Waadhoeke
Gemeente in Nederland ![]() | |||
---|---|---|---|
![]() | |||
Situering | |||
Provincie | Friesland | ||
COROP-gebied | Noord-Friesland | ||
Coördinaten | 53° 11′ NB, 5° 32′ OL | ||
Algemeen | |||
Oppervlakte | 315,26 km² | ||
- land | 284,86 km² | ||
- water | 30,4 km² | ||
Inwoners (22 november 2024) |
46.911? (165 inw./km²) | ||
Bestuurscentrum | Franeker | ||
Belangrijke verkeersaders | ![]() ![]() ![]() ![]() spoorlijn Harlingen - Leeuwarden | ||
Station(s) | Deinum, Dronryp en Franeker | ||
Politiek | |||
Burgemeester (lijst) | André van de Nadort (PvdA, wnd.)[1] | ||
Zetels Gemeenteraad Gemeentebelangen SAM Waadhoeke CDA FNP VVD ChristenUnie |
29 7 7 6 6 2 1 | ||
Economie | |||
Gemiddeld inkomen (2023) | € 34.000 per inwoner | ||
Gem. WOZ-waarde (2024) | € 257.000 | ||
WW-uitkeringen (2023) | 15 per 1000 inw. | ||
Overig | |||
Postcode(s) | 8800 - 8814, 8850 - 8859 9030 - 9045, 8816 9047, 9075 - 9079 8831, 8841, 8842, 8843 | ||
Netnummer(s) | 0515, 0517, 0518, 058 | ||
CBS-code | 1949 | ||
CBS-wijkindeling | zie wijken en buurten | ||
Website | Gemeente Waadhoeke | ||
Foto's | |||
![]() | |||
Franeker, Marssum, Sint Jacobiparochie | |||
|

Waadhoeke is een gemeente in het noordwesten van de Nederlandse provincie Friesland, bij de Waddenzee. De hoofdplaats is Franeker.
De gemeente is op 1 januari 2018 ontstaan uit de voormalige gemeenten Franekeradeel, het Bildt, Menaldumadeel (Menameradiel) en uit vier dorpen van de voormalige gemeente Littenseradeel (Littenseradiel).[2][3]
Op 22 november 2024 telde de gemeente 46.911 inwoners.
Naam
[bewerken | brontekst bewerken]Waad is Fries voor wad en hoeke verwijst naar de kustvorm van de Waddenzee.[4] Eerder gebruikten de ambtelijke organisaties de streeknaam Westergo als werknaam,[5] maar na twee stemronden werd de naam Waadhoeke verkozen boven Franeker en Nij-Westergo.[6]
Strikt Fries zou de naam De Waadhoeke zijn en strikt Nederlands Waddenhoek.
Geografie
[bewerken | brontekst bewerken]De gemeente Waadhoeke bestaat uit 41 officiële kernen, met Franeker als hoofdplaats.[7] In niet elke voormalige gemeente waren de Friese plaatsnamen officieel, zo waren de officiële plaatsnamen in Het Bildt en Franekeradeel de Nederlandse en in Littenseradeel en Menaldumadeel de Friese.
Stad en dorpen
[bewerken | brontekst bewerken]
Aantal inwoners per woonkern per 2023.[8]
Nederlandse naam | Friese naam | Inwoners |
---|---|---|
Franeker | Frjentsjer | 13.015 |
Sint Annaparochie | Sint Anne; Bildts: Sint-Anne | 4.920 |
Dronrijp | Dronryp | 3.295 |
Menaldum | Menaam | 2.795 |
Berlikum | Berltsum | 2.685 |
Minnertsga | Minnertsgea; Bildts: Minnertska | 1.820 |
Sint Jacobiparochie | Sint Jabik; Bildts: Sint-Jabik | 1.715 |
Sexbierum | Seisbierrum | 1.675 |
Tzummarum | Tsjummearum | 1.365 |
Tzum | Tsjom | 1.110 |
Deinum | Deinum | 1.050 |
Marssum | Marsum | 1.035 |
Winsum | Winsum | 1.030 |
Oudebildtzijl | Aldebiltsyl; Bildts: Ouwe-Syl | 935 |
Beetgumermolen | Bitgummole | 935 |
Beetgum | Bitgum | 760 |
Vrouwenparochie | Froubuorren; Bildts: Froubuurt | 700 |
Achlum | Achlum | 590 |
Oosterbierum | Easterbierrum | 555 |
Welsrijp | Wjelsryp | 455 |
Ried | Rie | 430 |
Boksum | Boksum | 395 |
Dongjum | Doanjum | 370 |
Engelum | Ingelum | 365 |
Nij Altoenae | Fries/Bildts: Nij Altena | 325 |
Herbaijum | Hjerbeam | 270 |
Spannum | Spannum | 260 |
Westhoek | Fries/Bildts: De Westhoek | 255 |
Peins | Peins | 245 |
Hitzum | Hitsum | 225 |
Wier | Wier | 195 |
Pietersbierum | Pitersbierrum | 150 |
Schalsum | Skalsum | 145 |
Zweins | Sweins | 125 |
Baijum | Baaium | 110 |
Schingen | Skingen | 110 |
Slappeterp | Slappeterp | 85 |
Blessum | Blessum | 75 |
Firdgum | Furdgum | 65 |
Boer | Boer | 45 |
Klooster-Lidlum | Kleaster-Lidlum | 40 |
Bron: Gemeente Waadhoeke/CBS.
