Naar inhoud springen

Rotsterhaule

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door Theo Oppewal (overleg | bijdragen) op 16 jan 2020 om 02:52. (→‎Bakkerijen: wikify)
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.
Rotsterhaule
Plaats in Nederland Vlag van Nederland
Rotsterhaule (Friesland)
Rotsterhaule
Situering
Provincie Vlag Friesland Friesland
Gemeente Vlag De Friese Meren De Friese Meren
Coördinaten 52° 56′ NB, 5° 51′ OL
Algemeen
Oppervlakte 9,79[1] km²
- land 8,8[1] km²
- water 0,99[1] km²
Inwoners
(2023-01-01)
590[1]
(60 inw./km²)
Woningvoorraad 243 woningen[1]
Overig
Postcode 8463
Netnummer 0513
Woonplaatscode 2504
Belangrijke verkeersaders A6 A7 N924
Detailkaart
Kaart van Rotsterhaule
Locatie in de voormalige gemeente Scharsterland
Foto's
Rotsterhaule
Rotsterhaule
Portaal  Portaalicoon   Nederland
Friesland

Rotsterhaule is een dorp in de gemeente De Friese Meren in de Nederlandse provincie Friesland.

Het ligt ten zuidoosten van Joure en ten westen van Sintjohannesga, niet ver van het Tjeukemeer. Het vormt samen met Sintjohannesga een tweelingdorp. De twee plaatsen zijn ook met elkaar vergroeid. Daarnaast wordt er veel samengewerkt met het naastgelegen Rohel en daarom spreekt men ook van een drielingsdorp.

Het dorp Rotsterhaule kent een relatief groot buitengebied. In 2023 telde het dorp 590 inwoners. Onder dorp vallen ook de buurtschappen De Polle en Onland (grotendeels).

Geschiedenis

Het dorp is ontstaan als een satellietnederzetting van het dorp Rottum, dat de ontginningsbasis was van het omliggende gebied. Al wordt ook gesteld dat het als tweede kern van Sintjohannesga is ontstaan, dat als satellietnederzetting van het dorp Rottum was ontstaan. De plaatsnaam is echter afgeleid aan het feit dat op een verhoogt stuk land, of vooruitgesprongen stuk land is ontstaan in het gebied behorende tot Rottum.

Rotsterhaule werd in 1393 vermeld als Rottehaule. Van een echte (grote) kern zou dan nog geen sprake zijn geweest. Dat zou een eeuw later pas het geval zijn, toen het in 1490 als Rotster Haula vermeld. En in 1573 is er al sprake van de spelling Rotserhaule.

In 1490 heeft er in Rotsterhaule een Roomse kapel van het Haschker Convent-klooster (uit Haskerdijken) gestaan. De kapel heeft tot 1580 dienstgedaan en stond op de kruising van de Streek en de Lange Dijk.

In het gebied vond in het verleden veel vervening plaats. Gietersen vestigden zich hier ook in de tweede helft van de 18e eeuw om veen af te graven. Het gebied werd erg nat en liep bij slecht weer helemaal onder water, het werd het Onland genoemd. De polder is echter drooggemalen door vier molens, de laatst overgebleven molen is door de bevolking van sloop gered, genaamd De Hersteller dat net over de dorpsgrens staat in Sintjohannesga.

Na de droogmaling wordt het gebied hoofdzakelijk voor veeteelt gebruikt. Door de komst van de Gietersen is de kern ook dichter gegroeid. En dat zette in de twintigste eeuw door. Het raakte zo ook geheel vergroeid met Sintjohannesga.

Bakkerijen

In de jaren 50 van twintigste eeuw woonden en werkten aan de Streek in het tweelingdorp wel tien verschillende bakkers. Een mogelijke uitleg is dat bakkers jonge knechten in dienst namen. Als deze knechten na jaren dienst goed opgeleid waren, werden ze te duur en begonnen zij een eigen bakkerij. De meeste van die bakkerijen zijn in de jaren zestig verdwenen, maar de zaken die overbleven gingen op in grotere bakkersbedrijven: in Rotsterhaule de koek- en pepernotenfabriek van Modderman en in Sintjohannesga de koekfabriek van Wieger Ketellapper (onderdeel van Koninklijke Peijnenburg B.V.) en de roggebroodfabriek van Van Dijk.

Natuur

Bij het dorp is een oorspronkelijk veengebied bewaard gebleven, de scharrenlanden in de Groote Sintjohannesgaaster Veenpolder. Aan de westelijke rand van dat gebied ligt het natuurreservaat Oosterschar, dat in binnen het dorpsgebied van Rotsterhaule valt. Het natuurgebied wordt in zijn geheel ook Oosterschar genoemd en is ongeveer 500 ha groot dat wordt beheerd door It Fryske Gea.

Onderwijs

Het dorp heeft een eigen basisschool, Openbare basisschool De Schakel. In Sintjohannesga zit ook nog de christelijke basisschool CBS De Trieme.

Sport

Net over de grens met Rohel werd in 1947 de voetbalvereniging voetbalvereniging DWP opgericht, deze is in 1976 verhuisd naar Sintjohannesga en vormt de voetbalvereniging van de drie dorpen. In Rotsterhaul heeft de Tennisvereniging Sintjohannesga e.o. twee buitenbanen.

Voorzieningen

Het dorp kent een enkele winkels, waaronder een supermarkt met daarin een postagentschap gevestigd. Het heeft ook een eigen huisartspraktijk.

Openbaar vervoer

Zie de categorie Rotsterhaule van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.