Kabinet-Colijn I

Kabinet-Colijn I
Coalitie	RKSP, ARP, CHU
Zeteltal TK	32 + 16 + 11 = 59
Premier	H. Colijn
Beëdiging	4 augustus 1925
Demissionair	11 november 1925
Ontslagdatum	8 maart 1926
Voorganger	Ruijs de Beerenbrouck II
Opvolger	De Geer I
Overzicht kabinetten
Portaal	Politiek

Dit eerste kabinet onder leiding van Hendrik Colijn, die bij de verkiezingen als sterke man was geafficheerd, nadat hij als minister van Financiën in het vorige kabinet een op bezuinigingen gericht financieel beleid had gevoerd, houdt het slechts kort uit. Het komt op 11 november 1925 na de 'Nacht van Kersten' ten val nadat de vier katholieke ministers hun ontslag hadden genomen na de aanvaarding van het amendement-Kersten waardoor op de begroting voor Buitenlandse Zaken het geld voor het gezantschap bij de paus werd geschrapt.

Het kabinet is een 'rechts' kabinet: het bestaat uit ministers van ARP, CHU en katholieken, alsmede de partijloze liberaal Van Karnebeek.

Tot enige beleidsdaad van betekenis is het kabinet niet kunnen komen.

Bijzonderheid

Kort na de algemene beschouwingen over de begroting voor 1926 wordt in de late avond van 10 november 1925 bij de behandeling van de begroting van Buitenlandse Zaken door de SGP'ers Kersten en Zandt een amendement ingediend, dat tot doel heeft de gelden voor het gezantschap bij de Paus te schrappen. De katholieke voorman Nolens waarschuwt dat aanneming tot ontslagaanvrage van de katholieke ministers zal leiden. Die avond voorafgaande aan de crisis gaat de geschiedenis in als de 'Nacht van Kersten'.

Een dag later, op 11 november 1925, wordt 'het vonnis' geveld. Met steun van de gehele oppositie en van regeringspartij CHU wordt het SGP-amendement aangenomen. Opvallend is dat CHU-fractievoorzitter De Visser en twee antirevolutionairen afwezig zijn. De aanwezige leden van de ARP-fractie stemmen, met die van de RKSP, tegen.

Ambtsbekleders

Ambtsbekleders		Ministers / Ministerie		Termijn	Partij
	H. (Hendrik) Colijn (1869–1944)	Voorzitter		4 augustus 1924 – 8 maart 1926	ARP
	H. (Hendrik) Colijn (1869–1944)	Minister	Financiën	11 augustus 1923 – 8 maart 1926	ARP
	jhr.mr. D.J. (Dirk Jan) de Geer (1870–1960)	Minister	Binnenlandse Zaken	4 augustus 1924 – 8 maart 1926	CHU
	jhr.mr.dr. H.A. (Herman) van Karnebeek (1874–1942)	Minister	Buitenlandse Zaken	9 september 1918 – 1 april 1927	O (Oud- Liberaal)
	mr. J. (Jan) Schokking (1864–1941)	Minister	Justitie	4 augustus 1924 – 8 maart 1926	CHU
	mr.dr. D.A.P.N. Koolen (1871–1945)	Minister	Arbeid, Handel en Nijverheid	4 augustus 1924 – 8 maart 1926	RKSP
	J.M.J.H. Lambooy (1874–1942)	Minister	Oorlog	4 augustus 1924 – 8 maart 1926	RKSP
	J.M.J.H. Lambooy (1874–1942)	Minister	Marine	4 augustus 1924 – 8 maart 1926	RKSP
	mr. V.H. (Victor Henri) Rutgers (1877–1945)	Minister	Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen	4 augustus 1924 – 8 maart 1926	ARP
	ir. M.Ch.E. (Max) Bongaerts (1875–1959)	Minister	Waterstaat	4 augustus 1924 – 8 maart 1926	RKSP
	H. (Hendrik) Colijn (1869–1944)	Minister	Koloniën	4 augustus 1924 – 1 oktober 1925 (waarnemend)	ARP
	Ch.J.I.M. (Charles) Welter (1880–1972)	Minister	Koloniën	1 oktober 1925 – 8 maart 1926	RKSP
Bron: Kabinet-Colijn I Parlement & Politiek

Bronnen, noten en/of referenties

De informatie op deze pagina, of een eerdere versie daarvan, is geheel of gedeeltelijk afkomstig van www.parlement.com. Overname was tot 1 februari 2016 toegestaan met bronvermelding.