Heuvelland (gemeente)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Heuvelland
Gemeente in België Vlag van België
Heuvelland (België)
Heuvelland
Geografie
Gewest Vlag Vlaanderen Vlaanderen
Provincie Vlag West-Vlaanderen West-Vlaanderen
Arrondissement Ieper
Oppervlakte
– Onbebouwd
– Woongebied
– Andere
94,79 km² (2021)
91,71%
3,09%
5,21%
Coördinaten 50° 47' NB, 2° 50' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkingsdichtheid
7.958 (01/01/2023)
51,5%
48,5%
83,95 inw./km²
Leeftijdsopbouw
0-17 jaar
18-64 jaar
65 jaar en ouder
(01/01/2023)
19,31%
59,27%
21,41%
Buitenlanders 7,34% (01/01/2022)
Politiek en bestuur
Burgemeester Wieland De Meyer
Bestuur Gemeentebelangen
Zetels
Gemeentebelangen
CD&V
N-VA
19
12
5
2
Economie
Gemiddeld inkomen 17.897 euro/inw. (2020)
Werkloosheidsgraad 4,28% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode
8950
8951
8952
8953
8954
8956
8958
8954
Deelgemeente
Nieuwkerke
Dranouter
Wulvergem
Wijtschate
Westouter
Kemmel
Loker
De Klijte
Zonenummer 057
NIS-code 33039
Politiezone Arro Ieper
Hulpverleningszone Westhoek
Website www.heuvelland.be
Detailkaart
ligging binnen het arrondissement Ieper
in de provincie West-Vlaanderen
Portaal  Portaalicoon   België

Heuvelland is een gemeente in de Belgische provincie West-Vlaanderen. De gemeente telt bijna 8000 inwoners en bestaat uit acht kleine dorpjes. Heuvelland is een dunbevolkte gemeente in het plattelandsgebied tussen de kleinstedelijke kernen Ieper en Poperinge en het stedelijk gebied Kortrijk-Rijsel langs de E17.

Toponymie[bewerken | brontekst bewerken]

De gemeente heeft haar naam te danken aan de verschillende heuvels op het grondgebied.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

De gemeente vindt haar ontstaan in de gemeentefusie van 1976 van de dorpen Dranouter, Kemmel, Loker, Nieuwkerke, Westouter, Wijtschate en Wulvergem. Tevens werd daar nog De Klijte aan toegevoegd, dat voordien tot de gemeente Reningelst had behoord.[1]

Geografie[bewerken | brontekst bewerken]

Landschap[bewerken | brontekst bewerken]

De gemeente Heuvelland ligt in een reliëfstreek die het West-Vlaams Heuvelland wordt genoemd. De hoogste heuvel in de gemeente is de Kemmelberg (154 m); dan volgen de Vidaigneberg (136 m), de Rodeberg (129 m), de Scherpenberg (125 m) en een lager gelegen heuvel (82 m) waarop Wijtschate ligt (Helling van Wijtschate). Op de grens met Frankrijk ligt nog de Zwarteberg. Deze heuvels maken deel uit van een groter heuvellandschap dat ook het Houtland van de Franse Westhoek omvat. Vooral voor het wielertoerisme en enkele wedstrijden zijn deze heuvels van belang.

Oorspronkelijk was dit een bosrijk gebied. Vele eeuwen akkerbouw maar ook zware gevechten in de Eerste Wereldoorlog hebben het uitzicht totaal veranderd waardoor nu alleen nog de heuveltoppen met bomen zijn bedekt; vooral met eik, beuk en tamme kastanje. Er wordt een politiek van herbebossing gevoerd, waardoor de overgebleven bossen opnieuw uitgebreid en eventueel aaneengesloten worden.

