Station Ede-Wageningen

Ede-Wageningen
Afkorting	Ed
Opening	16 mei 1845
Perrons	2
Perronsporen	3 (Sporenschema)
Perrontoegang	vrij
Toegang	vrij
Spoorlijn(en)	Rhijnspoorweg; Valleilijn (Kippenlijn)
Stadsbus(sen)	1 \| 2 \| 5 \| 6
Streekbus(sen)	84 t/m 86 \| 88 \| 107 \| 108 \| 184
Schoolbus(sen)	651
	Vervoerders
- Treinvervoerder	Tot 1890: NRS; 1890-1938: SS; 1902-1919: NCS; 1917-1938: HSM; vanaf 1938: ; vanaf 2006:
- Busvervoerder
Reizigers	18.963 (2018) per dag (NS)
Ligging
Plaats	Ede
Coördinaten	52° 1′ 40″ NB, 5° 40′ 19″ OL
Externe link	NS-stationsinformatie
	;
Portaal	Openbaar vervoer

Ede-Wageningen is een spoorwegstation in Ede, gelegen aan de Rhijnspoorweg en begin/eindpunt van de zogeheten Kippenlijn van/naar Barneveld en Amersfoort. Gelijktijdig met de oplevering van de spoorlijn Veenendaal - Arnhem werd het station op 26 mei 1845 geopend.

Geschiedenis

In de eerste plannen van de Nederlandsche Rhijnspoorweg-Maatschappij zou de spoorlijn niet via Ede, maar via Wageningen worden aangelegd. Dit stuitte echter op militaire bezwaren. Zoals bij de gehele Rhijnspoorweg gebruikelijk was, werd het station op ruime afstand van het dorp gebouwd, in dit geval op circa twee kilometer. Oorspronkelijk zou het aan de noordzijde van het dorp Ede komen, maar de bewoners voelden daar niets voor. De lijn, en dus het station, werd toen verlegd naar het zuiden, op grotere afstand van het dorp. Het station heette aanvankelijk "Station Ede van den Rhijnspoor". In 1845 stopten er dagelijks vier treinen uit elke richting. Er werden gemiddeld achtentwintig kaartjes per dag verkocht. Na de bouw van het station ontwikkelde de omgeving zich snel. In 1877 werd het eerste station dan ook al vervangen door een nieuw station van het Standaardtype Harmelen. Het (nu nog bestaande) eilandperron werd toen aangelegd. Daarnaast werd het station uitgebreid met een wachtkamer derde klasse, een plaatskaartenbureau , bagageruimte en restauratie. In 1882 werd de tramverbinding naar Wageningen geopend. Op 1 mei 1902 werd een tweede spoorlijn geopend, de lokaalspoorweg naar Nijkerk, die al snel de bijnaam Kippenlijn kreeg. De treinen van en naar Nijkerk stopten aanvankelijk op een apart buurtstation, dat ook gebruikt werd voor de stoptreinen naar Arnhem. Dit buurtstation werd in 1940 gesloten. Vanaf 1937 reden de treinen niet verder dan Barneveld Dorp. In 1944 werd de hele spoorlijn zelfs gesloten, om enkele jaren later, in 1951, weer in gebruik te worden genomen. Nu echter reden de treinen vanaf Barneveld door naar Amersfoort.

In de stationshal hangt een Plaquette voor het gevallen Spoorwegpersoneel met vier namen van stationspersoneel dat tijdens de Tweede Wereldoorlog gesneuveld is.

In 1984 werd het stationsgebouw vervangen door een nieuw station (ontworpen door Paul Corbey). De houten perronoverkappingen doen denken aan die van de stations Ede Centrum, Lunteren en Voorthuizen aan de Kippenlijn. De opening van het nieuwe station op 29 mei van dat jaar, betekende de afronding van een jarenlange reconstructie van het stationsgebied. Er ontstond een eigen perron (spoor 1) voor de treinen naar Amersfoort - later verlengd voor de stoptreinen naar Arnhem - en een passeerspoor (spoor 2) voor goederentreinen. De grote overweg in de Stationsweg-Bennekomseweg is in dezelfde periode vervangen door een verkeerstunnel en een perrontunnel die de enige toegang vormt tot het eilandperron (spoor 3 en 4).

In najaar 2011 werden de perronaanwijzers vervangen door het nieuwe systeem van ProRail met lcd-beeldschermen. Ook kwamen er grotere tegels op het eilandperron.

Nieuwbouw

Eind 2016 zouden de werkzaamheden voor herinrichting van het stationsgebied gaan starten. In het programma Hoogfrequent Spoorvervoer van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat moesten in 2020 op de drukste trajecten zes intercity's en zes sprinters per uur gaan rijden. De bouw van het nieuwe station zou eerst niet voor eind 2018 starten, maar werd later bijgesteld tot niet voor 2021.^[2] De perrons worden breder en langer en de perronoverkapping wordt hierop ook aangepast. Er komt onder meer een nieuw parkeergebouw met plekken voor 500 auto's en er zullen fietsenstallingen gebouwd worden met plaats voor in totaal 7650 fietsen. Deze plannen zouden aanvankelijk al vanaf 2012 worden gerealiseerd. Het vernieuwde station krijgt een oostelijker gelegen entree.

