Lagodechi (gemeente)
Gemeente in Georgië 
| |||
|---|---|---|---|
  | |||
| Locatie in Georgië | |||
| |||
| Geografie | |||
| Regio | Kacheti | ||
| Hoofdplaats | Lagodechi | ||
| Oppervlakte | 890.2 km² [1] | ||
| Hoogste punt | Chotsjaldag (3486 m) | ||
| Coördinaten | 41° 49' NB, 46° 16' OL | ||
| Bevolking | |||
| Inwoners (2024) | 40.257 [2] (45,2 inw./km²) | ||
| Etniciteit (2014) | Georgisch (71,5%) Azerbeidzjaans (23,0%) Osseets (2,4%) | ||
| Religie (2014) | Georgisch-Orthodox (74,3%) Islam (23,2%) | ||
| Bestuur | |||
| Burgemeester | Dzjondo Mdivnisjvili (2017-) | ||
| Overige informatie | |||
| Tijdzone | UTC+4 | ||
| Website | lagodekhi | ||
| Lagodechi in Kacheti | |||
  | |||
| Foto's | |||
.jpg)
| |||
| Alazani-vallei en Grote Kaukasus | |||
| |||
Lagodechi (Georgisch: ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტი, Lagodechis munitsipaliteti) is een gemeente in het oosten van Georgië met 40.897 inwoners (2023), gelegen in de regio Kacheti. De gelijknamige stad is het bestuurlijk centrum, waar tevens een grensovergang naar Azerbeidzjan is. De gemeente heeft een oppervlakte van 890,2 km² en is gesitueerd aan de noordkant van de Alazani riviervallei, een belangrijk wijnbouwgebied.
Geschiedenis
[bewerken | brontekst bewerken]Het territorium van het moderne Lagodechi maakte opeenvolgend deel uit van Kaukasisch Albanië, koninkrijk Hereti, Koninkrijk Georgië en Koninkrijk Kachetië en is vaak een frontgebied geweest. In de eerste decennia na de annexatie van Koninkrijk Kartli-Kachetië door het Russische Rijk in 1801 was het wederom een frontgebied tijdens de Kaukasusoorlog in de 19e eeuw.
De stad Lagodechi was een hoofdkwartier van de Russische strijdkrachten en was onderdeel van de Lezgische Linie. Dit was een verdedigingslinie langs de voet van de Grote Kaukasus in de Alazani-vallei, die liep van Kvareli (Kacheti) tot het Azerbeidzjaanse Qax, om het zuidoosten van de voormalige Georgische gebieden te beschermen tegen de Dagestaanse Lezgiërs.[3] De Lezgiërs boden decennialang weerstand tegen de Russische verovering van de noordoostelijke Kaukasus en vielen regelmatig de Georgische gebieden binnen.
Vorming district
[bewerken | brontekst bewerken]
De contouren van de moderne bestuurlijke indeling van Georgië werden na de Russische annexatie geschapen. Het gebied van de hedendaagse gemeente Lagodechi werd in 1801 onderdeel van het nieuwe oejezd Signagi (Сигна́хский уезд, Signákhskiy uyezd). Het oejezd bestond tot 1917 met een korte onderbreking in 1840-1846, en was vanaf 1846 een van de negen provincies van het Gouvernement Tiflis.[4][5] Binnen het oejezd Signagi viel het gebied van Lagodechi onder de bestuurlijke sectie (oetsjastok) Bakoertsiche (Russisch: Бакурцихскій участокъ), waar ook een deel van het moderne Goerdzjaani onder viel.
Sovjetinvasie
[bewerken | brontekst bewerken]Lagodechi was een van de gebieden in het zuidoosten van Georgië waar in midden februari 1921 bolsjewistische opstanden plaatsvonden om de mensjewistische Democratische Republiek Georgië omver te werpen.[6] Het Rode Leger nam Lagodechi vanuit Azerbeidzjan op 18 februari in.[7]
Nadat op 25 februari 1921 de Georgische sovjetrepubliek was opgericht, vonden er in 1929 bestuurlijke hervormingen plaats en werd het oejezd Signagi afgeschaft. In 1930 werd het rajon (district) Lagodechi een zelfstandige bestuurseenheid met de gelijknamige plaats als centrum.[8] In het onafhankelijke Georgië werd het district in 1995 onderdeel van de nieuw opgerichte regio (mchare) Kacheti en in 2006 werd het district omgevormd naar een gemeente (municipaliteit).
