Charagaoeli (gemeente)
Gemeente in Georgië 
| |||
|---|---|---|---|
  | |||
| Locatie in Georgië | |||
| |||
| Geografie | |||
| Regio | Imereti | ||
| Hoofdplaats | Charagaoeli | ||
| Oppervlakte | 913.9 km² [1] | ||
| Hoogste punt | Sametschvareo (2642 m) | ||
| Coördinaten | 42° 1′ NB, 43° 12′ OL | ||
| Bevolking | |||
| Inwoners (2023) | 18.166 [2] (19,9 inw./km²) | ||
| Etniciteit (2014) | Georgisch (99,7%) | ||
| Religie (2014) | Georgisch-Orthodox (99,2%) | ||
| Bestuur | |||
| Burgemeester | Koba Loersmanasjvili (2021-) | ||
| Overige informatie | |||
| Eerdere namen | Ordzjonikidze (1934-1990) | ||
| Tijdzone | UTC+4 | ||
| Website | kharagaulinews.gov.ge | ||
| Charagaoeli in Imereti | |||
  | |||
| Foto's | |||
| |||
| Groene berggemeente | |||
| |||
Charagaoeli (Georgisch: ხარაგაულის მუნიციპალიტეტი, Charagaoelis moenitsipaliteti) is een gemeente in het midden van Georgië met ruim 18.000 inwoners (2023), gelegen in de regio Imereti. De nederzetting met stedelijk karakter Charagaoeli is het bestuurlijk centrum van de gemeente. Charagaoeli heeft een oppervlakte van 913,9 km² en is gesitueerd in het Mescheti- en Lichigebergte.
Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]
Het gebied van het hedendaagse Charagaoeli ligt historisch op een strategische plek, langs belangrijke rivieren waarlangs de centrale doorgang tussen oost- en west-Georgië loopt. Het gebied was regelmatig het toneel van veldslagen tussen strijdende partijen over de controle over de Georgische vorstendommen.
Na het uiteenvallen van het Koninkrijk Georgië in de 15e eeuw lag het gebied van Charagaoeli in het koninkrijk Imeretië, dat door zowel het Ottomaanse Rijk als Safavidisch Perzië werd bevochten. Na de Vrede van Amasya in 1555 werd het gebied tot de 18e eeuw gedomineerd door de Ottomanen en lag het aan de grens met Perzisch gecontroleerd Georgië.[4]
Het Vachani kasteel in het zuidoosten van de gemeente lag aan de frontlijn tussen de koninkrijken Imeretië en Kartlië en wisselde geregeld tussen beiden. Op 25 april 1804 werd hier de Conventie van Elaznaoeri getekend tussen Salomo I van Imeretië en Pavel Tsitsianov, leider van de Russische strijdkrachten in Transkaukasië, waarmee Imeretië gedwongen werd een Russisch protectoraat te worden.[5][6]
Russisch gezag[bewerken | brontekst bewerken]
In 1810 werd Imeretië door het Russisch Rijk geannexeerd, wat de overgang naar een Russische bestuurlijke indeling betekende. Het vorstendom werd omgevormd in het oblast Imeretië, dat in 1840 opgenomen werd in het gouvernement Georgië-Imeretië, dat geheel Georgië besloeg.[7] In 1846 werden oost- en west-Georgië weer gescheiden en werd het gebied van Charagaoeli bestuurlijk ingedeeld bij de provincie (oejezd) Sjaropan[8] van het gouvernement Koetais.[9]
Onder het Russisch keizerlijke gezag werd de spoorweginfrastructuur in Transkaukasië in hoog tempo ontwikkeld. De eerste spoorlijn ten zuiden van de Kaukasus werd in 1872 geopend tussen Tbilisi - Poti en deze passeerde door Charagaoeli. De langste spoortunnel in keizerlijk Rusland werd in de jaren 80 van de 19e eeuw in het oosten van Charagaoeli gebouwd en ging door de Soeramipas.
