21e eeuw

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Overzicht van de jaren in en rond de 21e eeuw
Jaren 90 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999
Jaren 00 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
Jaren 10 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019
Jaren 20 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029
Jaren 30 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039
Jaren 40 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049
Jaren 50 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059
Jaren 60 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069
Jaren 70 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079
Jaren 80 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089
Jaren 90 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099
Jaren 00 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109

De 21e eeuw (van de christelijke jaartelling) is de 21e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 2001 tot en met 2100. De 21e eeuw is de eerste eeuw van het 3e millennium.

Langjarige gebeurtenissen in de 21e eeuw[bewerken | brontekst bewerken]

Mondiaal[bewerken | brontekst bewerken]

Europa[bewerken | brontekst bewerken]

Midden-Oosten[bewerken | brontekst bewerken]

Afrika[bewerken | brontekst bewerken]

Azië[bewerken | brontekst bewerken]

  • De oorlog in Afghanistan onder de naam Operation Enduring Freedom begint in oktober 2001, als de legers van de Verenigde Staten en hun bondgenoten de Talibanregering in Afghanistan aanvallen. Dit is een direct gevolg van de aanslagen van 11 september op meerdere doelen in de Verenigde Staten. Achter de aanslagen zit Al Qaida. Het Taliban-regime in Afghanistan biedt een thuis aan deze organisatie.
    • Het Taliban-regime is vrij snel verslagen, hoewel Osama bin Laden, de leider van Al Qaida, weet te ontsnappen. Onder leiding van Hamid Karzai wordt een nieuwe Afghaanse regering geïnstalleerd en een nieuwe grondwet opgesteld. Meer dan 5 miljoen vluchtelingen keren terug naar hun woonplaats.
    • De verdreven strijders van de Taliban proberen jarenlang het nieuwe bewind omver te werpen vanuit hun basis in Pakistan, na de vernietiging van hun bolwerken in Afghanistan. Hierdoor blijven de gevechtshandelingen veel langer duren dan aanvankelijk was voorzien. Ook de dood van Bin Laden in mei 2011 maakt geen einde aan de gevechten.
    • De leiders van de NAVO-landen kiezen in 2012 voor een strategie die erop gericht is het land binnen een paar jaar te verlaten, waarna het Afghaanse leger en de Afghaanse politie de taken van de coalitietroepen volledig moeten overnemen. Als de Taliban vervolgens grote delen van het land herovert, sluit president Trump buiten de Afghaanse regering om een akkoord om het land te verlaten. De bondgenoten volgen, en op 1 mei 2021 begint de westerse aftocht. Het land wordt binnen een paar maanden weer volledig overgenomen door de Taliban.
  • Na demonstraties en rellen in 2019, wordt de de facto democratie in HongKong afgeschaft.

Innovatie[bewerken | brontekst bewerken]

Wetenschap[bewerken | brontekst bewerken]

Technologie[bewerken | brontekst bewerken]

Gezondheidszorg[bewerken | brontekst bewerken]

  • Het aantal dodelijke gevallen van malaria wordt met ruim 60% teruggedrongen. In 2017 komt een vaccin op de markt.[1]
  • In 2019 is er in China een uitbraak van COVID-19, veroorzaakt door het coronavirus SARS-CoV-2. Het virus verspreidt zich en leidt tot een pandemie waarbij honderden miljoenen mensen over de gehele wereld besmet raken. In reactie daarop worden er in korte tijd verschillende coronavaccins ontwikkeld door meerdere landen om de pandemie te stoppen. Dit blijkt effectief te werken, wat mondiaal het besef van de noodzaak van de snelle ontwikkeling vaccins aanwakkert.
  • Opkomst van de weefseltechnologie. De stamceltherapie, kweekvlees en het 3D-printen van organen doen hun intrede.

