Overleg Wikipedia:Wist je dat

Zie ook: de overlegpagina van het Wikiproject Wist je dat voor gerelateerd overleg

Wist u dat

Leuke rubriek! Maar moet het niet zijn "wist u dat?". Of mag de gemiddelde Wikipediagebruiker zomaar getutoyeerd worden? Bokkie 17 apr 2007 14:55 (CEST)

ik heb het nu veranderd KlokkoVanDenBerg 27 dec 2007 21:53 (CET)

Suggesties

Misschien ook leuk om te vermelden:

De tekst van de hit Het werd zomer van Rob de Nijs werd vertaald van de hit Summer (the first time) van Bobby Goldsboro, maar staat op een geheel verschillende melodie. ^Verrekijker_{oplossing gezocht?} 31 mrt 2006 01:56 (CEST)

Wist je dat.... het in totaal 7,5 dag kost om alle 202 bewaard gebleven cantates van Johann Sebastian Bach te beluisteren?

Waar moet je de nieuwe wistjedatjes aanmaken?

Vroeger kon je zien waar de oude eindigen en waar de nieuwe beginnen, maar nu niet meer. Riki 9 okt 2006 13:43 (CEST)

Ik zie heel veel pagina's met heel veel tekst, maar waar is die plek waar ik een Wist je dat suggestie kan neerleggen? --Denkhenk (overleg) 23 feb 2011 21:05 (CET)

In de bestaande wist-je-dat-sjablonen. Ze worden gelinkt. Romaine (overleg) 24 feb 2011 01:07 (CET)

Oké. Bedankt. --Denkhenk (overleg) 24 feb 2011 10:10 (CET)

Correctie

Vorige week (of 2 weken terug) was er een wist-je-dat waarin stond dat Tolkien de LotR reeks met tegenzin scheidde. Maar Tolkien schreef ze zelfs met tegenzin, na aandringen van de drukker, nadat The Hobbit or there and back again (de Hobbit of daarheen en weer terug) zo'n succes werd.

Correctie

In de huidige wist u dat rubriek van week 13 staat vermeld dat witte wijn óók van blauwe druiven gemaakt kan worden, maar het is veel sterker: de meeste witte wijn wordt gemaakt van blauwe druiven. Dat is ook de reden dat de term blanc des blancs in het leven is geroepen voor witte wijn gemaakt van witte druiven.

Dan ben ik wel heel benieuwd waar je die informatie vandaan hebt. --Denkhenk (overleg) 31 mrt 2011 23:18 (CEST) PS. Ondertekenen kan je met 4 tildes of de handtekeningknop.

Verwijderingsnominatie Afbeelding:A 10 - R 4 Ringweg Gent.jpg

Een of meerdere afbeeldingen, Afbeelding:A 10 - R 4 Ringweg Gent.jpg, die gebruikt worden op deze pagina of overlegpagina, zijn genomineerd voor verwijdering, zie Wikipedia:Te verwijderen afbeeldingen/Toegevoegd 20070217. --Erwin85Bot 18 feb 2007 10:26 (CET)

Nog een suggestie

Net een artikel gemaakt vanavond over Albert Göring, die welsiwaar de broer was van Hermann, maar veel mensen het leven heeft gered. Misschien iets voor een Wist_je_datje? --Maarten1963 1 mrt 2007 00:24 (CET)

Ik zou zeggen: voeg het aan een week toe! Arvey 17 apr 2007 16:49 (CEST)

Advocaat

Ik vind het wat gevaarlijk om zaken die in een lemma (Advocaat) nog als een vermoeden worden vermeld, in de Wist-Je-Dat-rubriek meteen als feit te noemen. Ik doel hierbij op de herkomst van het begrip advocaat. Ik vind het ook een wat vreemde uitleg. Ik vind het veel logischer dat de brandewijn-eierdrank (die in vroegere tijden gedronken werd door de betere klasses) genoemd is naar de beroepsgroep die de drank het meest nuttigde, advocaten dus. Jkk 18 apr 2007 11:09 (CEST)

Hergebruik wist-je-datjes

Vergis ik me, of roteren die dingen met een frequentie van een jaar, ttz, komen binnen een jaar dezelfde weeksjablonen weer terug zonder grote wijzigingen ?

Op zich kan het natuurlijk, elk jaar hetzelfde tonen, maar wat verversing lijkt ook niet mis. Ik heb ooit maaaaaanden terug eens een of twee dingetjes aangepast, maar ik wist eigenlijk niet of het proper was. Door hernoemingen e.d. was mij totaal niet meer duidelijk hoe oud het sjabloontje in kwestie was, of wanneer gebruikt, en of de weetjes überhaupt al getoond waren.

Kan iemand toelichten of er hier structureel weetjes bijgeschaafd worden OF er niets gebeurt OF passanten hier en daar naar willekeur wat wijzigen ? --LimoWreck 26 mei 2007 01:16 (CEST)

Vorig jaar heb ik me suf gezocht naar allerlei weetjes om de weken mee te vullen (begin 2006 waren slechts een week of 6 van de 52 gevuld!), waarbij er ook aanvullingen door anderen zijn gedaan. Deze weetjes rouleren nu inderdaad per jaar, m.a.w. in 2007 komen dezelfde weetjes voorbij als in 2006, in dezelfde weken, maar door tijdgebrek kan ik helaas geen nieuwe weetjes opsnorren. Voel je daardoor echter niet geremd om het zelf wel te doen! Ik zou je echter wel willen voorstellen de weetjes die ik (en met mij de andere bijdragers) voor 2006 hebben ingevuld ergens te bewaren, om die eventueel weer her te gebruiken in een later jaar; dat scheelt een boel werk. Arvey 26 mei 2007 12:33 (CEST)

Wel ja, ik heb er geen probleem mee om oude weetjes te bewaren... zij het nu gewoon de pagina-geschiedenis, op de overlegpagina, als een .../Archief 2006-achtige subpagina etc.

