Wikipedia:Biologiecafé

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Overzicht beheerpagina's
Zie WP:BIC



Een nieuw onderwerp toevoegen

Welkom in het Biologiecafé van Wikipedia,

een centraal punt van overleg over alle zaken op Wikipedia die met biologie te maken hebben

U bevindt zich hier:


Rode lijst IUCN[bewerken]

Naar aanleiding van dit artikel, heb ik een vraag/opmerking over de verwijzing naar de rode lijst van iucn. Het komt sowieso bijzonder over om ergens te vermelden dat het niet op een lijst staat, maar het zette me aan het denken nadat ik het specifieke vis had opgezocht op de bewuste lijst. Is het een idee om in het sjabloon dat wordt gebruikt een veld op te nemen van de rode lijst met een directe link naar het profiel van het dier. Vergelijkbaar zoals met kunstenaars gedaan wordt met het RKD-profiel. Technisch gezien staat de bewuste vis wel op de lijst alleen heeft het de codering LC (least concern) gekregen. Geerestein (overleg) 4 okt 2018 13:01 (CEST)

Beste gebruiker Geerestein, voor dierartikelen is er inderdaad een systeem dat via regels in de taxobox verwijst naar een vermelding op de rode lijst:
  • | status = LC
  • | statusbron = 2016
  • | rl-id = 69787135
Dit artikel is na april 2013 door niemand meer nagekeken en deze soort is pas in 2016 vermeld op de rode lijst. Ik heb het inmiddels aangepast. Ik ben het met je eens dat het merkwaardig is de vermelden dat een soort een bepaald kenmerk niet heeft. Groeten, HWN (overleg) 4 okt 2018 14:19 (CEST)
  • Beste HWN, dank voor je snelle reactie en uitleg, maakt voor mij weer veel duidelijk. Geerestein (overleg) 4 okt 2018 15:34 (CEST)
De IUCN heeft zijn website totaal vernieuwd en is een grote actie begonnen om geld op te halen. Een respectabel doel, daar niet van. Helaas komen nu alle verwijzingen uit de taxoboxen naar de gegevens van de IUCN uit op een bedelpagina en krijgt de argeloze wikipedia-gebruiker geen directe toegang tot de gegevens. Wat moet wikipedia nu? Heeft iemand een oplossig? HWN (overleg) 17 okt 2018 09:02 (CEST)
Het taxobox-sjabloon aanpassen zodat je op een gearchiveerde pagina terechtkomt, door https://web.archive.org/web/20181017/ voor het iucnredlist.org-URL te zetten. –bdijkstra (overleg) 17 okt 2018 09:31 (CEST)
Dank voor je snelle reactie. Maar in dat geval verwijs je naar informatie die bewaard is gebleven op een bepaald tijdstip, voor de overgang naar de nieuwe website. Dat wil dus zeggen dat de Wikipedia-gebruiker verstoken blijft van aanvullende informatie over de status van een organisme na de reorganisatie van de website? Is er geen gremium waarbinnen de Wikipedia-organisatie en de IUCN daarover kunnen overleggen zodat gebruikers wel direct toegang krijgen tot actuele informatie? HWN (overleg) 17 okt 2018 09:02 (CEST)
Nu snap ik het even niet meer. Waar komen de taxobox-verwijzingen op uit wanneer de bedelactie voorbij is? –bdijkstra (overleg) 17 okt 2018 09:51 (CEST)
Goeie vraag! Dat weet ik ook niet. Mijn kennis over de toegankelijkheid van dit soort databases is te klein. Ik hoop dat daar duidelijkheid over komt, liefst door direct overleg tussen de IUCN en de Wikipedia-organisatie.HWN (overleg) 17 okt 2018 10:04 (CEST)

Even wat uitleg[bewerken]

