Luchthaven Schiphol

Luchthaven Schiphol
Pier E, gezien vanuit de nieuwe toren
IATA: AMSICAO: EHAM
Algemene informatie
Opgericht	17 mei 1920, maar al in 1916 militair vliegveld
Type	Publiek
Eigenaar	Schiphol Group
Plaats	Amsterdam
Hoogte	-3 m
Website	http://www.schiphol.nl/
Startbanen
Baan      Lengte   Materiaal Polderbaan 3800 m Asfalt Kaagbaan 3490 m Asfalt Buitenveldertbaan 3450 m Asfalt Aalsmeerbaan 3400 m Asfalt Zwanenburgbaan 3300 m Asfalt Oostbaan 2015 m Asfalt
Lijst van luchthavens
Portaal    Luchtvaart

Nieuwe en oude verkeerstoren

Replica van het eerste stationsgebouw van Schiphol uit 1928 op Aviodrome te Lelystad

Ligging van Schiphol t.o.v. de Ringvaart van de Haarlemmermeer. Rechts van de luchthaven is met een vierkantje in de Ringvaart het vroegere Fort Schiphol aangegeven. Hier ligt nu het viaduct van de A9.

Bestand:SchipholviaFL100.jpg Schiphol vanaf FL100 (met de vijfde baan)

Overzicht van de start- en landingsbanen

Schiphol Plaza

KLM-vliegtuigen op hun thuisbasis Schiphol

Schiphol, of Luchthaven Schiphol (in het Engels Schiphol Airport, Amsterdam Airport of Amsterdam Airport Schiphol genoemd), is de grootste Nederlandse luchthaven, en een van de belangrijkste luchthavens van Europa. Het is momenteel wat passagiersaantallen betreft de nummer twaalf van de wereld. Schiphol ligt in de gemeente Haarlemmermeer ten zuidwesten van Amsterdam, in de provincie Noord-Holland.

Schiphol is de thuishaven van de Nederlandse luchtvaartmaatschappijen zoals KLM, Martinair, ArkeFly en Transavia.com. Voor buitenlanders is het altijd aardig om te vermelden dat Schiphol onder zeeniveau ligt. Op de plaats waar Schiphol nu ligt, heeft eerder een dorp gelegen: Rijk. De naam "Schiphol" wordt ook gebruikt als plaatsnaam, evenals Schiphol-Oost en Schiphol-Rijk.

De luchthaven is eigendom van de Schiphol Group (statutaire naam: "N.V. Luchthaven Schiphol"), met als aandeelhouders de Nederlandse Staat, en de gemeenten Amsterdam en Rotterdam.

Geschiedenis

Naam

De naam Schiphol komt al voor in een stuk, gedateerd 11 september 1447 ("Sciphol"). De oorsprong van de naam staat niet vast, maar zou verwijzen naar een moerasachtig stuk land waar men hout (Gotisch: 'scip') kon halen; naar een bedding voor schepen; of naar de scheepsrampen die juist in deze noordoostelijke hoek van het Haarlemmermeer ("scheeps-hel") veel voorkwamen omdat die lagerwal was bij de meest voorkomende windrichting. Een andere verklaring die hier enigszins op aansluit wijst op een oud woord 'hol' dat 'graf' betekende. Weer een andere theorie zoekt het bij een woord dat verwant is met 'hal' (en het Engelse "hall"), wat juist zou duiden op een toevluchtsoord voor schepen in nood, een veilige haven. Ook kan 'hol' nog duiden op een speciaal aangelegde halfronde dijk in de Haarlemmermeer die er van boven uit zag als een hol. Hierachter konden schepen schuilen tijdens noodweer.

Volgens een informatiepaneel nabij Bovenkerk van de Stichting 'Oud Aalsmeer' werd 't Schipholl voor het eerst in 1447 genoemd: "Vier maden lands liggende in de Aelsmerbanne in Schipholl". Betekenis: Laaggelegen land waar takken werden gesneden (Scip = afgesneden tak). 't Schipholl bestond en bestaat uit de Kleine Poel, het Zwarte Pad, het oeverlanden reservaat en het poldertje van Sloothaak met stadskwekerij. Het gebied behoort waterstaatkundig tot de Buitendijkse Buitenveldertse polder. Na de noorderlijke grenssloot, het voormalige fort en het militaire vliegveld siert nu de nationale luchthaven zich met de naam van dit gebiedje aan de noordoostelijke grens van Aalsmeer: Schiphol. Die naam is dus in de loop der eeuwen enkele kilometers naar het westen verschoven.

