Wikipedia:Café Exact/Archief 2019

Categorie "Radioactieve isotoop"

Een stortbakcategorie "Radioactieve isotoop" lijkt me geen handige categorie. Er zitten nu al bijna 600 lemma's in en ik schat dat de teller met gemak doorloopt naar 1000 of meer. Ik heb het volgende voorstel, maar voel er weinig voor om dat zelf uit te voeren want ik heb geen flauw idee hoe ik een bot moet schrijven, zodat ik het handmatig zou moeten doen.

Voorstel: Deze categorie opsplitsen naar element, en per element dan een overzichtelijke categorie met de betreffende lemma's.

T.vanschaik (overleg) 2 jan 2019 18:58 (CET)

We hebben al opgesplitste categorieën "isotoop van ..." waarbij de meeste steevast radioactief zijn. Wellicht is een categorie "stabiele isotoop" handiger. –bdijkstra (overleg) 2 jan 2019 21:53 (CET)

Jarig

Morgen, ter herdenking: de geboortedag van Albert Einstein is 14 maart. O ja, het is dan ook pi-dag. VanBuren (overleg) 13 mrt 2019 13:15 (CET)

$e^{i\cdot \pi }+1=0$ – De voorgaande bijdrage werd geplaatst door Edoderoo (overleg · bijdragen) 13 mrt 2019 16:08

Eureka! Maar Euler is pas op 15 april jarig... Mvg, Trewal 13 mrt 2019 19:41 (CET)

Maar wanneer de geboortedag van Archimedes is, weten we niet. –bdijkstra (overleg) 13 mrt 2019 19:48 (CET)

Weten we op welke dag de handdoek uitgevonden is? Magere Hein (overleg) 14 mrt 2019 08:56 (CET)

Nee, maar dat lijkt me geen reden tot paniek. –bdijkstra (overleg) 14 mrt 2019 09:09 (CET)

De geboortedag van Archimedes is inderdaad niet precies bekend, maar wordt geschat op 22/7. Anderen denken dat het 26/4 is, maar dat klopt volgens mij niet. Mvg, Trewal 14 mrt 2019 09:44 (CET)

Gedoe

Helaas is er gedoe gaande op de artikelen Analoog en Meetkundige plaats. Zie ook de OP's van beide artikelen. Bob.v.R (overleg) 4 apr 2019 03:09 (CEST)

De nomenclatuur-hobbel bij 'convergente reeks'

Vraag aan de cafégasten:
Op de OP Reeks (wiskunde) plaatste ik (in het 'Uitklappen'-deel van deze bijdrage, 25 mrt 2019) een zo compleet mogelijk bebrond overzicht van gebruikssituaties van het woord "reeks" en van het woord "convergent" in de wiskunde. Zijn daar punten in aan te wijzen waar de onderbouwing toch nog onvoldoende is? Zijn er nog belangrijke, of wat minder belangrijke, lacunes? Of onjuistheden? -- Hesselp (overleg) 28 mrt 2019 23:14 (CET)

Als bedoeld wordt om het huidige gebruik van het woord 'reeks' weer te geven, dan moet ik opmerken dat meteen de eerste zin al misleidend is omdat die het in het geheel niet heeft over een sommatie. Dat nodigt mij niet echt uit tot verder lezen. Bob.v.R (overleg) 4 apr 2019 03:14 (CEST)

Tja, pas in zin 4: ...gaat het bij het woord 'reeks' ... om samengenomen termen (de partiële sommen .. + .. + .. + . -- Hesselp (overleg) 4 apr 2019 19:28 (CEST)

Het niet direct melden dat het over een sommatie gaat, geeft duidelijk aan dat bij de auteur (Hesselp) het aangeven van het huidige gebruik niet de doelstelling is. Is dan wellicht de bedoeling om een 'historisch' artikel toe te voegen? Dan zouden verdere aanpassingen m.i. noodzakelijk zijn. Bob.v.R (overleg) 4 apr 2019 19:36 (CEST)

Met dat 'pas in zin 4' was ik wat te vlug. Ook in zin 2 noemt de voetnoot bij 'convergeren': de partieelsommen. -- Hesselp (overleg) 4 apr 2019 19:48 (CEST)

En nóg sterker: ook al in de definiërende openingszin zegt de noot bij 'getallen': "ook andere optelbare elementen".  Je blijft bij je oordeel 'misleidend', Bob.v.R? Die noot liever in de tekstregel zelf tussenvoegen? -- Hesselp (overleg) 10 apr 2019 09:30 (CEST)

Bij 'termen van een reeks' gaat het helemaal niet om een sommatie, en bij 'som van een reeks' wordt er niet anders gesommeerd dan bij 'som van een rij'.
Bob.v.R heeft overigens gelijk wanneer hij bedoelt te wijzen op de aanvankelijke hoofdrol van de (tegenwoordig meestal 'rijen' genoemde) reeksen: het numeriek willen benaderen van irrationale getallen door opsplitsing (een soort inverse sommatie) in oneindig veel (snel genoeg krimpende) rationale termen. -- Hesselp (overleg) 4 apr 2019 20:10 (CEST)

Wat is de bedoeling die Hesselp heeft met zijn tekst? Bob.v.R (overleg) 4 apr 2019 20:35 (CEST)

Bovenstaande vraag van Bob.v.R naar 'de bedoeling', beantwoordde ik hier, op de overlegpagina van 'Reeks (wiskunde)', 6 apr 2019 21:04. -- Hesselp (overleg) 7 apr 2019 18:38 (CEST)