Geografie
[bewerken | brontekst bewerken]
Lagodechi grenst in het westen aan de gemeente Kvareli, in het zuidwesten aan Goerdzjaani en in het zuiden aan Signagi, allen gemeenten van de regio Kacheti. Ten slotte grenst de gemeente in het noorden aan de Russische deelrepubliek Dagestan en in het oosten aan Azerbeidzjan, waar het een grensovergang mee heeft. Lagodechi ligt op 500 tot bijna 3500 meter boven zeeniveau.
Grote Kaukasus
[bewerken | brontekst bewerken]De grens met Rusland wordt natuurlijk afgebakend door de waterscheiding en de bergkam van de Grote Kaukasus. Dit deel van de Kaukasus valt onder de oostelijke helft en is minder hoog dan het westelijke deel. De hoogste bergtoppen in de gemeente zijn in het noordoosten van de gemeente te vinden, in de omgeving van het drielandenpunt met Rusland en Azerbeidzjan en zijn rond de 3000 meter hoog. De hoogste bergtop is de 3486 meter hoge noordtop van de Chotsjaldag op de grens met Dagestan.[9][10]
De Lagodechi beschermde gebieden zijn een tweetal bijzondere en diverse beschermd natuurgebied in de bergen van Lagodechi. Sinds 2003 zijn het twee afzonderlijke reservaten met een totale oppervlakte van ruim 240 km², maar het werd oorspronkelijk in 1912 al als een geheel opgericht, het oudste natuurreservaat in Georgië.[11]
Alazanivallei
[bewerken | brontekst bewerken]Langs de zuidwestkant van de gemeente is de rivier Alazani de natuurlijke grens. De vruchtbare vallei van de Alazani en het goede klimaat maakt dat er in Lagodechi veel wijnbouw plaatsvindt. Het klimaat in de gemeente is subtropisch met een gemiddelde jaartemperatuur van ongeveer 12,5 graden celsius. Het gebied kent in de vallei hete zomers en milde winters. In de zomermaanden is het gemiddeld ruim 24 graden. Er valt gemiddeld gemiddeld 1000 millimeter neerslag per jaar.
Demografie
[bewerken | brontekst bewerken]Begin 2024 telde de gemeente Lagodechi 40.257 inwoners,[2] een daling van ruim 3% ten opzichte van de volkstelling van 2014.
| Bevolkingsontwikkeling van de gemeente Lagodechi | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1897 | 1922 | 1939 | 1959 | 1970 | 1979 | 1989 | 2002 | 2014 | 2020 | 2024 | ||||||||
| Gemeente Lagodechi | - | - | 46.546 |  48.476 |
52.840 |
 52.217 |
54.402 |
51.066 |
41.678 |
41.125 |
40.257
| |||||||
| Lagodechi | - | 1.523 | 3.198 |
6.924 |
8.329 |
8.514 |
9.517 |
6.875 |
5.918 |
5.714 |
5.614
| |||||||
| Verantwoording data: Bevolkingsstatistiek Georgië 1897 tot heden.[12] Noot:[14] | ||||||||||||||||||
Etniciteit en religie
[bewerken | brontekst bewerken]De bevolking van Lagodechi bestond volgens de volkstelling van 2014 voor 71,5% uit Georgiërs. Bijna een kwart (23,0%) is Azerbeidzjaans, waarvan 96% in de Kabali dorpsgemeenschap woont, een viertal dorpen tien kilometer ten westen van de stad Lagodechi. Er wonen bijna 1000 Osseten (2,4%), geclusterd in een aantal dorpsgemeenschappen. Enkele dorpen kennen een Osseetse meerderheid. Verder wonen in de gemeente ruim 700 Russen (1,8%) en circa 350 Armeniërs (0,8%). Een opvallende maar kleine minderheid zijn de enkele tientallen Avaren in de stad Lagodechi. De Avaren zijn een Dagestaanse etnische bevolkingsgroep waarvan ruim 1000 in Georgië wonen, hoofdzakelijk in Kvareli (95%) en Lagodechi (5%).[15]
De religieuze samenstelling volgt in grote lijnen de etnische. Verreweg de meeste inwoners zijn Georgisch-Orthodox (74,2%), gevolgd door de islam (23,2%). Andere geloofsgemeenschappen zijn in kleine aantallen aanwezig (minder dan 100).[16]
Administratieve onderverdeling
[bewerken | brontekst bewerken]
De gemeente Lagodechi is administratief onderverdeeld in 14 gemeenschappen (თემი, temi) met in totaal 67 dorpen (სოფელი, sopeli). Er is één stad (ქალაქი, kalaki), het bestuurlijk centrum Lagodechi.[1]
Bestuur
[bewerken | brontekst bewerken]De gemeenteraad van Lagodechi (Georgisch: საკრებულო, sakreboelo) is het vertegenwoordigend orgaan dat elke vier jaar via een gemengd kiesstelsel wordt gekozen. Deze bestaat sinds 2021 uit 30 leden: 20 leden worden via een proportionele lijststem gekozen en 10 leden worden gekozen door middel van een districtenstelsel.[17] In 2017 was de verhouding 15 proportioneel om 16 districtszetels.
