Wikipedia:Review

Welkom in de Review, de evaluatiepagina van Wikipedia.

De procedure van een Wikipedia-review dient voor het verbeteren van artikelen, waarin de auteurs al veel arbeid en moeite gestoken hebben. Een artikel kan hier worden aangemeld als de auteurs niet meer in staat zijn om op eigen kracht de tekst verder te verbeteren. Middels de aanmelding wordt het artikel aan een grotere groep van kritische lezers voorgelegd, met als doel om verdere meningen over fouten en onvolledigheden te vernemen. Een review heeft alleen zin als (ten minste een van) de auteur(s) bereid is de suggesties aan te pakken om het artikel te verbeteren.

De reviewprocedure is in principe gebaseerd op wederkerigheid: als je artikel is aangemeld voor een review, neem dan ook de tijd om andere artikelen te lezen en opbouwende kritiek te leveren.

Een lemma mag uit de review gehaald worden als er een maand niets meer aan gedaan is. Archiveren kan door de bespreking te verplaatsen naar Wikipedia:Etalage/Archief/Naam_van_artikel en het volgende sjabloon {{KwaliteitsLinks}} op de overlegpagina van het gereviewde artikel te plaatsen.

Een artikel voorstellen voor een review:

• Voeg een sectie toe voor het artikel (nieuwe artikelen bovenin) en licht je nominatie toe met een kort commentaar. Daaronder zal de evaluatie van en de discussie over het artikel plaatsvinden.
• Voeg bovenaan het artikel het {{RV}}-sjabloon in.
• Pas het volglijstkader aan. (Klik hier)

Kandidaten voor de Etalage

Een review is een belangrijke stap op weg naar een etalageartikel. Na een succesvolle review is een artikel aanmerkelijk verbeterd en wellicht klaar om als etalagekandidaat te worden voorgesteld.

Als een artikel wordt voorgesteld voor de etalage en er voor wordt gekozen om het artikel nog in de review te houden wordt het Sjabloon:Naar etalage gebruikt. Zet {{Naar etalage|Naam van artikel}} onder het kopje en verander "Naam van artikel" in de naam van het artikel.

Nomineer een nieuw artikel

Vanna Venturi House

Met een kleine dosis ego nomineer ik mijn eigen artikel dat ik ooit voor de schrijfwedstrijd heb geschreven over dit kleine huis dat de postmoderne architectuur heeft gestart. Brand los met reacties, ik verbeter het graag :) TheNk22 (overleg) 12 jun 2025 14:51 (CEST)

Beste TheNl22. Ik mag dit soort onderwerpen wel. Ik zie ook dat je er veel werk van hebt gemaakt. De vraag die je ons stelt is of het lemma in de huidige staat geschikt is voor de Etalage. Daarvoor moet er echter nog het een en ander aangepast worden. Een aantal opmerkingen:

• Je geeft een citaat in de volgende zin: "Architectuurcriticus Vincent Scully noemde het huis daarom "het grootste kleine gebouw van de 20e eeuw"". Als bron geef je dit. Daar staat echter als citaat: “biggest small building of the second half of the 20th century”, ofwel: "grootste kleine gebouw uit de tweede helft van de twintigste eeuw". De bron die je geeft is een lokale krant. Voor dat citaat is dit geen betrouwbare bron. Ik zou een andere zoeken.
• Je noemt Scully een architectuurcriticus. De bron die je citeert (deze) noemt hem echter een architectuurhistoricus. Je moet altijd de informatie overnemen uit de de bron die je geeft. Verderop in het lemma noem je hem dan weer een architectuurtheoreticus.
• Vincent Scully, die je in de aanhef noemt, geef je geen interne link. Hij was een bekende hoogleraar op Yale en is e-waardig genoeg voor een eigen lemma. Inspiratie kan je putten uit het Engelstalige Wikipedia-lemma Vincent Scully.
• Je schrijft dat zijn moeder een huis wilde "kopen" en dat ze daarvoor haar zoon inschakelde. Je schrijft: "Ze gaf de opdracht aan haar zoon, waarmee het zijn eerste opdracht werd als architect." Architecten kopen echter geen huizen, maar ontwerpen ze. Het werd ook niet zijn eerste opdracht als architect, maar de eerste in eigen beheer.
• Het huis heeft geen garage. Ik vroeg mij af waarom. Je meldt het niet. Er zijn meer vragen die ik heb. Bedacht de architect om de slaapkamer voor zijn moeder op de begane grond te installeren? In de volgende link (deze) komt de architect Venturi zelf aan het woord. Hij schrijft: "My mother's house was designed for her as an elderly widow with her bedroom on the ground floor, with no garage because she didn't drive, and for a maidservant and the possibility of a nurse - and also as appropriate for her beautiful furniture which I had grown up with. Otherwise she did not make demands on the architect, her son, concerning its program or its aesthetic - she was beautifully trusting."
• Je schrijft: "Hoewel Robert hoofdverantwoordelijk was voor het ontwerp heeft Vanna soms ook zo haar invloed erop gehad. Toen het bouwproces ongeveer voor driekwart klaar was maakte Vanna de opmerking dat het 19e-eeuwse huis van de buren er ook wel mooi uitzag. Daarnaast was ze het niet eens met de keuze voor marmeren vloeren in de eetkamer, maar naarmate het huis vorderde nam ze daar vrede mee." Maar welke invloed heeft ze nu gehad? Zie daarvoor het Engelstalige citaat direct hierboven.
• Ik zou wat meer inline bronvermeldingen plaatsen. Bijvoorbeeld bij: "Hierdoor kan het ontwerp van het huis worden beschouwd als een gesamtkunstwerk." De tekst onder het kopje "Tegen het modernisme" heeft geen enkele inline bron.
• Je schrijft dat de vader van de architect een "groenteman" was. Volgens zijn zoon was hij echter een "fruitverkoper", geen groente dus.
• Probeer wat meer variatie in woordgebruik te hanteren. Zo schrijf je zes keer "het feit dat". Eén keer is voldoende. Taalkundig kan het lemma sowieso beter.
• Je schrijft: "Ondanks het feit dat ze op vroege leeftijd van de middelbare school afging en thuis les kreeg van haar ouders ..." Het is aardig te vermelden dat ze van school werd gehaald doordat haar ouders zich voor haar geen winterjas konden veroorloven. Zoiets geeft wat juice aan het lemma. Een bron voor die jas vind je (hier).
• De infobox is feitelijk een samenvatting. Je schrijft daar dat de bouwkosten $43.000 bedragen, maar dat bedrag komt niet terug in de lopende tekst. In de lopende tekst lees ik wel: "De totale kosten vielen met een eindbedrag van $54.430,16 hoger uit dan verwacht." Bedoel je met die $43.000 de kosten voor de bouw zelf? Zonder de kosten voor de koop van de grond, aanvraagkosten bouwvergunning etc? Deed de zoon zijn werk gratis?
• Je geeft in de infobox één adres voor het huis, maar in de lopende tekst geef je er twee.
• Je schrijft dat het huis voor zijn moeder is ontworpen. Maar hij woonde er zelf ook, op de bovenverdieping. Je schrijft: "waar dan ook een kleine badkamer te vinden is." Dus die badkamer is ontworpen met het gegeven dat hij de bovenverdieping ging bewonen? Dan is het ook voor hem ontworpen. Of was de bovenverdieping oorspronkelijk bedoeld voor gasten? Het is sowieso wat vreemd dat er een bovenverdieping is, want ik lees dat de moeder alleen de benedenverdieping wilde gebruiken.
• Over dat door de zoon wonen op de bovenverdieping schrijf je: "Venturi woonde zelf een paar maanden op de bovenverdieping", maar ook: "Robert Venturi heeft in dezelfde periode [1964-1973] het huis bewoond op de bovenverdieping, sinds 1967 samen met zijn vrouw Denise Scott Brown."
• Je schrijft dat hij de "enige zoon" is. Ik vroeg mij dan af of hij een of meerdere zussen had, maar hij bleek enig kind te zijn geweest. Dan kan je beter "enig kind" schrijven.
• Sommige informatie kan je beter in een verklarende voetnoot plaatsen. Dan houd je wat meer vaart in het lemma. Bijvoorbeeld de zin: "De schetsen zijn vrijwel allemaal gemaakt op vellum papier, met een liniaal en potlood." Ook de zin: "Ook in Nederland heeft het Vanna Venturi House gediend als inspiratie voor architecten zoals Sjoerd Soeters, Jos van Eldonk en Wilfried van Winden." kan in een voetnoot en dat "Ook" zou ik weghalen. Ook de zin: "Het museum heeft deze maquettes opgenomen als een van zijn 375 'Highlights' in de collectie." kan in een voetnoot. Het staat te ver weg van het lemma.
• Je schrijft "Robert Venturi Senior", maar dat lijkt mij een Engelse schrijfwijze.
• Je geeft twee Engelstalige citaten. Dat is onnodig, te meer daar dit een Nederlandstalige site is. Er is een richtlijn dat we in het Nederlands schrijven. Ik word zelf overigens niet veel wijzer van die citaten. Beter is een uitleg te geven wat bedoeld wordt.
• Je schrijft: "Het huis werd door Vanna verkocht in 1973 aan Thomas en Agatha Hughes, gezien het feit dat Vanna aan het eind van haar leven gekomen was." Nee, ze ging niet dood. Ze ging naar een verzorgingstehuis. Dat zou ik dan liever schrijven.
• Het lemma bevat onnodige witregels.
• Probeer onnodig herhaal van woorden te mijden. In de aanhef schrijf je bijvoorbeeld twee keer "ontworpen", maar er zijn meer voorbeelden.
• Het is ongebruikelijk om jaartallen een interne link te geven.
• Je schrijft: "In 1989 kreeg het huis de Twenty-five Year Award toegereikt van het American Institute of Architects." Het woord "toegereikt" kan je weglaten. Het had ook "uitgereikt" moeten zijn, maar dat hoef je evenmin te schrijven.
• De zin: "Het huis wordt gezien als een van de eerste gebouwen die ontworpen is in de postmodernistische stijl en heeft daarmee een grote impact gehad op de ontwikkeling van de architectuur van de tweede helft van de 20e eeuw." zou ik schrijven als: "Het huis is een van de eerste gebouwen in de postmodernistische stijl en heeft een grote impact gehad op de ontwikkeling van de architectuur in de tweede helft van de twintigste eeuw." Je schrijft nu hetzelfde, maar zonder overbodige woorden. De Nederlandse Taalunie adviseert "20e eeuw" uit te schrijven. In het lemma schrijf je verder "8 maanden" en "9 jaar". Ook bij deze cijfers adviseert de Nederlandse Taalunie om ze uit te schrijven, zoals ook bij "19e-eeuwse". Er is op Wikipedia de afspraak om de Nederlandse Taalunie te volgen.
• Na de aanhef schrijf je veel over de moeder. Over het huis zelf komen we in het eerste deel van het lemma weinig te weten. Het lemma gaat echter over het huis. Ik zou na de aanhef meteen beginnen met te schrijven wat het huis nu zo bijzonder maakt. In de aanhef zou ik al beginnen over welke invloed dit specifieke huis nu precies had.
• Bij de foto onder de infobox schrijf je: "Achterzijde van het huis", maar ik zie twee zijden. De linkerzijde is de achterzijde. Je zou er de windrichtingen bij kunnen zetten. Bij de foto in de infobox zou ik erbij zetten dat het een afbeelding uit 2010 is, anders denkt de lezer dat het er een van nu is. Bij een andere foto schrijf je dat die in Rome gemaakt is, maar dat heeft geen toegevoegde waarde en kan je weglaten. Bij het onderschrift "Het huis vanaf de grond gezien" hoef je niet te melden dat de foto vanaf de grond gemaakt is. Dat begrijpt de lezer al.
• Je schrijft: "Verder is er ook een slaapkamer voor gasten te vinden op de begane grond." Die kan misschien nu daarvoor bedoeld zijn, maar de opzet was dat het een slaapkamer zou zijn voor een eventuele 'caretaker' voor de moeder. Robert Venturi heeft het hierboven in het Engelstalige citaat dat ik geef erover dat het oorspronkelijk bedoeld is voor een "maidservant and the possibility of a nurse". Die slaapkamer op de bovenverdieping zou dan misschien oorspronkelijk voor een van de twee bedoeld kunnen zijn, en niet voor de zoon, maar heel duidelijk is het niet.
• De foto's van andere gebouwen worden groter afgebeeld dan die van het huis helemaal onderin het lemma. Wat mij betreft komen die foto's van het het huis te laat. Het lemma gaat namelijk over het huis, niet direct over de andere gebouwen die je juist veel prominenter afbeeldt.
• In het lemma staat: "De inmiddels 70 jaar oude Vanna (...) gaf de opdracht aan haar zoon" (om het huis te ontwerpen). Ze bereikte die leeftijd echter pas in 1963, terwijl haar zoon volgens jou al enkele jaren eerder met de eerste schetsen voor het huis begon.
• In de infobox schrijf je: "Start ontwerp 1959-24 mei 1963". Hij zou dus volgens de infobox zo'n vier jaar lang met het ontwerp begonnen zijn. Het lijkt mij dat je de hele ontwerpperiode bedoeld, maar 24 mei 1963 is de dag dat volgens jou met de bouw begonnen werd. Is het echt zo dat hij tot de dag van het begin van de bouw met het ontwerp is bezig geweest? In de lopende tekst staat weer dat de eerste schetsen "omstreeks 1959" gemaakt zijn. Dat komt dan niet overeen met het feitelijke "1959" in de infobox.
• Een kleinigheidje: in de bronvermeldingen ontbreekt regelmatig een punt en een spatie achter de p van pagina.
• Je schrijft drie keer "dan ook", maar dat lijkt mij drie keer een pov. Dat ze socialist was betekent bijvoorbeeld niet dat ze automatisch ging stemmen bij de Amerikaanse presidentsverkiezingen. In elk geval kan het drie keer gewoon weg. Je schrijft acht keer "echter". Dat lijkt mij wat veel. In de meeste gevallen kan het gewoon weg.
• In een encyclopedie zou ik verwachten dat je iets meer schreef over die trap die nergens naartoe leidt. Het is in het lemma onduidelijk wat dit voor een trap is en waarom hij die plaatste.
• Hij moest dus van zijn moeder volgens het lemma een klein huis bouwen. Dat is het duidelijk niet geworden. Alleen al de benedenverdieping heeft volgens het lemma een oppervlakte van 162 m2. Hoe groot is de vloeroppervlakte van de kelder en van de bovenverdieping? Volgens de infobox is de totale vloeroppervlakte 184,5 (m2).
• Ik mis welk bouwmateriaal gebruikt is en hoe het met de funderingen zit. Alleen over het dak lees ik dat daar ijzer in verwerkt is. Roestige delen werden namelijk later verwijderd. Er wordt nog opgemerkt dat er in het eetgedeelte marmeren vloeren zouden zijn, elders dat er daar één vloer is. Dit zou nog verduidelijkt kunnen worden. Hoe zien de andere vloeren eruit?
• Al met al lijkt het mij dat er meer over het huis is te zeggen dan in het lemma staat. Details over het huis en keuzes over het waarom kunnen denk ik verbeterd worden. Het zou fijn zijn als er meer afbeeldingen van het huis in het lemma zouden komen, ook van plattegronden.