Laat ik mijn vraag dan anders stellen; graag hier antwoorden, niet elders. Mijn indruk is (inmiddels) dat Hesselp de bestaande tekst, waarover de concensus expliciet is vastgesteld (middels peilingen), volledig wenst te verwijderen en te vervangen door zijn eigen pov-tekst. Klopt deze indruk? Ik hoop dat mijn vraag duidelijk is. Bob.v.R (overleg) 7 apr 2019 20:01 (CEST)

Bob.v.R schrijft (inmiddels) de indruk te hebben dat Hesselp een bepaalde wens heeft.   Het zij zo. Moeten anderen daar een oordeel over hebben? En dat oordeel ook nog hier vermelden? Zie ik niet.   Aan de orde is hier gesteld, het vlak onder het kopje vermelde vragendrietal: Zijn daar punten in aan te wijzen waar de onderbouwing toch nog onvoldoende is? Zijn er nog belangrijke, of wat minder belangrijke, lacunes? Of onjuistheden? -- Hesselp (overleg) 7 apr 2019 21:09 (CEST)

Hesselp wenst kennelijk niet te antwoorden op mijn vraag. Let op: dit is dus de Hesselp die altijd zo verongelijkt doet als er geen reactie komt op zijn 26e subvraag. Bob.v.R (overleg) 8 apr 2019 00:30 (CEST)

@Bob.v.R .  Tweede reactie. Voorzover je je "Klopt deze indruk"-vraag mede als aan mij gericht bedoelde: ik heb me vooralsnog geen oordeel gevormd over de vraag of het klopt dat jij (inmiddels) de indruk hebt dat ik de genoemde wens heb. Zie ook in deze bijdrage van mij op OPReeks (wiskunde), 8 apr 2019 09:06 mijn reactie aan Robotje (was 10 dagen wachten niet genoeg?). -- Hesselp (overleg) 8 apr 2019 11:47 (CEST)

Nogmaals mijn commentaar-verzoek

In de afgelopen weken hebben verschillende commentaren geleid tot aanpassingen in mijn voorlopige concepttekst voor het artikel 'Reeks (wiskunde)'. De jongste versie staat nu hier hier (met sectie-nummers). Graag commentaar op, en/of overgebleven bezwaren tegen, deze aangepaste inhoud. -- Hesselp (overleg) 20 apr 2019 13:03 (CEST)

Even voor de helderheid: hierboven gaf Hesselp enkele weken geleden te kennen niet precies te weten wat zijn bedoeling was met zijn op overlegpagina's gedeponeerde pov-teksten (althans, daarover wilde Hesselp geen duidelijkheid geven). Mijn vragen aan Hesselp: 1. Heb ik goed begrepen dat per 20 april 2019 in die opstelling kennelijk verandering is gekomen? Graag alsnog duidelijkheid. 2. Op welke manier wenst Hesselp bij zijn initiatieven recht te doen aan de zeer heldere uitkomsten van de peilingen uit mei 2016? Bob.v.R (overleg) 20 apr 2019 15:25 (CEST)

@Bob.v.R.   "pov-teksten" ??  Mij niet bekend. -- Hesselp (overleg) 21 apr 2019 23:21 (CEST)

Ik doel hierbij op de lange 'uitklaptekst' waarin de opvattingen van Hesselp over de term 'reeks' worden uiteengezet. Het betreft hier een tekst die misschien volgens Hesselp zelf een volkomen neutraal en gebalanceerd karakter heeft, maar Hesselp is dan de enige. Bob.v.R (overleg) 22 apr 2019 11:59 (CEST)

@Bob.v.R .   Geen "volkomen neutraal en gebalanceerd karakter"? Niet gezien dat daar wat bronnen bij staan?  Bij welk onderdeel / welke onderdelen van deze versie zijn die in jouw ogen onvoldoende?

En waar zie ik betrouwbare / ondersteunende bronnen voor het door jou – ter definiëring – geplaatste 'formele som' (2 dec 2015, vertaald uit WP-en) ? -- Hesselp (overleg) 23 apr 2019 15:24 (CEST)

Hesselp, de eerste zin van de door jou voorgestelde (of althans door jou om nog steeds voor de mede-gebruikers geheel onduidelijke redenen op overlegpagina's gedeponeerde) versie is meteen al misleidend, omdat niet wordt genoemd dat het een (oneindige) sommatie betreft. Ik had dat overigens reeds eerder opgemerkt. Bob.v.R (overleg) 27 apr 2019 12:55 (CEST)

Ik zie nog steeds bij de bronnen/voetnoten links naar pagina's op Wikipedia en andere projecten van Wikimedia. Hesselp lijkt niet te kunnen leren van voorgaande feedback. Tja, dan heeft het ook weinig zin om met een nieuw voorstel te komen. Jammer, opnieuw een gemiste kans. - Robotje (overleg) 20 apr 2019 18:30 (CEST)

@Robotje.  Zelfde reactie als hier, 5 apr 2019 22:12. -- Hesselp (overleg) 21 apr 2019 23:24 (CEST)

Wel doorgestreept, maar voor de duidelijkheid kunnen die beter helemaal weg inderdaad (plus eventuele beweringen die hierop gebaseerd zijn). Geldt ook voor wikihow.com trouwens. Encycloon (overleg) 21 apr 2019 16:43 (CEST)

@Encycloon.   Om de relevantie van de inhoud van mijn concept-tekst optimaal te verduidelijken, acht ik die Wiki-citaten van belang. Met name natuurlijk de twee citaten uit de huidige artikel-versie op Wikipedia-NL. Een rechtstreekse vergelijking van concrete punten uit het concept en uit de bekritiseerde huidige NL-versie (en huidige EN- DU- en FR-versies) zou niet getoond mogen worden in het relevante verband? Dat meen je toch niet? Dat die acht citaten in de overleg-fase “beter helemaal weg” kunnen, ben ik dus niet met je eens, ik zie je argument(en) niet. Het wikihow-citaat heb ik inmiddels ook geoormerkt – dank voor de aanwijzing. -- Hesselp (overleg) 21 apr 2019 23:26 (CEST)

Oké, die verwijzingen zijn dus uitsluitend bedoeld om te vergelijken hoe het elders verwoord is? Dat kan. Encycloon (overleg) 21 apr 2019 23:30 (CEST)

Ik ben nog steeds tegen, de eerder door mij geventileerde argumentatie aangaande de interpretatie van de bronnen (O.O.) is niet verandert. Brimz (overleg) 21 apr 2019 18:23 (CEST)

@Brimz.  Zie ik het goed, dat je met "eerdere argumentatie" verwijst naar je OP-bijdragen van 14 apr 2019 11:24, 15 apr 2019 10:41 en 17 apr 2019 12:02?

