Christelijke bedevaart

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Bedevaart Saint Helier
Natuurstenen model van de grafkapel in de Heilige Grafkerk in Jeruzalem, rond 1570 als aandenken meegenomen door pelgrims. Eind 20e eeuw opgegraven in Amsterdam.

Een christelijke bedevaart heeft als doel het bezoeken van een bedevaartplaats. Ze kan van karakter verschillen afhankelijk van de christelijke traditie waarin men staat en de reden waarom men besluit ter bedevaart te gaan.

Traditioneel betreft een bedevaart de reis naar een plaats die verbonden is met een gebeurtenis uit de Bijbel, of waar Jezus, Maria of een heilige wordt vereerd. Gelovigen hopen daar een goddelijke zegen te verkrijgen en, van oudsher, een aflaat voor hun zonden, dat wil zeggen een vermindering of algehele kwijtschelding van de tijd die zij, of een familielid, als straf in het vagevuur moeten doorbrengen. De bedevaart kan worden opgelegd door een biechtvader als boetedoening, en de uitvoering is dan een voorwaarde voor vergeving. In de middeleeuwen kon ook een wereldlijke rechter een bedevaart als straf opleggen.[1]

Andere bedevaartgangers of pelgrims leggen een hele of gedeeltelijke bedevaart af om de ervaring; 'om er geweest te zijn'; om andere mensen te ontmoeten; om over God en het leven na te denken; om tot bezinning te komen; of om een poosje afstand te nemen van een hectisch dagelijks bestaan. Weer anderen pelgrimeren als getuigenis van vrede en solidariteit met slachtoffers van onderdrukking en geweld. Sommige pelgrims leggen elk jaar een deel van de geplande route af.

Sommige bedevaartplaatsen werden voor pelgrims interessant nadat er volgens ooggetuigenverslagen verschijningen hadden plaatsgevonden, meestal van Maria, een engel of een heilige. Andere plaatsen werden bekend vanwege een of meer gevallen van wonderlijke genezingen, of vanwege stigmata, een 'huilend' beeldje, of andere verschijnselen die mensen bovennatuurlijk voorkwamen. De Rooms-Katholieke Kerk kent overigens een strikte procedure om de betrouwbaarheid en feitelijkheid van een getuigenis vast te stellen, voordat tot officiële erkenning van een dergelijk verschijnsel wordt overgegaan. Dit is bijvoorbeeld het geval voor het bedevaartsoord in Medjugorje (Bosnië en Herzegovina).

Christelijke bedevaarten in de middeleeuwen[bewerken | brontekst bewerken]

Vooral in de elfde en twaalfde eeuw werden omvangrijke bedevaarten gehouden.[bron?] Volgens een zeer ruwe schatting woonden er toen vijftig miljoen mensen in Europa; daarvan ging elk jaar - eveneens ruw geschat – een half miljoen op bedevaart: één procent van de bevolking.

Enkele christelijke bedevaartplaatsen stonden en staan bijzonder hoog in aanzien: de geboorteplaats van Jezus in Bethlehem; het Heilige Graf in Jeruzalem; het graf van Petrus in Rome; en het graf van de apostel Jacobus de Meerdere in Santiago de Compostela. In het Maas- en Rijnland waren in de middeleeuwen de heiligdomsvaarten van Maastricht, Aken en Kornelimünster bekend, die om de zeven jaar plaatsvonden en gecombineerd konden worden. In Aken kwamen in 1496 142.000 pelgrims, waarvan het merendeel ook de andere twee plaatsen zal hebben aangedaan. Door de Reformatie, godsdienstoorlogen en pestepidemieën nam de belangstelling voor de heiligdomsvaart in de loop van de 16e eeuw flink af.[2]

Pelgrimeren voor vrede in de wereld[bewerken | brontekst bewerken]

De katholieke vredesbeweging Pax Christi is ontstaan als pelgrimsbeweging. Geïnspireerd door pelgrimages die al voor de Tweede Wereldoorlog door katholieke jongeren te voet naar Chartres werden ondernomen, kwamen na de oorlog de voettochten voor vrede ook in Nederland in zwang. Pax Christi Internationaal ontstond tijdens een pelgrimage van Franse en Duitse jongeren naar Lourdes. Aansluitend op deze traditie organiseerde Pax Christi Nederland de afgelopen jaren, samen met de KRO 'adventstochten' voor de vrede en werden er met Kerstmis solidariteitspelgrimages ondernomen naar Bethlehem.

Bedevaartplaatsen in Nederland[bewerken | brontekst bewerken]

Bedevaartvaantje van Onze Lieve Vrouwe van Warfhuizen

Op de website van het Meertens Instituut staan 662 bedevaartplaatsen in Nederland uitgebreid beschreven.[3]

Een Lourdesgrot in Sint-Andries

Bedevaartplaatsen in België[bewerken | brontekst bewerken]

Bedevaartplaatsen in Duitsland[bewerken | brontekst bewerken]

Bedevaartplaatsen in Frankrijk[bewerken | brontekst bewerken]

Bedevaartplaatsen in Israël/Palestina[bewerken | brontekst bewerken]

Bedevaartplaatsen in Italië[bewerken | brontekst bewerken]

Bedevaartplaatsen in Polen[bewerken | brontekst bewerken]

Bedevaartplaatsen in Portugal[bewerken | brontekst bewerken]

Bedevaartplaatsen in Slovenië[bewerken | brontekst bewerken]

Sloveense bedevaartplaatsen buiten Slovenië zelf[bewerken | brontekst bewerken]

Bedevaartplaatsen in Spanje[bewerken | brontekst bewerken]