Lijst van Nederlandse vestingsteden en versterkte steden
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
.jpg) |
 |
 |
 |
 |
 |
In Nederland bestonden sinds de Middeleeuwen veel versterkte steden en militair belangrijke vestingsteden. Soms zijn hier nog restanten van, zoals stadspoorten, bolwerken en stadsgrachten. Echter, bij veel steden zijn in de 19e eeuw (na de Vestingwet van 1874) vestingwerken geslecht om plaats te maken voor industrie, woningbouw en vaak ook voor plantsoenen. Dit wordt ontmanteling (verbloemd: verlossing van het aarden corset) genoemd.
De betreffende steden worden hieronder per provincie opgesomd.
Groningen
Friesland
Drenthe
Overijssel
Gelderland
Utrecht
- Amersfoort
- Bunschoten
- IJsselstein
- Leerdam
- Montfoort
- Nieuwersluis (vestingdorp)
Noord-Holland
Zuid-Holland
- Hellevoetsluis (marinevesting zonder stadsrechten)
- Leiden
- Nieuwpoort
- Rotterdam
- Schiedam
- Schoonhoven
Zeeland
- Reimerswaal - ten onder gegaan door verschillende vloedgolven in de 16e eeuw
- Retranchement
- Sas van Gent
- Sint-Maartensdijk
- Sluis
- Terneuzen
- Tholen
- Veere
- Vlissingen
- Zierikzee