Ik heb nog meer opmerkingen, maar heb daar momenteel niet de tijd voor. Ik had overigens nog nooit van dit huis gehoord. Leuk om er iets over te lezen. Veel succes! mvg. HT (overleg) 15 jun 2025 10:34 (CEST)

Beste HappyTravels, hier kan een mens wat mee! Ik zal de opmerkingen verwerken. TheNk22 (overleg) 16 jun 2025 17:57 (CEST)

Branko Zebec

Na een aantal maanden schrijfwerk is het artikel over deze bijzonder trainer zo goed als af. Ik hoor graag wat er nog verbeterd kan worden, voordat ik het artikel ga plaatsen! Bij voorbaat dank Basnoordwijk (overleg) 22 mei 2025 10:53 (CEST)

Heel klein puntje van feedback op de opmaak die me direct opvalt. Je weergave van wedstrijduitslagen is inconsequent, je gebruikt zowel het koppelteken als het halve kastlijntje (dus 6-0 en 6–0). Het is netter als je één vorm kiest. StuivertjeWisselen (overleg) 22 mei 2025 11:32 (CEST)

Wil je 'm niet sowieso al plaatsen in de hoofdnaamruimte? De Review kan dan gewoon doorgaan, maar dan kunnen anderen ook vrijer in bewerken. Dajasj (overleg) 23 mei 2025 11:52 (CEST)

Oh, zie inderdaad dat hij niet in de hoofdnaamruimte staat. Dan ajb nog even wachten. Ik geef zo nog wat opmerkingen. mvg. HT (overleg) 23 mei 2025 21:21 (CEST)

Ach nee, ik moet mij met een OT voor dit lemma nu helemaal niet ermee bemoeien. Veel succes ermee! mvg. HT (overleg) 23 mei 2025 21:50 (CEST)

In woorden gebruik je best het koppelteken, bvb West-Duitsland. Johanraymond (overleg) 23 mei 2025 22:13 (CEST)

Ik heb inmiddels het koppelteken overal toegepast. Alleen bij de wedstrijduitslagen heb ik overal consequent het halve kastlijntje gebruikt. Tevens heb ik het artikel geplaatst in de hoofdnaamruimte met het review-sjabloon erbij. Ik kijk uit naar de feedback en wil een ieder alvast bedanken voor het meekijken / meedenken! Basnoordwijk (overleg) 24 mei 2025 10:13 (CEST)

 Opmerking Wat betekent de afkorting OT? Basnoordwijk (overleg) 24 mei 2025 10:45 (CEST)

OT staat voor Onbepaalde Tijd. Daarmee wordt bedoeld dat ik het lemma voor onbepaalde tijd niet mag bewerken, specifiek zolang het in de Review staat of eventueel straks in de Etalage. Hoop dat het zo duidelijk is. mvg. HT (overleg) 25 mei 2025 17:40 (CEST)

Een goed artikel, maar een etalage-artikel zie ik er (nog) niet in. Het is in elk geval een moeilijk oefening om je niet te verliezen in (interessante) bijzaken. Enkele kleine dingen waar mijn oog op viel. "Zebec implementeerde een geduldige passingstijl die door velen werd omschreven als "tiki-taka"." Door wie? De genoemde term is m.i. maar na 2000 gangbaar geworden. "Het embleem met het hert bleef voor een periode van vijf jaar op het shirt staan, voor een bedrag van vier ton." Dat is zo'n interessante bijzaak. En ook te Nederlands. Als Belg weet ik zo niet meteen wat vier ton is. 400.000 ? gulden? mark? Johanraymond (overleg) 3 jun 2025 21:51 (CEST)

Honingbij

Ik vind het een uitgebreid artikel over de honingbij en etelage waardig. Graag aangeven wat er nog aan verbeterd moet worden.Rasbak (overleg) 19 apr 2025 08:56 (CEST)

Beste Rasbak. Veel van de informatie oogt erg interessant. Er valt mij op dat in de bronvermeldingen vijf keer verwezen wordt naar de site Imkerpedia, een wiki. Wiki's gaan niet door als gezaghebbend. Voor een Etalageartikel zou ik op zoek gaan naar een andere bron. Meerdere keren zie ik ook verwijzingen naar andere encyclopedieën. Een Etalageartikel zou eigenlijk op eigen kracht vervaardigd moeten zijn, dus niet op basis van andere encyclopedieën, maar ik ben mij ervan bewust dat velen hierover wellicht een andere mening hebben. Er staat verder: "Momenteel wordt het gehele genoom van de honingbij ontrafeld. Versie 4.0 van de stand van de wetenschap op dit gebied is gepubliceerd in oktober 2006." Bij 'momenteel' staat een vraag uit 2019 die nog niet beantwoord is. In wat nu bronvermelding nr. 32 lees ik: "In 2006 publiceerde het Honeybee Genome Sequencing Consortium het geheel van erfelijke informatie (het genoom) van de honingbij. Die erfelijke informatie ligt vast in de genen, en wel bij bijen op de 16 chromosomen in elke celkern. De functie van ongeveer 11.000 genen kennen we nu." Dat lijkt mij wat duidelijker én tijdlozer. Geen idee wat daarna nog boven water is gekomen. Wellicht iets om uit te zoeken. Er staan ook nog wel erg veel rode links onder het kopje 'ondersoorten' en bij de bronvermeldingen. Ikzelf maakte een foutje bij het bewerken van het lemma vandaag met het foute "er in". Misschien wil jij het verbeteren. Zelf heb ik een OT voor lemma's die in de Review staan, reden er verder niet op in te gaan en het lemma aan anderen over te laten. Veel succes toegewenst. mvg. HT (overleg) 19 apr 2025 20:39 (CEST)

"De functie van ongeveer 11.000 genen kennen we nu." Poe. Nou dat is nog eens een uitspraak. Zelfs bij de best gekarakteriseerde modelorganismen zijn nog niet eens de helft van de genen functioneel bevestigd. Lijkt me dus niet helemaal correct :p TheBartgry (overleg) 25 mei 2025 18:52 (CEST)

In de bron die ik noem wordt als bron voor die 11.000 verwezen naar "Claudianos e.a., 2006". Dan gaat het om het artikel A deficit of detoxification enzymes: pesticide sensitivity and environmental response in the honeybee (hier), waar staat: "The honeybee genome has substantially fewer protein coding genes (≈ 11 000 genes) than Drosophila melanogaster (≈ 13 500) and Anopheles gambiae (≈ 14 000)." (Het genoom van de honingbij bevat aanzienlijk minder genen die coderen voor eiwitten (≈ 11.000 genen) dan Drosophila melanogaster (≈ 13.500) en Anopheles gambiae (≈ 14.000).). Ik denk dat het hierom gaat. mvg. HT (overleg) 25 mei 2025 20:50 (CEST)

Het aantal eiwitcoderende genen schatten in een genoom is niet zo moeilijk. Het bepalen van de biologische functie van al die genen is een heel ander verhaal. TheBartgry (overleg) 25 mei 2025 22:05 (CEST)

Het artikel is in de huidige staat wat mij betreft nog niet rijp voor de Etalage. De structuur kan op veel plekken strakker (onder de paragraaf Genoom staan subkopjes Bestuiving en Nut van de bij, die horen daar niet thuis). Plukjes informatie komen soms wat versnipperd aan bod, waardoor de samenhang en leesbaarheid te lijden hebben. Verder kom ik enkele spel- en opmaakfouten tegen ('insekten', ontbrekende interpunctie), maar dit is geen structureel probleem. Omdat het artikel zo uitgebreid is, kost reviewen veel tijd. Ik zal komende tijd helpen om informatie te verifiëren en wat globale aanpassingen te maken qua opbouw, maar het hele lemma van onder naar boven controleren en bijsturen is een mer à boire. TheBartgry (overleg) 25 mei 2025 22:05 (CEST)

Kasteel Karlstein

Dit artikel is genomineerd voor opname in de etalage

De afgelopen weken ben ik druk bezig geweest om een volwaardig artikel te schrijven over een van de opmerkelijkste kastelen van Midden-Europa, het kasteel dat Keizer Karel IV liet bouwen als onderdeel van zijn project om Bohemen tot een belangrijk cultureel centrum van Europa te maken. Het kasteel is met name een cultureel hoogtepunt door de zeer rijk gedecoreerde kapellen en de geschiedenis die hiermee verbonden is. Om het artikel over dit kasteel zo volledig mogelijk te krijgen heb ik ook enkele Tsjechische bronnen geraadpleegd met vertaaltools. Persoonlijk vind ik het een gemis dat er nauwelijks of geen kwalitatief goede foto's bestaan van het interieur van het kasteel. Desalniettemin, staat er in mijn ogen nu een vrij compleet artikel en ik hoor graag jullie reacties. Mathijsloo (overleg) 10 apr 2025 12:26 (CEST)

Een leuk artikel en erg gedetailleerd. Dat mag ik wel. Je schrijft in de intro dat het kasteel rust op een "kalkberg". Dat zou best zo in de door jou toegevoegde bron kunnen staan, maar als ik de foto's bekijk dan gaat het om een 'karstberg' en misschien nog eerder om een karstheuvel. Karst is ook kalksteen, hoor. Maar karst is de term voor geërodeerde kalksteen en daarvan is hier sprake. Ik heb nog even geprobeerd of ik een bron kon vinden met de term 'karst' erin, maar dat is mij een, twee drie niet gelukt. Kijk eens als je wilt of je die ergens hebt. Succes! mvg. HT (overleg) 10 apr 2025 20:36 (CEST)

Wat na een eerste snelle lezing opvalt is het ontbreken van een beschrijving van het eerste van de vier genoemde kwartieren (hof voor de burggraaf). Is er niets te vertellen over dit gebouw? Johanraymond (overleg) 10 apr 2025 22:40 (CEST)

Terechte opmerking! In vergelijking met de andere delen van het kasteel komt het burggravenhof er bekaaid vanaf, maar wellicht kan er met wat kunst en vliegwerk een paar zinnen aan gewijd worden. Mathijsloo (overleg) 10 apr 2025 23:27 (CEST)

Ik heb een alinea toegevoegd over het Burggravenhof. Mathijsloo (overleg) 11 apr 2025 12:11 (CEST)

Ik denk dat je gelijk kan hebben. Dit is het beste wat ik tot nu toe kon vinden hierover: "The proximity of the Bohemian Karst to the country's kapital Prague, together with the presence of a suitable hilly region led to the construction of several medieval castles here. By far the most important of them is Karlštejn Castle (...) on a rocky spur of the Kněží hora Hill in the heart of the area" (p. 67) en op pagina 69: "Although the bottom of the well reached almost 28 m below the water level in the adjacent surface creek, because of the specific karst hydrology it was almost dry during the construction." Is het hiermee aannemelijke te maken dat het een karstheuvel is? Het staat er niet letterlijk, maar het bewijs is wel evident. Mathijsloo (overleg) 10 apr 2025 23:26 (CEST)

Ja, ik zou hier aannemen dat Karlstejn ook op karst is gebouwd. Anders kan je ook nog voor de zekerheid even een geologische kaart checken, dan kan je ook meteen de ouderdom van het gesteente vermelden :) WikiJonathan (Overleg)‍ 11 apr 2025 06:34 (CEST)

De bron over karst die je aanhaalt, voldoet zeker. Knap dat je die zo snel gevonden hebt. Ik zou in het lemma ook de naam van de heuvel vermelden, de Kněží hora. Volgens Google Translate staat Kněží hora voor 'Priesterberg', maar feitelijk is het een heuvel. Karstheuvels worden vanwege hun grillige vorm overigens vaak berg genoemd. Misschien wil je Mondo vragen of de vertaling die ik geef correct is. Dat het kasteel rust op een heuvel van karst/kalk komt overigens alleen voor in de aanhef. Aangezien de aanhef een samenvatting van het lemma is, zou het ook nog elders in het lemma genoemd kunnen worden. mvg. HT (overleg) 11 apr 2025 07:46 (CEST)

Ik heb trouwens online een geologische kaart gevonden waarop staat dat het vooral kalksteen en kalksteenachtige (? wat is de vertaling van calcareous? Ping @Woudloper) schalie is uit het Lochkovien tot het Eifelien, het Devoon. Onderdeel van het Boheems massief.