Waar het mij vooral om te doen is: als iemand in 2007 een oud weetje vervangt, dan wil ik niet een maand later dat nieuwe weetje lompweg overschrijven vooraleer het effectief verschenen is op de hoofdpagina. Anders kunnen we hier mekaars werk ongedaan maken -bewust of onbewust-, en dat is niet de bedoeling ;-) Zolang er maar een eenduidig en duidelijk systeempje is zodat we kunnen bijhouden uit welk jaar het laatste wist-je-datje is (en het dus evt bewaard kan worden), en of we het al mogen overschrijven omdat het huidge al eens getoond is. --LimoWreck 4 jun 2007 01:45 (CEST)

Verwijderingsnominatie Afbeelding:Droste-wikipedia.jpg

Eén of meerdere afbeeldingen die gebruikt worden op deze pagina of overlegpagina, zijn genomineerd voor verwijdering. Het gaat om Afbeelding:Droste-wikipedia.jpg, zie Wikipedia:Te verwijderen afbeeldingen/Toegevoegd 20070703. --E85Bot 4 jul 2007 03:53 (CEST)

Hitler heeft de Volkswagen bedacht...

Een beetje een buitenbeentje vergeleken bij de weetjes over oud en nieuw. Iemand nog een weetje? Tûkkã 24 dec 2007 13:53 (CET) Ik heb hem verwijderd want het is vandalisme KlokkoVanDenBerg 25 dec 2007 16:27 (CET)

Suggestie voor Oud & Nieuw

Wist je dat er op 31 december 2008 weer een schrikkelseconde is? --Joey11 31 dec 2008 18:44 (CET)

Je wordt U

Mag ik de naam van de rubriek Wist je dat van naam veranderen op Wist u dat KlokkoVanDenBerg 27 dec 2007 22:11 (CET)

Kort vraagje terug: Waarom? Zonder goede argumenten kom je niet zo ver, vrees ik - Luctor 29 dec 2007 14:21 (CET)

Ik vind wist-je-dat veel beter klinken dan wist-u-dat, u is nogal formeel. Maar anders kan het ook nog veranderd worden in Weetjes, maar dat is ook weer weet-je...

Weetjesarchief

Ook maar eens een weetje toegevoegd (en gecheckt hoelang andere weetjes voor week 33 er al stonden) maar zelfde vraag als LimoWreck 2007: worden de oude weetjes ergens gearchiveerd? Ze blijven uiteraard wel in de paginageschiedenis staan. Voor alle zekerheid het weetje dat ik heb weggehaald:

... de volledige naam van Hendrik-Ido-Ambacht volgens de website van Genootschap Onze Taal ooit Hendrik-Ido-Oostendam-Schildmanskinderen- Groot-en-Klein-Sandelingen-Ambacht is geweest?

- Art Unbound 8 aug 2008 23:40 (CEST)

In de praktijk fungeert de Categorie:Sjablonen hoofdpagina wist je dat als archief. Die bevat behalve de weetjes-per-week ook losse weetjes, opgeslagen als sjabloon. Misschien moeten ze mettertijd naar een subpagina /Archief. - Art Unbound 13 nov 2008 20:06 (CET)

Het lijkt er op dat niet veel weetjes vervangen worden, althans, gebeurt erg weinig. Als de oude weetjes beter in 1 bestand kunnen worden samengevoegd wil ik dat wel eventueel doen. Ik heb een half jaar terug deze categorieën uitgespit en zo deze categorie geordend. Wat ik alleen nog mis voor de duidelijkheid is de periode waarin een weetje is gebruikt. Romaine (overleg) 13 nov 2008 20:11 (CET)

Wist-je-datje

Wist je dat... Ishtar (Belgische Eurosonginzending voor de vergeetachtigen) een kunstwerk is van Gilbert Decock, bestaande uit cirkels en vierkanten van gelakt hout?

Hier is geen wiki omtrent, maar op de wiki van het metrostation Kunst-Wet in Brussel staat dat.

12 oktober

"stroop die lekker is op pannenkoeken"

Kan best zo zijn, maar het blijft een mening op de voorpagina van een encyclopedie. 82.73.105.202 12 okt 2008 20:23 (CEST)

Enkele suggesties

Ik hou mezelf grag bezig met Wo1. Ik wil dus enkele feiten beter bekend maken. Hier enkele suggesties ....dat de eerste gasaanval tijdens de Eerste Wereldoorlog niet plaats vond nabij Ieper op 22 april 1915 door de Duitsers, maar op 23 augustus 1914 in de Mulhouse in de Elzas door de Fransen ....dat Manfred von Richthofen bekend staat vanwege zijn rode Fokker Dr.I maar uiteindelijk de benaming Rode Baron kreeg door zijn knalrode Albatros D.III. Hij behaalde de meeste overwinningen met de Albatros D-serie. ....dat Mosterdgas voor het eerst werd ingezet in Nieuwpoort en niet in Ieper

Weetje

Wist je dat er in België in 2009 dankzij het uitbreken van de Mexicaanse griep minder griepdoden vielen dan normaal? bron

--David-bel 17 jul 2010 09:40 (CEST)

Mijn bijdrage

Wist je nog voor de Britten tijdens de Eerste Wereldoorlog gebruik maakten van de geofoon in de ondergrondse tunnels, ze gebruik maakten van potten (zoals een ijzeren koekendoos) gevuld met water en die op de grond plaatsen van de tunnel? Met een oor konden ze de trillingen waarnemen van de ondergrondse vijand. --Limpie (overleg) 22 jan 2011 16:01 (CET)

het geboortehuis van schaatser en Olympisch medaillewinnaar Kees Verkerk in Puttershoek staat?