Het dorp Ritsumazijl (Ritsumasyl) is (nog) geen officiële kern (verdeeld onder Marssum en Deinum) en een klein deeltje van het dorp Oude Leije ligt binnen de gemeentegrenzen (verdeeld onder Oudebildtzijl en Vrouwenparochie).
Buurtschappen
[bewerken | brontekst bewerken]Naast de officiële plaatsen bevinden zich in de gemeente de volgende buurtschappen:
Voormalige buurtschappen: Franjumerburen, Langwerd en Memerd
Aangrenzende gemeenten
[bewerken | brontekst bewerken]Waadhoeke grenst aan de volgende gemeenten:
Aangrenzende gemeenten | ||||
---|---|---|---|---|
![]() (Waddenzee) |
![]() (Waddenzee) |
![]() | ||
![]() |
||||
![]() |
||||
![]() |
![]() |
Wateren
[bewerken | brontekst bewerken]
In de gemeente Waadhoeke zijn de officiële namen van de oppervlaktewateren meestal Fries of Bildts.
Diverse kanalen, sloten en watergangen in de gemeente zijn:
|
|
Politiek
[bewerken | brontekst bewerken]College van B&W[9]
[bewerken | brontekst bewerken]- Waarnemend burgemeester
- André van de Nadort (PvdA)
- Openbare orde en veiligheid
- Informatiebeheer
- Publiekscentrum
- Bedrijfsvoering
- Staf
- Programma's ontwikkelperspectief en dienstverlening
- Wethouders
- René de Vries (SAM Waadhoeke)
- WMO
- Jeugd(zorg) en jongeren
- Welzijn
- Gezondheid
- Onderwijs
- Sporten, spelen, bewegen
- Bibliotheken
- Marja van der Meer (SAM Waadhoeke)
- Financiën
- Participatie, werk en inkomen
- Economische Zaken
- Recreatie en toerisme
- Coördinatie dorpen en wijken
- Europese aangelegenheden
- Kees Arendz (Gemeentebelangen)
- Wonen
- Verkeer en Vervoer
- Statushouders / Arbeidsmigranten (wonen)
- Gemeentelijk vastgoed (excl. sportaccommodaties)
- Beheer openbare ruimte
- Vergunningen, toezicht, handhaving
- eerste locoburgemeester
- Jan Dijkstra (FNP)
- Ruimtelijke ordening (Omgevingswet)
- Landschap, land- en glastuinbouw
- Meertaligheid
- Cultuur, erfgoed, monumenten en musea
- Duurzaamheid & milieu
- Waddenkust
- Gemeentesecretaris
- Jeroen IJkema
Gemeenteraad[10][11]
[bewerken | brontekst bewerken]De behaalde zetels per partij bij de gemeenteraadsverkiezingen sinds 2017:[12]
Gemeenteraadszetels | ||
---|---|---|
Partij | 2017 | 2022 |
Gemeentebelangen | 6 | 7 |
SAM Waadhoeke | 6 | 7 |
CDA | 8 | 6 |
FNP | 5 | 6 |
VVD | 3 | 2 |
ChristenUnie | 1 | 1 |
Totaal | 29 | 29 |
Opkomst | 44,13% |
- Raadsgriffier
- Tinco Lyklema
Jongerenraad[13]
[bewerken | brontekst bewerken]De gemeente Waadhoeke beschikt over een jongerenraad, een orgaan met als doel de jeugd binnen de gemeente te vertegenwoordigen.[14]
Kinderburgemeester
[bewerken | brontekst bewerken]- Dian Rienstra[15]
Rekenkamer[16]
[bewerken | brontekst bewerken]- Voorzitter rekenkamer
- Jet Lepage[17]
- Leden rekenkamer
Cultuur
[bewerken | brontekst bewerken]Monumenten
[bewerken | brontekst bewerken]De gemeente heeft een aantal rijksmonumenten en oorlogsmonumenten, zie:
Externe links
[bewerken | brontekst bewerken]- ↑ André van de Nadort aangesteld als waarnemend burgemeester, Gemeente Waadhoeke, 27 maart 2025. Gearchiveerd op 6 april 2025.
- ↑ Rijksoverheid.nl
- ↑ Tweede kamer stemt in met Waadhoeke Bildtse Post
- ↑ Spoelstra, Eddie, Uitleg bij de drie genomineerde namen. FranekerActueel (15 september 2015). Gearchiveerd op 23 januari 2021. Geraadpleegd op 1 juli 2024.
- ↑ Spoelstra, Eddie, Waadhoeke vastgesteld als nieuwe naam fusiegemeente. FranekerActueel (26 januari 2016). Geraadpleegd op 1 juli 2024.
- ↑ Friese fusiegemeente heet Waadhoeke Binnenlands Bestuur
- ↑ Eén plek, centraal, een unieke kans gemeentesite Waadhoeke
- ↑ Tabel: Bevolking; maandcijfers per gemeente en overige regionale indelingen, 1 januari 2023, Centraal Bureau voor de Statistiek, Voorburg/Heerlen
- ↑ College
- ↑ Raadsleden
- ↑ Griffie
- ↑ https://verkiezingensite.nl/uitslag/waadhoeke
- ↑ Jongerenraad
- ↑ Met Raad en Daad: de Jongerenraad in de Franeker Courant, 23 januari 2019. Geraadpleegd op 28 november 2019.
- ↑ Wende Sinnema. Gearchiveerd op 29 oktober 2021. Geraadpleegd op 29 oktober 2021.
- ↑ Rekenkamer
- ↑ Jet Lepage
- ↑ Rick Anderson
- ↑ Marsha de Vries