Bron: https://mapy.geology.cz/geological_map500/?locale=en WikiJonathan (Overleg)‍ 11 apr 2025 07:52 (CEST)

Bedankt voor het pingen. 🙂 ‘hora’ is inderdaad een heuvel of gewoon een hoger gelegen deel (zowel geografisch als cartografisch). In dit geval gaat het om een heuvel, maar ‘berg’ kan net zo goed. Zowel in Tsjechië als Nederland zijn er genoeg heuvels die men bergen noemt, wat in feite gewoon een oude benaming is voor een heuvel. Dus ‘Priesterberg’ kan prima. Mondo (overleg) 11 apr 2025 09:56 (CEST)

@Wiki Jonathan2: calcareous = kalkhoudend of kalkig. Gesteente dat geen pure kalksteen is maar naast kalk ook een aandeel klei, zand, enz. bevat wordt soms kalkhoudend gesteente (calcareous rock) genoemd: bv. "kalkhoudende zandsteen" of eenvoudiger "kalkzandsteen". Schalie is een ander gesteentetype, dat juist geen of weinig kalk bevat. Ik weet niet waar je dat vandaan hebt en of dezelfde ouderdom voor de kalksteen geldt. Er ligt in dat gebied wel veel gesteente uit het Onder-Devoon aan het oppervlak.

Karst is een type erosie en de door die erosie ontstane landvorm. Het komt alleen bij kalksteen voor dus het woord karst impliceert al dat het om kalksteen gaat. De rots of heuvel is misschien een karstheuvel te noemen. Of dat zo'n gangbaar woord is weet ik niet zeker. Je kunt het ook beschrijven als "een door karst gevormde berg", "een in karstlandschap liggende rots", of zoiets. Woudloper _overleg 11 apr 2025 11:50 (CEST)

Dankjewel Woudloper! Weer wat geleerd! Er stond naast kalksteen ook calcareous shale op de geologische kaart, dus kalkhoudende schalie. Beetje raar, vond ik ook al, maar goed. WikiJonathan (Overleg)‍ 11 apr 2025 11:59 (CEST)

@Wiki Jonathan2 Karst bestaat niet uit 100% kalksteen. Bovenop ligt een laagje versteend zand. Die zandlaag beschermt het kalksteen tegen verdere erodering. Daar waar de zandlaag ontbreekt, sijpelt water doorheen en tast het onderliggende kalkgesteente aan. Daardoor hebben die karstbergen zulke grillige vormen, dus "calcareous" is op zich een goede omschrijving. mvg. HT (overleg) 11 apr 2025 23:22 (CEST)

Nog enkele kleine opmerkingen:

• Pogingen om zowel het kasteel te bombarderen als te bestormen slaagden beiden niet. ('beiden' wordt alleen bij personen gebruikt, je kan het hier gewoon weglaten).

 Uitgevoerd

• Hij stelde een reconstructie voor zoals eerder was uitgevoerd Wartburg. (moet achter uitgevoerd 'in'?)
  • Het is een kasteel, dus het voorzetsel in zou niet helemaal correct zijn. Ik heb er dan ook "aan de Wartburg" van gemaakt. Mathijsloo (overleg) 13 apr 2025 20:29 (CEST)
• de de

 Uitgevoerd

• Er staat in het rood midden in een zin "Meester", daarvan kan je maken "Meester (gilde)|meester", dan wordt tie blauw.
  •  Niet uitgevoerd De rode link verwijst naar de onbekende meester van de Luxemburggenealogie, die o.a. op de Engelse Wikipedia een pagina heeft.
• Je schrijft consequent "kasteel Karlstein", maar vervolgens "Kasteel Kačina", zelfs in een en dezelfde zin. Ook schrijf je "Rijksburcht Trifels".
  • In deze gevallen is goed om te benadrukken dat het gebouwen zijn en geen plaatsen/steden, daarom heb ik ervoor gekozen om de artikelbenaming toch te handhaven. Mathijsloo (overleg) 13 apr 2025 20:29 (CEST)
• "kregen op [de] buitenmuur van de trap een plek", 'de' ontbreekt.

 Uitgevoerd

• "in de zestiende [eeuw] werd" ('eeuw' ontbreekt)
  •  Uitgevoerd
• Pas nadat de koning de Passierelikwieën in 1356 verkreeg begon hij pas na te denken over een andere rol voor het kasteel. (één keer te veel 'pas'). mvg. HT (overleg) 12 apr 2025 00:58 (CEST)

 Uitgevoerd

• Je schrijft dat er in 2024 157.000 bezoekers waren, maar de bron die je toevoegt heeft het over 'bijna 147.000'. mvg. HT (overleg) 12 apr 2025 19:54 (CEST)
  •  Uitgevoerd
• Bij bronvermelding 1 schrijf je 'Switzerland'. Dat zou 'Zwitserland' moeten zijn.
  •  Niet uitgevoerd Ik ben in dit artikel vrij consequent geweest in de plaatsaanduiding in referenties/literatuurlijst, namelijk de plaats zoals die in de bron vermeld wordt (Wien, London en dus ook Switzerland). Zo is het mij ooit geleerd en dat handhaaf ik. Mathijsloo (overleg) 13 apr 2025 20:29 (CEST)
• In de aanhef schrijf je: "Karlstein is vernoemd naar de stichter van het kasteel, keizer Karel IV. Karlstein kwam tot stand in de periode 1348-1365 in opdracht van keizer Karel IV." Ik zou het iets anders brengen. De de stichter de opdrachtgever is, is al duidelijk.
• Je schrijft dat het kasteel ten zuiden van Praag ligt. Als ik de kaart bekijk, lijkt het eerder ten zuidwesten (hier)
  •  Uitgevoerd
• Onder het tussenkopje 'Vroegmoderne tijd' staat "verbouwde tussen 1579 en 1597 het kasteel". In de infobox wordt echter gesteld dat het kasteel in die periode 'herbouwd' werd. Dat komt niet met elkaar overeen.
  •  Uitgevoerd. De term herbouwing uit de infobox dekt niet echt de lading voor een verbouwing, of een restauratie. Ik ga kijken of ik hier wellicht in de parameters van de infobox wat kan toevoegen. Mathijsloo (overleg) 13 apr 2025 20:29 (CEST)
• Onder het tussenkopje 'Bouw' schrijf je dat Karel IV het kasteel 'herbouwde', terwijl hij het in de aanhef 'bouwde'. Er lag blijkbaar een eerder kasteel op die heuvel. Werd dat kasteel eerst afgebroken? Of was het al verdwenen? Of werd op de fundamenten van het oude kasteel het nieuwe gebouwd? Dat er een eerder kasteel lag, komt nu wat uit de lucht vallen. Ik zie nog wel wat andere dingen, maar zoals je weet heb ik een OT voor je lemma. Het lijkt mij dan beter dat ik de rest van de Review aan anderen overlaat. Wel wens ik je veel succes toe! mvg. HT (overleg) 13 apr 2025 08:54 (CEST)
  • Helaas geeft het boek van Boehm & Fait hier geen verdere info over. Ik ga nog uitzoeken of het boek van Mikovec hier iets over zegt. Mathijsloo (overleg) 13 apr 2025 20:29 (CEST)

Beste Mathijsloo, een interessant, gedetailleerd en goed gedocumenteerd artikel. Zoals je al gezien zult hebben, ben ik zo vrij geweest een aantal kleine wijzigingen direct in de tekst aan te brengen. De grotere leg ik hier aan je voor. Hieronder een aanzet.

1. In de inleiding staat de zin: In een van de kapellen bewaakte de burcht in deze periode verschillende belangrijke relikwieën en kroonjuwelen. Een burcht die bewaakt vind ik geen sterk beeld. Suggestie: In een van de kapellen van de burcht bracht de keizer in deze periode verschillende belangrijke relikwieën en kroonjuwelen onder.  Uitgevoerd

2. In 'Geografie' lees ik: Het kasteel ligt in de regio van de Boheemse Karst, en deze heuvelachtige regio leidde tot de constructie van vele middeleeuwse kastelen. De zin loopt nmm niet lekker. Suggestie: Het kasteel ligt in een heuvelachtige regio van de Boheemse Karst waarin veel middeleeuwse kastelen gebouwd werden.  Uitgevoerd

3. In hetzelfde hoofdstuk schrijf je over een rivier die een kloof heeft geschapen. Getrokken lijkt me beter.  Uitgevoerd

4. Vervolgens lees ik de passage: Vlakbij het kasteel ligt het gelijknamige dorp Karlštejn, dat oorspronkelijk Budňany heette. Het dorp ontstond als de plek waar de ambachtslieden woonden die het kasteel aan het bouwen waren. Ik zou de tekst anders redigeren en toelichten waar de oorspronkelijke naam vandaan kwam: Vlakbij het kasteel ligt het gelijknamige dorp Karlštejn, dat ontstaan is uit de plek waar de ambachtslieden woonden die het kasteel aan het bouwen waren. Het dorp heette oorspronkelijk Budňany, naar de houten hutten waarin de bouwers leefden.  Uitgevoerd

5. In 'Bouw' vind ik de volgende passage nogal verwarrend: De exacte vroege geschiedenis van het oorspronkelijke kasteel Karlstein voor de herbouw van Karel IV is onbekend, maar het maakte deel uit van de koninklijke bossen waar het kasteel in gelegen was. Waarschijnlijk was het een buitenplaats van het Huis Luxemburg. Suggestie: Van de voorgeschiedenis van de plek waar het kasteel werd gebouwd is weinig bekend. Het maakte deel uit van de koninklijke bossen en was waarschijnlijk een buitenplaats van het Huis Luxemburg.  Uitgevoerd

6. Ook in 'Bouw' staat de passage: Karel IV zag zichzelf als een aardse priester geheiligd door de genade van God als heerser van het Heilige Roomse Rijk. Zo waren de keizerlijke regalia, nu gezegend met christelijke relikwieën, symbolen van Karels goddelijke roeping en verdienden ze een onbetaalbaar thuis van oogverblindende schoonheid. Het is de vrijwel letterlijke vertaling van het wat overdreven geformuleerde origineel uit de bron. Suggestie: Karel IV zag zichzelf als een priester die als heerser van het Heilige Roomse Rijk geheiligd was door de genade van God. Voor hem waren de keizerlijke regalia en de relikwieën dan ook symbolen van zijn goddelijke roeping en verdienden ze een tehuis van ongekende schoonheid. Overigens, ik heb bij de bron een externe link geplaatst naar Internet Archive.  Uitgevoerd

7. In 'Vijftiende eeuw' zou ik de zin Behalve de rijkdommen die er lagen was het kasteel ook een belangrijke strategische plek voor de katholieke factie verduidelijken. Suggestie: Het kasteel was voor de katholieken niet alleen belangrijk vanwege de relikwieën die er lagen, het was ook militair gezien van strategisch belang.  Uitgevoerd

8. In 'Vroegmoderne tijd' kunnen de zinnen Vanaf het begin van de zeventiende eeuw begon het verval van Karlstein. In 1619 werden de Boheemse kroonjuwelen overgebracht naar Praag. vervallen: beide zijn doublures met wat verderop beter beschreven is.  Uitgevoerd

9. De volgende zin luidt: De erven van Řičan verkochten de burcht in 1702 aan Norbert Graf Libsteinský von Kolowrat. Een alinea eerder heb je vermeld dat de keizer het kasteel aan Řičan verpand had. Hoe zat het precies?  Uitgevoerd

