Wikipedia:Opinielokaal/Friedrich Nietzsche was ongeneeslijk krankzinnig

Friedrich Nietzsche was ongeneeslijk krankzinnig

Opiniepeiling
Onderwerp	De Duitse filosoof Friedrich Nietzsche (1844-1900)
Stelling	Friedrich Nietzsche was ongeneeslijk krankzinnig
Begindatum	14 november 2019 9.00u
Einddatum	28 november 2019 9.00u
Keuzes	Ja/Neen/Neutraal
Coördinator	Jefim (overleg | bijdragen | verwijderde bijdragen | massaal verwijderen | logboek | blokkeren)
Opmerkingen	Overleg_Wikipedia:Opinielokaal/Friedrich Nietzsche was ongeneeslijk krankzinnig
Een opiniepeiling verzamelt meningen van Wikipediagebruikers over een bepaald onderwerp en heeft geen bindende kracht. Gebruik hiervoor een stemming.

1. Voorgeschiedenis

Ik wil dat de laatste 11 jaar van het leven van de Duitse filosoof Friedrich Nietzsche (1844-1900) bestempeld worden als ongeneeslijk krankzinnig. Twee gebruikers gaan daar niet mee akkoord. De beste manier om bewerkingsoorlogen te vermijden is een peiling te organiseren. Ik aanvaard in dit geval een reglementaire peiling als bindend.

De voorafgaande discussie is te volgen op het overleg van het artikel:Friedrich Nietzsche, meer bepaald:

• De ongeneeslijke krankzinnigheid van Nietzsche
• Friedrich Nietzsche: “Vernietiging van miljoenen mislukten”

Ik raad sterk aan om deze twee secties te lezen.

2. Google

Google eens “Nietzche krankzinnig”. Er is geen gebrek aan voorbeelden.

3. Het Wikipedia-artikel van 13 november 2019:

Op 3 januari 1889 stortte de 44-jarige Nietzsche in Turijn geestelijk in. Het bekende verhaal dat hij op straat huilend een afgeranseld paard omhelsde, is nooit gedocumenteerd en berust op een scène uit Dostojevski's roman Misdaad en straf. Nietzsche was een liefhebber van de Russische schrijver Dostojevski. Het waren de korte briefjes met verwarde en cryptische boodschappen die hij vanuit Turijn naar bekenden stuurde waardoor men gealarmeerd raakte. Deze brieven staan nu bekend als 'waanzinsbrieven'. Hij ondertekende brieven met ‘Caesar’, ‘de gekruisigde’ en ‘Dionysos’. Hij ging naakt door de straten zwerven. Hij was manifest krankzinnig. Hij dreigde zelfs de Duitse keizer te laten neerschieten. Nietzsche werd naar Basel gehaald en in een psychiatrische inrichting uitgebreid onderzocht. Aanvankelijk was hij nog enigszins aanspreekbaar, maar werd gaandeweg steeds apathischer, willozer, verviel snel in waanvoorstellingen en herkende zijn vrienden niet meer. Van 1889 tot 1900, de laatste 11 jaar van zijn leven, was hij niet meer in staat om voor zichzelf te zorgen, laat staan te schrijven. Toen behandeling definitief onmogelijk bleek, namen zijn moeder en zus de zorg voor hem op zich. Uitgevers konden zijn werken, waarvoor de belangstelling sterk toenam, nu zonder zijn bemoeienis, uitgeven. Na een jarenlang ziekbed overleed Friedrich Nietzsche op 55-jarige leeftijd.

4. Bronnen

Naast de bronnen in het artikel Friedrich Nietzsche geef ik nog: Maxime De Cnodder: Psychoanalyse met de hamer: Vergelijkende literatuurstudie van Freud en Nietzsche, Universiteit Gent: “Hierbij poog ik te argumenteren dat Nietzsche gedurende zijn leven leed onder een psychose ordinaire die, onder invloed van een aantal mislukte stabilisatiepogingen, uiteindelijk declencheerde tot schizofrenie. ” Krankzinnigheid is gelijk aan schizofrenie.

