Spoorlijn 19
| Spoorlijn 19 Mol - Hamont grens | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Totale lengte | 31,7 km | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Spoorwijdte | normaalspoor 1435 mm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Aangelegd door | Grand Central Belge | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Geopend | 2 juni 1879 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Huidige status | in gebruik | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Geëlektrificeerd | nee/in uitvoering | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Aantal sporen | 1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Baanvaksnelheid Mol - Neerpelt: 120 Neerpelt - Hamont grens: 70 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Treindienst door | NMBS / B-Cargo | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Traject | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Spoorlijn 19 is het Belgische gedeelte van de IJzeren Rijn. Deze spoorlijn verbindt Mol met Neerpelt en zo verder via Hamont met de Nederlandse grens richting Weert.
Geschiedenis
De 31,7 km lange spoorlijn werd geopend op 5 juni 1879 door de spoorwegmaatschappij Grand Central Belge. In 1948 werd de lijn op enkelspoor gebracht. Treinen kunnen kruisen in Balen-Werkplaatsen en Neerpelt.
Op 4 oktober 1953 werd de lijn gesloten voor reizigersverkeer. Enkel op het baanvak Neerpelt - Hamont bleef nog een treinenpaar per dag rijden (verbinding Hamont - Neerpelt - Hasselt vv.) tot 2 juni 1957. Op 28 mei 1978 werd het baanvak Mol - Neerpelt weer geopend voor reizigersverkeer (treindienst Antwerpen - Neerpelt vv.).
Goederentreinen rijden nog amper over deze spoorlijn naar Nederland, enkel de dagelijkse zinkertstrein vanuit de Haven van Antwerpen rijdt nog tot de zinkfabriek in Budel.
In 2007 heeft het baanvak tussen Hamont en Weert een opknapbeurt gehad van infrastructuurbeheerder ProRail. Het werd officieel opengesteld voor goederentreinen op 15 maart 2007. De eerste goederentrein over dit traject was die dag een trein van B-Cargo. Ook operator DLC laat nu wekelijks (op maandag) een trein rijden over het pas opgeknapte baanvak.
De spoorlijn is niet geëlektrificeerd. Op het baanvak Mol - Neerpelt is de maximumsnelheid 120 km/u, verderop tot Nederland 70 km/u. Het baanvak Mol-Neerpelt is uitgerust met tegenspoorseinen.
In 2009 werd bekendgemaakt dat het enkelsporig gedeelte tussen Balen-Werkplaatsen en Neerpelt zou uitgebouwd worden tot dubbelspoor tegen 2016.[1]
In 2009 maakte de NMBS bij het presenteren van haar toekomstplannen tevens bekend dat zij binnen enkele jaren de trein naar Neerpelt weer door wil laten rijden naar station Hamont, en op den duur naar Weert.[2]
Ontwikkelingen
De reizigersdienst is met ingang van april 2014 verlengd tot Hamont. Hiervoor is de spoorlijn tot Hamont verbouwd en is de maximumsnelheid tussen Neerpelt en Hamont verhoogd.
Treindiensten
De NMBS verzorgt het personenvervoer met IC, Piekuur- en ICT-treinen.
| Serie | Treinsoort | Route | Bijzonderheden |
|---|---|---|---|
| IC 10 | Intercity (NMBS) | Antwerpen-Centraal – Mol – Hamont | |
| ICT 6710 | Toeristentrein (NMBS) | [ Neerpelt – ] / [ Turnhout – ] Herentals – Mechelen – Gent-Sint-Pieters – Brugge – Blankenberge | Rijdt in juli en augustus. |
| P 8220 | Piekuurtrein (NMBS) | [ Hamont – ] / [ Essen – Antwerpen-Centraal – ] Leuven – Heverlee | Een trein op zondagavond. |
Aansluitingen
In de volgende plaatsen is of was er een aansluiting op de volgende spoorlijnen:
- Mol
- Spoorlijn 15 tussen Y Drabstraat en Y Zonhoven
- Balen-Werkplaatsen
- Spoorlijn 273 tussen Balen-Werkplaatsen en Lommel-Maatheide
- Neerpelt
- Spoorlijn 18 tussen Winterslag en Eindhoven
- Hamont
- Spoorlijn tussen Budel en Vlodrop
Zie ook
- Lijn 19
- http://users.telenet.be/pk/lijnen.htm#19
- http://www.belrail.be
- Nationaal Geografisch Instituut - Brussel (1961): Topografische kaart 17/1-2 Retie - Mol
- Nationaal Geografisch Instituut - Brussel (1960): Topografische kaart 17/3-4 Lommel - Overpelt
- Dr B.C. de Pater, Drs B. Schoenmaker e.a. (2005): Grote Atlas van Nederland 1930 - 1950, Asia Maior/Atlas Maior ; KNAG ; Nederlands Instituut voor Militaire Historie. ISBN 9074861253.
referenties:
· 
· 