@Mathijsloo: Jouw toevoeging: Hij behield het als domein als pand tot 1705 toen keizerin Eleonora van Palts-Neuburg het kasteel bij erfenis van haar weduwe verkreeg maakt het niet veel duidelijker. Sylhouet _contact 25 apr 2025 17:15 (CEST)

Ik werd ook niet veel wijzer van het boek, dus ik heb de informatie ingekort en daarmee hopelijk de onduidelijkheid weten te tackelen. Mathijsloo (overleg) 25 apr 2025 18:05 (CEST)

Prima zo. Sylhouet _contact 25 apr 2025 19:01 (CEST)

10. In 'Negentiende eeuw' komen twee restauraties voor (uit twee bronnen) die volgens mij identiek zijn: De kroning van keizer Ferdinand I van Oostenrijk vormde de aanleiding tot een duurdere en omvangrijkere restauratie in 1837-1838. De Grote Toren herkreeg het oorspronkelijke gotische uiterlijk tijdens een restauratie die plaatsvond tussen 1837 en 1840. Vanwege het vijfhonderdjarig bestaan van het kasteel werd in 1848 een nationale pelgrimage georganiseerd. Als ik gelijk heb zou dat kunnen worden De kroning van keizer Ferdinand I van Oostenrijk vormde de aanleiding tot een duurdere en omvangrijkere restauratie in de periode 1837-1840. Daarin herkreeg de Grote Toren het oorspronkelijke gotische uiterlijk. Vanwege het vijfhonderdjarig bestaan van het kasteel werd in 1848 een nationale pelgrimage georganiseerd. Je zou dan de twee refs aan het eind kunnen combineren.  Uitgevoerd

11. In hetzelfde hoofdstuk staan twee zinnen die toelichting behoeven: Schmidt wijzigde het dak van de Grote Toren zonder enige bevindingen daarvoor. Zijn renovaties van de houten scheidingswanden en van een reeks erkers in het keizerlijk paleis waren echter wel gebaseerd op ontdekkingen die in 1888 waren gedaan. Welke bevindingen en welke ontdekkingen?  Uitgevoerd

12. De laatste zin van dat hoofdstuk, Tegenwoordig wordt deze restauratie gezien als een vroeg voorbeeld van monumentenzorg, komt door de zin die eraan vooraf gaat over als negatief. Suggestie: de zin aanvullen tot Tegenwoordig wordt deze restauratie gezien als een vroeg voorbeeld van monumentenzorg dat ervoor gezorgd heeft dat het kasteel in zijn geheel bewaard is gebleven als monument van grote historische en artistieke waarde.  Uitgevoerd

Later meer. Groet, Sylhouet _contact 24 apr 2025 19:18 (CEST)

Bedankt voor je eerste opmerkingen, hier heb ik zeker wat aan! Ik heb het merendeel al uitgevoerd, maar ga nog eerst even met een extra publicatie aan de slag om precies te weten hoe het met dat dak zit. Mathijsloo (overleg) 25 apr 2025 11:07 (CEST)

Ik lees Tentative List van Unesco. Indicatieve lijst lijkt me de ingeburgerde Nederlandse term. Johanraymond (overleg) 25 apr 2025 18:44 (CEST)

Goed opgemerkt, ik heb het aangepast. Mathijsloo (overleg) 27 apr 2025 12:02 (CEST)

Beste Mathijsloo, over het hoofdstuk 'Complex' heb ik nogal wat opmerkingen, bijvoorbeeld over de volgorde, de taal en de vertaalde input uit een bron. Ik heb ze in mijn ruimte meteen in de tekst verwerkt, zie hier. Als je aangeeft waar je het niet mee eens bent, zal ik op die punten mijn toelichting geven. Ik denk dat het zo wat sneller werkt. Groet, Sylhouet _contact 1 mei 2025 17:58 (CEST)

Bedankt dat je op deze manier tot een snelle oplossing wil komen. Even een paar kleine opmerkingen wellicht ter verduidelijking. Wat betreft de volgorde heb ik ervoor gekozen om de waterputtoren als eerste te behandelen om dat deze nog voor het hof van de burggraaf ligt (de toren uiterst links op de luchtfoto). Daarnaast heb ik getracht tijdens het schrijven om het artikel zo veel mogelijk in een actieve schrijfstijl te schrijven (wat niet altijd lukte en altijd nog schaven is). Ik zie in je voorgestelde tekst enkele passieve zinnen actiever worden, maar anderzijds gebeurt ook. Ik heb zojuist een wijziging doorgevoerd waarin ik een aantal van je tekstwijzigingen heb overgenomen om een actief mogelijke tekst te krijgen. Ik zal andere wijzingen van je voorgestelde tekst morgen aan gaan passen, maar ik denk dat dit de enige knelpunten zijn die ik zo bespeur. Mathijsloo (overleg) 1 mei 2025 19:46 (CEST)

Prima zo. Ik heb wel een vermelding van de waterputtoren toegevoegd in de eerste paragraaf (om te verklaren waarom die als eerste beschreven wordt) en informatie over de put in de tweede paragraaf. Sylhouet _contact 2 mei 2025 17:02 (CEST)

Helemaal prima, ik ben komende week op vakantie, dus ik zal niet zo snel reageren als normaliter en zal het reviewwerk over een week weer oppakken als ik terug ben! Mathijsloo (overleg) 3 mei 2025 09:48 (CEST)

Georgius Macropedius

Dit artikel is genomineerd voor opname in de etalage

Toevallig kwam ik in 2020 terecht op het Wikipedia-artikel over Georgius Macropedius. Ik vond Macropedius een interessante figuur over wie ik wel meer wilde weten en schafte (tweedehands) de biografie aan die Giebels & Slits in 2005 over hem gepubliceerd hebben. Uit het boek bleek me dat het artikel in Wikipedia geen recht deed aan de rol die Macropedius gespeeld heeft in de humanistische onderwijshervormingen van de zestiende eeuw. Zijn leerboeken werden niet alleen in de Nederlanden gebruikt, maar ook in Duitssprekende gebieden, in Scandinavië en Engeland. Macropedius was ook de grootste schrijver van Latijnse toneelstukken uit die tijd en zijn stukken worden in de huidige tijd nog gespeeld. Naar mijn mening verdient Macropedius een artikel in de Etalage. Gebruikmakend van de biografie en van informatie die online te vinden is, heb ik het artikel uitgebreid en in oktober 2024 geheel herschreven. In afwachting van commentaar – waarom ik gevraagd heb in de OP van het artikel – heb ik de rode links die er nog in zaten verblauwd en de tekst verder aangescherpt. Nu er intussen geen inhoudelijke reacties zijn gekomen lijkt me de tijd rijp om het artikel in de Review te plaatsen. Ik ben benieuwd naar jullie reacties. Sylhouet _contact 26 mrt 2025 20:26 (CET)

Ha Sylhouet, ik zal er komende tijd naar kijken. Een eerste vraag, waarom 7 alinea's inleiding? Ik ben zelf gewend dat 4 wel zo'n beetje het maximum is? Dajasj (overleg) 26 mrt 2025 21:19 (CET)

Hallo Dajasj, Fijn dat je aandacht aan het artikel wil schenken. Wat jouw vraag betreft, als ik probeer het artikel samen te vatten kom ik op zeven aspecten die genoemd dienen te worden. Dat zijn 1. definitie; 2. opleiding, keuze voor de broederschap en humanisme (met korte uitleg van de laatste twee); 3. carrière als docent/rector; 4. toneelschrijver; 5. schrijver van schoolboeken; 6. vergetelheid; 7. hernieuwde aandacht. Ik kan sommige aspecten wel groeperen om tot minder alinea's te komen, maar ik denk dat dat niet is wat je bedoelt. Vind je de inleiding überhaupt te lang? Sylhouet _contact

Ik heb een kortere Inleiding geplaatst, getriggerd door TheBartgry die op hetzelfde punt wees. Ik heb zijn voorstel (dat me overtuigde) overgenomen. Sylhouet _contact 7 apr 2025 20:52 (CEST)

Beste Sylhouet, ik heb net met veel interesse een groot deel van het artikel gelezen en volgens mij heb je een mooie aanwinst voor de etalage geschreven. Ik heb alvast een opmerking over het kopje "Hernieuwde aandacht": is het een idee om dit kopje in te delen in verschillende subkopjes zoals, historiografie/historische waardering, heruitgaves toneelstukken en sporen in Gemert o.i.d.. Ik denk dat door een thematische aanpak van dit kopje het wat overzichtelijker maakt. Mathijsloo (overleg) 26 mrt 2025 21:25 (CET)

Beste Mathijsloo, Dank voor je compliment en je suggestie. Het hoofdstukje waar je op doelt heb ik chronologisch opgesteld waardoor de thema's door elkaar heen lopen. Dat geeft het iets stroperigs. Geef me even de tijd dan zal ik een poging wagen het te redigeren vanuit jouw invalshoek. Sylhouet _contact 27 mrt 2025 18:40 (CET)

Ik heb het hoofdstuk herschreven, met meer structuur en heb meteen nog wat informatie toegevoegd. Nogmaals mijn dank, suggesties als deze maken de Review een waardevol instrument. Sylhouet _contact 1 apr 2025 16:52 (CEST)

Het leest als een flinke verbetering! Mathijsloo (overleg) 1 apr 2025 21:12 (CEST)

Nog een kleine, inhoudelijke vraag naar aanleiding van deze revisie: je hebt het in dat kopje over dat hij vrouwvijandig zou zijn en dat daar discussie over was. Nu wordt er vrij weinig in het artikel gezegd over welke argumenten beide auteurs daarvoor hebben aangedragen en daardoor blijft hier voor de lezer een vraag hangen of hij nou wel of niet vrouwvijandig was. Is het een idee om vrij beknopt de argumenten van de auteurs hierover mee te nemen in het artikel? Mathijsloo (overleg) 7 apr 2025 21:27 (CEST)

Een goede suggestie, wederom mijn dank. Ik heb een poging gewaagd: ik heb de auteurs die kritiek op Macropedius hadden meer ruimte gegeven en de reacties van Lindeman geconcretiseerd. Om de chronologie geen geweld aan te doen heb ik twee hoofdstukjes gecombineerd. Ben benieuwd wat je ervan vindt. Sylhouet _contact 9 apr 2025 22:00 (CEST)

Dat is een hele goede verbetering geweest! Mathijsloo (overleg) 10 apr 2025 11:45 (CEST)

Ik heb toevallig zojuist een artikel geschreven over Christophorus van Vladeracken, is diens opvolging als rector eventueel noemenswaardig voor het artikel? Mathijsloo (overleg) 20 apr 2025 22:44 (CEST)

Ik heb je suggestie overgenomen. Bovendien heb ik in het hoofdstuk 'Laatste jaren' de informatie over de Apotheosis aangevuld. Sylhouet _contact 21 apr 2025 17:09 (CEST)

Interessant dit onderwerp! Nu ben ik geen specialist, dus heb ik niet veel toe te voegen, maar zo'n 'complimentje' mag vast wel :-) WikiJonathan (Overleg)‍ 27 mrt 2025 15:00 (CET)

Dank je! Sylhouet _contact 27 mrt 2025 18:40 (CET)

Hi Sylhouet! Leuk om weer eens een artikel van je te zien verschijnen. Het is een mooi, compleet overzicht geworden. Een plezier om te lezen. Fijn ook dat je zoveel beeldmateriaal hebt kunnen vinden en geüpload hebt. De Inleiding lijkt mij ook wat aan de lange kant, die zou wat compacter kunnen. Ik heb een poging gewaagd, zie hier. Laat maar weten of je daar wat aan hebt. TheBartgry (overleg) 6 apr 2025 19:07 (CEST)

Dank voor je compliment. Je hebt een punt met je opmerking over de Inleiding. Dajasj bracht me al aan het twijfelen. Jouw concept lost het probleem elegant op. Ik heb het – onder dank – overgenomen, met een kleine wijziging. Groet, Sylhouet _contact 7 apr 2025 20:52 (CEST)

Ik was het even vergeten. Ik vind dit al aantrekkelijker. Is het echter het idee om de vierde alinea samen te voegen met de eerste (en dan misschien net korter)? Ik vind die eerste alinea nu net te kort en zou daar graag naast feitelijk wat hij is ook willen weten waarvan ik hem kan of moet kennen. Dajasj (overleg) 10 apr 2025 13:18 (CEST)

@Dajasj: Een goede suggestie om meteen in de eerste alinea al aan te geven waarom de beschreven persoon iemand van belang is. Ik heb er gevolg aan gegeven en daarbij de informatie flink gesnoeid. Wat vind je ervan? Groet, Sylhouet _contact 17 apr 2025 15:53 (CEST)

Ja dit ziet er goed uit! Misschien nog zijdelings benoemen wat hem als schrijver zo uniek maakte? Zodat je als lezer nog niet iets meer overtuigd raakt: ik wil dit artikel lezen? Dajasj (overleg) 5 mei 2025 20:22 (CEST)

Wederom mijn dank. Ik heb je advies opgevolgd. Sylhouet _contact 6 mei 2025 20:38 (CEST)

Prachtig onder woorden gebracht! Een sterke verbetering ten opzichte van eerst. TheBartgry (overleg) 6 mei 2025 20:50 (CEST)

Johan Helmich Roman

(Van overige reviews naar etalagereviews verplaatst, misschien is het nog te kort, maar altijd het proberen waard)

Het is zeker geen lang artikel, en ik ben nog van plan het her en der nog uit te breiden. Ik heb het ongeveer een maand geleden aangemaakt. Het zou leuk zijn als dit een etalageartikel zou worden (dat staat denk ik nog best ver weg), maar hoeft absoluut niet. @HenriDuvent heeft me al heel goed geholpen met mijn artikel en ik dacht: 'Waarom niet op de review zetten?'. Dat de ORES-schaal ineens meer dan 4,5 aan gaf was dat laatste zetje om hem toch hier op te zetten (dat rijmt). Alle tips of hulp zijn welkom, lijkt me leuk echt een heel goed artikel te hebben geschreven.