5. Twee moderne biografieën, tweemaal krankzinnig

In de Appendix van het artikel Friedrich Nietzsche staan twee moderne biografieën:

• en:Sue Prideaux: “Ik ben dynamiet: het leven van Nietzsche ”, 2018, ISBN 9780571336210
• Rüdiger Safranski: “Nietzsche: Een biografie van zijn denken”, 2016, ISBN 9789046705445

Lees alles over de krankzinnigheid van Nietzsche op Twee moderne biografieën, tweemaal krankzinnig

1. Ik merk op dat een gereputeerde biografe als Prideaux de woorden ‘gekte’, ‘waanbeelden’, ‘waandenkbeelden’, ‘psychotisch’, ‘achtervolgingswaan’, ‘megalomane geraaskal’ en ‘waanzin’ gebruikt.
2. Ik merk op dat een gereputeerde biograaf als Safranski geen probleem heeft om het woord ‘krankzinnig’ te gebruiken.

6. Gevolgen

Als deze stelling goedgekeurd wordt, wordt het kopje ‘Dementie en dood’ vervangen door ‘Ongeneeslijk krankzinnig’.

Ik antwoord enkel op het overleg. Deze leerrijke peiling kan beginnen. Jefim (overleg) 14 nov 2019 09:49 (CET)

Noten

Friedrich Nietzsche was ongeneeslijk krankzinnig

1. Jefim (overleg) 14 nov 2019 10:15 (CET)
2. Gekko99 (overleg) 25 nov 2019 17:54 (CET) Helemaal gelijk. Nietzche was zeker krankzinnig en dat mag best in een artikel.

   Noot - Gekko99 heeft vermoedelijk niet de vereist "meer dan 100 bewerking" om een stem te mogen uitbrengen volgens zijn bijdragen Vdkdaan (Gif mo sjette) 26 nov 2019 10:24 (CET)

   Dit is een peiling, geen stemming. "Iedereen kan deelnemen aan een peiling, ook IP-gebruikers." Encycloon (overleg) 26 nov 2019 10:42 (CET)

   Natuurlijk, zelfs negenjarigen mogen een mening over Nietzsche hebben J.G.G. (overleg) 26 nov 2019 12:07 (CET)