Ongeveer een week geleden is de IUCN overgestapt op een nieuwe website. Deze is duidelijk aangepast op tablet formaat, op zich niets mis mee maar het is wel even wennen. Het probleem is dat ook de links zijn veranderd, en dat alle links op NL:WP hierdoor niet meer werken. Bijvoorbeeld de leeuw (Panthera leo):

de oude link was: https://www.iucnredlist.org/details/15951/0

en de nieuwe link is: https://www.iucnredlist.org/species/15951/115130419

Dat omzetten van 'details' naar 'species' wil nog wel maar er is dus ook een (unieke) code tussengekomen die verschilt per soort. Wat het doel hiervan is weet ik niet want de oude code was ook al soortspecifiek. Ik vrees dat dit niet zomaar door een bot is op te lossen en als het allemaal handmatig moet worden omgezet is dat een aardig werkje. Maar misschien heeft iemand een oplossing, ik weet dat Kennyannydenny (ping) hier veel mee bezig is.

Ik snap de oplossing van bdijkstra wel, maar in de biologie veranderen dingen té regelmatig. Soorten worden bijvoorbeeld niet zelden hernoemd en de IUCN-status zelf wordt ook periodiek geëvalueerd (lees:veranderd). -B kimmel (overleg) 18 okt 2018 19:47 (CEST)

Mijn "oplossing" had te maken met mijn aanname dat de oude links nu op een bedelpagina uitkomen vanwege de inzamelactie, niet vanwege de nieuwe website. Maar nu zie ik op de website een linkje "Old Red List website" waar de links in oude stijl nog wel werken, bv. leeuw: http://oldredlist.iucnredlist.org/details/15951/0. Onderaan bij Citation vind je het nummer 115130419 terug wat nodig is voor de link in nieuwe stijl. Ze hebben wel een API, maar die is vrij nutteloos:
Nog geen goede oplossing voorhanden dus. –bdijkstra (overleg) 18 okt 2018 20:28 (CEST)
Heren (neem ik aan), dank voor dit speurwerk. Ik voel me enigzins misbruikt door de IUCN omdat ik altijd mijn best deed om in soortartikelen te verwijzen naar hun informatie over kenmerken, voorkomen, habitatkeus en status van een diersoort. En nu wordt iedereen die dit serieus zelf wil bekijken, getrakteerd op een oproep tot doneren, of moet via een omweg zelf die informatie opzoeken. Ik wacht af en mij ontbreekt kennis en vaardigheden hier handelend op te treden. Graag blijf ik op de hoogte en nogmaals dank. HWN (overleg) 18 okt 2018 20:59 (CEST)
Dit is al eerder gebeurd en zal in de toekomst ongetwijfeld vaker voorkomen. Ik herinner mij nog de Reptile Database die eerst door EMBL Heidelberg werd gehost en later onder een andere host -en weblinks- verder ging. Ik als reptielengekkie kan dat in een paar weken fixen maar als het gaat om een site die alle dieren omvat wordt het een ander verhaal... -B kimmel (overleg) 18 okt 2018 21:12 (CEST)
Tja, linkrot zal blijven zolang het internet bestaat. Ik red wel eens een URL, maar dit is wel een venijnig geval. Dit is meer iets voor honderden mensen die 10 links per dag fixen, aan de hand van een goed plan. Bwerk, wie verzint zoiets? Magere Hein (overleg) 18 okt 2018 23:32 (CEST)
Tot mijn grote verbazing linken de vogelartikelen vandaag weer als vanouds naar de IUCN-website! Gewoon via het rl-id in de taxobox. Hoera! HWN (overleg) 19 okt 2018 09:01 (CEST)
Ja, ik heb sjabloon:Taxobox aangepast zodat ie nu naar oldredlist.iucnredlist.org verwijst. –bdijkstra (overleg) 19 okt 2018 09:11 (CEST)
Als tijdelijke maatregel prima werk, bdijkstra, maar toch zal er wat aan gedaan moeten worden, vrees ik. Uit http://oldredlist.iucnredlist.org/news/new-red-list-website begrijp ik dat die oldredlist in de loop van 2018 gaat verdwijnen. Hoeveel artikelen zullen dan aangepast moeten worden/zijn? Groet, Magere Hein (overleg) 19 okt 2018 09:21 (CEST)
27.455. –bdijkstra (overleg) 19 okt 2018 09:36 (CEST)
Jak! Ik ga eens nadenken over het automatiseren van die taak. Een slim script dat de entry in de oude lijst leest en de overeenkomstige entry op de nieuwe webstek opzoekt aan de hand van de wetenschappelijke naam, bijvoorbeeld, zou veel werk uit handen kunnen nemen. Groet, Magere Hein (overleg) 19 okt 2018 09:51 (CEST)

