Borgerhout: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerkingNieuwere bewerking →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
Versie 58186977 van 62.235.145.53 (overleg) ongedaan gemaakt. Terugdraaiing.
Label: Ongedaan maken
geboren: + 1 naam
Regel 426: Regel 426:
* [[Panamarenko]], pseudoniem van Henri Van Herwegen (1940-2019), kunstenaar
* [[Panamarenko]], pseudoniem van Henri Van Herwegen (1940-2019), kunstenaar
* [[Herman Fabri]] (1943-2011), acteur en regisseur
* [[Herman Fabri]] (1943-2011), acteur en regisseur
* [[Samantha (zangeres)|Samantha]] (1948), zangeres
* [[Leen Laenens]] (1952), politica
* [[Leen Laenens]] (1952), politica
* [[Annick Segal]] (1960), actrice
* [[Annick Segal]] (1960), actrice

Versie van 8 feb 2021 11:04

Borgerhout
District in België Vlag van België
Wapen van Borgerhout
Borgerhout (België)
Borgerhout
Situering
Gewest Vlag Vlaanderen Vlaanderen
Provincie Vlag Antwerpen (provincie) Antwerpen
Gemeente Vlag Antwerpen (stad) Antwerpen
Coördinaten 51° 13′ NB, 4° 26′ OL
Algemeen
Oppervlakte 3,93 km²
Inwoners
(01/01/2013) 		45.948
(11.692 inw./km²)
Mannen 48,88%
Vrouwen 51,12%
Overig
Postcode 2140
Netnummer 03
Oude NIS-code 11242
Detailkaart
Borgerhout binnen de stad Antwerpen
Foto's
Borgerhout: districtshuis.
Borgerhout: districtshuis.
Portaal  Portaalicoon   België
Heilige Familie en Sint-Corneliuskerk gezien vanuit de Betogingsstraat
Muurtekeningen in Xaveriuscollege van Alfred Ost (circa 1944)

Borgerhout is een plaats in België en het in oppervlakte kleinste district van de stad Antwerpen met een inwonertal van 45.948 (1 januari 2013).

Geschiedenis

Middeleeuwen

Borgerhout werd voor het eerst vermeld in 1214 als "Borgerholt". Het was in de middeleeuwen niet meer dan een landelijk gehucht dat zowel bestuurlijk als kerkelijk van Deurne afhing.

Net zoals in Berchem en op het Kiel hield men ook te Borgerhout (onder andere op het Laar) tijdens de reformatie in de 16e eeuw hagenpreken.

Ancien régime

Vanaf de 16e eeuw kreeg Borgerhout een eigen karakter doordat handelaars zich vestigden langs de banen Antwerpen-Turnhout en Antwerpen-Herentals. Borgerhout richtte zich economisch meer op Antwerpen dan op Deurne. Deze vervreemding van Deurne vermeerderde later nog door toenemende industrialisatie. Bij de oprichting van de gemeenten in 1795 bleven Deurne en Borgerhout nog samen een gemeente vormen onder de naam Deurne-Borgerhout maar in 1836 was de splitsing een feit. Op kerkelijk gebied voltrok de splitsing zich een jaar later.

Moderne tijd

In de 19e eeuw ontwikkelde Borgerhout zich vooral als een nijverheidsgemeente. Bij de aanleg van de vestinggordel tussen 1859 en 1864 werd zowat 20% van het grondgebied in beslag genomen door militaire versterkingen en werd Borgerhout in twee gesplitst. Intramuros ontstond een bloeiend handelscentrum langs de Turnhoutsebaan. Borgerhout vergroeide intramuros volledig met de stad Antwerpen. Vanaf het einde van de 19e eeuw verdween de industrie grotendeels en werd Borgerhout een woongemeente. In 1914 werd onder burgemeester Karel De Preter het grondgebied van de gemeente vergroot met het huidige grondgebied van Borgerhout ten zuiden van de Herentalsevaart zoals het Te Boelaerpark in het nadeel van Deurne. Dit ging gepaard met een enorme bevolkingstoename die een hoogtepunt bereikte in 1931 toen Borgerhout 56.570 inwoners telde.

Tweede Wereldoorlog en Holocaust

De deelgemeente werd rond 20 mei 1940 bezet door het Duitse leger en bevrijd op 4 september 1944.

Uit deze deelgemeente werden minstens 1643 Joden weggevoerd naar concentratiekampen in Duitsland, waar de overgrote meerderheid vermoord werd.[1]

Na-oorlogse periode

Na het einde van de Tweede Wereldoorlog was er een sterke daling van de bevolking door emigratie naar de verder gelegen en groenere randgemeenten rond Antwerpen.

