Mestia (gemeente)
| |||
| |||
| Situering | |||
| Regio | Samegrelo-Zemo Svaneti | ||
| Coördinaten | 43°0'NB, 42°45'OL | ||
| Algemeen | |||
| Oppervlakte | 3.045 km² [2] | ||
| Inwoners (2021) |  9.447[1] (3,1 inw./km²) | ||
| Hoofdplaats | Mestia | ||
| Burgemeester | Kapiton Zhorzholiani (2017-) | ||
| Overig | |||
| Website | mestia.gov.ge/ | ||
| |||
Mestia (Georgisch: მესტიის მუნიციპალიტეტი) is een gemeente in het noordwesten van Georgië met bijna 9.500 inwoners (2021[1]), gelegen in de regio Samegrelo-Zemo Svaneti. De gemeente, waarvan de Nederzetting met stedelijk karakter (daba) Mestia het administratieve centrum is, heeft een oppervlakte van 3.045 km² en ligt in de bovenloop van de rivier Engoeri die in de gemeente de oorsprong heeft. De gemeente Mestia komt ruwweg overeen met de historische regio Opper-Svanetië (Zemo Svaneti) en wordt bevolkt door Svaneten. Het is in de 21e eeuw een populaire vakantiebestemming in Georgië geworden, voor zowel de zomer als winter(sport).
Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]
Na het uiteenvallen van het Koninkrijk Georgië in de 15e eeuw braken er gevechten uit om de controle over Svanetië dat zich afsplitste van het Koninkrijk Imeretië. Een deel van Opper-Svanetië (Zemo Svaneti) vormde een onafhankelijk prinsdom onder het Dadesjkeliani geslacht, een tak van de familie Gelovani, terwijl Neder-Svanetië (Kvemo Svaneti), oorspronkelijk geregeerd door de prinsen Gelovani, tijdelijk werd toegeëigend en onderworpen door het Mingreelse Dadiani geslacht. Het hoogstgelegen deel van Opper-Svanetië, rond Oesjghoeli, was een aparte clan-confederatie, Vrij-Svanetië geheten. Svanetië bleef door de geïsoleerde ligging en de strijdbare reputatie van de Svaneten betrekkelijk vrij van de Ottomaanse en Perzische gevechten om controle over de losse Georgische koninkrijken. Toen het Russische Rijk in de 19e eeuw Georgië steeds meer onder direct gezag stelde ontkwam ook Svanetië daar uiteindelijk niet aan, en in 1833 sloot het een protectoraatverdrag met het Russische Rijk, waarmee het feitelijk werd ingelijfd.[lit 1][3]
De moeilijk toegankelijke regio behield echter aanzienlijke autonomie tot 1857. De Svanetische prinsen Dadesjkeliani hadden steun verleend aan de Ottomaanse strijdkrachten van Omar Pasja dat tijdens de Krimoorlog Abchazië en Mingrelië in 1855 binnenviel. Rusland besloot een einde te maken aan de in hun ogen vijandige autonomie in Svanetië. De Russische strijdkrachten trokken de regio in en arresteerde prins Konstantine Dadesjkeliani en zijn broer Azlexander. Op de dag voor zijn verbanning naar Jerevan kreeg prins Konstantine ruzie met de Russische gouverneur-generaal van het Koetais, prins Alexander Gagarin, en doodde hem en drie assistenten. Hij werd vervolgens zelf geëxecuteerd.[4][lit 3] In 1875-1876 brak verzet uit tegen de toenemende Russische overheersing, zoals het afstaan van land en het heffen van extra belastingen. Er volgden protesten en Rusland zette troepen in tegen de provincie. Ondanks zware verliezen verpletterden de Russische legereenheden uiteindelijk de rebellen die hun bolwerk Chalde in 1876 platbrandden.[5]
De regio lag bestuurlijk inmiddels in het Gouvernement Koetais, en werd in twee districten (rajons) verdeeld: Mestia en Lentechi, die feitelijk nog steeds bestaan als gemeentes. Svanetië bleef een haard van verzet tegen Russische overheersing. Toen het Rode Leger in februari 1921 de Democratische Republiek Georgië binnenviel en het land onder Sovjet gezag had geplaatst, brak in de tweede helft van 1921 een opstand uit in Svanetië, die uiteindelijk in 1924 culmineerde in de Augustusopstand in Georgië.[6][lit 4] Onder het Sovjet gezag werd Mestia het bestuurlijk centrum van het district Opper-Svanetië, wat in latere jaren werd omgevormd tot Mestia district en sinds 2006 als een gemeente.