Het Provinciaal Domein Kemmelberg is vrij toegankelijk dankzij een aantal wandelpaden. Bepaalde gedeelten van het bos zijn wel afgesloten voor het publiek om de begroeiing toe te laten zich te ontwikkelen. De Vlaamse Gemeenschap beheert het Hellegatbos op de Rodeberg. Het Hellegatbos is een typisch bronbos, een plaats die door de zompige, moerassige bodem, doorkruist met vele beekjes, niet werd ontgonnen en aan de natuur werd toevertrouwd. In het voorjaar kleuren de boshyacinten de flanken van de heuvels purper. Er ontstaan bronbosjes door bronwater dat boven een kleilaag aan de oppervlakte opborrelt.

Heuvelland (vanaf de Rodeberg) met links de kerk van Loker (7 okt. 2004)

Kernen[bewerken | brontekst bewerken]

De fusiegemeente Heuvelland bestaat uit 8 kleine landelijke dorpjes. De deelgemeenten Dranouter, Kemmel, Loker, Nieuwkerke, Westouter, Wijtschate en Wulvergem waren vroeger zelfstandig gemeenten. De Klijte was voor de gemeentelijke fusies niet zelfstandig, maar maakte deel uit van de toen nog zelfstandige gemeente Reningelst.

Kemmel, Wijtschate, Nieuwkerke en Westouter zijn de grootste kernen, met elk meer dan 1000 inwoners. Het gemeentehuis en de gemeentelijke administratie bevinden zich in Kemmel, net als het politiekantoor en het postkantoor van de gemeente. In Wijtschate bevinden zich het rustoord, de gemeentelijke sporthal en de hoofduitleenpost van de gemeentelijke bibliotheek. In Nieuwkerke ligt het gemeentelijk containerpark. De vier andere kernen zijn kleinere dorpjes met minder voorzieningen.

Naast deze dorpskernen liggen in de gemeente nog enkele kleine woongroeperingen. Zo komen op de heuvelruggen van de Rodeberg en Zwarteberg residentiële woningen voor, gemengd met horeca- en handelszaken. Ook de kern van de gemeente Mesen heeft nog een kleine uitloper in Heuvelland.

Naam Oppervlakte (km²) Bevolking (2001)
I Kemmel 12,99 1.170
II Wijtschate 26,24 2.109
III Wulvergem 3,50 264
IV Nieuwkerke 17,49 1.513
V Dranouter 10,73 703
VI Loker 6,80 572
VII Westouter 11,64 1.422
VIII De Klijte 4,93 576
Bron: Ruimtelijk structuurplan Heuvelland
Spanbroekmolen Militaire begraafplaats (WO I) bij Wulvergem

De gemeente Heuvelland grenst door haar landelijke uitgestrektheid aan een groot aantal dorpjes en gemeenten:

Kaart[bewerken | brontekst bewerken]

Heuvelland, deelgemeenten en buurgemeenten. De gele gebieden zijn bebouwde kernen.

Heuvels[bewerken | brontekst bewerken]

Demografie[bewerken | brontekst bewerken]

Demografische ontwikkeling[bewerken | brontekst bewerken]

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

  • Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari - 1992 tot heden
Jaar Aantal[2]
1992 8.457
1993 8.467
1994 8.517
1995 8.498
1996 8.449
1997 8.468
1998 8.435
1999 8.424
2000 8.399
2001 8.363
2002 8.332
2003 8.322
2004 8.292
2005 8.228
2006 8.217
2007 8.177
2008 8.166
2009 8.118
2010 8.125
2011 7.994
2012 7.940
2013 7.896
2014 7.856
2015 7.883
2016 7.827
2017 7.784
2018 7.862
2019 7.909
2020 7.926
2021 7.897
2022 7.991
2023 7.958
2024
2025
2026
2027
2028
2029
2030

Politiek[bewerken | brontekst bewerken]

Structuur[bewerken | brontekst bewerken]