Op 1 januari 1983 werd Borgerhout opgenomen bij de fusiestad Antwerpen.

Geografie

Kernen

Het gedeelte intra muros kent een grote en oude verkeersader, de Turnhoutsebaan, die dwars door dit gedeelte van Borgerhout loopt. Deze vormt ook de voornaamste winkelstraat met een mix van winkels.

Het gedeelte extra muros is meer residentieel en gegroeid rond de weg naar Herentals. De bevolking extra-muros is gemiddeld ouder, 'witter' en rijker. Extra-muros is kleiner en groener en heeft een lagere bevolkingsdichtheid. Hier bevindt zich ook het Te Boelaerpark.

Situering

Borgerhout grenst aan diverse Antwerpse wijken waaronder Zurenborg, Antwerpen-Noord en het statiekwartier en vormt de meest levendige wijk van Groot-Antwerpen. Borgerhout is tevens een wijk waar zich veel nachtwinkels en horecagelegenheden bevinden. Extra-muros grenst Borgerhout aan de districten Berchem en Deurne.

Demografie

Samenstelling bevolking naar herkomst

In onderstaande tabel wordt de bevolkingsverdeling naar herkomst weergegeven. "Nieuwe Belgen" zijn Belgen die een andere geboortenationaliteit hadden.

Herkomstgroep Percentage
(District Borgerhout, 2017)
autochtonen 52,4
nieuwe Belgen 24,2
vreemdelingen 23,4
Bron: Districts-en Loketwerking, Stad Antwerpen, 2017 (via stadincijfers.antwerpen.be/databank)

Vanwege het grote aantal inwoners van buitenlandse, vooral Marokkaanse, afkomst wordt Borgerhout door sommige om- en inwoners ook wel 'Borgerokko' genoemd. Vanaf het eind van de jaren 1970 werd de term veel gebruikt door de Gazet van Antwerpen [2] en het Vlaams Blok.[3] De term duikt ook geregeld op in de buitenlandse pers.[4][5][6][7]

Bevolkingsevolutie

Opm:1846 t/m 1970=volkstellingen op 31 december

Politiek

Structuur

Het district Borgerhout maakt deel uit van de stad Antwerpen. Deze ligt in het kieskanton Antwerpen is identiek aan het provinciedistrict Antwerpen en ligt in het kiesarrondissement Antwerpen en de kieskring Antwerpen.

Borgerhout Supranationaal Nationaal Gemeenschap Gewest Provincie Arrondissement Provinciedistrict Kanton Gemeente District
Administratief Niveau Vlag van Europa Europese Unie Vlag van België België Vlag Vlaanderen Vlaanderen Vlag Antwerpen (provincie) Antwerpen Antwerpen Vlag Antwerpen (stad) Antwerpen Borgerhout
Bestuur Europese Commissie Belgische regering Vlaamse regering Deputatie Gemeentebestuur Districtscollege
Raad Europees Parlement Kamer van
volksvertegenwoordigers		 Vlaams Parlement Provincieraad Gemeenteraad Districtsraad
Kiesomschrijving Nederlands Kiescollege Kieskring Antwerpen Antwerpen Antwerpen Antwerpen Antwerpen Borgerhout
Verkiezing Europese Federale Vlaamse Provincieraads- Gemeenteraads- Districtsraads-

Districtscollege

De districtsvoorzitter is:

Districtscollege
Districtsvoorzitter (2019 - 2025) Marij Preneel (Groen)
Districtschepenen (2019 - 2025)
  1. Ben Van Duppen (PVDA+)
  2. Luc Moerkerke (tot 2021) (Groen)
  3. Mariam El Osri (vanaf 2022) (Groen)
  4. Marij Preneel (Groen)
  5. Omar Al Jattari (Groen)
  6. Ben Segers (sp.a)


Districtscollege

(tot eind 2012)