Nadat Georgië in 1991 weer onafhankelijk was geworden, kreeg het district te maken met eerst een grote instroom aan Georgische vluchtelingen uit Abchazië via de Kodori-vallei[7] en daarna de economische crisis die het hele land raakte. Dit veroorzaakte uiteindelijk een sterke krimp van de bevolking. Het gebied kreeg daarnaast een slechte reputatie door banditisme, wetteloosheid en ontvoeringen. Na de Rozenrevolutie van 2003 zetten de nieuwe Georgische autoriteiten onderl leiding van president Micheil Saakasjvili in op het herstellen van gezag en orde in het land. In voorjaar 2004 werd een grote operatie uitgevoerd om de georganiseerde misdaad aan te pakken,[8] en werd het gebied rond Mestia tot een toeristische prioriteit verklaard.[9] De weg naar Mestia werd vernieuwd,[10] er werden ski-oorden geopend, het vliegveld werd opgeknapt, en het stadje Mestia kreeg een flinke opknapbeurt met meerdere hotels.
Geografie[bewerken | brontekst bewerken]
Mestia ligt in het westelijke deel van de Grote Kaukasus en wordt begrensd door zowel de hoofdkam als diverse subgebergtes ervan. De gemeente grenst aan de noordzijde aan Rusland op de hoofdkam van de Grote Kaukasus. Hier liggen de hoogste bergen van de gemeente, met de 5.203 meter hoge Shchara als hoogtepunt. Dit is tevens de hoogste berg in Georgië. Andere prominente toppen zijn de zeer kenmerkende Oesjba met twee pieken van 4,690 en 4.710 meter boven zeeniveau. De zuidoostelijke grens van de gemeente met Lentechi wordt door het Svanetigebergte bepaald.
In het westen grenst Mestia geheel aan Abchazië terwijl het zuidwestelijke deel aan Tsalenjicha en Tsjchorotskoe grenst, waar het Svanetigebergte overgaat in het Egrisigebergte. De rivier Engoeri heeft in Mestia de oorsprong aan de voet van de Shcharagletsjer, tien kilometer ten noordoosten van Oesjghoeli.[lit 5]
Demografie[bewerken | brontekst bewerken]
Begin 2021 telde de gemeente Mestia 9.447 inwoners[1], een lichte stijging ten opzichte van de volkstelling van 2014.[2] Het aantal inwoners in de hoofdplaats Mestia daalde daarentegen.
| Bevolkingsontwikkeling van de gemeente Mestia | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1897 | 1922 | 1926 | 1939 | 1959 | 1970 | 1979 | 1989 | 2002[11] | 2014 | 2021 | ||||||||
| Gemeente Mestia | - | - | 11.179 |  16.314 |
16.311 |
17.801 |
17.442 |
14.776 |
14.248 |
9.316 |
9.447
| |||||||
| Mestia | - | - | 1.062 | 856 |
897 |
2.878 |
2.998 |
2.785 |
2.575 |
1.973 |
1.855
| |||||||
| Verantwoording data: Bevolkingsstatistiek Georgië 1897 tot heden.[12][13][14] Noot:[11] | ||||||||||||||||||
De bevolking van Mestia is praktisch mono-etnisch Georgisch (met name Svaneten) en bestaat behoudens enkele tientallen jehova's geheel uit volgers van de Georgisch-Orthodoxe Kerk.