Toegevoegd: Mijn grootste bron, levandemusikarv.se, is er ook in het Engels.

WikiJonathan (Overleg) 14 mrt 2025 09:30 (CET)

Ik heb nog een aantal dingetjes toegevoegd en de teller staat nu op 4,98 :-) WikiJonathan (Overleg) 14 mrt 2025 18:45 (CET)

Die becijfering van ORES moet je echt met korreltje zout nemen. 95% (gebaseerd op mijn gevoel) daarvan wordt bepaald door de grootte van de pagina, niet de kwaliteit. Anyway, wat gedachten:

• Ik zou privéleven lager in het artikel plaatsen.
• Ik zou zeggen "met wie hij vier kinderen kreeg"
• Het getal 23 mag je sowieso als cijfer schrijven (verschillende taalgidsen zeggen uitschrijven tot 20, al hoor ik dat online communicatie experts vaak zeggen dat beter alles als cijfer kan, omdat je dan makkelijker kan scannen naar relevante info).
• Wie is Karel XII? (Ja ik kan op de link klikken, maar je kan ook nog ervoor zeggen "Zweedse koning"
• Kijk eens naar {{lang}}, voor bijvoorbeeld het "King's Theatre"
• De zin beginnende met "In Londen studeerde" leest niet heel soepel. Experimenteer eens met andere volgordes, waarbij de kern iets eerder komt.
• Bij voetnoot 3 klopt de metadata niet.
• Waarom ging hij reizen als hij slechte gezondheid had?
• Ik zou "arriveerde" vervangen door "keerde hij terug"
• De zin beginnende met "Roman trok zich" zou ik opsplitsen.
• Tussenkopjes kunnen binnen Carrière
• Ik ben zelf zeer tegen links in kopjes, maar richtlijnen ontbreken op nlwiki. In ==-kopjes zou ik het iig niet doen, want dat wordt vervelend op mobiel (daar is hier geen sprake van).

Algemeen:

De feiten over zijn leven zijn er, maar nog wel wat oppervlakkig. Dat kan allemaal uitgebreider voor een toekomstige Etalagepoging. Daarvoor heb je wellicht wel gedetailleerdere bronnen nodig (hoe goed is je Zweeds? ;)). De lijst van werken is lang, te lang eigenlijk. Voor een Etalage-artikel, is dat wat mij betreft ongeschikt. Je zult het dan moeten afsplitsen, zoals sv:Verklista för Johan Helmich Roman. Maar het belangrijkste, is mis een beschrijving van zijn muziek. Wat voor muziek maakte hij? Waarom was hij zo belangrijk, vooral om later "vader van" genoemd te worden?

Afsluitend: het is mooi begin en een mooie toevoeging aan de encyclopedie! Dajasj (overleg) 14 mrt 2025 20:33 (CET)

Dankjewel Dajasj! Ik ga er morgen mee aan de slag. Ik wist op zich wel dat die ORES-schaal maar een vrij inaccurate indicatie is, maar toch! WikiJonathan (Overleg) 14 mrt 2025 21:12 (CET)

Mijn Zweeds is trouwens prima; het is mijn tweede moedertaal. Soms is het een beetje stroef maar ik kan het na 2 dagen in burgeren in Zweden weer vloeiend spreken :-)

Punt een en twee zijn alvast  Uitgevoerd. WikiJonathan (Overleg) 14 mrt 2025 21:18 (CET)

O sorry, ik had je GP niet bekeken wb taalvaardigheid. Dat geeft je de mogelijkheden dit nog goed uit te breiden :) Dajasj (overleg) 14 mrt 2025 21:19 (CET)

Maakt niet uit hoor :)

•  Uitgevoerd
•  Uitgevoerd
•  Uitgevoerd
•  Uitgevoerd
•  Uitgevoerd
•  Uitgevoerd
•  Uitgevoerd
•  Uitgevoerd, heb het aangepast op doofheid wat het musiceren bemoeilijkt
•  Uitgevoerd
•  Uitgevoerd
•  Uitgevoerd
•  Uitgevoerd

Met algemeen ben ik voor nu  Klaar. De lijst is inderdaad lang. Ik denk dat het wel goed is een lijst te hebben, dus bijvoorbeeld alleen zijn belangrijkste werken vermelden zoals nu op svwiki, en dan idd afsplitsen. WikiJonathan (Overleg) 15 mrt 2025 07:10 (CET)

• Uitbreiding voor nu  Uitgevoerd voor nu, wellicht kan iemand nog wat nakijken/tips geven over de nieuwe stukken.
• Beschrijving muziek  Uitgevoerd, begin gemaakt
• Afsplitsen  Uitgevoerd, zie Lijst van composities van Johan Helmich Roman
  • Aantal stukken selecteren  Uitgevoerd
  • Hele zooi in kladblok plaatsen  Uitgevoerd
  • Lijst aanmaken  Uitgevoerd

WikiJonathan (Overleg) 15 mrt 2025 07:49 (CET)

@Dajasj Ik heb een aantal dingen toegevoegd. Misschien kan jij het nog even nakijken :) WikiJonathan (Overleg) 15 mrt 2025 13:13 (CET)

Ga ik komende tijd doen. Ondanks dat de ORES nu weliswaar lager is door het wegvallen van de lijst, is het artikel wel beter en meer in balans! Dajasj (overleg) 15 mrt 2025 13:39 (CET)

Hallo, kijk ook eens naar de artikelen op nog andere wiki's voor inspiratie. Op de Engelstalige versie zie ik al enkele zaken die hier nog kunnen uitgezocht en uitgewerkt worden, bvb zijn relatie met de verschillende leden van het koningshuis en zijn vertaalwerk in de laatste fase van zijn leven. Johanraymond (overleg) 15 mrt 2025 09:04 (CET)

Ah, dankjewel! WikiJonathan (Overleg) 15 mrt 2025 09:05 (CET)

Mocht iemand nog feedback hebben voor ik de laatste schoonmaakbeurt afmaak hoor ik het graag. WikiJonathan (Overleg)‍ 1 jun 2025 14:35 (CEST)

Beste Wiki Jonathan2, Een leuk artikel over een mij totaal onbekende componist, waarin je blijk geeft van aanleg voor het schrijven van artikelen. Zoals je gezien hebt ben ik zo brutaal geweest direct in de tekst wat kleine veranderingen aan te brengen. Enkele andere zaken wil ik echter eerst hier aan je voorleggen.

1. De zin Begin 1711, toen hij nog maar zeventien jaar oud was, werd hij officieel lid van de hofkapel is niet neutraal genoeg, 'Nog maar zeventien' is een kwalificatie van jouw hand, (POV). Suggestie: Op zeventienjarige leeftijd, in 1711, werd hij officieel lid van de hofkapel. Deze formulering heeft ook het voordeel dat het belangrijkste voorop staat.

2. Het stukje Toen het operaorkest in de herfst van 1717 zijn activiteiten een tijd moest staken, kwam hij wellicht in dienst van de hertog van Newcastle. Over zijn reis naar Engeland is verder weinig bekend is nmm logischer als je de volgorde omdraait naar Over zijn reis naar Engeland is verder weinig bekend. Wel is het waarschijnlijk dat Roman in dienst kwam van de hertog van Newcastle, toen het operaorkest in de herfst van 1717 zijn activiteiten een tijd moest staken.

3. Ook de redactie van de passage Concerten voor het 'gewone volk' werden slechts zeer zelden in Europa gegeven, vooral in Engeland, maar Roman was waarschijnlijk ook geïnspireerd door de Concerts spirituels in Parijs verdient aanpassing. Vooral in Engeland zeer zelden? 'Maar' als tegenstelling? Suggestie: Concerten voor het 'gewone volk' werden vooral in Engeland gegeven en slechts zelden in de rest van Europa, en Roman was waarschijnlijk ook geïnspireerd door de Concerts spirituels in Parijs.

4. Je schrijft De stukken van de Drottningholmsmuziek konden blijkbaar ook anders gearrangeerd worden voor verschillende gelegenheden. Dat is wat cryptisch, kun je het toelichten/uitbreiden?

Als ik je nog een advies mag geven (waar ik veel aan gehad heb): toets wat je aan het schrijven bent regelmatig aan de Elsschotproef. Veel succes verder op Wikipedia.
Met vriendelijke groet, Sylhouet _contact 19 mrt 2025 08:16 (CET)

Dankjewel sylhouet voor je aanpassingen en suggesties!

Ik ga er mee aan de slag :D WikiJonathan (Overleg) 19 mrt 2025 08:37 (CET)

Ik heb de eerste drie suggesties gevolgd,  Uitgevoerd

Ook punt vier heb ik  Uitgevoerd

Dank voor het lezen en leuk dat je het een leuk artikel vindt :) WikiJonathan (Overleg) 19 mrt 2025 08:50 (CET)

Beste Jonathan2 Leuk dat je een Etalage-artikel wilt schrijven. Ik zie dat de huidige versie een vertaling is van een anderstalige Wikipedia. Wikipedia is eigenlijk geen gezaghebbende bron en dat moeten de bronnen wel zijn om er een Etalage-artikel van te maken. Ik adviseer je om anderstalige Wikipedia's alleen als inspiratie te gebruiken. Neem bijvoorbeeld de eerste twee bronnen in het huidige lemma. Die geven een schat aan informatie en zijn inhoudelijk superieur aan het door jou vertaalde WP-lemma. Probeer ook informatie uit gezaghebbende boeken te halen. Al lezend vallen mij verscheidene zaken op. Zo schrijf je dat hij "naar verluidt" een kundig hoboïst was. Dat is wat te vaag omschreven. Het komt denk ik uit de tweede bron aan het eind van de alinea, waar ik lees: "Roman trakterade själv oboe som sitt andra instrument och var enligt flera vittnesbörd även skicklig på det instrumentet." Dan zou het volgens Google Translate gaan om "verschillende getuigenissen". Dat vind ik dan zelf concreter geformuleerd. Je schrijft ook dat hij van de herfst in 1735 tot aan juni 1737 de talen Duits, Italiaans, Frans én Engels leerde. Dat zijn nogal wat talen om in een dergelijke korte periode in voldoende mate te leren. Volgens de in het lemma genoemde eerste bron zat hij in Stockholm echter op een Duitse school. Kregen ze daar Duits? En zijn moeder was een geboren Duitse. Dan vermoed ik dat hij Duits in elk geval al van jongs af aan sprak. Dat zou je nog kunnen uitzoeken. Dan schrijf je dat hij in 1706 op de verjaardag van een hertog in de hofkapel gespeeld zou hebben. In een van de eerste bronnen staat daarover meer. Volgens die bron was hij daar waarschijnlijk aanwezig als een "onbetaalde toeschouwer", terwijl het in het WP-lemma lijkt alsof hij een voornamere rol heeft. Een Etalage-lemma moet eigenlijk zo geschreven zijn dat het superieur en in elk geval net zo goed is als inhoudelijk gelijkwaardige artikelen over Roman. Momenteel is het een korte samenvatting van de eerste twee bronnen die in het WP-lemma staan. Vooralsnog is er daarom geen reden om het huidige WP-lemma te verkiezen om iets over Roman te lezen. Ik zou het ook nog niet aanraden als je maar een kort stukje over hem wilt lezen. De introductie over hem in je eerste bron is bijvoorbeeld ook daar nog steeds stukken beter. Ik heb nog maar even naar je lemma gekeken, maar bovenstaande is wat mij in korte tijd opviel. Probeer verder variatie van woorden te gebruiken. Zo schrijf je: "Over zijn reis naar Engeland is verder weinig bekend. Wel is bekend dat ..." Dat is twee keer "bekend". Ik had overigens nog nooit van hem gehoord. Interessant is het voor mij dus wel. mvg. HT (overleg) 23 mrt 2025 15:23 (CET)

Beste HT,

Dankjewel voor je uitgebreide reactie. Ik ben er op van de hoogte dat vertalingen (eigenlijk) ongewenst zijn als etalageartikelen. Daarom heb ik de eerste versie vooral vertaald en gaanderweg een groot aantal aanpassingen (veel dank verschuldigd aan Dajasj, Sylhouet en HenriDuvent) gedaan aan het artikel en uitgebreid a.d.h.v. de bronnen die je nu noemt. Het verschil met het Zweedse artikel is duidelijk te zien.

