Spoorlijn 73

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Spoorlijn 73
Deinze - De Panne
Spoorlijn 73 op de kaart
Totale lengte76,6 km
Spoorwijdtenormaalspoor 1435 mm
Aangelegd door
Deinze - Tielt: Flandre Occidentale
Tielt - Lichtervelde: Belgische Staat
Lichtervelde - Veurne: Lichtervelde à Furnes
Veurne - Adinkerke: Furnes - Dunkerque
Geopend
Deinze - Tielt: 31 december 1855
Tielt - Lichtervelde: 23 maart 1850
Lichtervelde - Veurne: 11 mei 1858
Veurne - De Panne: 5 februari 1870
Huidige status
Deinze - De Panne: in gebruik
De Panne - De Panne grens: buiten gebruik
GeëlektrificeerdDeinze - De Panne: 1996
Aantal sporen
Deinze - Diksmuide: 2
Diksmuide - Koksijde: 1
Koksijde - De Panne: 2
De Panne - De Panne grens: 1
Baanvaksnelheid120 km/u
Treindienst doorNMBS
Traject
dv-SHI2gr lijn 75 van Gent-Sint-Pieters
dvBHF 0,0 Deinze
dvÜST
dvSTR-STRl lijn 75 naar Moeskroen
hKRZWae Leie
eBHF 4,5 Grammene
eHST 6,2 Wontergem
STR+GRZq grens Oost-Vlaanderen - West-Vlaanderen
dBHFuexdKHSTa 8,3 Aarsele
dSTRuexdSTRl buurtspoorlijn 365 naar Kortrijk opgebroken
eHST Karmstraat
devSHI2gl-
dvBHF-exBHF 15,6 Tielt
dxvÜSTx
dxvSTR-STRl lijn 73A naar Ingelmunster opgebroken
SKRZ-Au N37
eBHF 20,1 Pittem
eBHF 24,0 Ardooie
SKRZ-Au A17E403
eBHF 26,5 Kortekeer
dvSTR-STR+l lijn 66 van Kortrijk
dvÜST
dvBHF 31,7 Lichtervelde
dvSHI2g+l-
ABZgr lijn 66 naar Brugge
eABZg+r lijn 63 van Torhout opgebroken
devSHI2gl-
dvBHF-exBHF 37,7 Kortemark
dxvÜSTx
dxvSTR-STRl lijn 63 naar Ieper opgebroken
eBHF 40,4 Handzame
eHST 43,7 Zarren
eBHF 47,9 Esen
BHF 50,4 Diksmuide
WBRÜCKE1 IJzer
exKRW+leKRWgr tracé tot 1996
exBHFSTR 52,0 Kaaskerke
exABZgrSTR lijn 74 naar Nieuwpoort-Bad opgebroken
exKRWleKRWg+r tracé tot 1996
eBHF 54,8 Oostkerke
eBHF 62,4 Avekapelle
SKRZ-Au A18E40
eABZg+l lijn 275 van Lovaart opgebroken
BHF 65,5 Veurne
WBRÜCKE1 Kanaal Nieuwpoort-Duinkerke
BHF 66,9 Koksijde
eABZg+l lijn 76 van Poperinge opgebroken
udABZq+lrudSTR+rdSTR tram
udBSTudHSTdBHF 70,5 De Panne voorheen Adinkerke
uvWSLedKBSTxe Opstelplaats
xGRENZE 76,6 grens België - Frankrijk
exSTR lijn 300 000 naar Dunkerque buiten gebruik

Spoorlijn 73 is een Belgische spoorlijn die Deinze met De Panne verbindt en verder naar de Franse grens richting Duinkerke. Het spoor tussen De Panne en de grens is buiten dienst gesteld en nog deels aanwezig. De spoorlijn is 76,6 km lang. Voor het Franse deel van de spoorlijn zie spoorlijn Dunkerque-Locale - Bray-Dunes.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Vierendeelbrug over de rivier de Leie in Grammene
Einde van de lijn ten westen van De Panne

Op 31 december 1855 werd de spoorlijn tussen Deinze en Tielt geopend door de spoorwegmaatschappij Société des chemins de fer de la Flandre-Occidentale. De spoorlijn tussen Lichtervelde en Veurne werd op 11 mei 1858 geopend door de Compagnie du chemin de fer de Lichtervelde à Furnes. Op 5 februari 1870 werd een 5 kilometer lange spoorlijn tussen Veurne en Adinkerke geopend door de spoorwegmaatschappij Compagnie du chemin de fer de Dunkerque à Furnes[1]. Op 23 maart 1880 werd de lijn door de Belgische Staatsspoorwegen compleet gemaakt door tussen Tielt en Lichtervelde een dubbelsporige spoorlijn aan te leggen.

Tussen Deinze en Diksmuide is de lijn op dubbelspoor, tussen Diksmuide en de Franse grens op enkelspoor (behalve het korte stukje tussen Koksijde en De Panne).

Het Franse deel van de spoorlijn werd geëxploiteerd door de Compagnie des chemins de fer du Nord, tot deze maatschappij overgenomen werd door de SNCF in 1938. Voor internationale reizigers was de overstap in De Panne.[2] Tussen 1958 en 1960 werd het reizigersverkeer tussen Adinkerke en de Franse grens opgeheven. Later reden sporadisch nog toeristentreinen over de lijn.