3. ♠ Troefkaart (overleg) 26 nov 2019 11:03 (CET) Ie was zô hek as 'n juun

Opiniepeiling gesloten

Friedrich Nietzsche was NIET ongeneeslijk krankzinnig

1. Thieu1972 (overleg) 14 nov 2019 10:33 (CET) Het woord 'krankzinnig' is een volledig achterhaalde middeleeuwse term, een verzamelbak van problemen waarvoor men destijds geen diagnose kon stellen. Om dergelijke achterhaalde woorden te gebruiken in een artikel als ware het een wetenschappelijk vastgesteld ziektebeeld, is, uhm, krankzinnig. Of Nietzsche daadwerkelijk een psychiatrisch ziektebeeld had, moet blijken uit betrouwbare bronnen; op basis daar van kan dan bekeken worden welke term het best genoemd kan worden. En krankzinnig zit daar sowieso niet tussen.
2. Karmakolle (overleg) 14 nov 2019 11:26 (CET) - Een kopje 'ongeneeslijk krankzinnig' is gekozen om de morele connotaties eerder dan als beschrijving van een medische conditie. Jefim komt daar ook voor uit met opmerkingen als "Zo'n ideeën [lees: verwerpelijke] komen voort uit een zwaar zieke geest." Er worden nergens bronnen aangedragen om de link tussen gedachtegoed en medische conditie te ondersteunen. 'Dementie en dood' lijkt me veel feitelijker en wordt wel ondersteund met bronnen op de overlegpagina.
3. Raar ouderwetse term, onze duitse collega's noemen [1] deze bron die het op dementie houdt. Zwitser123 (overleg) 14 nov 2019 14:17 (CET)
4. M.i. onnodig ongeschikte formulering, zowel wat het 'ongeneeslijk' betreft als het 'krankzinnig' betreft. Hopelijk gaan we niet over alle onnodig ongeschikte formuleringen een opiniepeiling starten. Carol (overleg) 14 nov 2019 17:33 (CET)
5.  Klaas `Z4␟` V:  15 nov 2019 10:22 (CET)
6. Jefim lijkt hier vooral te pogen een geruchtmakende zinsnede in het artikel te krijgen. Het overleg jaagt vooral mensen op de kast en lijkt er niet op gericht om tot een consensus te komen. Ik zou voorstellen om eens wat alternatieve bewoordingen te bespreken, en ook het Engelse en Duitse taalgebied in je literatuurstudie te betrekken. Effeietsanders 16 nov 2019 02:57 (CET)
7. Kom op mensen, dit is niet zo moeilijk. Als er geen eensluidende bronnen zijn, dan geldt dat je spreekt van auteurs die een mening zijn toegedaan 'op basis van bronnen' of iets dergelijks. Een respectvoller kopje zou dan iets kunnen zijn als 'Nietsche's laatste levensjaren', subkopje 'Geestelijke gezondheid'. Want het zou tendentieus/sensatiezoeken zijn om op basis van meningen van auteurs in een kopje te stellen dat hij krankzinnig was. Een diagnoseterm in een kopje is niet nodig. Want zelfs al hadden drie psychiaters hem in die tijd 'krankzinnig' verklaard, dan nog zou er mogelijk tegenwoordig een diagnose kunnen worden gesteld die een heel ander beeld geeft. Misschien ging het om een aandoening die wij tegenwoordig helemaal niet raar meer vinden. Vroeger werd er van alles als krankzinnigheid bestempeld. Psychoses, een zware bipolaire stoornis, schizofrenie, paniekaanvallen en misschien zelfs dementie met agressieve-, angst en paniekaanvallen. Ik noem maar wat. De term 'krankzinnig' is in elk geval ontoelaatbaar zonder uitgebreide toelichting. Beter blijf je bij een feitelijk relaas over gedragingen, indien echt relevant voor de biografie. Mijns inziens althans. oSeveno (overleg) 17 nov 2019 12:49 (CET)
8. Vdkdaan (Gif mo sjette) 18 nov 2019 10:52 (CET). Geen neutrale peiling. Te veel IK in de inleiding. Ofwel zijn er eensluidende gedegen bronnen ofwel niet. Dit zijn twee medische termen die niet voor het plezier kunnen gebruikt worden. Bron voor ongeneeslijk en bron voor krankzinnig nodig. Nu vaststellen gaat niet meer ook niet als je zelf arts bent. Daarnaast ook voor het feit dat schico als synoniem van krankzinnig wordt gebruikt wat mijns inziens niet volledig correct is.
9. The Banner Overleg 18 nov 2019 11:50 (CET) Het is niet de bedoeling door middel van een peiling de inhoud van een artikel vast te stellen als je het niet met bronnen af kunt.
10. De bewering is niet van deze tijd en niet de consensus van de diverse bronnen die hierover te vinden zijn. Iooryz (overleg) 18 nov 2019 16:59 (CET)
11. per OSeveno, achterhaalde term en daarnaast vind ik dit een onnodige peiling. Elvesham (overleg) 19 nov 2019 13:00 (CET)
12. absurde peiling. Gaan we ook nog stemmen of Johanna de Waanzinnige genezen had kunnen worden? Dient dat gehamer op die psychische problemen van Nietzsche om zijn eerdere geschriften in diskrediet te brengen en wellicht tevens om het onvermogen of de moeilijkheid daarvan iets te begrijpen te verhullen? En wat betekent leerrijk? ExposeMyStupidity (overleg) 21 nov 2019 10:45 (CET)

    Salvador Dali was ook zo gek als een deur, maar dat maakt de waarde van zijn kunst er niet minder om (zeker financieel niet, als je ziet wat er zowel tijdens zijn leven als na zijn dood zoal voor betaald werd en wordt), en ook over Vincent van Gogh kan men zo het nodige denken: dat dan eveneens zonder dat het afbreuk doet aan zijn kunstwerken.