Ik ga aan de slag :-) WikiJonathan (Overleg)‍ 23 mrt 2025 15:37 (CET)

1. Getuigenissen i.p.v. naar verluidt  Uitgevoerd
2. 1706 medewerking hofkapel  Niet uitgevoerd, in de bron staat dat a. het gedocumenteerd is dat hij meespeelde in de hofkapel en b. hij daarnaast waarschijnlijk Oavlönad exspektant is, een onbetaald (oavlönad) iemand die het recht heeft de functie te krijgen als de houder is overleden/ontslag heeft genomen/enz. (exspektant). Dit is uiteraard onduidelijk, dit is lexicontaal dat ik ook zin voor zin moet ontcijferen.
3. Duitse school (kan sowieso toegevoegd worden  Uitgevoerd) en de talen tijdens het reizen  Uitgevoerd, ik had de tekst in de bron verkeerd begrepen. Hij perfectioneerde de talen tijdens de reis of letterlijk ''de reis droeg bij aan zijn taalvaardigheden''. Ik heb daar nu perfectioneerde gezet, laat me maar weten wat je er van vindt. Trouwens is de moeder niet Duits geboren, ze komt uit een Duits geslacht dat naar Zweden is verhuisd. Heb ik nu verduidelijkt.

   Dank je !! Het voorbeeld 'de reis droeg bij aan zijn taalvaardigheden lijkt mij beter. mvg. HT (overleg) 23 mrt 2025 18:28 (CET)

4. Variatie woorden  Klaar, misschien heb je nog suggesties :-)

1. Nog enkele voorbeelden en enkele andere voorgestelde wijzigingen: "Voordat hij offcieel [officieel] lid werd in [van] de hofkapel is het waarschijnlijk dat hij een oavlönad exspektant [oavlönad exspektant] was, een onbetaalde persoon die recht heeft op een functie als de functie [die] vrijkomt. Op zeventienjarige leeftijd, in 1711, werd hij officieel [formeel] lid van de hofkapel." mvg. HT (overleg) 23 mrt 2025 19:17 (CET)

   Paar typfouten. Dat ik dat gemist heb. Merci! Mvg, WikiJonathan (Overleg)‍ 23 mrt 2025 19:57 (CET)

WikiJonathan (Overleg)‍ 23 mrt 2025 15:54 (CET)

@Happytravels heb jij welicht een suggestie voor de twee zinnen met bekend? Ik kom er maar half uit ;) WikiJonathan (Overleg)‍ 23 mrt 2025 16:41 (CET)

Beste Jonathan2 Ik heb even gekeken naar die alinea, en een mogelijkheid is er het volgende van te maken: de twee zinnen met 'bekend' erin zou je kunnen samenvoegen tot één. Ik denk overigens dat bedoeld wordt dat er weinig bekend is over zijn "tijd in" Engeland, niet over de reis ernaartoe. Ik heb nog enkele overbodige woorden in andere zinnen geschrapt. De zinnen worden daardoor bondiger zonder aan informatie in te boeten. Zie hieronder een mogelijkheid:

"Daarnaast ontmoette hij vele Engelse en Italiaanse muzikale talenten van die tijd. Over zijn reis naar [tijd in] Engeland is verder weinig bekend, Wel is bekend wel dat toen het operaorkest in de herfst van 1717 zijn activiteiten een tijd tijdelijk moest staken het waarschijnlijk is dat Roman in dienst kwam van [de muziekminnende] Thomas Pelham-Holles, de toenmalige hertog van Newcastle."

Interessant die extra informatie die je hierboven geeft over het spelen in de hofkapel. Lijkt mijzelf ook een aardige toevoeging voor in het lemma. mvg. HT (overleg) 23 mrt 2025 18:28 (CET)

Dankjewel! Ik ga 't er inzetten :D WikiJonathan (Overleg)‍ 23 mrt 2025 18:30 (CET)

Hee @Happytravels,

Ik ga vandaag een boek over Roman aanschaffen waarmee ik dit artikel nog kan gaan uitbreiden. Ik heb sowieso een nieuwe interesse, Zweedse componisten. Maar dat was je vast niet ontgaan als je kijkt naar de pagina's die ik heb aangemaakt de laatste tijd :-) WikiJonathan (Overleg)‍ 7 apr 2025 08:41 (CEST)

Da's mooi! Een tip, die in elk geval voor mij werkt. Kijk altijd even eerst even op www.boekwinkeltjes.nl voor tweedehandsboeken. Succes! mvg. HT (overleg) 7 apr 2025 09:03 (CEST)

Daar hebben ze alleen bladmuziek van R, dus dat wordt hem niet, maar bedankt, ik zal die site onthouden :) WikiJonathan (Overleg)‍ 7 apr 2025 09:18 (CEST)

Ik heb het nu al flink uitgebreid. Ik heb vooral dingetjes uit het boek geplukt en hem nog niet helemaal gelezen. Daar ga ik vandaag mee beginnen. Er is wel erg veel achtergrondinformatie in dit boek van 600 pagina's, dit had zo in 100 gekund..

Misschien willen jullie er even naar kijken. WikiJonathan (Overleg)‍ 18 apr 2025 10:22 (CEST)

Absoluut een waardevol en erg interessant artikel, dank je wel. Ik ga je niet lastigvallen met detailkritiek, maar ik mis nog een bepaling van Romans betekenis als componist. Je moet niet bang zijn dat die niet past in de eisen van objectiviteit, mits goed onderbouwd. Naar mijn idee is de muziek van Roman geheel gemodelleerd naar het voorbeeld van Händel. Een toevoeging van mij hierover heb je zonder argumentatie weggehaald, maar niettemin moeten we weten wat een oordeel als "vader van de Zweedse muziek" inhoudt. Bijvoorbeeld dat er in zijn tijd misschien nog geen expliciet Zweedse muziek bestond en dat een barokcomponist als Roman vanzelfsprekend trok naar de succesvolle buitenlandse muziek van Händel, in wiens nabijheid hij verkeerde.
Nog een advies: laat je niet leiden door formules als ORES en "etalage". Wij streven allemaal naar zo goed mogelijke artikelen en blijven constant bezig met verbeteringen, maar het gaat niet om scoren en Wikipedia is geen wedstrijd. En dat een opmerking als "hij werd al op 17-jarige leeftijd lid van de hofkapel" niet objectief zou zijn is onzin. Het geeft aan dat het zeldzaam is als een 17-jarige lid wordt van de hofkapel, meer niet. "Voel je vrij en ga je gang" als regels te veel gaan knellen! Succes! Hartenhof (overleg) 18 apr 2025 14:59 (CEST)

Ha, dankjewel Hartenhof! Leuk om te horen dat je het interessant vindt. Ik weet niet precies wat je bedoelt als je betekenisbepaling zegt. Als het is wat ik denk dat het is, is dat dan niet al in de inleiding verteld? Kan inderdaad wat duidelijker. Ik ga kijken of ik daar wat meer over kan vinden.

De nuancering was echter maar gedeeltelijk correct. Zijn instrumentale werken vertonen geen Noorse trekjes, des te meer Franse, Händel-esque en Italiaanse.

Zijn vocale muziek was echter wat anders. Hij schreef een mis in het Zweeds (Then Svenska Mässan) en een héleboel geestelijke werken in het Zweeds. Zoals deze, Jubilate, gebaseerd op psalm 100.

De begeleiding heeft natuurlijk dezelfde trekjes. Maar om dan te zeggen dat zijn muziek 0 Noorse invloeden heeft lijkt me wel erg ver gaan (dat is eigenlijk ook onmogelijk als je je hele leven in Zweden woont).

"laat je niet leiden door formules als ORES en "etalage".", snap ik ook wel hoor! Ik krijg meer dopamine van het afronden van zo'n langdurig project :-) WikiJonathan (Overleg)‍ 18 apr 2025 15:44 (CEST)

Misverstand! Ik had het bij mijn nuancering niet over Noorwegen, maar over de Noordse landen waartoe Zweden behoort. In die landen ontwikkelde zich in de afgelopen eeuwen een eigen muzikale stijl die in de barokperiode nog niet duidelijk was. In het artikel wordt Roman "de vader van de Zweedse muziek" genoemd, maar hoezo dan? Zijn stijl verschilt niet van die van zijn grote voorbeeld Händel, die uit Duitsland kwam en grote invloed heeft uitgeoefend in Engeland en ook bij Roman. Dat die in zijn vocale muziek de Zweedse taal gebruikt zegt niets over zijn muzikale middelen. Wat bedoel je trouwens met de zin "de begeleiding heeft natuurlijk dezelfde trekjes"?

Kortom: ik zou willen dat Roman in dit artikel zijn plaats krijgt in zijn eigen context. Wat is zijn betekenis? Hoe heeft hij de Zweedse muziek vooruitgeholpen? Waarom noemen we hem de "vader van de Zweedse muziek"? Hartenhof (overleg) 18 apr 2025 19:59 (CEST)

Ik begreep het ook wel dat je het niet over Noorwegen had.

" In het artikel wordt Roman "de vader van de Zweedse muziek" genoemd, maar hoezo dan?", omdat ongeveer de eerste musicus/componist uit Zweden die internationale bekendheid genoot.

Met die trekjes bedoelde ik die stijl. WikiJonathan (Overleg)‍ 18 apr 2025 20:57 (CEST)

Een vader heeft kinderen. Heeft Roman school gemaakt? Zijn er Zweedse componisten die van hem geleerd hebben, zijn invloed hebben ondergaan en zijn stijl hebben doorontwikkeld? Hartenhof (overleg) 18 apr 2025 21:27 (CEST)

Wat bedoel je met "Heeft Roman school gemaakt?"? Volgens mij was er wel een leerling van hem die uiteindelijk ook hofkapelmeester werd, maar dat weet ik niet zeker. WikiJonathan (Overleg)‍ 19 apr 2025 08:53 (CEST)

Hij had inderdaad leerlingen, vooral privéleerlingen. WikiJonathan (Overleg)‍ 19 apr 2025 09:00 (CEST)

Sorry dat ik blijf aandringen, maar: heeft de vader van de Zweedse muziek school gemaakt? Invloed uitgeoefend op de ontwikkeling van het Zweedse muziekleven? Hartenhof (overleg) 19 apr 2025 09:49 (CEST)

Absoluut invloed uitgeoefend. Hij heeft bijvoorbeeld de eerste openbare concerten ooit georganiseerd. WikiJonathan (Overleg)‍ 19 apr 2025 09:54 (CEST)

In Zweden dan.. WikiJonathan (Overleg)‍ 19 apr 2025 09:54 (CEST)

En als componist? Hartenhof (overleg) 19 apr 2025 10:13 (CEST)

Om even een leuke Zweedse website te citeren:

Han har kallats ”den svenska musikens fader” och det finns goda skäl därtill. Som hovkapellmästare, tonsättare, musiker och pedagog lade Roman grunden till ett allt rikare musikliv i 1700-talets Sverige. Han var därtill den förste svenske kompositören på hög internationell nivå, med en rik musikalisk produktion. Den omfattar de flesta av den tidens musikgenrer, instrumentala som vokala, med undantag för opera och oratorium.