Status[bewerken]

Ik wil niemand pushen hoor, maar wat is precies de status van een eventuele repareeractie? De dag dat er 27.500 links (slik) niet meer te bereiken zijn komt helaas dichterbij. De IUCN is een te belangrijke bron om weg te laten. -B kimmel (overleg) 29 okt 2018 19:34 (CET)

Taxonomie libellen[bewerken]

Graag advies hoe om te gaan met oude wetenschappelijke namen bij naamswijziging. Ik ben bezig de recente World Odonata List 2018 te verwerken op wiki-nl en tzt ook op wikidata. Als de WOL 2018 bij een nieuwe naam een oude naam vermeldt, wijzig ik de oude paginatitel op wiki in de nieuwe naam (de oude naam blijft dan bestaan als doorverwijspagina). Als de WOL een synoniem vermeldt wijzig ik de paginatitel niet maar maak ik een nieuwe pagina aan met de nieuwe naam. De oude pagina blijft bestaan met de vermelding dat dit een synoniem is van de nieuwe naam. Als de WOL niets vermeldt bij een nieuwe naam, maak ik alleen een nieuwe pagina aan.

Nu doen zich ook andere gevallen voor die vragen om een andere werkwijze. In sommige gevallen blijkt er wel een oudere naam op wiki aanwezig, die niet door WOL wordt genoemd. Of er blijken twee oudere namen op wiki aanwezig, waarvan er maar een gewijzigd wordt in de nieuwe naam. Zie Ceylonosticta hilaris, Ceylonosticta nietneri, Ceylonosticta subtropica en Ceylonosticta tropica. De vraag is wat er in dergelijke gevallen gedaan zou moeten worden. Door Gebruiker:Erik Wannee is voorgesteld de genoemde voorbeelden samen te voegen of een duidelijke afbakening tussen de betreffende artikelen te maken. Zie Wikipedia:Samenvoegen. Voordat ik hiermee aan de slag ga wil ik graag advies uit de kring van biologen/taxonomen hoe hiermee om te gaan.

Volgens mij moeten niet alle bekende oudere namen klakkeloos als synoniem aangemerkt worden (wel als ze door de WOL of een andere gezaghebbende bron expliciet als synoniem genoemd worden). Als de oudere lemma's slechts een tweeregelige alinea (vaak door een bot gegenereerd) bevatten, lijkt het me niet bezwaarlijk om samen te voegen onder de nieuwe naam. De oude naam is dan niet meer vindbaar op wikipedia, tenzij we nog een doorverwijspagina maken. Een betere optie (zeker als het meer substantiële lemma's met een inhoudelijke bewerkingsgeschiedenis zijn) lijkt me om bij de oude naam duidelijk te vermelden dat deze naam niet meer geldig is onder vermelding van de nieuwe naam (en beide lemma's dus afzonderlijk te behouden). Dank voor jullie advies. Groet, K.vliet (overleg) 21 okt 2018 21:00 (CEST)

Mijn standpunt is dat er over één diersoort nooit twee verschillende artikelen mogen bestaan. Dat zou het risico erg groot maken dat later iemand het ene artikel aanpast en het andere niet. Ook kunnen er dan geen adekwate wikidata-koppelingen gemaakt worden. Er moet één artikel zijn waarin dan uiteen gezet wordt wat de beide namen zijn, en welke naam tegenwoordig eventueel de voorkeur heeft. Een redirect (geen doorverwijspagina) is daarbij uiteraard zeer wenselijk. Full pentagon.svgErik Wannee (overleg) 21 okt 2018 22:32 (CEST)
Ik ben het eens met Erik Wannee: op deze Wikipedia voor één diersoort één lemma. Het is op zich wel mogelijk om over een oude naam een apart lemma te hebben als deze apart genoeg is en er afdoende materiaal over is, maar dat is een tamelijke uitzondering. Op Wikidata uiteraard per naam één item. - Brya (overleg) 22 okt 2018 07:24 (CEST)
Samenvoegen 4 lemma's uitgevoerd. K.vliet (overleg) 7 nov 2018 23:22 (CET)