Moderne indeling[bewerken | brontekst bewerken]
Er volgden bestuurlijke herindelingen in de periode 1917-1930 door de tussenkomst van de Democratische Republiek Georgië en de vorming van de Sovjet-Unie. Tijdens de grote bestuurlijke hervormingen in 1930 van de Georgische sovjetrepubliek werd de moderne bestuurlijke eenheid Charagaoeli als rajon (district) opgericht. De plaats Charagaoeli werd het districtscentrum. Rond 1934 werd de naam van het district gewijzigd in Ordzjonikidze,[10] naar de Georgische Sovjet-politicus Grigori Ordzjonikidze.[12] In 1990 werd de naam Charagaoeli weer hersteld tijdens de de-sovjetisering van Georgische toponiemen.[13]
Na de onafhankelijkheid van Georgië werd het district in 1995 ingedeeld bij de nieuw gevormde regio (mchare) Imereti en in 2006 werd het district bestuurlijk omgevormd in een gemeente.
Geografie[bewerken | brontekst bewerken]
.jpg)
De gemeente ligt in het zuidoosten van de regio Imereti en grenst rondom aan zes gemeenten en twee regio's. In het westen ligt Baghdati, in het noorden liggen Zestafoni en Tsjiatoera, in het oosten Satsjchere en Chasjoeri (regio Sjida Kartli) en tot slot in het zuiden Bordzjomi en Achaltsiche (beiden regio Samtsche-Dzjavacheti).
Lichi- en Meschetigebergte[bewerken | brontekst bewerken]
Charagaoeli ligt op de overgang van het Lichigebergte naar het Meschetigebergte. Het Lichigebergte is de waterscheiding tussen oost- en west-Georgië en de Kaspische Zee en Zwarte Zee bekkens. Het grootste deel van de gemeente bestaat uit middelgebergte, maar in het zuidelijke deel van de gemeente gelegen Meschetigebergte is een hooggebergte. Hier ligt het hoogste punt van Charagaoeli, de berg Sametschvareo van 2642 meter boven zeeniveau.[15]
Het zuiden van Charagaoeli is onderdeel van het grootste beschermd natuurgebied van Georgië, het nationaal park Bordzjomi-Charagaoeli. De bergkam van het Meschetigebergte is de zuidgrens van de gemeente met Bordzjomi. De Tsjcherimela en Dziroela zijn de belangrijkste rivieren in Charagaoeli, waarlangs ook de vitale oost-west infrastructuur van Georgië zich heeft ontwikkeld en waarlangs de meeste nederzettingen van de gemeente te vinden zijn. Beide rivieren komen samen in de noordwestelijk gelegen buurgemeente Zestafoni.
Het noorden van de gemeente loopt over in het Imereti-hoogland en grenst aan Tsjiatoera, terwijl in het oosten de waterscheiding van het Lichigebergte de grens met de regio Sjida Kartli en de gemeente Chasjoeri is. De Rikotipas en Soeramipas over het Lichigebergte zijn de passages tussen oost- en west-Georgië en liggen respectievelijk 996 en 949 meter boven zeeniveau.
Demografie[bewerken | brontekst bewerken]
Begin 2023 telde de gemeente Charagaoeli 18.166 inwoners,[2] een daling van 7% ten opzichte van de volkstelling van 2014.[1] Het aantal inwoners in de hoofdplaats Charagaoeli daalde in gelijke tred.