Inpoldering

In 1848 werd begonnen met het droogleggen van het Haarlemmermeer, waarmee men in 1852 klaar was. In de noordoostelijke hoek van de nieuwe polder werd een fort gebouwd ter verdediging van de nieuwe polder, dat Fort Schiphol werd genoemd. Het fort lag binnen later aangelegd de ring van forten die de Stelling van Amsterdam vormden.

Militair vliegveld

In 1916 werd door de minister van Oorlog goedkeuring verleend voor de aankoop van grond in de buurt van het Fort Schiphol om hier, aan de rand van de Stelling van Amsterdam, een militair vliegveld in te richten. In augustus van dat jaar landden de eerste vliegtuigen op het terrein van 16,5 hectare, waarop vier houten loodsen waren geplaatst. Al gauw bleek het te klein en werd besloten het veld te vergroten tot 76 hectare.

Eerste Wereldoorlog

Toen de Eerste Wereldoorlog voorbij was ging men al gauw post, vracht en zelfs passagiers vervoeren met enigszins verbouwde en afgedankte oorlogsvliegtuigen. Nederland wilde hier natuurlijk ook aan meedoen, en vooral door het toedoen van luitenant-vlieger Albert Plesman werd in oktober 1919 de Koninklijke Luchtvaart Maatschappij voor Nederland en Koloniën N.V. (KLM) opgericht. Op 17 mei 1920 opende de KLM haar eerste lijndienst: de luchtlijn Amsterdam-Londen. Schiphol deed dienst als landingsplaats voor Amsterdam. Dat jaar waren er 440 passagiers.

In 1921 werd de accomodatie voor passagiers op Schiphol verbeterd, doordat men de beschikking kreeg over een volledige loods. Er kwamen meer lijndiensten en er kwamen grotere en zwaardere vliegtuigen. Dit leidde af en toe tot problemen, doordat het terrein onvoldoende gedraineerd was, waardoor vliegtuigen vaak uit de modder moesten worden getrokken.

Burgerluchtvaart

Als militair vliegveld verloor Schiphol aan betekenis, maar voor de burgerluchtvaart werd het vliegveld steeds belangrijker. Op 1 april 1926 werd Schiphol gekocht door de gemeente Amsterdam. De gemeente ging meteen aan de slag: de drainage van het veld en de toegangswegen werden verbeterd. Er werd een betonnen platform aangelegd van 50 bij 100 meter, en op het in inmiddels tot 30 hectare gegroeide bebouwde gedeelte werden een stationsgebouw en een verkeerstoren gebouwd.

Het stationsgebouw werd geopend in 1928, op tijd voor de Olympische Spelen van datzelfde jaar in Amsterdam, en in 1940 door een bombardement verwoest. Een replica van dit gebouw staat sinds 2005 op Aviodrome te Lelystad.

In 1935 werd het landingsterrein vergroot tot driemaal de bestaande oppervlakte en in het nu 180 hectare grote terrein werden 200 kilometer drainagebuizen verwerkt. Er kwam een nachtlandingsinstallatie en er kwamen 4 betonasfalt landingsbanen.

Tweede Wereldoorlog

Tijdens de meidagen van 1940 werd Schiphol door de Duitsers gebombardeerd. Duitse troepen bezetten de luchthaven en breidden het startbanenpatroon verder uit. Ook legden zij een zijlijntje van de Haarlemmermeerspoorlijnen aan naar het vliegveld. Schiphol werd in de loop van de oorlog verschillende malen gebombardeerd door de geallieerden, en tijdens de laatste oorlogswinter werden er door de Duitsers systematische vernielingen aangebracht. Zij lieten een schijnbaar onbruikbaar vliegveld achter toen zij zich in mei 1945 uit Nederland terugtrokken. Dankzij hard werken kon op 8 juli al een Douglas DC-3 op Schiphol landen. Een paar maanden later was Schiphol weer helemaal in bedrijf.

