Littenseradeel
Gemeente in Nederland 
| |||
|---|---|---|---|
.png)
| |||
| Situering | |||
| Provincie | Friesland | ||
| Coördinaten | 53° 7′ NB, 5° 38′ OL | ||
| Algemeen | |||
| - water | Fout in uitdrukking: niet verwachte operator round. km² | ||
| Inwoners (1 januari 2024) |
? (Fout in uitdrukking: niet verwachte operator /. inw./km²) | ||
| Bestuurscentrum | Wommels | ||
| Belangrijke verkeersaders | 
| ||
| Politiek | |||
| Burgemeester (lijst) | J. Liemburg (PvdA) | ||
| Zetels Gemeenteraad SAM CDA FNP VVD |
15 5 4 4 2 | ||
| Economie | |||
| Gemiddeld inkomen (2019) | € 35.700 per inwoner | ||
| WW-uitkeringen (2014) | 40 per 1000 inw. | ||
| Overig | |||
| Postcode(s) | 8631 - 9029 | ||
| Netnummer(s) | 0515, 0517, 058 | ||
| CBS-code | 0140 | ||
| CBS-wijkindeling | zie wijken en buurten | ||
| Amsterdamse code | 10422 | ||
| Website | www.littenseradiel.nl | ||
Bevolkingspiramide (2023) | |||
| |||
.svg)
| Gemeentegrenzen Wijkgrenzen Buurtgrenzen Autosnelweg Secundaire weg Spoorweg | ██ Geselecteerde gemeente ██ Bebouwd gebied ██ Bos of park ██ Binnenwater, rivier of kanaal |
Littenseradeel (ⓘ) (Fries en officieel: Littenseradiel (ⓘ)) is een gemeente in de Nederlandse provincie Friesland. De gemeente heeft 10.878 inwoners en een oppervlakte van 132,60 km², waarvan 1,76 km² water.
De gemeente is na de gemeentelijke herindeling op 1 januari 1984 gevormd door de fusie van de voormalige gemeenten Baarderadeel en Hennaarderadeel.
Per 26 januari 1985 is de officiële naam gewijzigd in het Friestalige Littenseradiel.
Herindeling
In juni 2013 heeft de gemeenteraad van Littenseradiel zich uitgesproken voor opdeling van de gemeente richting de buurgemeenten Súdwest-Fryslân (15 dorpen), Leeuwarden (10 dorpen) en het nieuw te vormen Noardwest-Fryslân (4 dorpen). Wjelsryp, Baaium, Winsum en Spannum gaan naar Noardwest-Fryslân. Leeuwarden krijgt Baard, Bears, Easterlittens, Hilaard, Huins, Jellum, Jorwerd, Leons, Mantgum en Weidum. De overige dorpen gaan naar Súdwest-Fryslân. De herindeling moet uiterlijk in 2018 een feit zijn.
Plaatsen
De gemeente Littenseradiel telt 29 dorpen en diverse buurtschappen. De hoofdplaats is Wommels. De plaatsen hebben sinds 1 januari 1993 alleen de Friestalige plaatsnaamaanduidingen als de officiële namen (*). De plaatsnaamborden in de gemeente zijn eentalig Fries.
Dorpen
Aantal inwoners per dorpsgebied op 1 januari 2015:
| Nederlandse naam | Friese naam* | Inwoners |
|---|---|---|
| Wommels | Wommels | 2.220 |
| Mantgum | Mantgum | 1.172 |
| Winsum | Winsum | 1.053 |
| Oosterend | Easterein | 964 |
| Weidum | Weidum | 580 |
| Welsrijp | Wjelsryp | 467 |
| Oosterlittens | Easterlittens | 462 |
| Bozum | Boazum | 408 |
| Oosterwierum | Easterwierrum | 334 |
| Jorwerd | Jorwert | 337 |
| Hijlaard | Hilaard | 310 |
| Spannum | Spannum | 288 |
| Wieuwerd | Wiuwert | 276 |
| Itens | Itens | 245 |
| Kubaard | Kûbaard | 252 |
| Baard | Baard | 186 |
| Roodhuis | Reahûs | 178 |
| Jellum | Jellum | 146 |
| Britswerd | Britswert | 123 |
| Rien | Rien | 116 |
| Hidaard | Hidaard | 132 |
| Beers | Bears | 131 |
| Baijum | Baaium | 121 |
| Huins | Húns | 110 |
| Waaxens | Waaksens | 88 |
| Lutkewierum | Lytsewierrum | 71 |
| Hennaard | Hinnaard | 47 |
| Edens | Iens | 35 |
| Lions | Leons | 26 |
Bron: Website gemeente Littenseradiel
Buurtschappen
Naast de dorpen bevinden zich in de gemeente de volgende buurtschappen:
Gemeenteraad
De gemeenteraad van Littenseradiel bestaat uit 15 zetels. Hieronder staat de samenstelling van de gemeenteraad sinds 1998:
| Gemeenteraadszetels | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Partij | 1998 | 2002 | 2006 | 2010 | 2014 | ||||||||||
| CDA | 5 | 5 | 4 | 4 | 4 | ||||||||||
| FNP | 3 | 3 | 3 | 4 | 4 | ||||||||||
| PvdA | 4 | 4 | 5 | - | - | ||||||||||
| VVD | 2 | 3 | 3 | 2 | 2 | ||||||||||
| SAM Littenseradiel | - | - | - | 5 | 5 | ||||||||||
| D66 | 1 | - | - | - | - | ||||||||||
| Totaal | 15 | 15 | 15 | 15 | 15 | ||||||||||
College van Burgemeester en wethouders
Burgemeester Johanneke Liemburg (PVDA)
Wethouder Marja Reijndorp (SAM Littenseradiel)
Wethouder Bram Bonnema (FNP)
Wateren
In de provincie Friesland zijn doorgaans in alle gemeenten op het vaste land, waaronder de gemeente Littenseradiel sinds 15 maart 2007 de Friese namen van de oppervlaktewateren de officiële namen (*).
Kanalen en sloten
In de gemeente Littenseradiel bevinden zich de volgende kanalen, sloten en diverse watergangen:
|
|
Bron: Website provincie Friesland
Aangrenzende gemeenten
| Aangrenzende gemeenten | ||||
|---|---|---|---|---|
| Franekeradeel | Menaldumadeel | Leeuwarden | ||
|
||||
| Súdwest-Fryslân | ||||
Monumenten
In de gemeente zijn er een aantal rijksmonumenten en oorlogsmonumenten, zie:
Trivia
In 2007, 2010, 2011, 2012, 2013 en 2014 is de gemeente door het Algemeen Dagblad uitgeroepen tot veiligste gemeente.
Externe link
Sjabloon:Navigatie gemeente Littenseradeel
· 
· 