Ik moet eerlijk zeggen dat ik dit een bijzonder nutteloos Wist- je- dat-je vindt. Het interesseert mij eigenlijk weinig waar hij geboren is, zeker omdat ik nog bijna nooit van hem gehoord heb.

Hoe werkt dit?

Simpele vraag. Ik begrijp niet zo goed hoe dit nu werkt. Ik kan wel her en der weetjes gaan toevoegen, maar dat lijkt me toch een onhandige situatie te vormen. Hoe gaat dit normaliter in z'n werk? --Tampert (overleg) 10 nov 2011 11:31 (CET)

Wist je dat?

Ik om de zoveel maanden dezelfde wist-je-dats weer tegenkom? zoals die van 16-4-12, over Sint-Maarten, die was al eerder langs gekomen. Yayguy (overleg) 16 apr 2012 11:42 (CEST)

Correctie

Deze week wordt er vermeld dat Willem van Oranje zijn laatste woorden niet heeft kunnen uitspreken. Dat 'feitje' is zo controversieel dat het niet interessant is, al helemaal niet voor de homepage. https://www.huygens.knaw.nl/zweeg-willem-van-oranje-na-het-schot/#more-431

Commodore

de Commodore 64 de meest verkochte computer –van hetzelfde model– aller tijden is?. Dit is onzin. Er zijn er zo'n 17 miljoen van verkocht. Van het Xbox 360 model ruim 60 miljoen. En zo zijn er nog vast veel meer modellen waarvan er veel meer van zijn verkocht. Koektrommel (overleg) 10 jun 2013 23:02 (CEST)

Correctie

Een van de wist-je-datjes deze week is de volgende: Wist je dat micro-organismengeslacht Chlamydia circa 10% van de longontstekingen in de ontwikkelde landen voor zijn rekening neemt?

Enerzijds ontbreekt hier een lidwoord (het) voor micro-organismengeslacht. Daarnaast bewijst een simpele klik op het woord Chlamydia reeds dat de bewering fout is. De bacterie die verantwoordelijk is voor longonstekingen behoort niet langer tot het geslacht Chlamydia, maar tot Chlamydophila. Verosci 30 dec 2013 16:57 (CET)

Klopt dit?

Op de hoofdpagina staat: "De kardinaal de Richelieu eens 50.000 kronen betaalde voor een nacht met Ninon de Lenclos, Frankrijks belangrijkste 17e-eeuwse courtisane? Zij nam het geld aan, maar stuurde hem in haar plaats een vriendin.

In het Wikipedia-pagina over De Richelieu zelf staat het volgende: Volgens Emile Colombey zou De Richelieu de courtisane Ninon de Lenclos eens 50.000 écu hebben aangeboden via een tussenpersoon, waarschijnlijk Marion Delorme. De Lenclos zou het aanbod echter hebben afgewezen. Hier staat het al veel minder stellig en lijkt het er op dat het aanbod De Lenclos het aanbod heeft afgewezen, niet deels op is in gegaan. Verder vind ik een bron die 200 jaar na de gebeurtenis verschijnt niet het meest betrouwbaar. De Engelstalige Wikipedia maakt geen enkele melding van dit feit. Zegt natuurlijk niet alles, maar volgens mij genoeg redenen om het niet langer als een vaststaand feit op de voorpagina te presenteren. Evert100 29 mei 2014 15:55 (CEST)

...de vlag van Nepal de enige niet-rechthoekige nationale vlag ter wereld is?

Deze "wist ik dat" klopt niet. De vlag van Zwitserland is namelijk vierkant en dus ook niet rechthoekig.

Volgens de artikels Rechthoek en Vierkant (meetkunde) voldoet een vierkant aan de definitie van een rechthoek, dus klopt het weetje wel. heinnlein'' 20 jan 2015 18:10 (CET)

Angus Young in Aalten

Ik zag vandaag op voorpagina van Wikipedia, onder de "Wist je dat"-jes staan: "Wist je dat Angus Young, de gitarist van de Australische rockband AC/DC, een huis heeft in Aalten, het geboortedorp van zijn Nederlandse vrouw?". Naar mijn idee is deze informatie niet encyclopedisch en als het wél encyclopedisch zou zijn is het wat mij betreft niet kies om dit onbelangrijke, maar privacygevoelige, feit zo prominent op de voorpagina te zetten. In Wikipedia:Biografieën van levende personen, staat onder het kopje "vuistregel" het volgende vermeld: "Een belangrijke vuistregel bij het weergeven en redigeren van informatie over bestaande personen is 'doe geen kwaad'. Wikipedia is een encyclopedie, geen roddelblad, archief of iets anders; het is niet de bedoeling van een encyclopedie om sensatie te zoeken of om het voornaamste medium te zijn voor de verspreiding van prikkelende opmerkingen over het leven van anderen.". Met dat in gedachten en wetende (staat in de huidige versie van het artikel vermeld) dat Young zijn privéleven zoveel mogelijk uit de media probeert te houden, is een dergelijk "Wist je dat" je wat mij betreft ongepast.
Ik zie nu dat in de huidige versie van het artikel een foto van het huis van dhr. Young is opgenomen. Hoewel de straat en het nummer niet vermeld is in het artikel, lijkt me het huis van dhr Young niet moeilijk te vinden voor iemand die via Wikipedia aan de informatie is gekomen dat hij in Aalten (een klein dorp) woont en via Wikipedia bovendien een duidelijke foto van zijn huis heeft gekregen. Dit lijkt me een schending van de regel omtrent privacy van contactgegevens, waarin staat: "Wikipedia-artikelen moeten geen contactgegevens van personen vermelden. Hieronder worden onder meer verstaan huisadressen (…)".
Wat mij betreft wordt dit "Wist je datje" per direct verwijderd, evenals de foto van het huis van Young in het artikel Angus Young. 它是我 (overleg) 26 apr 2015 12:06 (CEST)