    Er was op zeker moment een instorting van Nietzsche en daarna werd hij tot aan zijn dood verpleegd, zonder dat er ooit enig herstel is gemeld. Het gaat echter te ver hem daarom hier als "ongeneeslijk krankzinnig" te brandmerken. Wie meent van wel zou trouwens ook moeten aangeven sinds wanneer dan. Daarbij mag dan ook worden opgemerkt dat er sinds dat incident in Turijn geen geschriften van hem bekend zijn en van daarvoor juist vele. De inzet van deze peiling lijkt ons te verleiden tot het negeren van die chronologie en die belangrijke cesuur en de suggestie te moeten dienen dat Nietzsche reeds voor dat incident "krankzinnig" zou zijn geweest, zodat Jefim niet hoeft te erkennen dat die vele geschriften en opvattingen van Nietzsche die hij voor die instorting schreef voor hem gewoonweg te moeilijk te bevatten zijn? ExposeMyStupidity (overleg) 26 nov 2019 11:14 (CET)

    Dat lijkt inderdaad het niet zo verborgen agenda van de initiatiefnemer van deze peiling te zijn. Hij komt er op de overlegpagina zelfs eerlijk voor uit ("Nietzsche was een ziekelijk en krankzinnig ventje dat zich een Ubermensch waande"). Een beetje een simpele redenering dus dat wanneer iemand dement wordt al het werk dat hij of zij voordien heeft gepresteerd in dat licht dient te worden bezien. J.G.G. (overleg) 26 nov 2019 11:22 (CET)

13. In overleg erkent Jefim zich slechts te baseren op een Nederlandse vertaling van een van de door hem genoemde twee titels en daarin niet dat woord ¨krankzinnig¨ te zijn tegengekomen. Zie hier Overleg:Friedrich_Nietzsche#Niet_´krankzinnig´. Aldus heb ik blootgelegd dat dit woord een eigen simplistische gelijkstelling van hemzelf betreft: ¨krankzinnigheid = waanzin = schizofrenie¨. Met dergelijke drogredenarij moeten we ons niet inlaten en hij kan zich me dunkt beter beperken tot lemma´s als over (de) Familie Duck. Galilei~nlwiki (overleg) 23 nov 2019 14:05 (CET)
14. Bob.v.R (overleg) 25 nov 2019 03:01 (CET). Bizarre peiling.
15. Nietanoniem (overleg) 25 nov 2019 11:09 (CET) Wat een biograaf ervan vindt, of wat andere medische leken over hem schrijven maakt niet uit. Is er een medische bron?
16. Evert100 (overleg) 26 nov 2019 21:30 (CET) Dit is een medisch oordeel. Dit kan je toch niet via een internetpeiling honderd jaar later door een aantal leken laten vaststellen? Hooguit kan worden beschreven dat Nietschze volgens bepaalde bronnen krankzinnig (misschien is er beter woord voor krankzinnig) was.
17. -Sjoerd (overleg) 27 nov 2019 13:02 (CET) Rare peiling
18. Warpozio (overleg) 27 nov 2019 15:25 (CET)
19. Het lijkt me moeilijk om achteraf een diagnose te stellen. Om vast te stellen of iemand een geestelijke stoornis heeft zou een psychiater die patiënt moet diagnostiseren. Otto (overleg) 27 nov 2019 16:33 (CET)