Bestuur[bewerken | brontekst bewerken]
De gemeente Mestia is administratief onderverdeeld in 16 gemeenschappen met in totaal 156 dorpen en het daba Mestia. De gemeenteraad (Georgisch: საკრებულო, sakrebulo) van Mestia is het vertegenwoordigend orgaan dat elke vier jaar via een gemengd kiesstelsel wordt gekozen. Deze bestaat sinds 2021 uit 33 leden: 22 leden worden via een proportionele lijststem gekozen en 11 leden worden gekozen door middel van een districtenstelsel.[16] In 2017 was de verhouding 15 proportioneel om 18 districtszetels.
Bij de gemeentelijke verkiezingen van oktober 2021 werd Kapiton Zhorzholiani van de Georgische Droom partij met 64,2% van de stemmen voor herkozen tot burgemeester. Alle elf districtszetels zijn naar kandidaten van Georgische Droom gegaan. De Georgische Droom partij behaalde de meeste proportionele stemmen (61,5%), gevolgd door Verenigde Nationale Beweging (11,9%), Voor Georgië (7,4%), Lelo (6,1%) en Europees Georgië (3,3%). Acht partijen haalden de kiesdrempel van 3% niet.[17][18]
| Partij | 2017 [19] | 2021 [20] | Samenstelling Sakrebulo (zetels per partij) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Georgische Droom (GD) | 23 | 22 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Verenigde Nationale Beweging (UNM) | 1 | 3 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Voor Georgië | 2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Lelo voor Georgië | 1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Europees Georgië (EG) | 2 | 1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Alliantie van Patriotten (AP) | 3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Onafhankelijke Raadsleden | 2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Total | 31 | 33 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bezienswaardigheden[bewerken | brontekst bewerken]
_(1).jpg)
Opper-Svanetië, de gemeente Mestia, is een populaire bestemming binnen Georgië, dat vooral berg-, natuurliefhebbers en wintersporters aantrekt. Daarnaast staat de regio bekend om de zogeheten Svan-torens, torenhuizen gebouwd als verdedigingswoningen. De meesten dateren uit de 9e tot 12e eeuw. Een Svan-toren is ongeveer 20 tot 25 meter hoog en heeft vier à vijf verdiepingen. De begane grond, waarvan de muren tot 1,5 meter breed zijn, heeft meestal geen deuren en geen ramen waarbij de ingang zich op een hoger niveau bevindt. Het bovenste deel van de toren is smaller dan het onderste en de breedte van de muren neemt naar boven toe af. Aan elke kant heeft de toren schietgaten. De Svan-torens maken deel uit van woongebouwen of staan vrijstaand.
Populaire bestemmingen:
- Mestia
- Oesjghoeli, een gemeenschap van meerdere dorpen en een van de hoogstgelegen permanent bewoonde dorpen in Europa op 2.100 meter hoogte.
- Hatsvali skigebied
- Tetnoeldi skigebied.
- Svaneti Museum (Mestia)[21]
Vervoer[bewerken | brontekst bewerken]
Mestia kent één nationale weg door de gemeente, de nationale route Sh7 die de gemeente met de rest van Georgië ontsluit. Deze weg volgt vanaf Zoegdidi de Engoeri stroomopwaarts en eindigt via de hoofdplaats Mestia bij Oesjghoeli. Feitelijk continueert de weg daar als Sh15 over de 2.620 meter hoge Zagari-pas naar Lentechi in Ratsja-Letsjchoemi en Kvemo Svaneti. Bij het plaatsje Tobari takt de Sh100 af naar de Kodori-vallei in Abchazië, dat Georgië tot 2008 nog controleerde. In 2007 werd deze weg over de 2.630 meter hoge Chida-pas nog feestelijk geopend door de president.[22]
Bij Mestia ligt een regionaal vliegveld waar vandaan naar Tbilisi (Natachtari) gevlogen kan worden.
Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]
|