Kegelvrucht (naaldboom)[bewerken]

Ons artikel Kegelvrucht (naaldboom) gaat uitsluitend over vrouwelijke kegels en wekt de indruk dat er geen mannelijke bestaan. Maar de pagina is gekoppeld aan Engelse en Franse pagina's die wel ingaan op mannelijke kegels. Is ontkoppelen of aanvullen de beste optie? Volledigheidshalve wil ik ook wijzen op de:Zapfen (Botanik), die niet gekoppeld is aan ´´Kegelvrucht´´, maar aan Strobilus.

Dit bericht is alleen signalerend, ik heb hier geen verstand van en ga zelf geen actie ondernemen. Wie kan hier iets over zeggen? — bertux 31 okt 2018 12:38 (CET)

Het lijkt me dat deze constatering klopt. Vraag is hoe erg het is? - Brya (overleg) 3 nov 2018 06:26 (CET)
Ongeveer even erg als in een artikel over bijen alleen de werksters behandelen en de lezer de overtuiging geven dat daarmee het onderwerp volledig behandeld is. Het is gewoon fout. Het zadelt de lezer op met een onjuiste voorstelling van zaken.
Als je de indruk hebt, dat het Engelse artikel te vertrouwen is, wil ik dit zinnetje wel even vertalen en toevoegen: ´´The male cones, which produce pollen, are usually herbaceous and much less conspicuous even at full maturity.´´ Daarbij zou ik ´´herbaceous´´ willen vertalen als ´´weinig verhout´´ en niet met de hoofdbetekenis ´´kruidachtig´´. — bertux 3 nov 2018 10:09 (CET)
De constatering op zich betekent niet dat het lemma fout is, maar hoogstens dat het ongelukkig verbonden is met andere lemma's op andere Wikipedias. In dit opzicht staat het niet alleen: er is wel vaker een (gedeeltelijke) mismatch. - Brya (overleg) 4 nov 2018 19:23 (CET)
Dat is vanuit de schrijver geredeneerd. Bijziend constateert die, dat hij geen leugens geproduceerd heeft en dat ´dus´ alles in orde is. Dat is een misvatting.
De schrijver moet zich realiseren welke overtuigingen en conclusies hij bij de lezer teweegbrengt en die lezer kan niet anders dan concluderen dat er geen mannelijke kegels bestaan. Het onevenwichtig behandelen van een onderwerp wordt terecht als fout beschouwd. Het is hetzelfde als schrijven over de tepel en nalaten om zelfs maar in een bijzin erop te wijzen dat er een mannelijke variant van bestaat.
Hernoeming tot Kegelvrucht (vrouwelijke naaldboom) is een optie en zou voor mij als leek het veiligste zijn, maar ik zal het er dan maar op wagen en het genoemde zinnetje toevoegen aan het artikel.
Dat is een wel zeer vreemde conclusie (van een vreemde redenering): vruchten zitten nooit en te nimmer aan mannelijke bomen. - Brya (overleg) 4 nov 2018 19:59 (CET)
Aha, dus dan is de binding op Wikidata lichtelijk scheef. Het Engelse artikel gaat over kegels en het Nederlandse over vruchtkegels/kegelvruchten. –bdijkstra (overleg) 4 nov 2018 20:05 (CET)
Dat had ik over het hoofd gezien en het is ook onredelijk om van de niet biologisch geschoolde lezer te verwachten dat deze uit het terloops hanteren van het achtervoegsel -vrucht kan concluderen:
  1. dat het uitsluitend om vrouwelijke exemplaren kan gaan.
  2. dat de stellige beweringen over uitsluitend vrouwelijke kegels slechts een halve wereld weergeven.
De remedie wordt dus:
  1. Bij zinnen die zowel voor mannelijke als vrouwelijke kegels waar zijn het suffix -vrucht verwijderen uit de tekst.
  2. Het genoemde uit het Engels vertaalde zinnetje invoegen.
  3. De pagina hernoemen tot Kegel (naaldboom).
Een alternatief zou zijn om een pagina Stuifmeelkegel of iets dergelijks te maken en de beide artikelen naar elkaar te laten linken en de zaak ontkoppelen op Wikidata, maar gezien de minder dan overweldigende belangstelling voor dit onderwerp, lijkt mij dat meer een vrome wens. Ik wacht een uurtje op reacties, daarna ga ik aan de slag. — bertux 4 nov 2018 21:25 (CET)
Geen reactie, dus ik ga maar eens aan de slag — bertux 4 nov 2018 22:29 (CET)
De redenering en de conclusie worden steeds vreemder. Waarom is het onredelijk te verwachten dat een lezer enige kennis heeft? Of bereid is eventuele leemtes in zijn kennis aan te vullen.
        Als elke gebruiker elk lemma naar beneden haalt tot zijn niveau blijft er dan nog zinnige inhoud over? Waarom het onderwerp hier op te voeren voor discussie als je daarna toch precies doet wat je toch al van plan was? Wat is er gebeurd met "ik heb hier geen verstand van en ga zelf geen actie ondernemen."? - Brya (overleg) 5 nov 2018 05:41 (CET)