Opiniepeiling gesloten

Neutraal

1. Robotje (overleg) 14 nov 2019 10:17 (CET) - Ik zou kiezen voor 'krankzinnig' in plaats van 'ongeneeslijk krankzinnig'
2. Slecht verwoorde en sturende peiling. Niemand op het overleg is zo gek om te betwisten dat Nietzsche de laatste 11 jaar van zijn leven mentaal is ingestort of hoe je het ook wil noemen. Eigenlijk zou het moeten gaan om deze stelling van Jefim op overleg: "Conclusie: Nietzsche was een ziekelijk en krankzinnig ventje dat zich een Ubermensch waande. Jefim(overleg) 13 nov 2019 09:42 (CET)" Met andere woorden: de hele antichristelijke filosofie van Nietzsche is abject en het resultaat van een zieke geest.
   Ten tweede: waar het specifiek om gaat, is de keuze van de term om Nietzsches conditie te benoemen. Enkele bijdragers aan de discussie hebben er Jefim op gewezen dat "krankzinnig" en "krankzinnigheid" verouderde medische termen zijn die je in een encyclopedisch artikel beter vermijdt. J.G.G. (overleg) 14 nov 2019 10:34 (CET)
3. Edoderoo (overleg) 14 nov 2019 10:35 (CET) ik adviseer de bronnen te volgen. Bronnen is wat ik mis bij de voorbeelden, daar lees ik enkel eigen conclusies. eigen conclusies horen niet in deze encyclopedie.
4. Sjoerd de Bruin (overleg) 14 nov 2019 11:22 (CET) Enige bron die deze term hanteert is een artikel in Trouw.
5. Peilingen gebruik je als laatste redmiddel, wanneer discussies vastgelopen zijn en de meningen duidelijk verdeeld. De aangehaalde discussie over Nietzsche is op 10 november, slechst enkele dagen geleden gestapt. Die discussie leverde inderdaad geen duidelijke consensus op, maar er zijn veel stappen die je kan - en m.i. zou moeten - nemen alvorens je een peiling start. Ten minste had, bv. via WP:OG, de input van derden gevraagd moeten worden (het aantal Wikipedianen met Nietzsche op hun volglijst lijkt me beperkt). Daarom wil ik uit principiële redenen nu niet meestemmen in deze peiling. CaAl (overleg) 14 nov 2019 11:27 (CET)
6. Formulering van de kopjes impliceert dat wij zelf een conclusie kunnen trekken over wat een historisch feit was. Dit dient echter door betrouwbare bronnen gedaan te worden en verwijzen naar Google en het Wikipedia-artikel zelf wekt niet de indruk dat de starter van de peiling zorgvuldig en kritisch kennis genomen heeft van de bestaande literatuur. Encycloon (overleg) 14 nov 2019 11:41 (CET)
7. Ik mis hier, net als anderen, een overzicht van onafhankelijke, betrouwbare en verifieerbare bronnen die op basis van nauwgezet onderzoek tot een conclusie komen over de geestesgesteldheid van Nietzsche, en dan liefst in hedendaagse bewoordingen. Via een peiling proberen een dergelijke formulering in een encyclopedisch artikel te krijgen geeft geen pas. Wellicht zou het goed zijn als de aanmaker van deze peiling zich verdiept in de basis van deze encyclopedie, vastgelegd in vijf zuilen. Eén hint: Wikipedia is géén democratie. Met vriendelijke groet, RonnieV (overleg) 14 nov 2019 11:49 (CET)
8. De stelling waar je hier voor of tegen kunst stemmen is: Friedrich Nietzsche was ongeneeslijk krankzinnig. De stelling is volgens mij niet goed geformuleerd, het had moeten zijn:
   • Je kunt (op grond van de bronnen) stellen, dat Friedrich Nietzsche "ongeneeslijk krankzinnig" was.
   • Je kunt (op grond van de bronnen) NIET stellen, dat Friedrich Nietzsche "ongeneeslijk krankzinnig" was.