Bij de gemeentelijke verkiezingen van oktober 2021 werd Dzjondo Mdivnisjvili van Georgische Droom met 70,1% van de stemmen herkozen tot burgemeester. De 10 districtszetels zijn naar kandidaten van Georgische Droom (8) en Verenigde Nationale Beweging (2) gegaan. De Georgische Droom behaalde de meeste proportionele stemmen (50,3%), gevolgd door Verenigde Nationale Beweging (36,0%) en Voor Georgië (5,5%). Zeven andere partijen haalden de kiesdrempel van 3% niet.[18][19]
| Partij | 2017[20] | 2021[21] | |
|---|---|---|---|
| Georgische Droom (GD) | 21 | 17 | |
| Verenigde Nationale Beweging (UNM) | 3 | 9 | |
| Derde Kracht | 2 | ||
| Voor Georgië | 1 | ||
| Onafhankelijk Raadslid | 4 | 1 | |
| Europees Georgië (EG) | 2 | ||
| Alliantie van Patriotten (AP) | 1 | ||
| Totaal | 31 | 30 | |
Bezienswaardigheden
[bewerken | brontekst bewerken]
.jpg)
Er zijn in de gemeente een aantal bezienswaardigheden:
- Het Nationaal park Lagodechi is de belangrijkste bezienswaardigheid in de gemeente. Het natuurreservaat werd in 1912 onder Russische heerschappij opgericht en is daarmee het oudste in Georgië. Het ligt in de Grote Kaukasus meteen aan de noordkant van de stad Lagodechi. Sinds 2003 bestaat her uit twee afzonderlijke reservaten met een totale oppervlakte van ruim 240 km².[22]
- Een curieus cultuur-historisch monument is te vinden in het dorpje Vardisoebani, waar de geheel van beton gebouwde 20e eeuwse Duitse Maria Hemelvaartskerk staat.[23]
Vervoer
[bewerken | brontekst bewerken]Lagodechi is met de rest van Kacheti en het land verbonden via de international route S5 Kacheti Highway (Tbilisi - Sagaredzjo - Bakoertsiche - Lagodechi) die naar de Azerbeidjzaanse grens leidt. Deze grensovergang vijf kilometer ten oosten van Lagodechi is de tweede belangrijkste met Azerbeidzjan, en zag in 2019 bijna 220.000 inkomende reizigers.[24]
Een regionaal belangrijke hoofdweg aan de noordzijde van de Alazani is de nationale route Sh43 (Lagodechi - Kvareli - Achmeta - Tianeti. De Sh170 verbindt een cluster van dorpen en bedrijvigheid middenin de Alazanivallei met het gemeentelijk centrum Lagodechi en met Goerdzjaani aan de zuidkant van de vallei.
Externe links
[bewerken | brontekst bewerken]Referenties
[bewerken | brontekst bewerken]- ↑ a b (ka) Main Results of the 2014 Census (Publication) (pdf). Census.ge, National Statistics Office of Georgia (Geostat) p.154-158 (28 april 2016). Gearchiveerd op 13 februari 2020. Geraadpleegd op 7 augustus 2022.
- ↑ a b (en) Population and Demography - Population by cities and boroughs (daba), as of 1 January. National Statistics Office of Georgia, Geostat (1 januari 2024). Gearchiveerd op 26 maart 2023. Geraadpleegd op 23 juli 2024.
- ↑ Zisserman, Arnold L. (Engelse vertaling 2017, origineel 1879). Twenty-five Years in the Caucasus 1842-1867 Volume 1. Narikala Publications, Inc, Tbilisi, New York, Londen, pp. 30. ISBN 978-0-9914232-2-4.
- ↑ (ru) Gouvernement Tiflis. Grote Russische Encyclopedie. Gearchiveerd op 2 januari 2020. Geraadpleegd op 27 april 2023.
- ↑ (ru) Армянский Телав в «Кавказском календаре» 1845–1866 гг. (Armeens Telavi in de "Kaukasische kalender" 1845-1866). Regnum (7 augustus 2020). Gearchiveerd op 12 augustus 2022. Geraadpleegd op 12 augustus 2022.