| Bevolkingsontwikkeling van de gemeente Charagaoeli | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1897 | 1922 | 1939 | 1959 | 1970 | 1979 | 1989 | 2002[16] | 2014 | 2020 | 2023 | |
| Gemeente Charagaoeli | - | - | 41.363 |  36.486 |
35.591 |
31.948 |
28.702 |
27.885 |
19.473 |
18.717 |
18.166
|
| Charagaoeli (daba) | - | - | 1.024 |  3.725 |
2.851 |
3.220 |
3.168 |
2.380 |
1.965 |
1.888 |
1.809
|
| Verantwoording data: Bevolkingsstatistiek Georgië 1897 tot heden.[17][18][19][20] Noot:[16] | |||||||||||
Etniciteit en religie[bewerken | brontekst bewerken]
De bevolking van de gemeente was volgens de volkstelling van 2014 vrijwel geheel mono-etnisch Georgisch (99,7%). De belangrijkste etnische minderheid waren enkele tientallen Russen.[22] Vrijwel alle inwoners waren volgens de volkstelling Georgisch-Orthodox (99,2%). De enige significante religieuze minderheid waren jehova's (0,4%).[23]
Administratieve onderverdeling[bewerken | brontekst bewerken]
De gemeente is administratief onderverdeeld in 19 gemeenschappen (თემი, temi) met in totaal 77 dorpen (სოფელი, sopeli) en één 'nederzetting met stedelijk karakter' (დაბა, daba), het bestuurlijk centrum Charagaoeli.[1]
Bestuur[bewerken | brontekst bewerken]
De gemeenteraad (Georgisch: საკრებულო, sakreboelo) van Charagaoeli is het vertegenwoordigend orgaan dat elke vier jaar via een gemengd kiesstelsel wordt gekozen. Deze bestaat sinds 2021 uit 33 leden: 22 leden worden via een proportionele lijststem gekozen en 11 leden worden gekozen door middel van een districtenstelsel.[24] In 2017 was de verhouding 15 proportioneel om 20 districtszetels.
Bij de gemeentelijke verkiezingen van oktober 2021 werd Koba Loersmanasjvili van Georgische Droom met 57,7% van de stemmen gekozen tot burgemeester. Alle negen districtszetels zijn naar kandidaten van Georgische Droom gegaan. Deze partij behaalde tevens de meeste proportionele stemmen (54,8%), gevolgd door Verenigde Nationale Beweging (26,5%), Voor Georgië (6,9%) en Lelo (4,8%). Vijf andere partijen haalden de kiesdrempel van 3% niet.[25][26]
| Samenstelling Sakreboelo (zetels per partij) | ||||
|---|---|---|---|---|
| Partij | 2017[27] | 2021[28] | ||
| Georgische Droom (GD) | 28 | 24 | ||
| Verenigde Nationale Beweging (UNM) | 2 | 6 | ||
| Voor Georgië | 2 | |||
| Lelo voor Georgië | 1 | |||
| Sjenedi Beweging | 2 | |||
| Europees Georgië (EG) | 2 | |||
| Alliantie van Patriotten (AP) | 1 | |||
| Totaal | 35 | 33 | ||
Bezienswaardigheden[bewerken | brontekst bewerken]
.jpg)
Langs de grote rivierkloven zijn diverse cultuur-historische bezienswaardigheden.
- Oebisaklooster uit de 9e eeuw aan de Dziroela en langs de S1.[29] Het klooster was een belangrijk cultureel centrum en kent unieke fresco's uit de 14e eeuw.
- Vachanikasteel uit de 10e-11e eeuw. Ruïnes van het historische fort op een heuvel in het grensland van de voormalige vorstendommen Imeretie en Kartli.[6] Ligt 5 kilometer en zuiden van de weg Soerami - Charagaoeli.
- Nationaal park Bordzjomi-Charagaoeli, het grootste beschermd natuurgebied van het land, ligt deels in het zuiden van Charagaoeli in het Meschetigebergte.[30] In het deel in Charagaoeli is de Meghroekikloof te vinden, een kloof omsloten met subtropisch Colchisbos.
Vervoer[bewerken | brontekst bewerken]
De belangrijkste hoofdweg in Georgië, de S1 / E60 (Tbilisi - Zoegdidi - Abchazië), passeert de gemeente door het Lichigebergte met de Rikotitunnel op de gemeentelijke en regiogrens in het oosten. Een belangrijke alternatieve route door het gebergte dat oost- en west-Georgië van elkaar scheidt is de nationale route Sh55 die via de Soeramipas door het gemeentelijk centrum Charagaoeli komt. Sinds 1872 volgt de Tbilisi - Poti spoorlijn deze weg. Dit is de centrale oost-west spoorlijn door het land en verbindt de hoofdstad met alle grote steden in het westen.
Externe links[bewerken | brontekst bewerken]
Referenties[bewerken | brontekst bewerken]
Bronnen, noten en/of referenties
|
· 
· 