Wederopbouw en bloei

De activiteit op Schiphol nam zo snel toe dat het al gauw duidelijk was dat Schiphol te kampen had met ruimtegebrek. Schiphol breidde uit naar het zuiden.

Toen Schiphol weer volop functioneerde werd er achter de schermen een strijd gevoerd: Rotterdam wilde graag een eigen luchthaven. Plesman kwam met een plan voor een centrale luchthaven voor West-Nederland in het zuiden van de Haarlemmermeerpolder bij Burgerveen, maar Amsterdam was daar fel op tegen. Havenmeester Jan Dellaert presenteerde in die tijd zijn plan voor een tangentieel Schiphol met een centraal gelegen stationsgebouw, aan de andere kant van de Haarlemmermeer, ter hoogte van de Rijksweg Amsterdam-Den Haag .

In 1949 werd door de regering het besluit genomen dat Schiphol de belangrijkste luchthaven van Nederland zou blijven. De toekomst van Schiphol was hiermee verzekerd.

In datzelfde jaar werd het tangentiële systeem door de gemeenteraad van Amsterdam goedgekeurd. Dit vormde de grondslag voor het stedenbouwkundig plan voor Schiphol dat tien jaar later door de minister van Verkeer en Waterstaat werd goedgekeurd. Weer twee jaar later, in 1961, werd aan de directie van Schiphol het nieuwe ontwerp aangeboden door Ontwerpbureau Stationsgebouw Schiphol. Hieraan namen Marius Duintjer, Architecten en ingenieursbureau ir. F.C. de Weger en de NACO (Nederlands ontwerpbureau voor Luchthavens) deel. Later werd ook de binnenhuisarchitect Kho-Liang-Ie bij het werk betrokken.

Schiphol-Centrum en -Oost

In 1963 werd officieel begonnen met de bouw van het stationsgebouw, dat in 1967 feestelijk geopend kon worden. Het lag aan de westkant van de oude luchthaven, die Schiphol-Oost ging heten. Het stationsgebouw vormde het latere Schiphol-Centrum. De rijksweg tussen Amsterdam en Den Haag werd in westelijke richting omgebogen.

Rond 1977 was een duidelijke groei op Schiphol-Centrum waarneembaar. Ten zuiden van het stationsgebouw bevonden zich de eerste kantoren en vrachtgebouwen. Het stationsgebouw was al in 1975 verdubbeld, waarmee ook de capaciteit van het geheel verdubbeld was. In 1970 had de A-pier al een nieuwe kop gekregen om het plaatsen van Jumbojets mogelijk te maken. Tevens was Pier D in gebruik genomen.

De volgende twee decennia groeide Schiphol verder. Het voormalige Schiphol, nu Schiphol-Oost, werd een vrachtgebied. De D-Pier (de namen van de pieren werden omgegooid door de aanbouw van twee extra pieren onder de vroegere A-pier) werd verlengd en kreeg een extra verdieping, waardoor deze een zogenaamde wisselpier werd.

Mainport Schiphol

Rond 1990 werd door architectenbureau BenthemCrouwel een nieuw masterplan voor Schiphol opgesteld. Dit resulteerde in de jaren negentig tot een nieuwe verdubbeling van het stationsgebouw met de aanbouw van Terminal 3. Het lounge-gebied in Terminal 2 werd uitgebreid, en er kwam een nieuw treinstation, midden onder Schiphol. Op Schiphol-Centrum werden kantoren en hotels gehuisvest. Het centrale gebied groeide uit richting het zuidwesten. Het grondgebruik tussen de terminals en het Aviodrome-museum werd hiermee geïntensiveerd. In 2003 verhuisde het Aviodrome naar luchthaven Lelystad.

Een nieuwe verkeerstoren was noodzakelijk. In 1991 was de nieuwe toren klaar, met een hoogte van 101 m de hoogste ter wereld. De basis van de toren ligt op -5 m NAP.

Op 9 december 2002 heeft Prins Willem-Alexander een kleine dependance van het Rijksmuseum Amsterdam geopend in de terminal. Alleen passagiers kunnen deze dependance bezoeken. Schiphol is de eerste luchthaven ter wereld met zo'n museum in de terminal.