   Dat lijkt me correcter. Daarna kun je zo nodig een andere term gaan zoeken. PAvdK (overleg) 14 nov 2019 12:19 (CET)

9. De verleiding is groot om eerder deze peiling krankzinnig te noemen, want deze rare greep van Jefim lijkt toch een flink eind die richting op te gaan. Maar, laat ik me in elk geval aansluiten bij de woorden van RonnieV hierboven, want daar is weinig speld tussen te krijgen. Feer (overleg) 14 nov 2019 12:59 (CET)
10. Per RonnieV en Encycloon Joris (overleg) 14 nov 2019 13:39 (CET)
11. Dit is niet de methode om deze impasse te doorbreken. Saschaporsche (overleg) 14 nov 2019 13:57 (CET)
12. "Es gibt keine Tatsachen, nur Interpretationen." Dat interpreteren doen we niet zelf, dat laten we aan betrouwbare en verifieerbare bronnen over. Er kan echter discussie ontstaan. Raakt die in een impasse, dan kunnen er via WP:OG meer mensen bij worden betrokken. Pas als dat ook geen duidelijkheid verschaft, komt een peiling in beeld. Wutsje 14 nov 14:47 (CET)
13. Geen voorstander van de man maar ik ben het eens met PAvdk. En verder zie ik deze bewoording nergens staan in de bronnen, en je kan op een betere manier zijn geestestoestand beschrijven zonder die overdreven woorden te gebruiken. Wikipedia is geen roman waar je de meest uitzonderlijke woorden kan combineren. Themanwithnowifi (overleg) 14 nov 2019 18:53 (CET)
14. Wel of niet krankzinnig? Is dat waar ik uit mag kiezen? De keuze had moeten zijn tussen krankzinnigheid of dementie, als ik de overlegpagina goed begrijp. En krankzinnigheid is, net als neurasthenie en hysterie, een verouderde term die een moderene arts niet zal gebruiken. Ik zou dus gekozen hebben voor dementie, maar die mogelijkheid krijg ik niet van Jefim. Jefim speelt een beetje vals. W.D. Sparling (overleg) 14 nov 2019 19:18 (CET)
15. AnarchistiCookie Overleg 15 nov 2019 22:09 (CET) Per hierboven genoemde punten.
16. Mvg, TheDragonhunter | Vragen? 18 nov 2019 16:08 (CET)
17. Per RonnieV en Encycloon. Over de ziekte van Nietzsche zijn tientallen publicaties verschenen. Het probleem is echter dat het allemaal postume diagnoses zijn. Als psychiaters en andere deskundigen niet tot een eensluidende conclusie kunnen komen, dan lijkt mij dat het hier - meer dan 100 jaar na dato - ook niet zal lukken. Enkele aanvullende bronnen: biograaf Michael Tanner (1994, “Nietzsche”. Oxford University Press, p.2) zegt alleen ‘when he went mad in 1889’. De Oxford companion to philosphy (Ted Honderich, ed., 1995. OUP) laat het bij ‘his physical and mental collapse in 1889’ (p.619). En in het Nietzsche Handbuch (Henning Ottmann, Hrsg., 2011, Metzler) schrijft Pia Volz in haar hoofdstuk ‘Nietzsches Krankheit’: ‘An der breit und kontrovers geführten pathographischen Diskussion um die Ursachen der Erkrankung beteiligten sich renommierte Psychiater wie Paul Möbius, Kurt Hildebrandt, Karl Jaspers, Lange-Eichbaum. Weitere Diagnosen, über die heftig spekuliert wurde, waren u.a. Hasische-Paralyse, Paranoia, Hysterie, Schizophrenie, Zyklothymie, Epilepsie.’ (p.58), nadat zij op p.57 heeft aangegeven dat er terecht belangrijke indicaties zijn dat Nietzsche aan syfilis leed. Met vriendelijke groeten, Woordenbrij (overleg) 19 nov 2019 13:40 (CET)
18. Vinvlugt (overleg) 19 nov 2019 14:22 (CET) Weinig aan bovenstaande toe te voegen. Peilingen zijn er om meningen te inventariseren, niet om je gelijk te halen.
19. Sint Aldegonde (overleg) 20 nov 2019 11:49 (CET) Per bovenstaande.
20. Zonder commentaar, HenriDuvent 20 nov 2019 18:38 (CET)
21. Woudloper _overleg 22 nov 2019 00:21 (CET) Zoals dat normaal ging op Wikipedia totdat we allemaal ongeneeslijk ... werden: deze peiling is ongeldig. De inhoud peilen gaat in tegen de richtlijnen. Waar gaat dit heen? Gaan we straks peilen over Hitler?