Dat tweede kan ik billijken, dat eerste niet. Een woonplaats is nog geen huisadres of "contactgegevens". Dat hij in een Nederlandse plaats woont is een aardig weetje, dat vrij veel in de pers is geweest, waarmee je m.i. de persoon geen schade doet. Ik heb het weetje daarom teruggeplaatst. Lymantria _overleg 10 mei 2015 09:17 (CEST)

Graag in vet wanneer er meerdere links zijn in een Wist-je-dat

Momenteel staat er een Wist-je-dat over Walt Disney op de hoofdpagina met daarin meerdere links. Het item daaronder heeft ook meerdere links, maar eentje staat in vet. De duidelijkheid zou ermee gediend zijn om voortaan het artikel waarin de Wist-je-dat wordt beantwoord, steeds in vet te zetten.MackyBeth (overleg) 1 jun 2015 17:54 (CEST)

Het artikel waar het plaatje betrekking op heeft wordt al in vet weergegeven. Als er vijf vette links onder elkaar staan weet men niet meer waar 't plaatje betrekking op heeft. Alsof Walt Disney een hoofddoek droeg dus in dit geval... heinnlein'' 1 jun 2015 18:06 (CEST)

Aha, zit dat zo. Tja, in dat geval is het misschien een optie om het artikel warom het gaat in cursief weer te geven in plaats van vet. Of gewoon: in de vraag helemaal geen andere links verwerken dan de link naar het antwoord op de vraag. In elk geval lijkt het me onwenselijk dat je niet meteen aan de links kunt zien op welke je moet klikken om het antwoord te vinden.MackyBeth (overleg) 1 jun 2015 18:16 (CEST)

Je zou 't in de groep kunnen gooien op de overlegpagina van het Wikiproject Wist je dat. Die staat bij veel meer gebruikers op de volglijst dan deze overlegpagina. heinnlein'' 1 jun 2015 18:57 (CEST)

Ga ik doen!MackyBeth (overleg) 1 jun 2015 19:03 (CEST)

Google

gekopieerd vanaf Overleg:Hoofdpagina Op 8-8-2015 staat in de rubriek Wist je dat: "de internetzoekmachine Google is genoemd naar googol, een naam die het negenjarige neefje van de bedenker Edward Kasner bedacht voor het getal 10/100?" Vraag is waar is Kasner de bedenker van. Volgens mij noch van internetzoekmachine, noch van Google en ook al niet van Googol. Volgens diezelfde mij moet bedenker vervangen worden door wiskundige.Ceescamel (overleg) 8 aug 2015 11:42 (CEST) Einde gekopieerde tekst. Mbch331 (Overleg) 8 aug 2015 12:24 (CEST)

Ik heb het tijdelijk aangepast zodat de hoofdpagina iig klopt. Mocht er geen bezwaar zijn dat wordt dit permanent. Mvg, Taketa (overleg) 8 aug 2015 12:42 (CEST)

Geen bezwaar, goede verbetering! heinnlein'' 8 aug 2015 15:52 (CEST)

Middelpuntvliedende kracht

Vandaag (3 oktober) stond er een weetje over middelpuntvliedende kracht op de hoofdpagina: Wist je dat ... middelpuntvliedende kracht ervoor zorgt dat objecten op de evenaar lichter zijn dan op de Noordpool en Zuidpool? Dat is zulke pertinente onzin dat ik het hele weetje in het sjabloon heb geschrapt. Ik heb al eens eerder een weetje willen bespreken maar kon niet vinden waar een specifiek weetje besproken kan worden, dus ik zet mijn opmerking nu maar hier neer, in de hoop dat die gevonden wordt.

Middelpuntvliedende kracht is sowieso al een discutabel geval. De reactiekracht van de middelpuntzoekende kracht wordt wel zo genoemd, maar in feite is dat weinig zinvol. Zodra de middelpuntzoekende kracht ophoudt te bestaan, is er ook geen reactiekracht meer. Wie in een kermistoestel zit, drukt weliswaar tegen de buitenrand van z'n bakje, zodat het voelt alsof je uit het centrum zou bewegen als die rand er niet was, maar als die rand plotseling wegbrak, dan werd je niet weggeslingerd in de lijn die vanuit het middelpunt van de cirkelbeweging door jou heen naar buiten gaat, maar in de lijn die de raaklijn is aan de cirkelbaan die je zelf beschrijft. Dan is duidelijk dat er op jou al die tijd alleen maar een middelpuntzoekende kracht werkte, en zodra die ophield te bestaan, was je overgeleverd aan de traagheid. Wat belangrijk is om je te realiseren is dat de reactiekracht NIET werkt op het lichaam dat in een cirkelbaan is, maar door dat lichaam zelf wordt uitgeoefend op het lichaam dat die cirkelbaan veroorzaakt (een stang met een bakje, een touw of een aantrekkende massa). Maar al te vaak wordt een voorstelling van zaken gegeven alsof deze middelpuntvliedende kracht een kracht zou zijn die het lichaam dat in cirkelbaan is naar buiten zou dwingen. Dan was het geen reactiekracht, maar een kracht zonder aanwijsbare oorzaak: het tijdperk waarin zulke krachten geaccepteerd werden, ligt inmiddels ettelijke honderden jaren achter ons. In alle gevallen waarin niet de reactiekracht van de middelpuntzoekende kracht wordt bedoeld, is die middelpuntvliedende kracht een schijnkracht, geconstrueerd voor een roterend frame of reference. Het artikel over het onderwerp legt het helaas ook niet bijster helder uit.