Voor prijsvechters is op 1 november 2005 de H-pier geopend. Milieudefensie heeft nog getracht dit tegen te houden, vooralsnog zonder succes. Om de kosten laag te houden heeft deze pier geen winkels, horeca of toiletten. Ook ontbreken overdekte loopbruggen, omdat het aan- en afkoppelen relatief veel tijd kost. Door de opening van deze pier, welke een overblijfsel is van het Schiphol-masterplan uit 2000, wordt de D-pier ontlast. Van de 10 prijsvechters die momenteel Schiphol aandoen, gaan de volgende maatschappijen verhuizen naar de H-pier: easyJet, Jet2.com, BMIbaby, Thomsonfly (alle uit het Verenigd Koninkrijk), SkyEurope (uit Slowakije) en Wizz Air (uit Hongarije). Deze maatschappijen betalen echter evenveel havengeld als die voor andere pieren. De pier kan maximaal zeven vliegtuigen tegelijk bedienen.

Het beleid van de overheid is er op gericht de Mainport-functie van Schiphol, net zoals die van de haven van Rotterdam, te ondersteunen. Een Mainport heeft enerzijds een regionale centrumfunctie en vormt anderzijds de toegangspoort voor een groter achterland (in dit geval West-Europa). Rondom een Mainport ontwikkelt zich vaak een regio met een sterke economische activiteit die vooral in kennisindustrie uitblinkt. Men ziet zo'n sterke kennisindustrie als een goede manier om economische groei te bespoedigen. De hub-functie die Schiphol in het luchtvaartsysteem heeft draagt sterk bij aan de Mainport-gedachte. Het lijkt onwaarschijnlijk om de Mainport-functie overeind te houden wanneer de hub-functie van Schiphol weg zou vallen.

Directeuren

• Jan Dellaert (1920-1960)
• Sam de Mul (1960-1973)
• Duco Riemens (1973-1978)
• Jan Willem Wegstapel (1978-1989)
• Rob den Besten (1989-1992)
• Hans Smits (1992-1998)
• Gerlach Cerfontaine (sinds 1998)

Passagiersaantallen

Passagiersaantallen door de jaren heen.

Jaar Passagiers 1920 440 1928 10.793 1936 91.793 1938 > 100.000 1950 ± 350.000 1959 > 1.000.000 1960 < 1.400.000

Jaar Passagiers 1967 3.263.342 1970 > 5.000.000 1979 > 10.000.000 1988 ± 14.664.000 1989 > 15.000.000 1990 > 16.000.000 1992 18.712.590

Jaar Passagiers 1993 20.770.212 1995 24.856.706 1996 27.262.044 1997 31.021.002 1998 33.952.148 1999 36.425.113 2000 39.270.610

Jaar Passagiers 2001 39.309.441 2002 40.587.562 2003 39.808.649 2004 42.425.392 2005 44.077.539 2006 45.987.132

Polderbaan

Verkeerstoren Polderbaan

In 2003 werd de zogeheten vijfde baan geopend, die na een prijsvraag de Polderbaan werd genoemd. Deze baan (feitelijk de zesde baan als de Oostbaan wordt meegeteld) ligt ten westen van de Zwanenburgbaan, parallel hieraan. Hij bleek bij oplevering voor de verkeersleiding te ver van de centrale verkeerstoren te liggen, waardoor het noodzakelijk was overhaast en zonder bouwvergunning een tweede verkeerstoren te bouwen in de buurt van de nieuwe baan. Taxiën vanaf de terminal naar deze baan duurt minimaal 15 minuten. De Polderbaan is de langste startbaan van Schiphol.

De baan was de omwonenden verkocht als panacee tegen de geluidsoverlast die de Zwanenburgbaan jarenlang veroorzaakte. Voor veel omwonenden werd de geluidsoverlast ook daadwerkelijk veel kleiner, maar het geluid werd verplaatst naar nieuw gehinderden, soms op grotere afstand van Schiphol. Dit leidde tot veel klachten, bijvoorbeeld vanuit de omgeving Spaarndam. De omgeving vertrouwde Schiphol inmiddels toch al minder omdat bij de planning van het aantal verkeersbewegingen voor de polderbaan een invoerfout in het rekenmodel was gemaakt. Hierdoor werden er in de prognose voor het toekomstig baangebruik teveel vliegbewegingen afgewenteld op de Polderbaan en te weinig op de Zwanenburgbaan.

