Hitzum
Plaats in Nederland 
| |||
|---|---|---|---|
  | |||
| Situering | |||
| Provincie |  Friesland
| ||
| Gemeente |  Waadhoeke
| ||
| Coördinaten | 53° 10′ NB, 5° 31′ OL | ||
| Algemeen | |||
| Oppervlakte | 4,29[1] km² | ||
| - land | 4,25[1] km² | ||
| - water | 0,04[1] km² | ||
| Inwoners (2023-01-01) |
225[1] (52 inw./km²) | ||
| Woningvoorraad | 103 woningen[1] | ||
| Overig | |||
| Woonplaatscode | 1363 | ||
| Belangrijke verkeersaders | N384 | ||
| Detailkaart | |||
| |||
| Locatie in de voormalige gemeente Franekeradeel | |||
| Foto's | |||
| |||
| |||
Hitzum (Fries: Hitsum) is een dorp in de gemeente Waadhoeke, in de Nederlandse provincie Friesland
Het ligt ten oosten van Harlingen, ten noordoosten van Achlum en net ten zuidwesten van Franeker. Door het dorpsgebied loopt de Arumervaart. Hitzum is een terpdorp.
In 2023 telde het dorp 225 inwoners.[1] Onder het dorp vallen delen van de buurtschappen Doijum en Sopsum.
Geschiedenis
Hoe oud het dorp precies is is niet bekend. In en rond de plaats zijn verschillende archeologische vondsten gedaan, onder een uit 6e eeuw stammende gouden sieraadmunt. Deze Noorse bracteaat is beschreven met runenopschrift foro. Verder werden er een bronzen mantelspeld, bronzen masker uit Romeinse tijd en een bronzen vrouwenbeeldje gevonden. Die laatste stamt mogelijk uit de 11e eeuw.
De eerste vermelding van de plaats zelf dateert voor zover bekend uit de 13e eeuw toen het vermeld werd als Hitsem. In 1319 werd het vermeld als 1319 als Hitzium en in 1370 als Hitzum. De plaatsnaam verwijst mogelijk naar het feit dat het een woonplaats (heem/um) was van Hitse. Mogelijk degene die de terp destijds heeft laten aanleggen.
Voor de gemeentelijke herindelingen in 1984 behoorde het tot de gemeente Franekeradeel, daarna tot 2018 bij de gelijknamige fusiegemeente Franekeradeel.
Onderwijs
Tot en met 2010 kende het dorp een eigen basisschool. Tijdens het laatste schooljaar 2009-2010 zaten nog maar 22 kinderen op de school en het jaar daarna zou dit tot 16 gedaald zijn, ver onder de norm van 23, die een school minimaal moet hebben om te mogen bestaan. De school is nu gefuseerd met de christelijke Rehobothschool in Achlum en het gebouw in Hitzum werd gesloten.
Sport en cultuur
Hitzum heeft naast een kerk, die stamt uit 1883 een eigen dorpshuis. Us Doarpshûs bestaat sinds 1971.
Verder is het een actief dorp met veel verenigingen waar veel vrijwilligers lid van zijn en helpen. Zo is er onder meer een kaatsvereniging, een feestvereniging, een gym voor ouderen, een jeugdvereniging, een ijsclub (met ijsbaan) en een dorpsbelang. De kaatsvereniging is samen met het dorpshuis het middelpunt van het dorp waar de meeste activiteiten plaatsvinden. In de zomer vinden er regelmatig activiteiten plaats op het kaatsveld. Hitzum staat bekend om de dorpsfeesten.
Bekende (ex-)inwoners
Het adellijke geslacht Van Burmania komt uit Hitzum, de stamreeks stierf in 1825 uit. En de vooraanstaande boer Rienck Hemmema, dat bekend is van het Rekenboek van Rienck Hemmema. Dit kasboek van tussen 1569 en 1573 geeft inzicht in de agrarische werkelijkheid van die tijd.
Zie ook
Externe link
Bronnen, noten en/of referenties
|
· 
· 