De door jou bekritiseerde zin is inmiddels gewijzigd in het tweetal: "Vanaf het midden van de 20e eeuw wordt een rij waarvan de partieelsommem convergeren, ook "sommeerbare rij" genoemd.^bronnen  Het woord 'convergent' komt bij die auteurs uitsluitend voor in de combinatie 'convergente rij'."

Kun je aangeven waar er nu nog een (naar Wikipedia-normen) onvoldoende bebronde conclusie getrokken wordt? -- Hesselp (overleg) 21 apr 2019 23:28 (CEST)

Kun je zelf antwoord op die vraag geven, op basis van alle opmerkingen van anderen van de afgelopen 7 jaar? Brimz (overleg) 22 apr 2019 08:26 (CEST)

Seeligereffect

Op Overleg:Seeligereffect heb ik de vraag gesteld of het gegeven voorbeeld inderdaad te maken heeft met het Seeligereffect. Bob.v.R (overleg) 27 apr 2019 12:44 (CEST)

Reuleaux-driehoek en Ondersteunende lijn

Lijkt de inhoud hiervan te kloppen? Mvg, Encycloon (overleg) 22 apr 2019 21:44 (CEST)

De conclusies zijn gewoon na te trekken door logisch redeneren, maar ik kan niet beoordelen of de terminologie juist gebruikt wordt. Beide artikelen zijn duidelijk samenvattingen van de overeenkomende Engelse artikelen. Daar worden geen bezwaren gemeld, ook niet op de OP's. Een van de twee is zelfs een 'good article', dus ik zie geen speciale reden tot twijfel. Boven een van de twee heb je een twijfelsjabloon gezet, maar dat mag dan boven duizenden artikelen geplaatst worden die vertaald zijn van andere Wikipedia's. Het zou trouwens niet zo'n gek idee zijn om de lezer erop te wijzen wat de voors en tegens zijn van een 'intern' vertaald artikel, maar een twijfelsjabloon is nogal fors.

Wat was de achtergrond van je vraag? — bertux 25 apr 2019 11:58 (CEST)

Vooral dat ik om 21:44 nog niet wist dat het Wikipedia-vertalingen waren en de aanmaker geen betrouwbare bron had vermeld bij de driehoek. Wat betreft het twijfelsjabloon: het is geen directe vertaling van Wikipedia waardoor er nog meer kans is op fouten. Daarom vond ik controle wel wenselijk. Encycloon (overleg) 25 apr 2019 12:43 (CEST)

Voor Ondersteunende lijn wordt nu trouwens ook verbetering gevraagd. Encycloon (overleg) 27 apr 2019 20:38 (CEST)

Beide begrippen vinden we in deze aflevering van Pythagoras (wiskundetijdschrift voor jongeren) uit 1973/1974, waarbij dan wel de 'ondersteunende lijn' eigenlijk 'steunlijn' blijkt te heten in het Nederlnds: [1]. Paul B (overleg) 28 apr 2019 00:22 (CEST)

Sterrenhoop??

Beste collega's,

zag net dat de bolvormige enzovoorts sterhoop op Wikipedia sterrenhoop (ook in Categorieën enzovoorts) genoemd wordt, is dat Vlaams? In Nederland (ik heb sterrekunde (zo werd dat toen nog correct gespeld) gestudeerd in Utrecht) was en is nog steeds sterhoop de juiste aanduiding. Sterrenhoop is langdradig en ongebruikelijk, althans in het Noorden, dus verdient het kortere en klassieke sterhoop de voorkeur. Ik heb al wat gewijzigd moet ik bekennen. Doorverwijzingen kunnen natuurlijk wel. Met vriendeljke groet, Hansmuller (overleg) 20 mei 2019 15:07 (CEST)

Oeps! Volgens het Groene Boekje moet het toch sterrenhoop zijn, sterhoop staat er niet in... Mvg, Trewal 20 mei 2019 15:46 (CEST)

Deze amateurastronoom kent uitsluitend het woord sterrenhoop (bolvormige en open). Met vriendelijke groet, Magere Hein (overleg) 20 mei 2019 15:52 (CEST)

En ook dertig jaar geleden moest het volgens het Groene Boekje en de Dikke Van Dale al sterrenhoop zijn. Sterker nog, meer dan anderhalve eeuw geleden schreef de Leidse sterrenkundige Frederik Kaiser reeds sterrehoop, toen dus nog zonder tussen-n. — Matroos Vos (overleg) 20 mei 2019 16:18 (CEST)

Bij mijn weten bestaan dergelijke hopen dan ook altijd uit meerdere sterren. Erik Wannee (overleg) 20 mei 2019 18:22 (CEST)

Net als bij pannekoek gaat het niet om een meervoud, maar oorspronkelijk om een naamval. Dus oorspronkelijk sterrehoop, in de leerboeken van Roel Gathier (Sterrenkunde, 1972) en populaire boeken van Kees de Jager (Sterrenkunde deel 1 t/m 4) sterhoop. Hansmuller (overleg) 24 mei 2019 15:55 (CEST)