Na oplevering bleken de uitvliegroutes te lang parallel te lopen. Om dit probleem het hoofd te bieden wordt aan startende vliegtuigen vanaf de Zwanenburgbaan naar het noorden (bij gelijktijdig gebruik met de Polderbaan) een zgn. aanvullende instructie gegeven, opdat deze zo vroeg mogelijk een bocht in oostelijke richting inzetten

Geluidshinder

De groei van Schiphol in de loop der jaren leidde ook tot een grotere stroom van klachten met betrekking tot geluidsoverlast. Vanuit de verschillende overheden is daarom wet- en regelgeving omtrent geluidsnormen vastgesteld. Deze geluidsnormen werden vanaf de jaren 1960 berekend in zogeheten Kosteneenheden (afgekort: Ke) voor het etmaal en L_Aeq-contouren voor de nacht (23:00-06:00 uur lokale tijd). De Kosten-rekeneenheid is vernoemd naar de bedenker, de akoesticus Prof. Dr. Ir. C.W. Kosten. Op basis van deze norm werd een zone vastgesteld, de 35-Ke-zone. Deze methode werkte uitsluitend met berekeningen, niet met daadwerkelijke metingen. De overheid legde op basis van deze rekenmethode een maximum op van het aantal woningen dat binnen deze zone mocht liggen. Sinds de opening van de Polderbaan is men overgestapt op de Europese geluidsnormen, de L_den-contouren voor het etmaal en de L_night-contouren voor de nachtperiode (23:00-07:00 uur lokale tijd). Naast grenswaarden voor de geluidbelasting zijn tevens beperkingen opgelegd aan het baan- en routegebruik in de periode van 23:00-06:00 uur lokale tijd. De grenswaarden en regels zijn vastgelegd in het zgn. Luchthavenverkeerbesluit Schiphol, onderdeel van de Wet luchtvaart.

De striktere regelgeving op het gebied van toegestane geluidbelasting heeft duidelijk resultaat gehad. Sinds 1990 is het totale aantal mensen dat overlast ondervindt door het geluid van het vliegverkeer van Schiphol met ongeveer 40 procent gedaald. Desondanks ondervinden in de huidige situatie ongeveer 330.000 mensen ernstige geluidhinder en ondervinden 140.000 mensen door de geluidsoverlast ernstige slaapverstoringen.

In 2004 is Geluidsnet gestart met het real-time op Internet weergeven van gemeten vliegtuiggeluid om aan te tonen dat het zinvol is om vliegtuiggeluid niet alleen te berekenen maar ook te meten. Vanaf 2005 zijn soortgelijke metingen afkomstig van de NOMOS meetpunten van Schiphol op de website van Schiphol metingen te zien.

Banen

Schiphol beschikt over de volgende start- en landingsbanen:

36L/18R - Polderbaan
36C/18C - Zwanenburgbaan
36R/18L - Aalsmeerbaan
04/22 - Oostbaan (door sommigen ook wel 'Fokkerbaan' genoemd)
06/24 - Kaagbaan
09/27 - Buitenveldertbaan

Baan	l x b(m)	Starten/landen
36L	3800 x 60	Starten
18R	3800 x 60	Landen
36C	3300 x 45	Starten en soms landen.
18C	3300 x 45	Landen, in piekuren naast 18R. Starten bij uitzondering.
36R	3400 x 45	Landen
18L	3400 x 45	Starten
06	3500 x 45	Landen. Starten bij uitzondering.
24	3500 x 45	Starten. Soms landen bij sterke zuidwestenwind.
09	3453 x 45	Starten. Landen bij uitzondering.
27	3453 x 45	Landen bij (sterke) westenwind. Soms starten bij Sterke westenwind.
04	2014 x 45	Starten en landen voor klein verkeer.
22	2014 x 45	Starten en landen voor klein verkeer. Bij uitzondering, met een sterke zuidwestenwind wordt hier ook geland met vliegtuigen als de Boeing 737 en 767.

