Naar inhoud springen

Wikipedia:Biologiecafé

Onderwerp toevoegen
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
(Doorverwezen vanaf Wikipedia:BIC)
Laatste reactie: 22 uur geleden door Brya in het onderwerp Vormtaxa
Welkom in het Biologiecafé van Wikipedia,

een centraal punt van overleg over alle zaken op Wikipedia die met biologie te maken hebben


Artikel Levensvorm gaat niet over levensvormen[bewerken | brontekst bewerken]

Als ik in de encyclopedie de term Levensvorm opzoek, verwacht ik een verhandeling die vertelt dat alle bekende leven georganiseerd is in cellen, dat ook virussen cellen hebben maar door biologen niet tot het leven gerekend worden en door de rest van de wereld wel, verder deskundige speculatie over buitenaardse levensvormen, eventueel iets over leenvertalingen en andere aspecten van de etymologie.

Wat ik krijg is een reeks indelingen van planten door verschillende auteurs naar hun aanpassingen aan hun standplaats, die blijkbaar door een Deen zonder taalgevoel of gevoel voor verhoudingen aangeduid zijn als livsformer, inderdaad levensvormen. Zou de artikeltitel niet iets moeten zijn in de trant van Indeling van planten naar levensvorm? Ik ping even PAvdK die vrijwel alle werk aan het artikel heeft gedaan.

En nu er toch aandacht is: het artikel is gekoppeld aan een reeks artikelen die enkel de meestgebruikte indeling behandelen. Mijns inziens zou het daarvan losgekoppeld moeten worden  →bertux 26 jun 2024 15:56 (CEST)Reageren

Wat een domme biologen toch! Ze kunnen niet een speculeren!
Het artikel Levensvorm gaat inderdaad wel over levensvormen. Een verhandeling over alle bekende leven georganiseerd in cellen is op zijn plaats in het artikel Organisme (populair gezegd 'levensvorm'). Virussen leven niet en bestaan inderdaad niet uit cellen, maar zijn waarschijnlijk wel verwant aan levende organismen; ze horen waarschijnlijk wel in een fylogenetische stamboom van al het leven op aarde, maar op welke manier is nog erg onduidelijk dus hebben ze een 'eigen' fylogenetische stamboom. Het onderdeel over Groeivormen hoeft eigenlijk alleen vermeld te worden in het artikel Levensvorm, en het artikel Groeivorm zou moeten worden aangepast: de levensvormen naar Raunkiær hoeven dáár juist niet behandeld te worden, maar alleen maar naar verwezen. Hoewel Levensvorm en Groeivorm verschillende begrippen zijn, wordt nu niet erg duidelijk. Over het taalgevoel van die Deen (Christen Christiansen Raunkiær, 1860 – 1938) kan ik niet oordelen: hij leefde anderhalve eeuw geleden; zolang geleden is de indeling opgesteld en daarna ook internationaal overgenomen door biologen. Misschien is het tegenwoordig geen mooie vakterm, maar zo zij het; WP hoeft dat tenslotte niet te verbeteren.
Een indeling van planten naar levensvorm zou wel een erg lange lijst worden, zelfs als je je beperkt tot de West-Europese soorten van zaadplanten. Daar zit niemand op te wachten, vermoed ik. PAvdK (overleg) 26 jun 2024 16:43 (CEST)Reageren
Het artikel gaat over indelingen, niet over levensvormen, dat is de kern van wat ik zeggen wilde. Dat zou in de titel weerspiegeld moeten worden  →bertux 26 jun 2024 16:51 (CEST)Reageren
Duidelijk! Dank, PAvdK (overleg) 27 jun 2024 10:58 (CEST)Reageren
Ik heb het artikel aangepast, met wat meer toelichting op het begrip levensvorm en minder nadruk op de indelingen. PAvdK (overleg) 27 jun 2024 12:22 (CEST)Reageren

Spermophilus townsendii of Cynomys ludovicianus[bewerken | brontekst bewerken]

Beestje

Naar aanleiding van een hernoemingsverzoek op Commons: Kan iemand bevestigen wat dit voor een beestje is? Milliped (overleg) 28 jun 2024 09:09 (CEST)Reageren

@Milliped: het nogal onduidelijke fotootje wordt veel gebruikt op artikelen over Townsendgrondeekhoorn, maar omdat het zo een onduidelijke foto is kan die beter vervangen worden op die artikelen door een betere en 100% juiste foto. Als dit fotootje dan niet meer op artikelen gebruikt wordt kan het op Commons verwijderd worden op grond van "educationally not useful and therefore out of scope". De bron is ook niet meer bereikbaar helaas. Groet, Elly Sta jij al hier? (Overleg) 28 jun 2024 11:07 (CEST)Reageren
Ik zou het niet laten verwijderen (dat het veel gebruikt bestand is zal het ook in allerlei andere plekken op laten duiken) maar vervangen door een betere en 100% correcte foto lijkt me wel ok. Milliped (overleg) 28 jun 2024 11:15 (CEST)Reageren
Heb jij daar tijd voor? Anders kan ik het wel doen (zei de gek). Elly Sta jij al hier? (Overleg) 28 jun 2024 11:18 (CEST)Reageren
Ik moet zo de was ophangen, dus mocht je even niets beters te doen hebben :-D Milliped (overleg) 28 jun 2024 11:28 (CEST)Reageren
Iemand... weet niet wie... heeft het geregeld. Ik was er ook niet aan toegekomen nog. Elly Sta jij al hier? (Overleg) 1 jul 2024 08:59 (CEST)Reageren

Vormtaxa[bewerken | brontekst bewerken]

Bij het inlezen in de paleontologie van het Precambrium (fossielen) stuitte ik op het uitgestorven genus Cryptozoon (soms met trema op de tweede O). Mijn vermoeden is dat het om een verouderd taxon gaat (het lijkt vooral voor te komen in literatuur van voor 1960), zelfs dat het geen echt taxon is maar eerder een soort van pseudo-taxon. Het komt vaker voor dat anorganische structuren in zeer oud gesteente voor fossielen worden aangezien. In dit geval is de structuur ten minste veroorzaakt door biologische activiteit, maar dat is natuurlijk niet hetzelfde als dat de naam bij het verantwoordelijke organisme hoort.