Ruimtelijke ontwikkeling[bewerken | brontekst bewerken]

Stad en land[bewerken | brontekst bewerken]

  • Aan het begin van de 21e eeuw werden woningen alsmaar duurder. Ten gevolge van de stikstofcrises mochten er minder woningen worden gebouwd. Er ontstond een hardnekkige woningnood. Hiertegen vonden in 2021 de eerste protesten plaats.
  • Op de daken van steeds meer huizen en gebouwen werden er zonnepanelen geplaatst. Omdat dit leidde tot een reductie van de CO2-emissie, werd het door regeringen gesubsidieerd.
  • Om te voldoen aan milieuverdragen werden er steeds meer windmolenparken aangelegd. Voor het eerst werden er windmolenparken op zee gebouwd.

Natuur en milieu[bewerken | brontekst bewerken]

  • Sterke terugloop van het aantal weidevogels in Nederland, vooral als gevolg van de verdroging van het landschap. Voor de zware landbouwmachines wordt de grondwaterstand laag gehouden, waardoor drassige weilanden schaars worden.
  • Klimaatverandering door de opwarming van de Aarde krijgt meer aandacht. In 2015 sluiten alle leden van de Verenigde Naties het Akkoord van Parijs, een bindend akkoord met als doel de wereldwijde temperatuurstijging te beperken tot ver onder de twee graden.
  • Sinds 2000 is de plasticsoep in de oceanen het onderwerp van wetenschappelijke studie. Ook wordt het gebied vaak in de media genoemd als een voorbeeld van zeevervuiling.

Economische ontwikkelingen[bewerken | brontekst bewerken]

Sociaal-economisch[bewerken | brontekst bewerken]

  • Internationale kredietcrisis (vanaf 2007)
  • Europese staatsschuldencrisis (vanaf 2008)
  • Vanaf 2000 wordt nagedacht over de naderende vergrijzing. Er worden maatregelen getroffen om het gebruik van vervroegde uittreding (VUT) en prepensioen te beperken. Tijdens de kredietcrisis verslechtert de financiële huishouding van de Europese landen zo sterk, dat de historische pensioenleeftijd van 65 jaar moet worden losgelaten. Dit leidt tot veel onrust en protest, vooral onder degenen met de fysiek zwaarste beroepen.

Arbeid en bedrijven[bewerken | brontekst bewerken]

Maatschappij[bewerken | brontekst bewerken]

Belangrijke maatschappelijke ontwikkelingen[bewerken | brontekst bewerken]

  • Het internet ontwikkelt zich van digitale infrastructuur voor wetenschappelijke instellingen tot een communicatieplatform van miljarden mensen. E-mail wordt de gangbare vorm van postuitwisseling, streaming van audio (Spotify) en video (Netflix gaan het medialandschap beheersen. Wikipedia maakt de papieren encyclopedie overbodig. Het gebruik van internet leidt wel tot ontlezing en kan leiden tot internetverslaving.
  • Het woke-denken vat post op Amerikaanse universiteiten als gevolg van een groeiend bewustzijn van racisme en sociale ongelijkheid. Gebeurtenissen zoals de dood van Michael Brown (2014) en George Floyd (2020) en de opkomst van de Black Lives Matter-beweging hebben deze ontwikkeling verder versterkt.

Cultuur[bewerken | brontekst bewerken]

Amusement[bewerken | brontekst bewerken]

Oorlog[bewerken | brontekst bewerken]

Overzichten van de 21e eeuw[bewerken | brontekst bewerken]

Grote natuurrampen in de 21e eeuw[bewerken | brontekst bewerken]

Belangrijke personen in de 21e eeuw[bewerken | brontekst bewerken]

Barack Obama, de 'eerste zwarte president'[2] van de Verenigde Staten

Politiek, religie en maatschappij[bewerken | brontekst bewerken]

In Nederland[bewerken | brontekst bewerken]

In België[bewerken | brontekst bewerken]

Technologie[bewerken | brontekst bewerken]

Zie de categorie 21st century van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.