Begin
legislatuur 		Einde
legislatuur 		Bevoegdheden
Districtsvoorzitter Patrick Marivoet
sp.a 		Wouter Van Besien
Groen 		septemberfeesten, decentralisatie, begroting en financiën, tewerkstelling en lokale economie
Districtsschepenen Walter Van den Branden
CD&V 		Luc Moerkerke
CD&V 		sociale zaken (welzijn, gezondheid, gezin, sociale voorzieningen, wonen), sport, jeugd, senioren

behoorlijk afgevaardigd ambtenaar van de burgerlijke stand

Hendrik Roelandt
sp.a 		Roger Koreman
sp.a 		openbare werken, straatbeeld en afval
Wouter Van Besien
Groen 		Patrick Marivoet
sp.a 		ruimtelijke inrichting (met groenvoorziening en begraafplaats), mobiliteit, milieu, communicatie, informatie, stedelijk wijkoverleg
Fatima Bali
Groen 		Marij Preneel
Groen 		cultuur, feestelijkheden en toerisme, samenlevingsopbouw - diversiteit, onderwijs, middenstand, markten en foren en ontwikkelingssamenwerking
Voorzitter van de districtsraad Farid Hemdane
Groen

-->

Districtsraad

Zetelverdeling districtsraad
2019-2024
4
9
3
1
1
6
1
4 9 3 1 1 6 1 
De 25 zetels zijn als volgt verdeeld:

Sinds 1 januari 2001 hebben alle Antwerpse districten een eigen districtsraad. De districtsraad wordt rechtstreeks verkozen tijdens de zesjaarlijkse gemeenteraadsverkiezingen.

De districtsraad heeft beslissingsbevoegdheid over sport-, jeugd-, cultuur- en seniorenbeleid. Ook over de communicatie van het district, de feestelijkheden en een gedeelte van de straat- en groenwerken kan de districtsraad beslissingen nemen. Over de andere domeinen kan de districtsraad adviezen geven.

De Borgerhoutse districtsraad telt 25 zetels sinds 2007.

Geschiedenis

Voormalige burgemeesters en districtvoorzitters

Zie Lijst van burgemeesters van Borgerhout voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Legislatuur 2013 - 2018

Borgerhout heeft een coalitie van sp.a-Groen, PVDA+ en een onafhankelijke (een voormalige CD&V'er). Samen is dat goed voor 14 van de 25 zetels.

Legislatuur 2019 - 2024

Borgerhout heeft een coalitie van Groen, PVDA+ en sp.a. Samen is dat goed voor 16 van de 25 zetels.

Resultaten districtsverkiezingen sinds 2000

De eerste rechtstreeks verkozen districtsraad werd verkozen op 8 oktober 2000, en startte op 1 januari 2001. Ze telde toen 23 zetels.

De huidige districtsraad werd verkozen op 14 oktober 2018.

De volgende districtsraad wordt 6 jaar later op 13 oktober 2024 gekozen.

Partij of kartel 8-10-2000[8] 8-10-2006 14-10-2012[9][10] 14-10-2018
Stemmen / Zetels % 23 % 25 % 25 % 25
CVP1 / CD&V-N-VA2 / CD&V3 12,681 3 13,022 3 7,793 2 (1+1) 6,73 1
VLD1 / VLD-Vivant2 / Open Vld3 13,331 3 8,022 2 4,383 1 4,03 1
AGALEV1 / sp.a-spirit-Groen!2 / sp.a-Groen3 / Groen4 15,761 4 42,462 12 36,063 9 32,04 9
PVDA / PVDA+ 2,27 0 2,37 0 17,06 4 15,9 4
Vlaams Blok1 / Vlaams Belang-VLOTT2 / Vlaams Belang3 35,271 9 30,652 8 9,23 2 6,63 1
N-VA - - 25,5 7 21,4 6
Borgerhout Bewust - 3,48 0 - -
SP1 / sp.a2 14,381 3 - - 13,42 3
VU-ID 3,77 1 - - -
Vivant 1,38 0 - - -
WOW 1,14 0 - - -
Totaal stemmen 21908 22816 22008 23853
Opkomst % 87,51 86,72 89,7
Blanco en ongeldig % 3,41 4,70 3,87 4,1

De vetjes gedrukte getallen vormen de hieruit onderhandelde bestuursmeerderheid. De grootste partij is in kleur.

Bezienswaardigheden

Het Reuzenhuis, eerste gemeentehuis van Borgerhout (van 1836 tot 1890). In het fronton hangt het wapenschild van Borgerhout.
De Reuskens van Borgerhout
Nationale Werf nov architect Renaat Braem
Onze-Lieve-Vrouw-ter-Sneeuwkerk aan het Laar
Art-decowoning, n.o.v. architect Léon Stynen uit 1925
Woning van kunstenaar Albert Poels, in nieuwe zakelijkheid (anno 1938-1940)
Gedenkplaat voor wielerkampioen Stan Ockers, aangebracht in 2006

In de gebouwen van de vzw Moeders voor Moeders, Helmstraat 87/89 bevindt zich de enige vondelingenschuif van België.