Schiphol Plaza

Schiphol Plaza is het winkelcentrum van de luchthaven Schiphol. Er zijn diverse winkels voor onder andere bloemen & planten, delicatessen, chocolade & snoepgoed, dagelijkse boodschappen, media & elektronica, mode, cadeau & Juwelier, parfums & cosmetica, kapsalon, boeken en tijdschriften. De winkels zijn zeven dagen per week geopend van 07.00 uur tot 22.00 uur.

Ook om te eten en drinken kan men terecht bij diverse restaurants, bars of café's.

Tax free winkelen

Iedereen met een boardingpas kan Tax Free winkelen bij de bekende winkels van See Buy Fly. De See Buy Fly-winkels zijn zeven dagen per week geopend en gaan minimaal een uur voor de eerste vlucht vertrekt open, totdat de laatste vlucht is vertrokken.

Communicatie

ATIS

• 108.400 en 132.975 MHz - informatie voor aankomend vliegverkeer
• 122.200 MHz - informatie voor vertrekkend vliegverkeer
• 131.350 MHz - ATC operationele info

Torenfrequenties

• 119.225 MHz - Toren Primair
• 118.100 MHz - Toren Secundair
• 118.275 MHz - Toren Polderbaan

Grondfrequenties

• 121.700 MHz - Groundcontrol Noord ((R+S+B platform, B+C+D(D2-D31)-gate)
• 121.800 MHz - Groundcontrol Zuid (D(D3-D57)+E+F+G+H-gate)
• 121.900 MHz - Groundcontrol West (naar Polderbaan)
• 122.425 MHz - Groundcontrol Back-up
• 121.650 MHz - Start-up Control
• 121.975 MHz - Afgifte klaringen
• 130.150 MHz - Afgifte klaringen (Channel 9)
• 121.775 MHz - Sleepkanaal Zuid
• 121.875 MHz - Sleepkanaal Noord

Alarmcodering hulpdiensten

Vliegtuigalarmeringen kunnen volgens de alarmregeling van Amsterdam Airport Schiphol in verschillende vormen voorkomen: oplopend van VOS 1 tot VOS 7.

• VOS 1 - 'pan pan call', een waarschuwing van de piloot dat iets niet in orde is.
• VOS 2 - 'may day call', een waarschuwing dat er een serieus probleem is, minder dan 50 passagiers.
• VOS 3 - 'may day call', een waarschuwing dat er een serieus probleem is 50-250 passagiers.
• VOS 4 - 'may day call', een waarschuwing dat er een serieus probleem is 250 of meer passagiers.
• VOS 5 - 'crash', minder dan 50 passagiers.
• VOS 6 - 'crash', 50-250 passagiers.
• VOS 7 - 'crash', 250 of meer passagiers.

Verkeer en vervoer

Schiphol is per auto te bereiken via de autosnelwegen A4 en A9.

Sinds 1978 beschikt Schiphol ook over een spoorverbinding. In dat jaar werd Station Schiphol en de lijn Schiphol – Amsterdam Zuid in gebruik genomen. In 1981 kwam ook de verbinding via Hoofddorp en Nieuw-Vennep naar Leiden in gebruik. Het station Schiphol ligt in een zes kilometer lange Schipholspoortunnel onder de luchthaven. Aanvankelijk had het station twee perrons en drie sporen, later vier sporen.

Ook werd in 1981 de Schiphollijn verlengd naar Amsterdam RAI, in 1986 kwam de verbinding via Amsterdam Lelylaan en Sloterdijk naar Amsterdam Centraal tot stand. In 1993 kwam de verbinding met Weesp (en verder naar Almere en Hilversum) tot stand.

In 2000 kwam de uitbreiding tot vier sporen in de tunnel gereed. Sindsdien heeft het station drie perrons met zes sporen. Het Schiphol Sternet komt op gang door het openbaar vervoer en personeelsvervoer te integreren.

In 2002 werd de Zuidtangent, een snelle busverbinding van Haarlem, via Hoofddorp, Schiphol en Amstelveen naar Amsterdam Zuidoost, in gebruik genomen.

Sinds 2004 is Schiphol via de Hemboog direct bereikbaar vanuit de regio Purmerend/Hoorn, sinds 2006 ook vanuit Utrecht via de Utrechtboog.

In 2007 zal Schiphol bereikbaar worden per hogesnelheidstrein via de HSL-Zuid.