- ↑ (ru) Telegram G.K. Ordzjonikidze aan de Volkscommissaris voor Nationaliteiten van de RSFSR en G.V. Tsjitsjerin over de opstand in de regio Signag-Lagodechi en de vorming van het Revolutionaire Comité van Georgië.. Electronische Bibliotheek van Historische Documenten - Federaal Historisch en Documentair Educatief Portaal (18 februari 1921). Gearchiveerd op 7 september 2023. Geraadpleegd op 16 augustus 2022.
- ↑ (en) Soviet-Georgian War and Sovietization of Georgia, II-III. 1921. Revue historique des Armées - Numéro 254, 1/2009. Gearchiveerd op 6 maart 2022. Geraadpleegd op 16 augustus 2022.
- ↑ (ka) Gemeente Lagodechi - Universeel Encyclopedisch Woordenboek 2006. National Parliamentary Library of Georgia. Geraadpleegd op 16 augustus 2022.
- ↑ (en) Ancient Glaciation of the Caucasus. Open Journal of Geology, Vol.8 No.1 (1 januari 2018). Gearchiveerd op 7 mei 2023. Geraadpleegd op 7 mei 2023.
- ↑ (ru) Высокогорные озерные геосистемы Джурмутского отрезка Главного Кавказского хребта (Alpine lacustriene geosystemen van het Dzjoermoet-segment van de Grote Kaukasus). Молодой ученый (Jonge wetenschapper) Nr. 12 (35), Pag.134-137 (1 december 2011). Gearchiveerd op 15 april 2021. Geraadpleegd op 16 augustus 2022.
- ↑ (en) Lagodekhi Protected Areas Administration. Agency of Protected Areas - Ministry of Environment and Natural Resources Protection of Georgia. Gearchiveerd op 2 augustus 2022. Geraadpleegd op 7 augustus 2022.
- ↑ (en) Population divisions of Georgia. Population Statistics Eastern Europe and former USSR. Gearchiveerd op 16 augustus 2022. Geraadpleegd op 25 juli 2022.
- ↑ (en) Population Dynamics in Georgia - An Overview Based on the 2014 General Population Census Data (pdf). National Statistics Office of Georgia, Geostat (29 november 2017). Geraadpleegd op 10 januari 2022.
- ↑ Bij de volkstelling van 2014 werd een onverklaarbaar gat ten opzichte van de data van het nationaal statistisch bureau Geostat gevonden. Uit VN begeleid onderzoek is gebleken dat de volkstelling van 2002 ongeveer 8-9 procent te hoog was. Zie[13], "1. Introduction", Pagina 1.
- ↑ (en) Ethnic composition of Georgia 2014. Population Statistics Eastern Europe and former USSR. Gearchiveerd op 31 maart 2023. Geraadpleegd op 7 mei 2023.
- ↑ (en) Religious composition of Georgia 2014. Population Statistics Eastern Europe and former USSR. Gearchiveerd op 10 juni 2023. Geraadpleegd op 7 mei 2023.
- ↑ (en) Election Code of Georgia (art. 148, 149, Annex 1). Legislative Herald of Georgia (28 juni 2021). Gearchiveerd op 8 februari 2023. Geraadpleegd op 6 augustus 2027.
- ↑ (en) October 2, 2021 Municipal Elections. CESKO Central Election Commission. Geraadpleegd op 2 januari 2021.
- ↑ (en) Interactive results 2021 municipal elections. Agenda.ge. Gearchiveerd op 24 mei 2022. Geraadpleegd op 25 juli 2022.
- ↑ (ka) Protocol gekozen raadsleden en burgemeesters 2017 (pdf). CESKO Centrale verkiezingscommissie p.9-10. Gearchiveerd op 5 april 2022. Geraadpleegd op 7 augustus 2022.
- ↑ (ka) Protocol gekozen raadsleden en burgemeesters 2021 (pdf). CESKO Centrale verkiezingscommissie p.12-14. Gearchiveerd op 5 april 2022. Geraadpleegd op 7 augustus 2022.
- ↑ (en) Lagodekhi Protected Areas Administration. Agency of Protected Areas - Ministry of Environment and Natural Resources Protection of Georgia. Geraadpleegd op 16 augustus 2022.
- ↑ (ka) Duite kerk - #7208. Cultureel Erfgoed Portaal. Gearchiveerd op 16 augustus 2022. Geraadpleegd op 16 augustus 2022.
- ↑ (en) Georgian Tourism in Figures 2019 (pdf). Georgian National Tourism Administration (1 december 2021). Gearchiveerd op 21 januari 2022. Geraadpleegd op 24 maart 2022.
· 
· 