Zoeken op Google Books levert weliswaar een aantal relevante publicaties op die het woord sterhoop gebruiken, maar de twee recentste zijn deze publicatie uit 1972, van onze Nobelprijswinnaar Gerard 't Hooft, en deze uit 1979. Zoeken op sterrenhoop daarentegen levert veel meer relevante resultaten op, die bovendien deels ook van recenter datum zijn, waaronder bijvoorbeeld een artikel uit 2001 in een aflevering van het Nederlands Tijdschrift voor Natuurkunde. Het lijkt er dus op – zeg ik met alle voorzichtigheid, want ik ben zeker geen astronoom – dat het woord sterhoop verouderd is, en inmiddels vrijwel volledig verdrongen is door het woord sterrenhoop. — Matroos Vos (overleg) 20 mei 2019 22:21 (CEST)

Een aardige graadmeter in dit soort gevallen is ook dit corpus uit 2002. Een zoektocht aldaar levert slechts één resultaat op voor sterhoop en maar liefst 39 voor sterrenhoop, waaronder twee op www.astro.uu.nl, de toenmalige website van het inmiddels opgeheven Sterre(n)kundig Instituut van de Universiteit Utrecht. — Matroos Vos (overleg) 21 mei 2019 02:18 (CEST)

Is zoeken op Google en dan de resultaten tellen nu ook al wetenschap? Edoderoo (overleg) 24 mei 2019 18:46 (CEST)

Nee hoor, en dat beweerde ik ook helemaal niet. Sterker nog, ik gaf juist duidelijk aan dat ik hier zeker niet met een definitief eindoordeel kwam ("Het lijkt er dus op – zeg ik met alle voorzichtigheid, want ik ben zeker geen astronoom – dat het woord 'sterhoop' verouderd is" en "Een aardige graadmeter in dit soort gevallen"). Bovendien heb ik niet zomaar wat gegoogeld, maar heb ik gericht gezocht op Google Books en die resultaten niet alleen maar geteld maar ook gefilterd op relevantie. En last but not least heeft dat corpus niks met Google te maken, maar is dat samengesteld door het Institut für Informatik van de Universität Leipzig.

Ik heb inmiddels ook nog even op Google Scholar gekeken, en ook daar zijn weer veel meer relevante resultaten voor sterrenhoop dan voor sterhoop te vinden. Mijn voorlopige indruk is dus nog steeds dat sterhoop enige decennia geleden inderdaad nog wel gangbaar was, doch dat de relevante publicaties tegenwoordig zo goed als allemaal van sterrenhoop spreken. Maar ik ben slechts een eenvoudig letterkundige, dus het zou goed zijn als er ook nog wat exacte wetenschappers hun licht over deze materie zouden laten schijnen. — Matroos Vos (overleg) 24 mei 2019 21:40 (CEST)

Ik ben astronoom; ik heb nog nooit het woordt sterhoop gebruikt en had er ook niet van gehoord (hoewel ik al heel lang weg ben uit Nederland). Een enkele collega gebruikt het woord blijkbaar. En het is toch sterrenstelsel en niet sterstelsel (of sterrenwacht en niet sterwacht)? Hobbema (overleg) 26 mei 2019 05:00 (CEST)

Dipole Repeller

Een merkwaardig verhaal, een kreupele vertaling, en niet geschreven als een encyclopedie artikel. Maar ze hebben het wel in Nature gepubliceerd. Moet dit weg of ingekort tot er meer duidelijkheid is? Er is ook twijfel op de duitse en engelse (zie hun overlegpagina) wikipedia. Hobbema (overleg) 26 mei 2019 05:23 (CEST)

Het klinkt alsof je het verhaal niet gelooft/het er niet mee eens bent. Maar zijn er ook bronnen die dat weerspreken? Dan kan dat er wellicht bij. Wikipedia is er niet voor de waarheid, vergelijk het met een artikel over vaccinatie, daar staan de argumenten van voor- en tegenstanders ook naast elkaar, en moet andermans waarheid ook niet weggehaald worden. Edoderoo (overleg) 26 mei 2019 15:21 (CEST)

De vraag is niet zozeer of het waar is, maar of het relevant is.

Ik ben een beetje bang dat dit artikel wat voorbarig is. Het is zeer recent onderzoek, en het is dus goed mogelijk dat er geen enkele vorm van onafhankelijke bevestiging is, of nog weinig bespreking in secundaire literatuur. Het bestaan van deze 'afstoter' lijkt nog speculatief: het bestaan ervan wordt in het geciteerde artikel afgeleid uit meetgegevens over de snelheid waarmee sterrenstelsels in de Lokale Groep bewegen, maar men heeft de 'leegte' die vermoedelijk bij die 'afstoter' hoort, nog niet daadwerkelijk gevonden, althans voor zover ik kan nagaan.

Het lijkt me een slecht idee om een encyclopedie-artikel zuiver te baseren op primaire onderzoeksliteratuur (en de directe gevolgen daarvan, zoals persberichten en interviews met de auteurs) en daar lijkt het hier wel op. Overigens is dit niet in Nature verschenen, maar in en:Nature Astronomy, een toen spiksplinternieuw tijdschrift dat weliswaar wordt gepubliceerd door de Nature Publishing Group, maar dus niet het prestigieuze Nature is. Dat betekent niet dat het een slecht artikel is, en zeker één van de auteurs (en:R. Brent Kelly) is een grote naam in het vakgebied. Maar dat betekent ook niet automatisch dat het onderwerp geschikt is voor een artikel hier. De vertaling rammelt natuurlijk nog steeds aan alle kanten, met juweeltjes als "aantrekkelijke krachten". Dat is op te lossen, maar vraagt weer tijd van bewerkers met enige kennis van de materie. Waarom de keuze is gemaakt om in het artikel rechtstreeks uit een perscommuniqué van een van de financiers/werkgevers te citeren, mag Joost weten. En geen woord bijvoorbeeld van het toch wel wat sceptische commentaar van een andere onderzoeker in het artikel van The Guardian waaruit zo letterlijk wordt geciteerd:

Michael Rowan-Robinson, an astronomer at Imperial College London, said that while the scientists were right to stress how voids can apparently repel galaxies as much as clusters of galaxies attract, they may have over-emphasised the importance of the Shapley attractor and the so-called dipole repeller. In 2000, his team used galaxy surveys from the Infrared Astronomical Satellite to show that there are scores of superclusters and voids of similar size affecting the flow of galaxies through the cosmos. - [2]

Maar bovenal dus: het is onduidelijk hoe de receptie van dit idee in de sterrenkunde en de kosmologie is, want het encyclopedie-artikel citeert nauwelijks secundaire literatuur (reviews, commentaren, etc.). Dat er slechts 25 hits zijn op Google Scholar voor de term "dipole repeller" ([3]) is ook niet erg geruststellend. Het is niet eens onmogelijk dat dit idee inmiddels al breed geaccepteerd is, maar ons artikel helpt er niet bij om dat te beoordelen (want het noemt geen secundaire literatuur) en voor mij als leek is dat ook eigenlijk niet te doen als het niet onder exact dezelfde naam wordt beschreven.

Ik denk dus dat een artikel over dit onderwerp prematuur is. Of het waar is, doet daarbij uiteindelijk niet ter zake: over bijvoorbeeld N-stralen is een degelijk artikel te schrijven, ook al bleek dat uiteindelijk de grootst mogelijke onzin te zijn. Als het artikel blijft staan, zal wel op zijn minst alle opgeblazen vulling eruit moeten (persberichten, mooie woorden over "een verhaal van liefde en haat" (yuk) en overvloedige verwijzingen naar nieuwsberichten in niet heel erg gerenommeerde media. Paul B (overleg) 26 mei 2019 17:04 (CEST)

Te vroeg kan prima aangetoond worden door niet voldoende relevante bronnen. Als het artikel in Nature wat groter wordt gelezen dan het is bedoeld, kan je daar best gelijk in hebben (ik weet van het onderwerp nauwelijks iets af, dus ik sta er wat dat betreft buiten). Inkorten kan dan een optie zijn, en daarna eventueel nuanceren. Verwijderen is ook een optie. Paul B, bedankt voor deze verdieping, ik leg me wel bij de beslissing van de kenners neer. Edoderoo (overleg) 26 mei 2019 17:57 (CEST)

Ja, ik ben wat skeptisch, maar geen specialist op dit gebied. Er zijn veel meer superholtes en het verhaal vertelt niet welke dit is. De taal was nog veel erger, maar ik ben gestopt met raden wat ze willen vertellen. De russische versie is ook ter verwijdering voorgesteld. Ik geloof dat alle versies door dezelfde anonieme gebruiker zijn vertaald van de ene taal in de andere (met google translate?) en je kunt je voorstellen wat er dan na een paar talen uitkomt. Hobbema (overleg) 27 mei 2019 08:53 (CEST)

Fotodissociatie en Fotolyse

In alle andere talen worden deze termen synoniemen genoemd. Alleen bij ons heeft fotodissociatie een apart lemma, en het zou slechts in het laboratorium voorkomen. Samenvoegen? Hobbema (overleg) 25 apr 2019 04:08 (CEST)

Ik ben geen kenner, maar ik vind beide artikelen niet erg helder. Ik heb twijfel over de betrouwbaarheid van met name het artikel Fotodissociatie: Er wordt niets uiteengezet over de 'speciale omstandigheden', en de relatie tussen dissociatie en excitatie wordt mij ook niet duidelijk. Ik hoop dat er in onze gelederen iemand is met voldoende verstand van fysische chemie om deze artikelen samen te voegen en te verbeteren. Erik Wannee (overleg) 25 apr 2019 05:57 (CEST)

Dissociatie is toch splitsing van een molecuul en het gevolg van een excitatie die sterk genoeg is? Artikel Fotodissociatie sprak zichzelf tegen: "alleen in laboratorium" en dan astronomie noemen, heb ik veranderd. Ook het aantal moleculen dat wordt aangedaan maakt toch niet uit? Fotolyse ((bio)chemie/fysische chemie) en fotodissociatie (natuur-/sterrekunde) lijkt hetzelfde, alleen maar in verschillende context/vakgebied. (In de fysische chemie heb je nog de flash photolysis, flitsfotolyse (?) voor spectroscopie van kortlevende atomen en radikalen.) Dus samenvoegen prima. Hansmuller (overleg) 20 mei 2019 15:32 (CEST)

Wat te denken van Fotodegradatie? Valt dat niet ook onder fotolyse? Jürgen Eissink (overleg) 8 jun 2019 18:06 (CEST).