Mortuarium

Schiphol is de enige luchthaven ter wereld met een eigen mortuarium, waar overledenen voor vertrek of na aankomst kunnen worden verzorgd.

Privatisering

In 2006 wilde Minister van Financiën Zalm Schiphol privatiseren. De staat had 76 procent van de aandelen en de gemeente Amsterdam 22 procent. Zalm wilde een deel van de aandelen Schiphol dat jaar naar de beurs brengen, en de rest onderhands verkopen.

Met de naderende beursgang werden de onroerendgoedbelangen van Schiphol groter. De ontwikkelingsmaatschappij Schiphol Area Development Company (SADC) waarin Schiphol participeert, voert een jarenlange juridische strijd met concurrent Chipshol, de grootste particuliere gebiedsontwikkelaar in de regio, over het commercieel vastgoed rond de luchthaven.

De luchtvaartmaatschappijen op Schiphol zijn tegen privatisering. Ze vrezen dat Schiphol als monopolist de tarieven kunstmatig hoog zal houden en dat de maatschappijen en passagiers daarvoor de rekening gepresenteerd krijgen. In het regeerakkoord van het kabinet Balkenende IV (2007) is opgenomen dat de privatisering van de luchthaven niet verder wordt doorgezet.

Actualiteiten

Diamantroof

Op 25 februari 2005 vond op Schiphol de grootste diamantroof uit de Nederlandse geschiedenis plaats. Drie of vier personen overvielen op het platform een KLM-waardetransportwagen die diamanten vervoerde naar een gereedstaand vliegtuig dat ze naar de luchthaven van Deurne bij Antwerpen moest brengen. De overvallers bedreigden de drie bewakers en reden met de waardetransportwagen het terrein af. Het voertuig werd korte tijd later verlaten aangetroffen. Van de diamanten zou nog slechts tien procent aanwezig zijn geweest. De buit zou een totale waarde hebben van 75 miljoen euro.

Brand

Zie Brand in cellencomplex Schiphol voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Op donderdag 27 oktober 2005 brak kort na middernacht een grote brand uit in een cellencomplex van Detentie- en Uitzetcentrum Schiphol-Oost. De brand brak uit in een vleugel met 24 tweepersoonscellen, waar in totaal 43 gevangenen vastzaten. Elf gedetineerden kwamen om het leven. Er vielen daarnaast vijftien gewonden, onder wie ook bewaarders. De brandweer was de brand rond 03.00 uur meester.

Bewegwijzering

In april 2007 ontstond er in de landelijke politiek ophef over de bewegwijzering van de luchthaven, op een groot deel van de borden zijn de aanwijzingen enkel in het Engels gegeven, zoals parking voor parkeerplaatsen. Met name Tweede Kamer-lid Maarten Haverkamp van het CDA - gesteund door een Kamermeerderheid van PvdA, SP en PVV - ergerde zich aan deze bewegwijzering, de luchthaven reageerde gelaten.

Toekomstige uitbreidingen

Schiphol wil de komende jaren de capaciteit verder uitbreiden naar tussen de 600.000 en 650.000 vluchten per jaar. Daarvoor zou een zesde baan, parallel aan de Kaagbaan, noodzakelijk zijn Een groei van het aantal passagiers per jaar naar 80 tot 85 miljoen zal dan mogelijk zijn. Hiervoor is wellicht meer capaciteit nodig voor parkeren en andere passagiersvoorzieningen. Deze zijn gepland aan de noordwestzijde van de luchthaven.

Madurodam

In de Miniatuurstad Madurodam in Den Haag is een grote maquette van Schiphol op schaal 1:25 te zien. In 2003 werd deze gemoderniseerd en uitgebreid en geeft nu een getrouwe weergave van de huidige luchthaven. De verkeerstoren behoort tot de hoogste bouwwerken van Madurodam.

Zie ook

• Luchtvaartmaatschappijen van luchthaven Schiphol

Externe links

• Schiphol op amsterdam.nl
• Website Amsterdam Airport Schiphol
• Mortuarium Schiphol
• Schiphol Tower Oost in 3D (via Google Earth)
• Schiphol Tower West in 3D (via Google Earth)

Mediabestanden

Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Schiphol op Wikimedia Commons.

Bronnen, noten en/of referenties