—

"Hij wordt terecht 'de vader van de Zweedse muziek' genoemd. Als hofdirigent, componist, musicus en leraar legde Roman de basis voor een steeds rijker muziekleven in het 18e-eeuwse Zweden. Hij was ook de eerste Zweedse componist van hoog internationaal niveau, met een groot oeuvre. Het omvat de meeste muzikale genres van die tijd, instrumentaal en vocaal, behalven opera en oratorium." WikiJonathan (Overleg)‍ 19 apr 2025 10:17 (CEST)

Ja dat is een mooi en bruikbaar citaat, het staat al in je tekst, toch? Ik wil niet flauw doen hoor, maar er blijft nog één vraag onbeantwoord: "Zijn er Zweedse componisten die van hem geleerd hebben, zijn invloed hebben ondergaan en zijn stijl hebben doorontwikkeld?". En wie dan? Hartenhof (overleg) 19 apr 2025 10:29 (CEST)

Tja. Geen idee. In alle bronnen die ik heb geraadpleegd staat er dat hij dat wordt genoemd en dat hij belangrijk was voor Zweedse muziek. Niet meer. Ik ga kijken of ik daar meer iver kan vinden. WikiJonathan (Overleg)‍ 19 apr 2025 10:35 (CEST)

Het zou deels kunnen zijn dat hij zich inspande om meer Zweeds te horen in de muziek. Minder Duits en Italiaans. Op dat gebied was hij volgens mij wel echt een pionier. Maar pin me er niet op vast. Eigenlijk zou ik dat originele memoire van Sahlstedt moeten lezen. WikiJonathan (Overleg)‍ 19 apr 2025 10:38 (CEST)

Beste WikiJonathan, je hebt (hierboven) gevraagd of iemand nog feedback heeft voor je de laatste schoonmaakbeurt afmaakt. Hierbij meld ik mij: het artikel is in de Review flink verbeterd, maar is naar mijn mening nog niet rijp voor opname in de Etalage. Met name aan de leesbaarheid zou je nog meer aandacht moeten besteden. Probeer eens om er meer een lopend verhaal van te maken, dat boeit meer dan – wat het nu op veel plaatsen is – een opsomming van feiten. Je zou de tekst ook kunnen verlevendigen door meer variatie aan te brengen in de woorden die je gebruikt. Kijk bijvoorbeeld eens kritisch naar de volgende paragraaf:

In 1736 verliet hij Londen en reisde hij via Parijs naar Italië. Hij ging eerst naar Rome, waar hij de Zweedse graaf Nils Bielke ontmoette. Daarna reisde hij af naar Napels, waar hij rond het einde van de zomer aankwam en een paar werken componeerde. Daarnaast reisde hij af naar de warme wateren van het eiland Ischia in de hoop dat het baden zijn doofheid zou genezen. In september 1736 werd hij al bevolen naar Zweden terug te keren. Bielke ontving dat bericht, en antwoordde dat dat onmogelijk zou zijn omdat Roman al naar het zuiden was gaan reizen. In januari 1737 begon hij aan zijn terugreis via Rome (opnieuw), waar hij componist Antonio Montanaro ontmoette, Bologna, Venetië, waar hij Antonio Lotti ontmoette en twee weken verbleef, Dresden, Berlijn en uiteindelijk Stralsund. Vanuit Stralsund nam hij een boot voor de overtocht naar Zweden. Deze hele terugreis duurde zes maanden. In juni 1737 was hij terug in Zweden. Tijdens de reis vergrootte hij zijn muzikale kennis en kocht hij bladmuziek voor de hofkapel. De reis droeg ook bij aan zijn kennis van het Duits, Italiaans, Frans en Engels.

Mijn suggestie voor een andere redactie (waaruit ik onder meer graaf Bielke heb weggelaten omdat hij niet relevant is en vragen oproept):

In 1736 verliet hij Londen om via Parijs en Rome naar Napels te reizen. Hij bereikte de stad aan het einde van de zomer en verbleef daar enige tijd om er te componeren en om het nabij gelegen eiland Ischia te bezoeken. Hij hoopte vurig dat het baden in het water van de lokale thermale bronnen een heilzame uitwerking zou hebben op zijn doofheid. In september 1736 werd Roman naar Zweden teruggeroepen. Het bericht bereikte hem niet omdat hij al vertrokken was op een reis door het zuiden van Italië. Pas in januari 1737 begon hij aan de terugreis, die hem eerst naar Rome leidde waar hij componist Antonio Montanaro ontmoette. Via Bologna vervolgde hij zijn reis naar Venetië, om daar twee weken te verblijven en een ontmoeting te hebben met Antonio Lotti. Aansluitend deed hij in Duitsland de steden Dresden en Berlijn aan en uiteindelijk bereikte hij Stralsund. Vandaaruit maakte hij per boot de overtocht naar Zweden waar hij in juni 1737 aankwam. Hij keerde er na twee jaar terug van een reis waarin hij veel nieuwe muzikale kennis had opgedaan en bladmuziek had gekocht van diverse componisten om die door de hofkapel te laten uitvoeren.

Veel succes met je laatste schoonmaakbeurt, Sylhouet _contact 3 jun 2025 17:20 (CEST)

Dankjewel! Ik ga er mee aan de slag!! WikiJonathan (Overleg)‍ 4 jun 2025 10:11 (CEST)

@Sylhouet ik heb een aantal zinnen wat vloeiender gemaakt, mocht je nog plekjes hebben waarvan je denkt dat het nog een beetje houterig is dan kan ik er nog even aan werken. WikiJonathan (Overleg)‍ 4 jun 2025 10:49 (CEST)

De laatste schoonmaak- en informatie-verificatie-beurt is nu klaar. Ik ga nog even {{lang}} neerzetten waar dat nodig is, dat is nu nog niet overal het geval. WikiJonathan (Overleg)‍ 9 jun 2025 18:20 (CEST)

Ik zou het nog een keer doorlezen. Ik zie bijvoorbeeld: "Daar kreeg les in het Duits". mvg. HT (overleg) 9 jun 2025 18:29 (CEST)

Dankje. Daar lees ik vaak overheen. WikiJonathan (Overleg)‍ 9 jun 2025 18:30 (CEST)

Beste WikiJonathan, het lijkt me niet onverstandig nog even te wachten met nomineren. Mijn opmerking dat de leesbaarheid verbeterd kan worden geldt nog steeds, ondanks enkele verbeteringen op dat gebied. Een tweede voorbeeld: de laatste zin van de eerste alinea van het hoofdstukje 'Londen'

Verder studeerde hij bij Johann Joseph Fux en ontmoette hij vele buitenlandse muzikale talenten, zoals Giovanni Battista Bononcini, Jean-Baptiste Loeillet van Gent, Francesco Geminiani, met wie hij tevens correspondeerde, Francesco Maria Veracini, William Croft, Pietro Castrucci en William Babell

is te veel een opsomming. Je zou die kunnen verlevendigen door informatie toe te voegen over de genoemde personen, waarmee je tevens de brede ontwikkeling van Roman onderstreept. Suggestie:

Verder studeerde hij bij de Oostenrijkse muziekpedagoog Johann Joseph Fux en leerde hij vele talentvolle componisten kennen die ook uitvoerend musicus waren, onder wie de cellist Giovanni Battista Bononcini en de violisten Pietro Castrucci, Francesco Geminiani en Francesco Maria Veracini. Roman, die met Geminiani bleef corresponderen, ontmoette naast Italiaanse musici ook de Zuid-Nederlandse fluitist Jean-Baptiste Loeillet van Gent, de Engelse organist William Croft en diens landgenoot William Babell, auteur van talrijke transcripties van vocale muziek voor klavecimbel.

Nog twee opmerkingen:
1. Van Fux kan ik nergens bevestigd krijgen dat hij in Londen heeft geleefd en gewerkt, ook niet in jouw bronnen. Maar misschien kijk ik niet goed.

 Uitgevoerd - je hebt gelijk, ik was verward. Zie bewerkingssamenvatting.
2. Er staan rode links in het artikel. Een Etalage-artikel dient een voorbeeldartikel te zijn en naar mijn mening past een rode link daar niet in. Mijn advies is om de betreffende artikelen aan te maken; veel Wikipedianen die een artikel nomineren voor de Etalage doen dat.

 Mee bezig - nog een stuk of tien
Nogmaals veel succes! Sylhouet _contact 9 jun 2025 21:33 (CEST)

Dankjewel. Ik ga proberen het wat te verbeteren en de rode links aan te maken. WikiJonathan (Overleg)‍ 10 jun 2025 07:21 (CEST)

Ik heb hierboven leesbaarheid genoemd als iets dat verbeterd zou kunnen worden voordat je nomineert, maar bij hernieuwde lezing van het artikel kom ik meer zaken tegen die verbetering behoeven. Het stukje 'Vroege jaren' bijvoorbeeld geeft me aanleiding tot de volgende opmerkingen:
1. Veel biografieën op Wikipedia beginnen met het vermelden van de vader en moeder van de beschreven persoon. Dat zou je ook kunnen doen, er vallen interessante details te vertellen, bv over de Finse resp. Duitse afkomst, die R. verder inkleuren.

 Niet uitgevoerd - wordt al later in het artikel besproken, ik scheid carrière en persoonlijke informatie. Mocht dat niet wenselijk zijn hoor ik het graag.
2. De zin Roman zegt in zijn autobiografie, die niet bewaard is gebleven, maar die wel door een biografie is geciteerd ..., is grammaticaal onjuist. Een biografie kan niet citeren. Er zou moeten staan ... in een biografie is geciteerd. Beter nog zou de voorgaande versie van de zin zijn.

 Uitgevoerd
3. Je begint een alinea met: Voordat hij officieel lid werd van de hofkapel ... . Het lijkt me logischer die informatie te verplaatsen tot na de tweede zin; daarin komt die benoeming ter sprake.

 Uitgevoerd
4. Verderop staat: was samen met het koningshuis toen al tot april 1711 naar Sala geëvacueerd .... 'tot april 1711' past daar niet, die passage kan beter herschreven worden.

 Uitgevoerd
5. Boven het citaat van Karel XII staat dat de brief geschreven was in Bender. Dat krijgt pas betekenis als je doorklikt. Mijn advies is het weg te laten of bondig te vermelden waarom en onder welke omstandigheden Karel in Bender verbleef.

 Uitgevoerd
6. De betreffende brief van Karel ging over salariskwesties in de hofkapel. Daarin verklaarde hij dat R. 'mag reizen om zijn vaardigheden in de muziek te vervolmaken'. Londen werd daarin echter niet genoemd als bestemming.

 Uitgevoerd
7. Dat het Londen werd kun je verwerken in de eerste zin na het citaat.

 Uitgevoerd
8. De zin Door de slechte economische staat van de hofkapel en het hele land vanwege de Grote Noordse Oorlog ... kun je de hofkapel gevoeglijk weglaten. De oorlog kun je linken, die heeft een artikel op nl. Wikipedia.

Gedeeltelijk gedaan, GNO was eerder in het lemma al gelinkt

Sorry, over het hoofd gezien. Sylhouet _contact

9. Je zou daarnaast dit onderwerp kunnen aanvullen met de informatie dat het salaris werd doorbetaald door prinses Ulrike Eleonora. Zij komt verder in het artikel terug, dan als koningin. Je hebt haar niet gelinkt terwijl ze wel een eigen artikel heeft op nl.Wikipedia.

 Uitgevoerd
10. Naast deze punten nog een algemeen punt over afbeeldingen. Enkele daarvan geven de huidige toestand weer, bv van Kornhamnstorg. Het zou een verbetering zijn als je van die plaatsen historische afbeeldingen zou kunnen vinden. In jouw bron nr 1 zie ik overigens afbeeldingen die je het artikel verder zouden kunnen opfleuren zoals plaatjes van het Ridderpaleis waar R. de eerste openbare concerten organiseerde, Paleis Drottningholm, het zegel van R. en zijn handtekening.

 Uitgevoerd - ben van plan nog stenbockska palatset en handtekening te doen
Groet, Sylhouet _contact 10 jun 2025 22:26 (CEST)

Dankjewel! Daar ga ik ook nog mee aan de slag. WikiJonathan (Overleg)‍ 11 jun 2025 07:54 (CEST)

Die handtekeningen en gravures zijn dan in het publieke domein toch? Ze zijn immers ~300 jaar oud. WikiJonathan (Overleg)‍ 11 jun 2025 09:25 (CEST)

Bronnen, noten en/of referenties

Herziening Etalageartikelen

Een review kan ook worden gebruikt voor een artikel dat reeds in de Etalage staat. Zo kan de kwaliteit worden verbeterd en geëvalueerd.

Nomineer een artikel ter herziening

Stendhal

Het lemma telt 0 inline bronvermeldingen. Dat is voor een Etalage-artikel ongewenst volgens de geldende afspraken. Het 29.000 bytes lange lemma staat sinds juni 2007 in de Etalage. mvg. HT (overleg) 8 jun 2025 10:56 (CEST)

Muziek in de oudheid

Dit 42.000 bytes tellende lemma kwam in april 2008 in de Etalage. Als bron wordt aangegeven dat "globaal" gebruikgemaakt is van het boek van K. Wörner. (1974) Geschiedenis van de muziek van Spectrum. In totaal zijn er acht inline referenties. Eentje is een verklarende voetnoot. Twee verwijzen naar een ander WP-lemma. De andere vijf geven een compleet boek als bron, dus zonder het paginanummer. Hele secties hebben geen enkele inline bronvermelding. Dat is allemaal onvoldoende voor een Etalagelemma. Enkele tientallen bijdragers hebben aan dit lemma meegewerkt. Het is te betwijfelen dat die allemaal beschikten over het boek van Wörner. Al met al ongeschikt voor de Etalage. mvg. HT (overleg) 1 jun 2025 19:47 (CEST)

Romeins legionair

Het lemma kwam op 30 november 2005 in de Etalage. Het heeft slechts drie inline referenties, waarvan twee een bron voor een citaat. Een van die citaten is een behoorlijk uitgebreid schrijven in het Oud-Grieks, een overbodigheid om weer te geven. Er is nog wel wat meer te vertellen over dit 30.000 bytes tellende lemma, maar bovenstaande is al genoeg om het uit de Etalage te halen. De harde afspraak is namelijk dat Etalage-artikelen voorzien zijn van veel inline bronnen. mvg. HT (overleg) 1 jun 2025 12:28 (CEST)

Ik ben het niet met je oneens, maar van een harde afspraak is helaas vooralsnog geen sprake "Ook kan waar relevant gebruik gemaakt worden van referenties en voetnoten;" Dajasj (overleg) 1 jun 2025 13:09 (CEST)