Het weetje combineerde van dit alles wat, en maakte het daarmee veel te bont. Het gegeven voorbeeld is volstrekt niet van toepassing (heeft NIETS met middelpuntvliedende kracht te maken) en, ook belangrijk, het weetje was niet in overeenstemming met het artikel. Wat het bont maakt is dat het volstrekt zinloos is om hier te spreken van een reactiekracht van het aangetrokken bewegende deeltje op de aantrekkende massa. Bont is ook de suggestie dat de middelpuntvliedende kracht zou werken op een massa op het aardoppervlak, en daardoor het gewicht ervan zou verminderen: aparte nonsens! Om dat verlies aan gewicht te verklaren is het zinvol om te memoreren dat een deeltje aan het aardoppervlak een snelheid heeft, en op grond van de traagheid die snelheid wil vasthouden, zowel qua grootte als qua richting. Dat het desondanks in een cirkelbaan is, waarbij dus constant de richting van de snelheid verandert, betekent dat er een centripetale kracht moet zijn. Die centripetale kracht is (een deel van) de aardse zwaartekracht, die altijd naar het centrum van de aarde is gericht.

Hoe dichter men bij de polen komt, hoe kleiner de straal van de baan die men dagelijks aflegt, en hoe kleiner ook de absolute snelheid. Bovendien komt de aantrekkende kracht (de aardse zwaartekracht) dichter naar de polen onder een steeds grotere hoek ten opzichte van het baanvlak te staan. Op de polen is de baanlengte nul, en staat de aantrekkingskracht loodrecht op het vlak van de rotatie. Omdat de snelheid van een deeltje op de pool nul is (het roteert wel, maar op z'n plek) is er daar geen sprake van een centripetale kracht.

Dat een object op de evenaar minder weegt dan op een pool, komt doordat een object daar een grotere baansnelheid heeft. Doordat er niets anders is dat een deeltje op aarde in een cirkelbaan houdt dan de aantrekkingskracht van de aarde zelf, wordt een deel van die kracht opgebruikt om het deeltje in een cirkelbaan te houden. Op de evenaar is de middelpuntzoekende versnelling van een deeltje ongeveer 3.37 × 10^-2 m·s^-2; een schijntje dus van de pakweg 9.8 m·s^-2 van de valversnelling. Maar op de polen is de middelpuntzoekende versnelling nul. Dát is het verschil dat met dit weetje geprobeerd werd uit te leggen. Hetgeen dus volledig was mislukt. Met middelpuntvliedende kracht heeft dit allemaal niets te maken; wél met traagheid. WIKIKLAAS overleg 3 okt 2015 19:31 (CEST)

Op de sjabloonpaginas staan 5 weetjes [1]. Onderaan staan 5 lijsten genoemd. Weetje 1 = lijst 1, weetje 2 = lijst 2, etc. Klik op de juiste lijst [2]. Zoek je weetje, het staat bij de datum. Er staan 2 namen. Die mensen zijn verantwoordelijk voor dit weetje. In dit geval Lymantria en Ymnes. Ik heb ze bij deze gepingd. Bespreek het met hen.

• Merk je het voordat het gepubliceerd wordt, dan kun je het weetje vervangen door een ander goedgekeurd weetje en het rustig bespreken zoals aangegeven in de procedure op de lijst.
• Is het zoals hier iets wat reeds op de hoofdpagina staat, dan is de procedure om te doen wat je denkt dat nodig is. We hebben ooit besloten om het weetje los te laten zodra het op het sjabloon staat. Iedereen mag het aanpassen, liefst op de overlegpagina van het sjabloon je uitleg plaatsen (de OP van de pagina die je aanpast), zodat we bij de aanpassing van het sjabloon in 2016 zien dat we dit weetje niet meer moeten gebruiken. We volgen de sjablonen voor de zekerheid zodat we het wel zien, maar je kunt begrijpen dat het onmogelijk is voor een project om alles te zien en direct te handelen. In dit geval denk ik dat het nutteloos is om een nieuw weetje te gebruiken, ik heb een oud weetje in de plaats gezet voor de komende 2 uur.

Met vriendelijke groet, Taketa (overleg) 3 okt 2015 21:47 (CEST)

Mooi. Ik weet nu dus dat Lymantria het weetje aandroeg, en dat Ymnes het goedkeurde. Maar ik kan met geen mogelijkheid terugvinden waar en wanneer het werd aangedragen en dus waar de eventuele discussie erover heeft plaatsgehad. Ik ga met dat doel uiteraard geen pagina met een geschiedenis van tussen de 500 en 1000 versies van begin tot eind doornemen. WIKIKLAAS overleg 4 okt 2015 01:56 (CEST)

Sec even op het weetje ingaand: vergissingen kunnen gemaakt zijn bij weetjes, af en toe komen we er een tegen. Het blijft mensenwerk en dan is een fout af en toe onvermijdelijk. In dit geval heb ik de goedkeuring gegeven en komt het weetje van Lymantria. Die goedkeuring heb ik gegeven omdat de bewering in het artikel onder Middelpuntvliedende kracht#Voorbeelden (punt 8) wordt gemaakt en wordt onderbouwd met een bronvermelding erachter. De bron voor de bewering komt van een educatieve website voor onder meer zwaartekracht en heb ik toen voor betrouwbaar gehouden. Ik laat het overleg verder graag aan Lymantria want hij is inhoudelijk beter bekend op dit vakgebied. Misschien is het een tip voor Wikiklaas om de weetjes voor de komende drie maanden in de categorie Wikipedia:Wikiproject/Wist je dat/Weetjes/Wetenschap alvast te lezen? Mocht er nog eentje tussen staan die niet (helemaal) juist is, dan weten we dat vroegtijdig. Ymnes (overleg) 4 okt 2015 07:59 (CEST)