Latijnse of Nederlandse naam in infoboxen?[bewerken]

Hallo,

Ik zag vanmiddag gebruiker:Kvdrgeus erg vlijtig aan het werk, maar kan er iemand naar zijn bijdragen kijken, of dat helemaal goed gaat? Ik plaatste er vanmiddag een berichtje over op zijn op, maar begin nu aan mezelf te twijfelen. Ciell 4 nov 2018 19:26 (CET)

Alleen al doordat Kvdrgeus zelf kan vaststellen dat hij iets verandert dat volkomen consequent op een bepaalde manier gedaan is, had hij het gezonde verstand moeten opbrengen om daarmee te stoppen en het overleg te zoeken. Dat geldt uitdrukkelijk ook als het een vooruitgang lijkt, ja zelfs als het een evidente verbetering is. In die zin mist je bericht op zijn OP de kern van de zaak: wie in honderdduizenden lemma's hetzelfde wil veranderen, moet in gesprek met de gemeenschap. Rollback lijkt me gerechtvaardigd — bertux 4 nov 2018 20:02 (CET)
Kvdrgeus is op zich een zeer welwillende gebruiker die vooral veel grootschalige kleine wijzigingen doet, maar hij vergaloppeert zich daarbij af en toe ook een beetje. Op Wikiwoordenboek is hij ook al vele jaren zeer actief, maar daar is hij wel enige tijd geblokkeerd geweest wegens auteursrechtenschendingen. Nadien heeft hij zijn werkwijze naar ik meen aangepast. De Wikischim (overleg) 12 nov 2018 20:45 (CET)

http://insects.tamu.edu is dode link[bewerken]

Hallo,

Ik heb gemerkt dat de site http://insects.tamu.edu een dode link is.
(Kreet: insects.tamu.edu’s server IP address could not be found.)
Er zijn maar liefst 42.136 woorden van jullie Nederlandse Wikipedia die hier naartoe verwijzen.
Voorbeelden: de eerste is Aardbeihaantje en de laatste Zygopachylus albomarginis.
Wat gaan jullie hieraan doen?