Yep! Eigenlijk alleen in de praktijk hier, maar inderdaad niet zwart op wit. Dat zou dan aangepast moeten worden. mvg. HT (overleg) 1 jun 2025 18:30 (CEST)

Gouda

Dit lemma bevat vele sterk verouderde statistische gegevens. Op 25 februari 2024 heb ik daarvan een overzicht geplaatst op de OP van het lemma met het verzoek daar iets aan te doen (hier). Destijds zijn enkele bijdragers gevraagd om te helpen, maar dat heeft niet tot resultaat geleid. Inmiddels zijn we een jaar en drie maanden verder en is de situatie nog nagenoeg hetzelfde. Vrijwel alle statistische gegevens zijn verder weer een dik jaar ouder. mvg. HT (overleg) 30 mei 2025 07:47 (CEST)

Een lijst met citaten uit het lemma:

• Op 1 januari 2007 waren er 29.984 woningen, waarvan 52% koopwoningen.
• Tot het eind van de jaren negentig groeide de stad nog redelijk snel door. Vanaf dat moment groeide het inwoneraantal nog maar traag tot een voorlopig hoogtepunt van 71.799 inwoners op 1 januari 2004. (elders in het lemma wordt gemeld dat het er in 2023 meer dan 75.000 waren, maar inmiddels zijn het er al meer dan 77.000)
• Van 2004 tot en met 2008 is de bevolking licht gekrompen, maar is daarna wederom zeer licht gaan groeien. De verwachting is dat ook in de toekomst een groei zal plaatsvinden, met name dankzij een aantal nieuwbouwprojecten: tot 2020 worden naar verwachting ongeveer 6.290 nieuwe woningen gebouwd, waaronder 3.740 in Westergouwe. (achterhaalde info, maar zoiets moet je helemaal niet plaatsen. Wikipedia is geen nieuwssite).
• De tabel met de ontwikkeling van het aantal inwoners is verouderd (stopt in 2017).
• Op 1 januari 2011 werkten de meeste Gouwenaren in de gezondheidszorg (26%), de zakelijke dienstverlening (12%), de industrie (10%) en in de detailhandel (10%). Het werkloosheidspercentage bedroeg per 1 januari 2011 8%: er waren 2.669 niet werkende werkzoekenden op een beroepsbevolking van 33.200. Op 1 januari 2011 waren er 32.559 personen werkzaam in de gemeente.
• Op 1 januari 2021 had in Gouda circa 26,7% van de bevolking een migratieachtergrond. Het grootste deel van deze groep heeft een Marokkaanse migratiegrond: 9,5% van de totale Goudse bevolking.
• Volgens dit onderzoek [cijfers uit 2001-2003] was in deze periode 19,9 procent van de inwoners rooms-katholiek en behoorde 18,8 procent tot de Nederlandse Hervormde Kerk. Ongeveer 5% is moslim en circa 44% hangt geen religie aan.
• Gouda heeft een totaal van 2.720 ondernemingen, waarvan het grootste deel in de zakelijke diensten en detailhandel. Er zijn in Gouda ongeveer 32.500 banen, waarvan het merendeel in de gezondheidszorg. (cijfers uit uiterlijk 2012)
• De stad zelf heeft een potentiële beroepsbevolking van ongeveer 40.000 mensen, waarvan ongeveer twee derde ook daadwerkelijk werkzaam is. (cijfers uit uiterlijk 2012)
• Jaarlijks wordt Gouda ongeveer 1,4 miljoen keer bezocht. Met een gemiddelde uitgave van € 38 per bezoek is de omzet van bezoekers aan Gouda in 2007 ruim € 54 miljoen. Van de bezienswaardigheden in Gouda wordt de Sint-Janskerk het meest bezocht. In 2008 had de kerk ongeveer 50.000 bezoekers. Museum Gouda had in hetzelfde jaar ruim 40.000 bezoekers. Ook evenementen als de Goudse kaasmarkt, Kaarsjesavond en "Gouda bij Kunstlicht" trekken veel bezoekers: het laatstgenoemde evenement was in 2008 goed voor 65.000 bezoekers. (allemaal sterk verouderd)
• Hiernaast staat een overzicht van de ontwikkeling van het aantal toeristen en hun uitgaven tussen 2004 en 2012. In 2010 was de bezoekfrequentie ongeveer 2,8 keer per toerist. De gemiddelde besteding per toerist lag in de periode 2004-2010 op ongeveer veertig euro, en de totale jaarlijkse bestedingen kwamen uit tussen de veertig en zestig miljoen euro. (sterk verouderd)

Ik acht een deel hierboven niet echt relevant genoeg om up te daten. Het lijkt mij ook geen zin hebben als het niet wordt bijgehouden. Hetzelfde euvel is ook in andere lemma's zichtbaar die over steden gaan. Enkele daarvan zijn uit de Etalage verwijderd. mvg. HT (overleg) 30 mei 2025 07:47 (CEST)

Pinatubo

Het lemma van 30.500 bytes telt maar één inline referentie. Dat is conform de afspraken veel te weinig voor een Etalage-artikel. De tekst is grotendeels een vertaling van het Engelstalige lemma van 18 maart 2006 (hier). Het stond toen op EN:WP sinds 2005 in de Etalage, maar zonder inline bronvermeldingen (hier). Op 6 mei 2006 kwam het op NL:WP in de Etalage. Op 28 maart 2010 werd het lemma bij de Engelstalige Wikipedia uit de Etalage verwijderd wegens gebrek aan inline referenties (hier). Sinds 2006 is er in de Nederlandse versie relatief weinig veranderd. De bewerkingen waren eigenlijk allemaal kleinschalig. mvg. HT (overleg) 29 mei 2025 21:37 (CEST)

Voynichmanuscript

Dit artikel is in 2005 gestart als een vertaling van het Engelse Wikipedia-artikel en:Voynich manuscript (zie hier – verder is dit nergens vermeld), en werd in 2007 in de Etalage opgenomen. Het werd onder andere 'uitstekend', 'schitterend', en 'uitermate gedegen' genoemd, ondanks dat er geen enkele bron werd aangehaald. Het Engelse artikel verloor in 2008 de status van 'Featured Article' vanwege tekortkomingen in de bronvermelding, het gebruik van onbetrouwbare bronnen, en andere structurele problemen.

Deze problemen komen terug in het Nederlandse artikel. Grote delen bevatten geen verwijzingen, waardoor claims niet verifieerbaar zijn. Bronnen die wel vermeld worden zijn onder andere nieuwsartikelen en populairwetenschappelijke websites, een YouTube-video (weliswaar van een hoogleraar Linguïstiek, maar gebaseerd op een twijfelachtig manuscript dat kennelijk niet door de peer review is gekomen), en het Voynichmanuscript zelf. Serieuzere bronnen, zoals artikelen in het tijdschrift Cryptologia, worden alleen als algemene bron vermeld – het is onduidelijke welke informatie uit het artikel uit die bronnen afkomstig is, áls ze inderdaad gebruikt zijn.

Dit artikel moet naar mijn mening grondig worden herzien, of anders uit de etalage verwijderd worden. Jeroen N (overleg) 26 apr 2025 15:07 (CEST)

Het lemma had nooit in de Etalage mogen komen. En het heeft destijds bij ons slechts twee dagen in de Review gestaan. In maart 2007 kwam het bij ons in de Etalage. En in oktober 2007 werd op de Engelstalige Wikipedia al een sjabloon geplaatst met daarin het verzoek om bronnen; een flink aaneengesloten deel was namelijk bronloos. Het hele Engelstalige lemma bevatte toen iets van zestien bronvermeldingen. Het lemma viel mij eerder dit jaar op omdat het hier op de hoofdpagina stond als een van de aangeprezen lemma's om te lezen. Ik heb er toen een korte blik op geworpen en het gebrek aan bronnen viel mij toen ook al op. Wat mij betreft mag het linea recta uit de Etalage, maar de regels zijn hier anders: eerst een tijdje in de Review houden en dan nomineren ter verwijdering. Een maand in de Review lijkt mij het absolute maximum. Dan is er met de tijd die een verwijdernominatie inneemt, liefst twee maanden om dit lemma op te krikken. Als het dan nog niet lukt, is er nog steeds geen man overboord. Als het ooit voldoende wordt opgeknapt, kan het via de reguliere aanmeldprocedure gewoon weer terug in de Etalage. Het huidige Engelstalige lemma opnieuw vertalen is overigens geen optie om de Etalagestatus te behouden. mvg. HT (overleg) 30 apr 2025 07:23 (CEST)

Inmiddels heeft het een volle maand in de Review gestaan, zonder dat er ook maar iets aan het lemma is aangepast. Wat mij betreft kan het nu genomineerd worden ter verwijdering uit de Etalage. mvg. HT (overleg) 26 mei 2025 05:49 (CEST)

Overige artikelen

De Review is er ook voor artikelen die niet meteen met het oog op de Etalage zijn geschreven of uitgebreid.

Nomineer een nieuw artikel

Maison Belle Époque

Mijn interesse voor champagne (de wijn en de streek) bracht me bij deze interessante parel, die volgens mij een artikel op Wikipedia verdiende als onderdeel van het UNESCO-werelderfgoed “Heuvels, huizen en kelders van de Champagne”. Graag feedback om het artikel te verbeteren, waarmee ik ook hoop mijn schrijverskwaliteiten verder aan te scherpen. Alvast dank voor de hulp (bijwerkingen direct op de pagina vormen geen probleem) of feedback die me helpt het artikel aan te passen. Alvast dank. Phsmet (overleg) 20 maart mei 2025 17:40 (CEST)

Hoi Phsmet. Je lemma staat alweer bijna drie maanden in de Review. Er lijkt niemand te zijn die een reactie wil geven. Bij deze daarom die van mij. Interessant om te lezen. Hierbij enkele opmerkingen:

• Je schrijft in de titel en aanhef: "Maison Belle Époque". Bovenin de infobox mis je echter het streepje op de hoofdletter E: "Maison Belle Epoque". Dat streepje mis je ook nog meerdere keren in de lopende tekst.
• Je schrijft: "het gebouw (...) bevat de grootste privécollectie van Franse Art Nouveau-werken in Europa." In de bron die je geeft staat echter dat het de grootste privécollectie van Frankrijk heeft. Zie het citaat aldaar: "Cette maison Belle Epoque dispose de la plus importante collection privée d'Art Nouveau en France." Je kan alleen vermelden wat in je bron staat.
• De aanhef zou ik bondiger schrijven:
  

Nu staat er:

Maison Belle Époque, vroeger Hôtel Guyot, is een Art Nouveau-gebouw, gelegen aan het nummer 11 van de Avenue de Champagne in Épernay, departement Marne (regio Grand Est) in Frankrijk. Gezien deze ligging is het sinds 2015 een onderdeel van het UNESCO-werelderfgoed “Heuvels, huizen en kelders van de Champagne”. Het gebouw behoort toe aan het champagnehuis Perrier-Jouët[1] en bevat de grootste privécollectie van Franse Art Nouveau-werken in Europa.

Ik zou daarvan maken:

Maison Belle Époque, vroeger Hôtel Guyot, is een art nouveau-gebouw uit eind achttiende eeuw aan de Avenue de Champagne in Épernay, departement Marne (regio Grand Est) in Frankrijk. Het is het sinds 2015 onderdeel van het UNESCO-werelderfgoed Heuvels, huizen en kelders van de Champagne. Het behoort sinds 1872 toe aan het champagnehuis Perrier-Jouët en bevat de grootste privécollectie van Franse art nouveau-werken in Frankrijk.

• Dat "vroeger" in de aanhef zou ik met jaartal specificeren.
• In de lopende tekst geef je meerdere jaartallen een interne link, maar dat is inmiddels ongebruikelijk.
• weerspieglen ---> weerspiegelen
• "Dit uit zicht" ---> "Dit uit zich"
• "Het kleine salon" ---> "De kleine salon"
• Het lemma lijkt over het huis te gaan, maar daarover komen we weinig te weten. Hoe oud het is, wordt bijvoorbeeld niet gemeld, noch wie de architect is en hoe groot het is.
• Het lemma is nogal promoachtig. Tekst hoort echter neutraal te zijn. Zo schrijf je - als een van de voorbeelden - over het gebouw: "Het verwelkomt sindsdien bezoekers voor een gastronomisch aanbod." Dat is overigens de enige verwijzing dat het nu vooral een restaurant is. Het zou dacht ik ook een guesthouse zijn. Ook diverse gebruikte bronnen zijn promoachtig.
• Tekst dient eigenlijk tijdloos te zijn. Je schrijft: "Naast de deur staan twee gietijzeren bloempotten", "In het midden van het (sic!) salon staat een driepotig pronktafeltje", "Boven op (sic!) de marmeren schouw prijkt ..." en "Op een zijtafel staat ..." Er zijn tal van meer voorbeelden. Dat zijn allemaal kunstvoorwerpen die elk moment verplaatst kunnen worden.
  

Hoop dat je hier iets aan hebt. Veel succes toegewenst! mvg. HT (overleg) 16 jun 2025 20:26 (CEST)