Naam

Anders dan de naam doet vermoeden, ligt Wageningen op circa acht kilometer van Ede. In 1937 werd de tramverbinding ('Bello') naar Wageningen gesloten en overgenomen door een busdienst. Als compensatie werd in 1938 de naam van het station (toen Ede S.S. geheten) gewijzigd in Ede-Wageningen. Onder druk van de gemeente Wageningen en de aldaar gevestigde universiteit heeft het station de toevoeging 'Wageningen' altijd behouden.

Bediening

Treinen

De volgende treinseries stoppen in Ede-Wageningen:

Serie	Treinsoort	Route	Bijzonderheden
3000	Intercity (NS)	Nijmegen – Arnhem Centraal – Ede-Wageningen – Veenendaal-De Klomp – Driebergen-Zeist – Utrecht Centraal – Amsterdam Centraal – Zaandam – Alkmaar – Den Helder	Veenendaal-De Klomp wordt alleen na 20:00 en in het weekend bediend door deze serie.
3100	Intercity (NS)	Schiphol Airport – Utrecht Centraal – Veenendaal-De Klomp – Ede-Wageningen – Arnhem Centraal – Nijmegen	Rijdt niet na 20:00 uur en in het weekend. Tussen de spitsen wordt er niet tussen Arnhem Centraal en Nijmegen gereden.
7500	Sprinter (NS)	Ede-Wageningen – Arnhem Centraal
23400	Intercity (NS)	Utrecht Centraal – Driebergen-Zeist – Veenendaal-De Klomp – Ede-Wageningen – Arnhem Centraal – Elst – Nijmegen	Nachtnet. Rijdt alleen in de nachten van vrijdag op zaterdag en zaterdag op zondag. Stopt richting Utrecht Centraal niet in Veenendaal-De Klomp en Driebergen-Zeist. Nachttrein
31300 RS 34	Sprinter (Keolis)	Amersfoort Centraal – Barneveld Centrum – Ede-Wageningen	Onderdeel van de formule RRReis.

Bussen

Aan de noordzijde van het station bevindt zich het busstation. Hiervandaan vertrekken de Valleilijnen naar Wageningen, de streekbussen naar Apeldoorn, Putten en Veenendaal en de stadsbussen binnen Ede.

Platform	Lijn	Route	Vervoerder	Bijzonderheden
A	Stadsbus 1	Station → Rietkampen → Ziekenhuis → Veldhuizen → Centrum → Station	Syntus Gelderland	Ringlijn in één richting, tegengesteld aan lijn 2
B	Stadsbus 2	Station → Centrum → Veldhuizen → Ziekenhuis → Rietkampen → Station	Syntus Gelderland	Ringlijn in één richting, tegengesteld aan lijn 1
C	Stadsbus 5	Station - Centrum - Kernhem - Kievitsmeent - De Klomp	Syntus (Gelderland & Utrecht)	Lijnen 5 (station Ede-Wageningen - Veenendaal De Klomp), 83 (Veenendaal De Klomp - Veenendaal Centrum) en 85 (Veenendaal Centrum - station Ede-Wageningen) zijn aan elkaar gekoppeld.
C	Stadsbus 6	Station - Oost - Centrum - Klaphek - Maandereng - De Gelderhorst	Syntus Gelderland	Servicebus
D	Streekbus 85	Ede - Veenendaal	Syntus (Gelderland & Utrecht)	Lijnen 5 (station Ede-Wageningen - Veenendaal De Klomp), 83 (Veenendaal De Klomp - Veenendaal Centrum) en 85 (Veenendaal Centrum - station Ede-Wageningen) zijn aan elkaar gekoppeld.
E	Streekbus 86	Ede - Bennekom - Wageningen	Syntus Gelderland
F	Streekbus 107	Ede - Wekerom - Harskamp - Stroe - Wittenberg - Garderen - Koudhoorn - Putten	Syntus Gelderland
F	Schoolbus 651	Ede - Wekerom - Harskamp - Stroe - Nieuw-Milligen - Hoog Soeren - Apeldoorn	Syntus Gelderland
G	Streekbus 108	Ede - Otterlo - Apeldoorn	Syntus Gelderland
H	Streekbus 84	Ede - Bennekom - Wageningen (via Campus)	Syntus Gelderland	Onderdeel van de Valleilijn
	Streekbus 88	Ede - Bennekom - Wageningen (via drie Sterflats)	Syntus Gelderland	Onderdeel van de Valleilijn
	Spitsbus 184	Ede → Ziekenhuis Gelderse Vallei → Wageningen	Syntus Gelderland	Onderdeel van de Valleilijn, rijdt alleen in de ochtendspits, stopt op minder haltes dan de overige Valleilijnen

Foto's

Station Ede-Wageningen, gezien richting het oosten (2013)
Station Ede-Wageningen, noordzijde
Treinstel van de Valleilijn op station Ede-Wageningen

Externe link

Bronnen, noten en/of referenties

Stationweb
Vermooten, M. en Smit, T. (1991) Spoortocht langs oude en nieuwe N.S.-stations. Hapert: De Kempen Pers B.V. ISBN 90-70427-68-0.

Zie de categorie Station Ede-Wageningen van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

[1] Grootste, kleinste en snelst groeiende stations ns.nl

[2] ttps://www.omroepgelderland.nl/nieuws/2424040/Bouwstart-station-Ede-Wageningen-op-z-n-vroegst-in-2021

[1]

[2]