Heuvelland Supranationaal Nationaal Gemeenschap Gewest Provincie Arrondissement Provinciedistrict Kanton Gemeente
Administratief Niveau Vlag van Europa Europese Unie Vlag van België België Vlag Vlaanderen Vlaanderen Vlag West-Vlaanderen West-Vlaanderen Ieper Heuvelland
Bestuur Europese Commissie Belgische regering Vlaamse regering Deputatie Gemeentebestuur
Raad Europees Parlement Kamer van
Volksvertegenwoordigers
Vlaams Parlement Provincieraad Gemeenteraad
Kiesomschrijving Nederlands Kiescollege Kieskring West-Vlaanderen Kortrijk-Ieper Ieper Mesen Heuvelland
Verkiezing Europese Federale Vlaamse Provincieraads- Gemeenteraads-
Zetelverdeling gemeenteraad 2019-2024
12
5
2
12 
De 19 zetels zijn als volgt verdeeld:

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

(Voormalige) burgemeesters[bewerken | brontekst bewerken]

Tijdspanne Burgemeester
1977 - 2000 José Lemaire (CVP)
2001 - 2012 Bernard Heens (CD&V)
2013 - 2020 Marc Lewyllie (Gem.Bel)
2021 - heden Wieland De Meyer (Gem.Bel)

Legislatuur 2019 - 2024[bewerken | brontekst bewerken]

Burgemeester is Wieland De Meyer (Gemeentebelangen). Zijn partij heeft de absolute meerderheid met 12 op 19 zetels.

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976[bewerken | brontekst bewerken]

Partij of kartel 10-10-1976[3] 10-10-1982 9-10-1988 9-10-1994 8-10-2000 8-10-2006[4] 14-10-2012[5] 14-10-2018
Stemmen / Zetels % 21 % 19 % 19 % 19 % 19 % 19 % 19 % 19
CVP1 / CD&V2 69,751 17 49,071 11 47,391 10 49,431 11 46,331 10 55,362 11 31,212 6 26,22 5
Gemeentebelangen - - - - 40,37 9 42,93 8 42,6 9 51,9 12
N-VA - - - - - - 18,21 3 15,4 2
Heuvelland - - - - - - 7,98 1 6,5 0
SP 11,19 1 11,7 1 - - 7,11 0 - - -
Agalev - - 4,16 0 - 6,19 0 - - -
SAMEN - - 43,17 9 41,19 8 - - - -
BELANG - - - 4,2 0 - - - -
VOOR - - - 5,18 0 - - - -
PVV - 8,13 1 5,29 0 - - - - -
VVP - 31,09 6 - - - - - -
GEM BEL 19,06 3 - - - - - - -
Anderen(*) - - - - 0 - 1,71 0 - -
Totaal stemmen 5927 5980 5982 6007 5967 5955 5781 5752
Opkomst % 97,3 97,64 96,44 97,69 96,30 96,4
Blanco en ongeldig % 3,51 3,56 3,88 4,49 5,55 5,73 5,88 6,3

De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.
De zetels van de gevormde meerderheid staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.
(*) / 2006: B.U.B.

Bezienswaardigheden[bewerken | brontekst bewerken]

Zie Lijst van onroerend erfgoed in Heuvelland voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Mobiliteit[bewerken | brontekst bewerken]

De gemeente heeft geen grote verkeersassen op haar grondgebied, maar vooral lokale wegen tussen de landelijke dorpen. Het gebied wordt hoofdzakelijk ontsloten door enkele wegen die vanuit Ieper uitwaaieren naar de kernen, met vooral de N375 van Ieper naar Belle en de N336 van Ieper naar Armentières die Heuvelland doorkruisen.

Buiten de gemeentegrenzen vormen de autosnelweg A19 in Ieper, en de gewestweg N38 tussen Poperinge en Ieper belangrijke verkeersassen voor Heuvelland, net als de Franse autosnelweg A25/E42 net over de grens.

Voor het openbaar vervoer zijn de dichtstbijzijnde Belgische stations die van Poperinge en Ieper, op de lijn Poperinge-Kortrijk. Busdiensten zorgen voor verbinding met deze steden.

Bekende Heuvellanders[bewerken | brontekst bewerken]

Externe link[bewerken | brontekst bewerken]

Zie de categorie Heuvelland van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.