Op 28 mei 1996 werd de spoorlijn tussen Deinze en De Panne geëlektrificeerd met 3 kV. Tegelijkertijd werd een nieuw tracé tussen Diksmuide en Kaaskerke in gebruik genomen.

Op 7 december 1999 was er opnieuw internationaal goederenverkeer op de spoorlijn. Toen reed een vloeibaar-staaltrein van het staalbedrijf Sollac in Duinkerke naar de fabrieken van Cockerill-Sambre in Marcinelle bij Charleroi. Na een proeftijd zou het project in 2001 uitgebreid worden tot twee treinen per dag. Het project werd echter afgeblazen en op 16 maart 2003 werd alle spoorverkeer tussen De Panne en Bray-Dunes onmogelijk. Wegens spoorwerkzaamheden werd de spoorlijn in De Panne gedeeltelijk opgebroken. Er was echter nog steeds een doorgaand spoor van De Panne naar Frankrijk, doorheen de bundel. Bij het vernieuwen van de Duinhoekstraat vlak bij de grensovergang werd de spoorweg echter onderbroken.

De Spoorlijn wordt ook vaak gebruikt als omleidingsroute tussen Gent-Sint-Pieters en Brugge via Lichtervelde en spoorlijn 66, Als er door werken of ongevallen geen treinverkeer mogelijk is op Spoorlijn 50A.

De maximumsnelheid op de lijn bedraagt 120 km/u. Tussen De Panne en de Franse grens was de snelheid echter beperkt tot 40 km/u.

Toekomst[bewerken | brontekst bewerken]

Een van de Vlaamse spoorprioriteiten van 2013, is het dubbelsporig maken van de lijn tussen Diksmuide en Veurne. Dit zou toelaten om de frequentie te verhogen en het aantal vertragingen te verminderen. Er zou in de toekomst ook een verbindingsboog tussen deze lijn en Spoorlijn 66 komen, de zogenaamde Bocht van Gits. Deze bocht zou toelaten om een rechtstreekse verbinding vanuit Roeselare richting Gent-Sint-Pieters en Brussel te lanceren.[3]

Verder zijn er ook nog plannen van De Lijn om terug een volwaardige verbinding naar Dunkerque te lanceren, enerzijds via een volwaardige treinverbinding, uitgevoerd door NMBS, anderzijds door een (snel)tramverbinding, uitgevoerd door De Lijn. Deze verbinding kadert in het Neptunusplan van De Lijn om het openbaar vervoer in West-Vlaanderen te verbeteren. Hieromtrent zijn echter nog geen concrete stappen gezet.

Treindiensten[bewerken | brontekst bewerken]

De NMBS verzorgt het personenvervoer met IC, piekuur- en ICT-treinen.

Op werkdagen rijdt per uur één IC-trein tussen De Panne en Antwerpen-Centraal, via Gent-Sint-Pieters. Tijdens de ochtendspits rijden er drie piekuurtreinen: één naar Gent-Sint-Pieters en twee naar Schaarbeek via Gent. 's Avonds rijden er twee piekuurtreinen van Schaarbeek naar De Panne via Gent-Sint-Pieters en een van Gent naar De Panne. Op vrijdagavond rijdt een extra piekuurtrein van Gent tot Lichtervelde; alleen de P-treinen stoppen in Aarsele. Op zondagavond rijdt er een studententrein van De Panne via Gent-Sint-Pieters richting Leuven.

Treindienst[bewerken | brontekst bewerken]

Serie Treinsoort Route Bijzonderheden
IC 28 Intercity (NMBS) Antwerpen-CentraalGent-Sint-PietersLichterveldeDe Panne Rijdt alleen op werkdagen.
IC 29 Intercity (NMBS) [ De Panne – ] Gent-Sint-PietersAalstBrussel-ZuidBrussels Airport-ZaventemLeuvenLanden Rijdt in het weekend De Panne - Landen.
P 7000/8000 Piekuurtrein (NMBS) [ OostendeBrugge – ] / [ De Panne – ] / [ PoperingeIeperKortrijk – ] Gent-Sint-PietersBrussel-ZuidSchaarbeek Twee treinen per dag per richting. Een trein op zondagavond vanaf De Panne.
P 7995/8995 Piekuurtrein (NMBS) [ De Panne – ] / [ Kortrijk – ] Gent-Sint-Pieters Rijdt alleen op werkdagen.
ICT 6900 Toeristentrein (NMBS) Brussel-NoordBrussel-ZuidGent-Sint-PietersDe Panne Rijdt in juli en augustus.

Aansluitingen[bewerken | brontekst bewerken]

In de volgende plaatsen is of was er een aansluiting op de volgende spoorlijnen:

Deinze
Spoorlijn 75 tussen Gent-Sint-Pieters en Moeskroen
Tielt
Spoorlijn 73A tussen Tielt en Ingelmunster
Lichtervelde
Spoorlijn 66 tussen Brugge en Kortrijk
Kortemark
Spoorlijn 63 tussen Torhout en Ieper
Kaaskerke
Spoorlijn 74 tussen Kaaskerke en Nieuwpoort
Veurne
Spoorlijn 275 tussen Veurne en Lovaart
De Panne
Spoorlijn 76 tussen De Panne en Poperinge
De Panne grens
RFN 300 000, spoorlijn tussen Dunkerque en Bray-Dunes

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]