Wat is de correcte terminologie om Cryptozoon te definiëren? Wp-de heeft een artikel ([1]) waarin het een Formgattung genoemd wordt. Kan dat naar het Nederlands als "vormgenus" of "vormtaxon" vertaald worden? Bestaan er meer van dit soort quasi-biologische soorten taxa? Is een vormtaxon hetzelfde als een sporenfossiel?

PS: Ons lemma taxon bevat in ieder geval geen informatie en lijkt vooral over botanie te gaan. Vr. groet, Woudloper overleg 7 jul 2024 17:23 (CEST)Reageren

Overigens, en FWIW, de GBIF backbone taxonomy heeft het volgende in de backbone taxonomy ('ACCEPTED') (Tenebrionidae, Coleoptera):
Cryptozoon Schaufuss, 1882
Cryptozoon civile Schaufuss, 1882     
Cryptozoon nitidicolle Schaufuss, 1882
Cryptozoon proliferum Hall, 1884      
Zie deze pdf (2018): https://www.researchgate.net/publication/322517059_Catalogue_of_Tenebrionidae_Coleoptera_of_North_America#read
Kweetal nl (overleg) 7 jul 2024 18:51 (CEST)Reageren
Een heel lastige kwestie. Er zijn twee vragen van belang: 1) Wat is de aard van de fossielen (organisme, spoor van een organisme, niet-organische oorsprong) en 2) wat is de aard van het eventueel betrokken organisme (valt het onder de ICNafp of ICZN?). Het enige wat ik zo kan garanderen is dat het geen vormtaxon kan zijn: dat bestaat formeel namelijk niet meer. Eventueel (afhankelijk van het antwoord op die twee vragen) kan het in het verleden een vormtaxon geweest zijn (historisch bezien, maar niet nomenclatorisch bezien). Het oogt als een mijnenveld: hopelijk kan een recente publicatie uitkomst bieden. - Brya (overleg) 8 jul 2024 12:58 (CEST)Reageren
PS: Cryptozoon proliferum Hall, 1883 zal geen kever zijn. - Brya (overleg)
Beiden heel hartelijk dank alvast, m.n. Brya voor de link naar Hall. Het lukt mij niet toegang te vinden tot Walcotts beschrijving. Ook Gutenberg heeft het verslag niet.
Ik heb geprobeerd de bronnen te volgen in de manier waarop dit spoort extreem oude microfossielen beschreven worden, en gisteren Chuaria aangemaakt als voorbeeld. Het komt vreemd op me over om een fossiele structuur als een taxon te beschrijven, of een taxon te beschrijven zonder het in een hogere groep te plaatsen, maar blijkbaar is het allemaal onduidelijk. In dit geval staat overigens wel vast dat het fossiel het organisme zelf is. Aangezien zelfs Eukaryota niet zeker is heb ik ze uit de taxodoos gehaald; die kleurt nu (toepasselijk) grijs. Vr. groet, Woudloper overleg 9 jul 2024 02:21 (CEST)Reageren
Volgens dit hoofdstuk zou blijken dat deze tot de blauwalgen/Cyanobacteria gerekend worden (ik heb het zelf niet gezien). Dus dan zou het onder of de ICNafp of de ICNP vallen (het is ook mogelijk dat sommigen de ene Code volgen en anderen de andere Code). Voor zover mij bijstaat heeft de ICNP nooit aparte bepalingen gehad voor fossielen, terwijl de bepalingen in de ICNafp diverse keren gewijzigd zijn. Tegenwoordig (de Code is retroactief, dus dat geldt ook voor het verleden) is het hele organisme het taxon, ook al is het alleen een hypothetische extrapolatie, gebaseerd op gedeeltelijke fossilisering. - Brya (overleg) 9 jul 2024 12:40 (CEST)Reageren
Zie ook: Stromatoliet. PAvdK (overleg) 9 jul 2024 14:22 (CEST)Reageren
@Brya: opnieuw hartelijk dank, zowel voor de bron als de kennis. Dit verduidelijkt waarom zgn. vormtaxa niet langer bestaan. Het aanmaken van artikelen voor Semikhatov en Raabens 1500 taxa van stromatolieten valt buiten mijn persoonlijke ambitie. Cryptozoön is een uitzondering wegens de historische relevantie. Semikhatov en Raaben noemen dit taxon één maal: in het onderschrift van een afbeelding. Daaruit blijkt dat het tot de "cabbage-like" stromatolieten behoort.
Ik neem inmiddels aan dat het taxon gedefinieerd kan worden als "een fossiel geslacht van stromatolieten" o.i.d. Woudloper overleg 9 jul 2024 17:43 (CEST)Reageren
Het hele onderwerp valt buiten mijn persoonlijke ambitie. Het lijkt mij een mijnenveld. - Brya (overleg) 10 jul 2024 12:39 (CEST)Reageren