Curiosum bij Polynoom

Polynoom#Curiosum

Overleg verplaatst naar Overleg:Polynoom. - Bob.v.R (overleg) 10 jun 2019 01:49 (CEST)

Er is niemand die tot nu toe een combinatie van $k$, $n$ en $f$ voor $k>1$ heeft gegeven. Het curiosum gaat alleen nog over de priemgetallen twee en drie. ChristiaanPR (overleg) 10 jun 2019 22:10 (CEST)

Het gesprek gaat hier met hulp van Bob.v.R verder.
Ik reken meestal met polynomen waarvan de eerste coëfficiënt gelijk aan een is en waarvan de andere coëfficiënten geheel zijn. Ik kan hier ook de definitie van de wikipedia gebruiken, maar ik vind dat mijn definitie hier meer voor de hand ligt.
Het is mijn vermoeden dat wanneer er een geheel getal a is bepaald en dat er voor een polynoom f is gegeven dat voor ieder getal c er een geheel getal x is met c<x<c+a is, zodat f(x) als waarde een priemgetal aanneemt, f constant is.
Is er iemand die daar iets over kan zeggen? ChristiaanPR (overleg) 21 jun 2019 23:40 (CEST)

Met modulorekenen kun je laten zien dat als d = kgv(f(c),f(c+1),...,f(c+a)), dat dan f(c+d) een veelvoud is van f(c), f(c+d+1) van f(c+1), enzovoort tot en met f(c+a+d), wat een veelvoud is van f(c+a). Hiermee kun je bewijzen dat een dergelijke f inderdaad constant moet zijn. Björn37 (overleg) 22 jun 2019 19:05 (CEST)

hallo Björn, Dat is handig voor relatieve adressering in Excel. ChristiaanPR (overleg) 23 jun 2019 23:20 (CEST)

Meetlijn

Ik kwam op een pagina een rode link voor Meetlijn tegen. Het blijkt dat er een paar pagina's zijn die hier naar toe linken. Na kleine research binnen wikipedia kwam ik Lijn (meetkunde) tegen. Mijn voorstel zou zijn om van Meetlijn een redirect te maken naar Lijn (meetkunde). Is dit een juist voorstel of zie ik iets over het hoofd en sluit de doelpagina niet aan bij meetlijn? Vriendelijke groet, Geerestein (overleg) 10 jul 2019 14:37 (CEST)

Daarvoor lijkt me de overlap te gering. Ik krijg uit de context de indruk dat bij 'meetlijn' het uitdrukkelijk gaat om in de praktijk uitgevoerde metingen. Bij het meetkundige begrip 'lijn' ligt daarentegen de nadruk op het theoretische concept. Bob.v.R (overleg) 10 jul 2019 18:35 (CEST)

Helder! geen koppeling maken dus. Geerestein (overleg) 10 jul 2019 22:03 (CEST)

Nulpunt

Hallo beta's,

Ik zou graag een pagina aanmaken naar voorbeeld van fr:Point zéro (topographie) (en:Kilometre zero maar die benaming dekt volgens mij niet helemaal de lading). Om dan een dp-constructie te kunnen maken, moet de huidige pagina nulpunt een toevoeging tussen haakjes krijgen, zodat "nulpunt" zelf een dp kan worden en ik dus de pagina Nulpunt (topografie) aan kan maken.

Wat zou een goede toevoeging tussen haakjes zijn? Of zou de pagina zelfs uiteengehaald moeten worden, zodat er twee pagina's komen, nl nulpunt (wiskunde) (nu een redirect naar "Nulpunt") en nulpunt (natuurkunde)?

Alvast bedankt voor jullie input! - netraaM • 6 jul 2019 22:42 (CEST)

De eerste actie zou volgens mij moeten zijn: nagaan wat een correcte Nederlandse vertaling is van het Franse 'Point zéro (topographie)'. Is de letterlijke vertaling 'nulpunt' in dit specifieke geval wel correct? Is daar een bron voor? Opmerking: het Duitstalige artikel heet bijvoorbeeld 'Fundamentalpunkt'. Bob.v.R (overleg) 7 jul 2019 04:41 (CEST)

Het etalage-artikel nulmeridiaan gebruikt de termen referentiepunt, nulpunt en projectiecentrum en hoofdauteur SanderO heeft misschien tips voor de meest geschikte terminologie voor dit specifieke geval.

Een doorverwijspagina 'nulpunt' is hoe dan ook nodig, zo hebben vele meetschalen een relevant nulpunt, bijvoorbeeld het absolute nulpunt van temperatuur. Het bestaande artikel kan hernoemd worden tot 'nulpunt (wiskunde)' — bertux 7 jul 2019 10:05 (CEST)

Ik krijg de meest pertinente resultaten als ik op "nulpunt" zoek, zowel voor Frankrijk als Spanje. "Beginpunt van de wegen" en andere termen leveren minder relevante resultaten op. Op de binnenplaats van het stadhuis van Brussel is het "nulpunt" van de Belgische wegen, maar daarover kan ik alleen informatie vinden in het Frans en het Engels, dus zover heb ik daar ook niets aan.

Laten we afwachten wat SanderO zegt. - netraaM • 7 jul 2019 10:12 (CEST)

Nulpunt Rijksdriehoeksmeting Kadaster

In Nederland is het centrale punt of nulpunt voor de Rijksdriehoeksmeting de spits van de Onze Lieve Vrouwetoren in Amersfoort. In de toren, recht onder de spits, is dit kadastraal middelpunt aangeduid met "Nulpunt Rijksdriehoeksmeting Kadaster", zoals op bijgaande foto te zien is. Mvg, Trewal 7 jul 2019 11:25 (CEST)

Dat was van oudsher, maar inmiddels hebben de rijksdriehoekscoördinaten een oorsprong even buiten Parijs. De op het lemma Nulmeridiaan genoemde nul- en referentiepunt heb ik van elders, maar ze lijken me niet van belang voor het onderhavige onderwerp. Ze zijn cartografische uitgangspunten, terwijl het hier primair om het wegennet gaat. Ik begrijp dat Nederland zo'n nulpunt niet hanteert. Het artikel afstandspaal geeft niet veel duidelijkheid over waar het startpunt van de hectometerpaaltjes wordt vastgelegd. Succes met je artikel, Netraam. SanderO (overleg) 9 jul 2019 20:01 (CEST)

Heb de doorverwijspagina Nulpunt aangemaakt. Vriendelijke groet, Hansmuller (overleg) 18 jul 2019 19:16 (CEST)