Inhoudelijk heeft Wikiklaas natuurlijk gelijk en vertelt hij ook niets nieuws. Het hele begrip middelpuntvliedende kracht is zoals Wikiklaas uitlegt een schijnkracht. Waarom hij suggereert dat in het geval van de mens op de aarde van deze schijnkracht geen sprake kan zijn is mij niet helemaal duidelijk. Als wij in een stoel in de tuin zitten te genieten van het oktoberzonnetje, dan lijkt het voor ons alsof we stilstaan. Het is niet zo dat we in de gaten hebben dat we een cirkelvormige baan rond de aardas afleggen, ik in elk geval niet. Onze frame of reference is derhalve roterend, zoals Wikiklaas dat beschrijft, al merken we dat niet. Wij worden weliswaar niet met een fysiek touw belet van de aarde weg te schieten, dat gebeurt wel door gravitatie. Stoppen we een weegschaal onder ons, dan zien we dat het gewicht dat we hebben dat lager is dan je op grond van massa en massa van de aarde zou verwachten wanneer er alleen sprake zou zijn van gravitatie. De schijnkracht die ons ietsjes optilt, in wezen natuurlijk de traagheid zoals Wikiklaas vertelt, wordt "centrifugale kracht" genoemd. Het is geen werkelijke kracht die ons optilt. Zo belachelijk als Wikiklaas het doet voorkomen is het volgens mij niet. Ik vind het plompverloren verwijderen van het weetje eigenlijk een vorm van overreactie.

Laat onverlet dat we in dit project niet zozeer elkaar de maat proberen te nemen, maar proberen als men niet tevreden is tot betere verwoording te komen. Ik vond het prikkelend dat je op de polen zwaarder bent dan op de evenaar. Maar het artikel en het begrip Middelpuntvliedende kracht hebben inderdaad zo hun beperkingen. Ik kan me voorstellen dat het gekoppeld wordt aan het artikel over aardrotatie. Ik wacht suggesties af. Zoals gezegd, ik ben het met de toon van "belachelijk weetje" niet eens, zeker niet na de uitleg door Wikiklaas, die m.i. geen ander licht op het weetje heeft doen schijnen. Lymantria _overleg 4 okt 2015 09:12 (CEST)

Ik sluit me erbij aan dat de toon gerust wat collegialer had gekund, al vond ik de typefout in "aparte nonsens" nog wel leuk Volgende keer beter zullen we maar zeggen. Ymnes (overleg) 4 okt 2015 09:36 (CEST)

De clou van mijn betoog is dat in dit weetje de schijnkracht en de reactiekracht met elkaar verward werden. En dat gebeurt hierboven opnieuw. De toon van mijn verhaal was zo ernstig omdat hier echt onzin op de voorpagina stond. Ik meende dat op deze manier op deze pagina aan de orde te mogen stellen. Op het moment dat ik mijn commentaar schreef wist ik nog niet eens wie het stukje geschreven had. Het was uiteraard iets heel anders geweest als ik op de voorpagina had gezet dat Lymantria onzin schrijft in de encyclopedie. Dát zou oncollegiaal geweest zijn. Hardop zeggen dat onzin onzin is, lijkt me eerlijk gezegd gewoon toegestaan. WIKIKLAAS overleg 4 okt 2015 12:41 (CEST)

De clou van mijn betoog was dat je alleen maar afkraakt, en niet met vervangende bewoordingen komt. Dat is in dit project zeeeeeeer ongebruikelijk. Je hebt gelijk dat er in casu geen sprake is van middelpuntvliedende kracht. Ik heb je betoog onvoldoende goed gelezen. Dat is natuurlijk mij aan te rekenen, al heeft de toon van je verhaal en je totale gebrek aan oplossingszoeken daaraan bijgedragen. En dat mijn wikilust door de mores ten projecte toch al flink gedaald is de laatste weken. Ik geloof dat de communis opinio begint te worden dat wie er samen wat van wil maken hier de grootste sufferd is. Lymantria _overleg 4 okt 2015 15:46 (CEST)

Ik ben gisteren ongeveer twee uur bezig geweest om een goed beargumenteerd verhaal te schrijven waarom het een misverstand is om te spreken van middelpuntvliedende kracht in dit geval. Dat dat niet oplossingsgericht zou zijn, bestrijd ik ten zeerste. De oplossing ligt hier toch in de eerste plaats bij een goed begrip van de materie en ik meen dat ik daar een substantiële aanzet toe heb gegeven. Dat was in elk geval wél mijn enige bedoeling. Er valt geen weetje te schrijven dat dit zelfde fenomeen in termen van middelpuntvliedende kracht beschrijft. Fijn in elk geval dat mijn poging om helderheid te scheppen zo gewaardeerd wordt. WIKIKLAAS overleg 4 okt 2015 17:51 (CEST)

Even terzijde... Het begrip van de natuurkunde valt wel vaker zwaar tegen hier op Wikipedia. Naar aanleiding van de discussie net nog het artikel "traagheid" bekeken en wat ik daar aan (sorry) pure lulkoek aantrof, deed me de tranen in de schoenen springen. Het is hoog tijd voor een Wikiproject Wis- en Natuurkunde om in ieder geval de ergste onzin en de belangrijkste artikelen bij te spijkeren. Kleuske (overleg) 4 okt 2015 18:19 (CEST)