    In Hitlers boekenkast stond naar verluidt ook een boek van die door door Jefim zelf aangehaalde Prideaux als charlatan betitelde Langlehn, aan wie Nietzsche door zijn moeder werd toevertrouwd en die er niet in slaagde Nietzsche te genezen. Een non sequitur, waarmee ik eigenlijk dit maar zeggen wil: er valt hier niets te concluderen over die zogenaamde ongeneeslijke krankzinnigheid van Nietzsche, hooguit wel over de gevolgtrekkingen van Jefim. Galilei~nlwiki (overleg) 23 nov 2019 16:10 (CET)

Opiniepeiling gesloten

Een genie als Friedrich Nietzsche laat zich heus niet onder een van deze kopjes vangen

1. De vraag zou natuurlijk niet moeten zijn of Nietzsche krankzinnig was, maar of hij in de loop der tijden vaak zo is genoemd. Die laatste vraag moet met een volmondig ja worden beantwoord. In elk geval tot in de jaren negentig, toen ik mijn letterenstudie volgde, was het nog heel normaal om over dichters als Hölderlin of filosofen als Nietzsche in termen van krankzinnigheid te spreken. In het zevende deel van mijn oude Winkler Prins, uit 1958, staat zelfs letterlijk: In 1889 openbaarden zich bij hem tekenen van krankzinnigheid. Eerst door zijn moeder, daarna door zijn zuster, El. Förster-N, verpleegd stierf hij in 1900 volslagen krankzinnig. Ook heb ik de recente Nederlandse vertaling van Michael Tanners door collega Woordenbrij hierboven aangehaalde boek Nietzsche in de kast staan, uitgegeven in 2012, en daarin lees ik dat hij in 1889, elf jaar voor zijn dood, krankzinnig werd (p. 11). En op Google Scholar en Google Books zijn nog talloze andere publicaties te vinden waarin hij krankzinnig wordt genoemd. Vergeet ook niet dat een gezonde kunstenaar tijdens het fin de siècle bijna een contradictio in terminis was, of zoals Nietzsche zelf schreef: Es sind die Ausnahme-Zustände, die den Künstler bedingen: alle die mit krankhaften Erscheinungen tief verwandt und verwachsen sind: so daß es nicht möglich scheint, Künstler zu sein und nicht krank zu sein.'

In het lemma zal zijn vermeende krankzinnigheid dus zeker vermeld moeten worden. Die al dan niet verouderde diagnose is van cultuurhistorisch belang en maakt onderdeel uit van de receptiegeschiedenis van zijn werk, los van de vraag of de artsen hem tegenwoordig nog steeds zo zouden diagnostiseren. Daartegenover staan uiteraard de talloze publicaties waarin een andere diagnose gesteld wordt, gebaseerd op de huidige medische inzichten. Het mooist zou zijn als iemand met enige kennis van de geschiedenis van de medische wetenschap en haar veranderde terminologie een overzicht zou geven van hoe de geestesgesteldheid van Nietzsche gedurende de afgelopen anderhalve eeuw in toonaangevende publicaties omschreven is, inclusief uiteraard de tegenwoordig vaak gestelde diagnose van dementie.

Kortom, de kwalificatie 'krankzinnig' moet wat mij betreft zeker in het artikel genoemd worden, maar dient tevens in hedendaags perspectief te worden geplaatst. Mario Praz noemt Nietzsche in zijn vermaarde studie The Romantic Agony (Oxford University Press, 1985, p. 290) overigens ook nog, in greater or lesser degree, een sadist, dus ik stel voor dat we over het al dan niet vermelden van die lovenswaardige karaktereigenschap binnenkort gewoon weer een nieuwe peiling houden. — Matroos Vos (overleg) 28 nov 2019 08:36 (CET)

Conclusies

Dit zijn mijn conclusies voor deze peiling:

1. Eerst de naakte cijfers. Drie gebruikers hebben VOOR gestemd; negentien gebruikers hebben TEGEN gestemd. In het universum van Wikipedia was Nietzsche bijgevolg niet ongeneeslijk krankzinnig. Ik aanvaard deze peiling als bindend.
2. Nietzsche wilde miljoenen ‘mislukte’ mensen vernietigen om een nieuwe mens te scheppen. Ik vraag me af wat Nietzsche dan wel moet zeggen om beschouwd te worden als krankzinnig/schizofreen. Eenentwintig gebruikers staan neutraal tegenover deze peiling en deze stelling. Ik vraag me af of ze Twee moderne biografieën, tweemaal krankzinnig gelezen hebben.
3. Ik steun liever op twee gereputeerde biografen als Sue Prideaux en Rüdiger Safranski. Negentien tegenstemmen zullen daar niets aan veranderen. Binnen het universum van Wikipedia is Nietzsche niet ongeneeslijk krankzinnig; erbuiten is Nietzsche knettergek.

Jefim (overleg) 28 nov 2019 10:03 (CET)

Dit zijn mijn conclusies voor deze peiling:

1. Eerst de naakte cijfers. 3 gebruikers (13.6%)hebben VOOR gestemd, 19 gebruikers (86.4%) hebben TEGEN gestemd. 21 mensen brachten een neutrale stem uit. Dit is 48.8% van alle uitgebrachte stemmen.
2. Als naast conclusies hier ook nog persoonlijke meningen en verwijten mogen.... Ik vraag me af waar de bronnen blijven voor de stelling "ongeneeslijk krankzinnig". Een peiling met allen krankzinnig had er zeker anders uit gezien.
3. Het doordrukken van een mening wordt hier meestal afgeschoten.Vdkdaan (Gif mo sjette) 28 nov 2019 10:34 (CET)

Nu we toch bezig zijn, ook maar mijn conclusie: als je scheve peilingen opzet, ga je ook niets zinnigs kunnen concluderen. Karmakolle (overleg) 28 nov 2019 11:00 (CET)

Indien Sue Prideaux een "gereputeerde biografe" zou zijn, heeft ze (overigens evenals Birgit Lahann) die reputatie dan wel reeds te grabbel gegooid met de titel van haar boek over Nietzsche. Daarin wordt immers een enkel zinnetje uit zijn Ecce homo als een soort sensationele Bild- of Telegraaf-kop uit zijn verband gelicht. Een serieuze biograaf die een knip voor de neus waard wil zijn zou zoiets n.m.m. nimmer doen.

Er is nimmer een herstel van Nietzsche gemeld. Daarmee mogen we het doen. Voor sommigen blijkt dat kennelijk dan reeds hoogst onverdraaglijk, of althans dusdanig dat er deze peiling aan te pas moest komen. Zich meer (oprecht) in Nietzsche en zijn geschriften (proberen te) verdiepen mag dan wellicht wel een remedie voor die kwelling heten? ExposeMyStupidity (overleg) 28 nov 2019 11:19 (CET)

Ik leg me er bij neer, maar jullie zijn allemaal gek. Vind je het erg als ik het niet gelijk geloof? Edoderoo (overleg) 28 nov 2019 11:35 (CET)

@Jefim :: Ben je echt van mening dat de conclusies die je vermeldt onder 2 en 3, volgen uit de peiling? Indien ja, dan is dat m.i. te kwalificeren als een persoonlijke opvatting of als stemmingmakerij._ DaafSpijker _overleg 28 nov 2019 16:12 (CET)

Deze hele peiling is, conclusies incluis, één grote farce. Vandaar dat er zovelen samen met mij 'Neutraal' hebben gestemd, niet omdat ze vinden dat er voor beide standpunten wel wat te zeggen valt, maar omdat deze absurde peiling eigenlijk nooit het daglicht had mogen zien. Een beschamend spektakel, opgezet door iemand die niet het flauwste benul heeft van encyclopedisch schrijven. J.G.G. (overleg) 28 nov 2019 16:27 (CET)