Een merkwaardig entoptisch verschijnsel omstreeks de blikrichting dat goed lijkt op de Circumzenitale boog maar er in 't geheel geen verwantschap mee vertoont

De Caes arc of Boog van Caes is een entoptisch verschijnsel dat steeds te zien is als men op een hoek van ongeveer 25 graden naast een helderwitte puntvormige lichtbron kijkt, tegen een donkere achtergrond. De Boog van Caes ziet er als een soort miniatuur-weergave van het spectraalkleurige haloverschijnsel Circumzenitale boog uit, maar dan wel in de tegenovergestelde kleuren van het eigenlijke spectrum ("negatieve" kleuren). De Boog van Caes is altijd met de convexe kant van de boog naar de lichtbron gericht. De schijnbare diameter van dit boog-achtig verschijnsel is te vergelijken met een rij van 5 tot 6 volle manen die elkaar raken. Rondom dit boog-achtige entoptische verschijnsel is de Purkyne Tree zichtbaar, wat een beeldveld-vullend vertoonsel oplevert: een waar netwerk van kriskras door elkaar heen lopende bloedvaatjes in het oog. Ik heb dit entoptische verschijnsel (de Boog van Caes) ontdekt in 1978 toen ik 14 jaar was. Ik wist toen reeds heel goed dat ik er met niemand over kon praten want het zou ofwel hoongelach veroorzaakt hebben ofwel zou men mij voor gek verklaard hebben, ofwel voor druggebruiker (een 14 jarige dan nog wel). Ik hoop dat de wereld zoveel jaren later eindelijk volwassen geworden is en intelligent genoeg is om mijn ontdekking te onderzoeken en te erkennen. DannyCaes (overleg) 12 okt 2019 10:44 (CEST)

De Boog van Caes is waarschijnlijk verwant aan het entoptisch verschijnsel Maxwell's Spot dat steeds te zien is als men doorheen purperkleurige folie naar een helderwitte achtergrond kijkt, waarbij omstreeks de blikrichting een magentaroze ronde vlek zichtbaar is (Maxwell's Spot). Waarschijnlijk is er ook verwantschap met de Bundel van Haidinger. DannyCaes (overleg) 12 okt 2019 10:44 (CEST)

Er bestaat een vrij ongewone techniek om de Boog van Caes te zien te krijgen. Hetgeen nu volgt klinkt behoorlijk krankzinnig omdat het (voor zover ik weet) nog nooit eerder beschreven is. Het volstaat om de blik te laten "glijden" in het zichtveld, waarbij de blik grote cirkelbewegingen maakt rondom de helderwitte puntvormige lichtbron. Gedurende het draaien rondom de lichtbron springt het boogvormige verschijnsel direkt tevoorschijn, alsook het zichtveldvullend netwerk van de bloedvaatjes in de waarnemende ogen (de Purkyne tree). Zoals gezegd, dit alles heeft een behoorlijk krankzinnige bijklank omdat het vrij nieuw is in de wetenschap van entoptische verschijnselen. De enige die zoiets direkt zou begrijpen (of zou begrepen hebben) is (of was) M.G.J.Minnaert van De Natuurkunde van 't Vrije Veld. Helaas is Minnaert er niet meer, evenals Purkyne. DannyCaes (overleg) 12 okt 2019 11:06 (CEST)

Maanlander Eagle van Apollo 11 geland op een glooiende helling met het hoogste punt noordwaarts van de landingsplaats

Wie goed de Hasselblad foto's bekijkt die genomen zijn van de omgeving van de landingsplaats van Apollo 11 (Statio Tranquillitatis/ Tranquillity Base), zal merken dat de noordelijke horizon dichterbij ligt dan de zuidelijke. Dat komt omdat er zich in zuidelijke richting een relatief grote en iets lager gelegen depressie bevindt, waardoor de zuidelijke rand van deze depressie (de zuidelijke horizon) er veel verder uitziet dan de noordelijke horizon. DannyCaes (overleg) 12 okt 2019 11:39 (CEST)

Groene en magenta kleurige omzomingen rondom out-of-focus silhouetten van zéér dichtbij waargenomen kleine voorwerpjes

Dit entoptisch verschijnsel toont zich enkel als men een zéér klein voorwerpje zéér dicht bij het waarnemend oog houdt, kijkend naar een egaalwitte of egaalgrijze achtergrond. Hetgeen men te zien krijgt is (of zijn) zwak gekleurde omzomingen aan het wazig zichtbare silhouet van het voorwerpje. Deze omzomingen vertonen de contrasterende kleuren groen en magenta. Het is wel dankzij de contrasterende werking van deze twee kleuren dat ze zichtbaar zijn, want met slechts één kleur in het spel zou het gewoon onzichtbaar zijn (we zouden het als gewoon grijs zien). Hoe deze contrasterende gekleurde omzomingen precies tot stand komen is mij een raadsel, en dit sinds 1993 toen ik puur toevalling enkele bundels nat haar voor mijn ogen als dunne silhouetten te zien kreeg, rijdend op mijn fiets en tijdelijk kijkend naar een egaalgrijze bewolkte regenachtige hemel. In ieder geval is het een entoptisch verschijnsel, zoveel is zeker, maar hoe ontstaat het? DannyCaes (overleg) 12 okt 2019 12:07 (CEST)

Parallelle spectraalkleurige banden in synthetisch textiel, verwant aan het optische verschijnsel Glorie

