstellingen en inspecteurs/keurmeesters. Ook moeten de producten/diensten met keurmerk regelmatig worden gecontroleerd, en er moet een goede klachten- en geschillenregeling zijn. Als aan al deze eisen is voldaan, kan het keurmerk worden erkend door de Raad voor Accreditatie. Dit is een vrijwillig keurmerk voor keurmerkverlenende organisaties. De meeste keurmerken hebben echter geen RvA-erkenning, velen omdat ze niet aan de RvA-eisen voldoen, anderen omdat ze er geen moeite voor willen doen of zich de kosten willen besparen.

Toegekend aan: product/dienst, bedrijf of persoon

Keurmerken worden niet alleen toegekend aan producten en diensten voor consumenten, maar ook wel aan de interne organisatie van een bedrijf, of aan een persoon. Bij bedrijven gaat het meestal om ISO 9001, of een daarvan afgeleid certificaat. Bij personen is het certificaat meestal een diploma, dat wordt toegekend op basis van een examen.

Regelgeving omtrent keurmerken

Europese Unie

Elk land in de Europese Unie heeft één nationale accreditatie-instantie. Daarnaast geldt er een verbod op oneerlijke handelspraktijken, waar het onterecht voeren van een keurmerk onder valt.

Nederland

De Rijksoverheid is verantwoordelijk voor het controleren en accrediteren van de meeste Nederlandse keurmerken. De Rijksoverheid is in deze verantwoordelijk voor algemene informatie, bijvoorbeeld via websites zoals MilieuCentraal en het Voedingscentrum. De Rijksoverheid heeft de Raad voor Accreditatie aangewezen als nationale accreditatie-instantie.

Zie ook

Voor keurmerken op platina en goud- en zilverwerk als waarborg van het voorgeschreven gehalte edelmetaal zie: Gehalteteken.

Externe links

• Keurmerken & certificatie in Nederland
• Catalogus van keurmerken (gearchiveerd)
• Informatie over keurmerken op ConsuWijzer (Overheidsloket voor consumenten)

---

Deze tekst is met toestemming gebaseerd op de tekst van het Keurmerkinstituut.