Cultuur

De Roma

De voormalige bioscoop De Roma doet nu dienst als polyvalente zaal voor theater, concerten, cinema en socioculturele activiteiten.

De Theatergarage

De Theatergarage is het eerste door de buurt beheerde cultureel centrum van Vlaanderen. Meer dan 500 buurtbewoners verzorgen de dagelijkse werking en organiseren er theater, muziek en andere breed-culturele activiteiten.

Evenementen

Sinds 1712 trekt jaarlijks in Borgerhout de Reuzenommegang door de straten. Dit is een optocht met als hoogtepunt het optreden van de Reuskens van Borgerhout die staande op een door paarden getrokken Reuzenwagen geregeld een menuet dansen voor de toeschouwers, op de tonen van het Reuzenlied, gespeeld door een orkestje van 5 muzikanten. De groep bestaat uit vier dwergreuzen: Reus, Reuzin, Dolfijn en Kinnebaba. Specifiek aan deze reuzen is dat ze niet veel groter zijn dan een mannengestalte, maar wel veel dikker. De laatste decennia is hun optreden uitgegroeid tot een grote optocht, met groepen reuzen en een aantal praalwagens: het Groot Schip met Kapertein, de Zwaan, de Walvis, de Maagdekenswagen, ... In 2012 vierden ze hun 300ste verjaardag. Ook sinds 2012 wordt aan diverse organisatie's gevraagd om zelf een reus te maken en mee te lopen in de stoet.

Literatuur

  • Tom Naegels' roman Los speelt gedeeltelijk in Borgerhout. Zie ook de verfilming van Los.

Religie en levensbeschouwing

  • De katholieke gemeenschap bestaat uit vier parochies: H. Familie en St.-Cornelius, O.-L.-Vrouw ter Sneeuw, St.-Anna en St.-Norbertus.[11]
  • De-Koepel moskee, de eerste Belgische moskee gesticht door bekeerlingen
  • Voor de joodse inwoners vormt de verhoogde spoorwegberm van spoorlijn 27A in Borgerhout de eroev waarbij de spoorwegonderdoorgangen gezien worden als de opvolgers van de voormalige stadspoorten.

Mobiliteit

Het district wordt in twee delen gesplitst door de Antwerpse 3 gebundelde verkeersaders: binnensingel (R10), spoorweg (lijn 12 en 27A) en autosnelweg (R1). Deze worden aangeduid met Borgerhout intra en extra muros (verwijzend naar de Antwerpse stadsmuren die nu de Ring vormen).

Openbaar vervoer

Borgerhout wordt per tram intra muros bediend met de Antwerpse lijnen 10 en 24 en aan de Gitschotellei (extra muros) door de tramlijnen 4 en 9. Ook tram 24 rijdt via de Stenenbrug door Borgerhout extra muros om de aan de Herentalsebaan in Deurne gelegen Borgerhoutse begraafplaats Silsburg te kunnen bereiken. Ook tramlijn 4 heeft daar zijn eindhalte.

Ondergronds van de Turnhoutsebaan en de Stenenbrug rijdt tram 8 via de Reuzenpijp van de Antwerpse premetro van het premetrostation Astrid naar Borgerhout extra muros en verder naar het rondpunt Wommelgem. Sinds 18 april 2015 werd het het premetrostation Zegel van de Reuzenpijp onder de Turnhoutsebaan geopend. Enkele nog gesloten aan de Turnhoutsebaan en Stenenbrug te Borgerhout gelegen spookstations van de Antwerpse premetro dragen de namen: Drink, Foorplein, Collegelaan en Morckhoven.

Borgerhout had aan de Turnhoutsebaan ter hoogte van de Statielei aan het oostspoor (spoorlijn 12 en 27A) ook een spoorweghalte waarvan nu nog sporen te zien zijn. Alhoewel ze buiten het Borgerhoutse grondgebied lagen, hebben zowel de voorloper van het huidige station Antwerpen-Centraal (van 1836 tot 1854) als het station Antwerpen-Oost (van 1873 tot 1905) een tijdlang de (foute) benaming station Borgerhout gedragen. Verder ligt het vormings- en goederenstation Antwerpen-Schijnpoort voor een groot deel van zijn oppervlakte op Borgerhouts grondgebied.

Onderwijs

Secundair onderwijs

Sport

Bekende inwoners

Geboren in Borgerhout

(chronologisch)

Wonen/woonden in Borgerhout

Externe links

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Borgerhout&oldid=58267216"