Men kan deze parallelle spectraalkleurige banden regelmatig te zien krijgen als men in een kledingzaak naar jassen kijkt die gemaakt zijn van een bepaald soort synthetisch textiel. Deze spectraalkleurige banden hebben niets te maken met retro-reflecterende strips die wel eens op jassen worden aangebracht, maar wel met een optische eigenschap van het textiel zelf. Om deze gekleurde banden te zien te krijgen moet de schaduw van het hoofd van de waarnemer (of waarneemster) gedeeltelijk op de jas vallen (de schaduw is dan veroorzaakt door bijvoorbeeld een heldere spotlight in de kledingzaak). Dit optisch verschijnsel is dus sterk verwant aan het verschijnsel Glorie (optisch fenomeen) dat veroorzaakt wordt door zonbeschenen mistdruppeltjes of wolkendruppeltjes. De draden van het synthetisch textiel zijn dus op de één of andere manier gedeeltelijk transparant en tonen dezelfde optische werking van mistdruppeltjes. Het spreekt voor zich dat het mededelen van dit soort onbekende optische verschijnselen heel wat ongeloof en hoongelach met zich meebrengt, gewoon omdat het onbesproken is en nog nooit eerder vermeld is. Ik hoop dan ook dat ik, mits het schrijven daarover, menig onderzoeker (in optica) in gang kan doen schieten. DannyCaes (overleg) 12 okt 2019 12:23 (CEST)

Langbewaarde transparante glazen voorwerpen en de zure azijnachtige geur ervan

Hoe komt die azijnachtige geur tot stand, dat is de vraag die ik mij al vele jaren stel. Niet alleen de merkwaardige geur is typisch voor langbewaarde glazen voorwerpen (zoals bijvoorbeeld asbakken, en zelfs gloeilampen of TL-buizen), ook het vettige aanvoelen ervan, alsof er een dunne film van een soort halfvloeibare substantie zich op het glas heeft vastgemaakt. Het meest frappante van de zaak is wel, dat die rare azijnachtige geur en dat vettige aanvoelen ook ontstaan als de glazen voorwerpen een lange tijd luchtdicht verpakt zijn geweest (dus hermetisch afgesloten). De geur doet sterk denken aan deze van oude filmrollen die in een vochtige omgeving zijn bewaard. DannyCaes (overleg) 12 okt 2019 16:49 (CEST)

Zijn heldere Parhelia verantwoordelijk voor het optreden van Offset White Arcs?

Offset White Arcs zijn kleurloze regenbogen die qua uitzicht behoorlijk afwijken van de verschijningsvormen van de normale Primaire en Secundaire regenbogen (die elk radii hebben van respectievelijk 42° en 51° rondom het tegenpunt van de zon, en met daar tussenin de donkere band van Alexander). Het verschijnsel Offset White Arcs is beschreven in het boek Rare Halos, Mirages, Anomalous Rainbows, and related electromagnetic phenomena (William R. Corliss, The Sourcebook Project, 1984). Zou het kunnen dat heldere Parhelia (Bijzonnen) af en toe als "alternatieve" lichtbronnen fungeren om, in tegenstelling tot de echte zon, ons een stelsel misplaatste kleurloze regenbogen laten zien? In acht genomen dat Parhelia zelf spectraalkleurig zijn en bijgevolg alle spectrale kleuren van de regenbogen tot wit herleiden. DannyCaes (overleg) 12 okt 2019 17:04 (CEST)

Heliotroop (seinspiegel) op het maanoppervlak

Hoe groot moet een gewone spiegel zijn om het daarin gereflecteerde zonlicht nog m.b.v. een telescoop waar te kunnen nemen als die spiegel zich op het maanoppervlak bevindt? Let wel, ik bedoel NIET de laser-retroreflectoren die destijds op het maanoppervlak geplaatst zijn door de astronauten van het Apolloprogramma. Ik bedoel een gewone vierkante (of ronde) spiegel met een zo perfect mogelijk plat oppervlak (dus geen inferieure spiegel). Bij welke grootte van de spiegel zouden we in staat zijn om m.b.v. een niet al te kleine amateurtelescoop een zwak puntvormig (of "ster"-vormig) lichtpuntje te ontwaren tussen de maankraters? De beste omstandigheden om zo'n lichtpuntje te zien te krijgen zou omstreeks de lokale zonsopkomst of lokale zonsondergang zijn omdat de donkere terminator (de dag-nacht grens op de maan) voldoende zou contrasteren ten opzichte van het zwakke lichtpuntje. Dus kort na zonsopkomst of kort voor zonsondergang. DannyCaes (overleg) 12 okt 2019 17:51 (CEST)

Zijn Minnaert's en Purkyne's Blauwe Bogen hetzelfde als het Mädler fenomeen?

De astronoom Johann Heinrich Mädler (1794-1874) nam in zijn tijd een eigenaardig stelsel "komeetstaarten" waar aan het telescopisch geobserveerde helderwitte beeld van de sikkel van de planeet Venus. Sindsdien is dit vreemdsoortige verschijnsel bekend als het Mädler fenomeen (The Mädler phenomenon, zoals het beschreven is in het boek Mysterious Universe, a handbook of astronomical anomalies van William R. Corliss (The Sourcebook Project, 1979). Kan het zijn dat J.H.Mädler louter een entoptisch verschijnsel waarnam? (dus een interfererend verschijnsel in Mädler's waarnemend oog). Ik vermoed dat dit hetzelfde verschijnsel is dat door M.G.J.Minnaert beschreven is als de Blauwe Bogen die te zien zijn links en rechts van een helderrode puntvormige lichtbron (zoals bijvoorbeeld een rood fiets-achterlicht, en soms ook een wit puntvormig licht). Ook Purkyne had dit verschijnsel vermeld. Voor de beschrijving van M.G.J.Minnaert zie: De Natuurkunde van 't Vrije Veld, Deel 1, Licht en kleur in het Landschap, bladzijde 137, § 88: De blauwe bogen. DannyCaes (overleg) 12 okt 2019 18:13 (CEST)