Ik heb overigens de indruk dat niet mijn gebruik van middelpuntvliedende kracht in het weetje aperte onzin is, maar dat het beperken van de middelpuntvliedende kracht tot de "reactiekracht" op centripetale kracht ongebruikelijk is. Ik zie dit bij dit eenvoudige antwoord, de laatste bron bij het artikel over middelpuntvliedende kracht en ook in de Engelstalige wikipedia (en ik heb niet bijster ver gezocht). Die laatste stelt "The name has historically sometimes also been used to refer to the reaction force to the centripetal force". Dit betekent overigens dat het artikel kennelijk aanpassing behoeft, eerder dan het weetje. Lymantria _overleg 4 okt 2015 21:13 (CEST)

Het internet is vergeven van de pagina's waarop mensen ondeskundig hun ideeën uiteenzetten. Ik ben goed bekend met de theorie van de getijden. Afgaand op het aantal internetsites dat onzin verkondigt in verhouding tot het aantal sites dat zinvolle informatie geeft, zou ik dan genoopt zijn de onzin te herhalen, als ik puur een numerieke analyse zou doen. Ik "trap daar niet in". Evenzeer is er veel te vinden over de schijnkracht "middelpuntvliedende kracht" omdat mensen dat nou eenmaal zo ervaren. Dat betekent opnieuw niet dat mensen die zindelijk nadenken over natuurkunde maar moeten overnemen wat getalsmatig in de meerderheid is.

Er zijn twee serieuze toepassingen voor middelpuntvliedende kracht. De ene is de reactiekracht van de middelpuntzoekende, en dan gaat het over de kracht die het lichaam dat in een cirkelbaan is uitoefent op het lichaam dat dat veroorzaakt: vrijwel altijd zijn we daarin niet geïnteresseerd. De andere is in een roterend frame-of-reference, een kunstmatig referentiekader wat nooit noodzakelijk is om fenomenen goed te verklaren, hooguit wel eens als een handige verkorte notatie gebruikt kan worden. In dat geval is de veronderstelde kracht een schijnkracht, niet echt bestaand. En dus ook echt niet bruikbaar om ergens een verklaring voor te geven. Ik denk dat de encyclopedie zich ver van zulk soort onzin zou moeten houden. WIKIKLAAS overleg 5 okt 2015 00:39 (CEST)

Nu even zakelijk: "middelpuntvliedende kracht" is een gebruikelijke naam voor de schijnkracht. Hierboven suggereerde je van niet. Het is helemaal geen onzin om een schijnkracht die er is doordat je je in een roterend waarnemensstandpunt bevindt te benoemen. Voor een persoon op aarde die op de evenaar lichter blijkt, is het aardig te weten dat deze schijnkracht daaraan bijdraagt, maar eigenlijk ook niet doordat het een schijnkracht is. Het artikel over de schijnkracht zou dat wel wat beter mogen uitleggen, daar ben ik het mee eens. Ik vind het wat makkelijk dat je nu suggereert dat doordat het natuurkundig geen adequate verklaring is, het maar beter niet in Wikipedia vermeld kan worden. Sorry, maar om jouw type terminologie aan te houden: flauwekul om het niet te benoemen. Ook de yeti heeft een artikel. Deze encyclopedie moet zonodig folkloristische natuurkunde nog beschrijven - en in zijn werkelijke proporties zetten. Lymantria _overleg 5 okt 2015 07:52 (CEST)

Inderdaad. Er is een artikel over de yeti, net zoals er een artikel over middelpuntvliedende kracht is. Maar als iemand ergens in een artikel schrijft dat een vermist persoon vermoedelijk door de yeti is gevangen, dan wordt dat onmiddellijk als onzin verwijderd. In het weetje stond dat een massa op de evenaar minder weegt dan op de polen als gevolg van een schijnkracht. Die folklore benoemen is prima. Maar net doen of het een echte kracht is, die gevolgen heeft, is niet prima. Dit weetje kon ook niet verbeterd worden. Dat was de reden dat ik daar geen voorstel toe deed. WIKIKLAAS overleg 5 okt 2015 10:16 (CEST)

Voorstel:

... de rotatie van de aarde er mede voor zorgt dat objecten van gelijke massa op de evenaar lichter zijn dan op de Noordpool en Zuidpool, een voorbeeld van de illusie van de middelpuntvliedende kracht?

Lymantria _overleg 5 okt 2015 11:07 (CEST)

Mijn voorstel is om het hele onderwerp middelpuntvliedende kracht uit de weetjes te laten, tenzij je er iets van weet te maken waaruit de lezer leert dat bij het alledaags gebruik van die term in feite altijd traagheid wordt bedoeld. Ook met bovenstaand voorstel help je weer mee met het in stand houden van een misverstand, en daarvoor zijn we hier niet. WIKIKLAAS overleg 5 okt 2015 13:36 (CEST)

Door het een illusie te noemen houd je toch geen misverstand in stand? Het artikel moet verbeterd worden, en daar wil ik over nadenken hoe dat te doen, maar probeer dan ook eens uit de njet-machine te stappen. Dat artikel traagheid hebben we niets aan, bovendien is zo'n tekst voor de argeloze lezer alleen maar onbegrijpelijk. Het natuurkundige begrip traagheid is voor een groot deel van de lezers echt niet een begrip dat herkenning oproept. Lymantria _overleg 5 okt 2015 14:40 (CEST)

Bewerken

Mogen reeds bestaande wist-je-dat-jes ook bewerkt worden? Als een zin bijvoorbeeld niet helemaal lekker loopt? Bij een bewerking zou een nieuwe versie van het wist-je-dat-je namelijk meteen op de hoofdpagina komen te staan. 143.176.216.29 28 dec 2015 18:36 (CET)

De wist-je-dat-jes staan ook in een sjabloon dat inderdaad op de hoofdpagina staat. Zolang het weetje niet aangepast wordt naar een nieuw weetje, de intentie moet dus gelijk blijven, lijkt het mij prima. Dqfn13 (overleg) 28 dec 2015 18:54 (CET)