Groet van zonnig Tenerife, Kvdrgeus (overleg) 11 nov 2018 17:48 (CET)

  1. wachten of de site permanent uit de lucht is
  2. kijken of de site gearchiveerd is
  3. indien beide het geval is, links vervangen, en verwijzen naar archief.
- Brya (overleg) 12 nov 2018 05:07 (CET)
Op de Spaanse Wikipedia zijn de referenties naar insects.tamu.edu al omgelinkt met InternetArchiveBot naar webarchive zie bijv.:
<ref>[https://web.archive.org/web/20110613144549/http://insects.tamu.edu/research/collection/hallan/Acari/Family/Chernetidae.txt] (en inglés). Texas A&M University.</ref> Kvdrgeus (overleg) 12 nov 2018 08:19 (CET)
Al sinds 2011? Veel eswiki pagina's gebruiken http://bug.tamu.edu zoals hier. Sinds 2015. Overigens ook dood? - Brya (overleg) 12 nov 2018 18:54 (CET)

Possums[bewerken]

Graag wil ik hier de aandacht vragen voor de vraag die ik op deze OP heb gesteld t.a.v. possums vs. Phalangeriformes vs. Koeskoezen. Gaat het hier in alle gevallen om dezelfde diersoort, zodat in het artikel Ross River-koorts gewoon de link naar "possums" gebuikt kan worden (in plaats van een link naar een niet-bestaand artikel dat me meer als een andere naam voor dezelfde familie binnen een orde voorkomt? Bij voorbaat dank voor eventuele uitleg (en/of aanpassing in het artikel zelf) -- martix (overleg) 16 nov 2018 19:17 (CET)

Ik ben geen bioloog, maar "possum" is geen Nederlands woord en en:possum noemt meerdere betekenissen, dus het is sowieso geen diersoort en dat het hier een redirect is lijkt me twijfelachtig. Op klimbuideldieren kan je zien dat Phalangeriformes een onderorde is die meer families omvat dan alleen koeskoezen. –bdijkstra (overleg) 16 nov 2018 19:51 (CET)
@Bdijkstra: Dank voor je pijlsnelle antwoord. Ik begrijp eruit dat in het artikel zelf de term 'possums' dus (wellicht) geen accurate woordkeuze is? (Het is weliswaar een 'medisch' artikel, maar het gaat hier om een kwestie die onder de discipline van de biologen valt lijkt me?) -- martix (overleg) 16 nov 2018 20:05 (CET)
@Bdijkstra: À propos: de woordenlijst.org is natuurlijk niet uitputtend(!). Maar ook op http://gtb.ivdnt.org/search/ is het woord niet te vinden (en moet natuurlijk niet met opossum worden verward). Maar dat een woord niet in de woordenlijst is opgenomen, betekent nog niet dat het geen (goed Nederlands of inmiddels in het Nederlands aanvaard) woord is. -- martix (overleg) 16 nov 2018 21:22 (CET)
Je hebt gelijk, het zou in de Van Dale kunnen staan maar ik vermoed sterk van niet. Als je een soortnaam wil gebruiken die niet voldoet aan onze hoofdafspraak voor de spelling, dan moet daar wel een heel goed argument voor zijn. –bdijkstra (overleg) 16 nov 2018 21:43 (CET)
Ik heb het Engelse artikel bekeken, waar de naam 'possums' wordt gebruikt. Ze verwijzen naar deze bron, die echter weer verwijst naar deze bron en die verwijst tenslotte naar deze bron. Hier wordt alleen gesproken over de [common brushtail possum] (Trichosurus vulpecula). Volgens de bronnen -en die laatste is een heel serieuze- gaat dus maar om één soort; de voskoesoe. -B kimmel (overleg) 16 nov 2018 20:20 (CET)
@B kimmel: Hartelijk dank voor de inzet, ik heb het aangepast in het artikel (met toevoeging van betreffende bron en o.v.v. hulde aan B kimmel. Nogmaals dank en met vriendelijke groet! -- martix (overleg)

┌────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────┘ Ik ben zo vrij geweest om van Possum een doorverwijspagina te maken. Het zou fijn zijn als een biologisch onderlegd iemand dit zou controleren. –bdijkstra (overleg) 16 nov 2018 21:20 (CET)

Dan rest – op het nalopen van de verwijzingen in possum na – wellicht nog wel het aanmaken van de pagina "Phalangeriformes" door iemand met verstand van zaken? (Niet nodig voor het artikel in casu, maar deze (onder)orde of wat ook bestaat kennelijk wel?) Groeten, -- martix (overleg) 17 nov 2018 01:29 (CET)
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Biologiecafé&oldid=52636849"