Nije Huys
| Nije Huys | ||
|---|---|---|
| Locatie | Arcen, Venlo, Nederland | |
| Coördinaten | 51° 28′ NB, 6° 11′ OL | |
| Algemeen | ||
| Eigenaar | Reiner I van Gelre | |
| Gebouwd in | 1511-1522 | |
| Gesloopt in | 1646 | |
| Herbouwd in | 1651> (Kasteel Arcen) | |
| Gebeurtenissen | verwoest tijdens beleg van Venlo (1646) | |
| Kaart | ||
  | ||
Het Nije Huys is een verdwenen kasteel in Arcen, tegenwoordig een stadsdeel van de Nederlandse gemeente Venlo.
Heerlijkheid Arcen[bewerken | brontekst bewerken]
In de middeleeuwen hoorde Arcen bij het Land van Straelen. Dit kwam in 1064 in bezit van de aartsbisschop van Keulen, waarbij het uiteindelijk werd bestuurd door een landvoogd. Rond 1275 was dit Arnold van Straelen. Omdat hij geen zonen had, werd het voogdijschap vererfd aan zijn oudste dochter Elisabeth, die tot tweemaal toe trouwde zonder kinderen na te laten. Daarom ging het voogdijschap over op haar zus Justina van Straelen. Na een tijd trouwde Elisabeth voor de derde keer, dit keer met Arnold van Buren. Aangezien Justina de overeengekomen betalingen niet voldeed, eiste Elisabeth haar voogdijschap terug. Dit werd een twistpunt binnen de familie en bleef zelfs voortduren tot de volgende generatie. In 1330 maakte graaf Reinoud II van Gelre een einde aan deze situatie en scheidde Arcen van Straelen, waardoor Arcen een aparte heerlijkheid werd.
Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]
Het Nije Huys was een van de kastelen die zich op Arcens grondgebied hebben bevonden. Met de bouw van dit kasteel werd begonnen in 1511 en het was gereed in 1522. Opdrachtgever van de bouw was de bastaardzoon van de Hertog van Gelre Reiner I van Gelre, halfbroer van Karel van Egmond, stadhouder van Opper-Gelre en drost van de Veluwe. In 1503 trad hij in het huwelijk met Aleid Schenck van Nijdeggen, waardoor hij ook Heer van Arcen werd. Op dat moment leverde Arcen al meer dan een eeuw strijd met Venlo om het stapelrecht op de oostelijke Maasoever. Het sterke Tolhuis met stadspoort aan zuidwestzijde van het dorp, waarvan nu nog de Schanstoren van Arcen het restant is, moest samen met een nieuw sterk kasteel de Venlose aanvallen afweren.
Vooral aan het einde van de bouwperiode moet er veel werk zijn verzet, getuige diverse rekeningen uit 1521 en 1522. Daarbij werden metselaars uit Kalkar, Roermond, Venray en Arcen zelf aangetrokken, en werden gravers gehaald uit Wanssum, Swolgen en Broekhuizenvorst.
Op 11 november 1522 overlijdt Reiner van Gelre. In augustus 1521 woont Aleid al op het Nije Huys. Acht jaar na het overlijden van haar man hertrouwt zij, met Dirk van der Lippe, genaamd Hoen, die eigenaar was van Kasteel Bleijenbeek. In 1536 verlaten zij het Nije Huys, dat vanaf dat moment wordt bewoond door Aleids zoon Dirk van Gelre.
In 1646 wordt het Nije Huys, gedurende het Beleg van Venlo, geheel verwoest door de soldaten van Frederik Hendrik van Oranje tijdens de Tachtigjarige Oorlog. Daarna begint Marsilius van Gelre in 1653 met de herbouw van een groter en sierlijker buitenhuis/kasteel op de restanten, dat tot op heden nog bestaat als het Kasteel Arcen.
Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]
Externe link[bewerken | brontekst bewerken]
· 
· 
· ·