Vroege muziek

Op 2 maart wordt geschreven dat de oudste rendierfluitjes 600.000 jaar oud zouden zijn. Ik kan hiervoor geen referenties vinden. Hoogstens 70.000 tot 30.000 jaar, zie hier en hier. Maar misschien heb ik niet goed gekeken? Hobbema (overleg) 2 mrt 2016 23:49 (CET)

Deze uitspraak stond er op 2 maart nog in en werd op 16 maart 2016 uit het etalageartikel Muziek in de Oudheid verwijderd omdat er aan de waarheid getwijfeld werd. Deze moet dus vervangen worden, op z'n laatst voor 2 maart volgend jaar. Ymnes (overleg) 19 mei 2016 18:20 (CEST)

Zombies

Ik zie dat er iets over een hypothetische zombie-uitbraak op de hoofdpagina staat. In hoeverre is dat Canadese artikel serieus te nemen? Vinvlugt (overleg) 3 okt 2016 16:30 (CEST)

Rikki uit Suske en Wiske

Er staat nu in de 'Wist-je-datjes' van 6 juli ten onrechte vermeld dat Rikki maar 1 keer in de hele reeks voorkomt. In 'De gevangene van Prisonov' komt hij echter nog een keer voor. Dit weetje klopt dus niet. – De voorgaande bijdrage werd geplaatst door LJVerkade (overleg · bijdragen) 7 jul 2017 09:57‎ (CEST)

Er staat niet dat Rikki maar 1 keer in de hele reeks voorkomt! Er staat dat hij nooit weer terugkeerde in de verhalen van Willy Vandersteen of Paul Geerts. 'De gevangene van Prisonov' werd geschreven door Marc Verhaegen. WIKIKLAAS overleg 7 jul 2017 14:56 (CEST)

Eric Gerits (22 september)

Ik vind dit wist-je-datje niet volledig correct. Daniel van Buyten zat weliswaar op de bank bij Bayern München tijdens de finale van de Champions League 2012/2013 (opvolger Europacup I), maar op de bank of niet, daarmee win je hem wel... Rembert _vragen? 22 sep 2017 15:56 (CEST)

Zweedse Marine

"Wist je dat.... de Zweedse marine geen fregatten heeft, maar is uitgerust met meer dan 250 gevechtsboten en landingsvaartuigen?" In het artikel Zweedse marine staat echter dat de Zweedse Marine beschikt over 3 korvetten, een klein type fregat. Het wist-je-datje is op zijn minst kwestieus. Marco Roepers (overleg) 4 jan 2020 07:48 (CET)

1 maart 2021

Enkele wist-je-datjes van vandaag (1 maart 2021) zijn heel oud en kloppen niet meer. "de Amerikaanse staat Californië, als het een onafhankelijk land zou zijn geweest, in 2007 de op acht na grootste economie ter wereld was?". 2007? Dat is veertien jaar geleden dus die cijfers zijn hopeloos verouderd. "het bestverkochte computerspel Wii Sports is?". Als je doorklikt naar Lijst van bestverkopende computerspellen zie je dat dat niet het geval is. – De voorgaande bijdrage werd geplaatst door EBFS (overleg · bijdragen) 1 mrt 2021 08:05 (CET)

Lijstverbinding

Dit is een vrij verouderd feitje, aangezien deze in nl sinds 2017 zijn afgeschaft KlokkoVanDenBerg (overleg) 20 jun 2022 16:51 (CEST)

Hoi, er zijn andere landen dan Nederland waar het nog bestaat. Het is dus niet volledig verouderd. Wel het overwegen waart om deze binnenkort te vervangen. Mvg, Taketa (overleg) 20 jun 2022 19:07 (CEST)

de inline-skate in 1743 in België werd uitgevonden

Ten eerste bestond België in 1743 nog niet en ten tweede wordt dit nergens vermeld in het artikel inline-skaten. Klopt dit wel? Someone Not Awful (overleg) 1 jul 2022 10:27 (CEST)

15 December. Willem IV -> koningin Elizabeth

Zou koningin Elizabeth hier niet vervangen moeten worden door koning Charles? 2A02:A465:4DE1:1:242E:E8CF:CA9D:C388 15 dec 2022 17:19 (CET)

Over welk weetje gaat dit? Dqfn13 (overleg) 16 dec 2022 08:07 (CET)

Wist je dat

• ... de Britse voormalig premier David Cameron via een buitenechtelijk kind afstamt van Willem IV, die ook een voorvader is van koningin Elizabeth?

2A02:A465:4DE1:1:9D12:67B1:A470:EC46 16 dec 2022 11:42 (CET)

Dank je, misschien dat dat weetje inderdaad een update kan krijgen. @Ymnes, Lymantria: hoe denken jullie als inbrenger en controleur over een update? Dqfn13 (overleg) 16 dec 2022 12:20 (CET)

Jazeker, doen. Ymnes (overleg) 16 dec 2022 12:49 (CET)

Eens. Lymantria _overleg 16 dec 2022 14:05 (CET)

 Uitgevoerd. Weetje aangepast. Vind het nog te vroeg om al aan te passen naar William. Dqfn13 (overleg) 16 dec 2022 14:07 (CET)

Juinen (19 januari)

Het feitje over de partijsites in Juinen is verouderd en zou denk ik vervangen moeten worden: http://juinen.vvd.nl bestaat inmiddels alleen nog maar in het webarchief, en bij https://juinen.sp.nl krijg je eerst een inlogscherm voorgeworpen, waardoor die website tegenwoordig ook voor buitenstaanders niet meer te zien is. -Pennenetui3000 (overleg) 19 jan 2023 15:23 (CET)