Katholieke Universiteit Leuven
Katholieke Universiteit Leuven Catholic University of Leuven | ||||
---|---|---|---|---|
![]() | ||||
Zegel van de KU Leuven (Sedes sapientiae)
| ||||
Afkorting | KU Leuven | |||
Latijnse naam | Universitas Catholica Lovaniensis | |||
Motto | Sedes sapientiae (Zetel der wijsheid) | |||
Locatie | ![]() | |||
Opgericht | 1425 (Studium Generale) 1834 te Mechelen (katholieke universiteit) 1971 (splitsing) | |||
Type | Katholieke universiteit | |||
Rector | Luc Sels | |||
Studenten | 58.987 (31/01/2020)[1] | |||
Personeel | 21.338 Niet-medisch: 12.446[2] Medisch: 8.892[3] | |||
Lid van | Coimbra, CESAER, EUA, LERU, ATHENS | |||
Website | ||||
|
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/KU_Leuven_logo.svg/260px-KU_Leuven_logo.svg.png)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Gregory_XVI.jpg/260px-Gregory_XVI.jpg)
De Katholieke Universiteit Leuven of KU Leuven is een katholieke universiteit waarvan de hoofdcampus gevestigd is in de Belgische stad Leuven. De instelling biedt ook opleidingen aan op hun campussen in Brussel, Antwerpen, Gent, Kortrijk, Brugge, Geel, Diepenbeek, Sint-Katelijne-Waver en Aalst. Het is met 21.338 personeelsleden en 58.987 studenten niet alleen de grootste Nederlandstalige universiteit, maar ook de grootste universiteit van de Lage Landen. Volgens het Times Higher Education Supplement (THES) van The Times is de KU Leuven in 2019 de hoogstscorende Belgische en de hoogstscorende Nederlandstalige universiteit. Wereldwijd staat de KU Leuven 45ste op basis van scores en in de groep 51-60 gerangschikt op basis van reputatie.[4]
De KU Leuven is lid van de Coimbragroep, CESAER, de European University Association en de Liga van Europese Onderzoeksuniversiteiten.
Bestuur
De universiteit wordt geleid door wat in het Belgische onderwijs een 'inrichtende macht' of 'inrichtende overheid' wordt genoemd. Deze bestond traditioneel hoofdzakelijk uit de Belgische bisschoppen, met de aartsbisschop van Mechelen-Brussel als grootkanselier. De laatste Belgische primaat die de inrichtende macht voorzat was Mgr. Léonard. Hij werd opgevolgd door Herman Daems. De titel van grootkanselier is ceremonieel geworden. De huidige grootkanselier is Mgr. De Kesel.
De inrichtende overheid, constituerende rechtspersoon, bestaat, na wijzigingen, uit een voorzitter, 27 volwaardige leden en 7 leden met raadgevende stem. De volwaardige leden zijn verdeeld in negen vertegenwoordigers van de KU Leuven, één vertegenwoordiger van de Associatie KU Leuven, acht vertegenwoordigers van de geassocieerde hogescholen en acht gecoöpteerde leden gekozen uit het maatschappelijk middenveld in Vlaanderen. De zeven leden met raadgevende stem zijn de primaat van de Belgische kerkprovincie en de vier bisschoppen aan het hoofd van de Vlaamse bisdommen, de directeur van het Vlaams Secretariaat van het Katholiek Onderwijs en de rector van de KU Leuven, sinds 2017 Luc Sels.
Het concrete beheer van de universiteit staat onder de leiding van een Raad van bestuur, voorgezeten door de persoon die ook voorzitter is van de inrichtende overheid. De leden zijn: de rector, drie vicerectoren, de algemeen beheerder, zestien leden en twee studenten. Met raadgevende stem zijn ook lid: bisschop Johan Bonny en de voorzitter van de associatie KU Leuven.
De dagelijkse leiding van de universiteit berust bij de verkozen en benoemde rector en bij de leden van de Academische Raad, meer in het bijzonder van het 'Gemeenschappelijk Bureau', waarin onder meer zetelen: de rector, de vicerectoren en de algemeen beheerder.
Het feest van de patroonheilige of dies natalis van de universiteit wordt gevierd op 2 februari (Maria-Lichtmis). Op die dag reikt de universiteit eredoctoraten uit. Vanaf het academiejaar 2015-2016 worden de eredoctoraten op de eerste woensdag van het tweede semester uitgereikt zodat ook de studenten aan de vieringen kunnen deelnemen.
Het zegel van de universiteit toont vanaf 1909 een zittende Maria als Sedes sapientiae. Vroeger toonde de zegel de gekroonde letters MR voor Maria Regina.
Het Universitair Ziekenhuis Leuven maakt deel uit van de KU Leuven en is als academisch ziekenhuis nauw verbonden met onder andere de Faculteit Geneeskunde. De 8.892 personeelsleden van de universitaire ziekenhuizen, samen met de 11.544 personeelsleden van de universiteit in strikte zin, maken dat voor de rechtspersoonlijkheid Katholieke Universiteit Leuven 20.436 personen werken.
Geschiedenis
In zijn organiek reglement verklaart de KU Leuven zich de voortzetting van het studium generale dat op 9 december 1425 door paus Martinus V werd opgericht. Het Belgische Hof van Cassatie heeft dit in een arrest van 26 november 1846 wel ooit tegengesproken.[5]
De stad Leuven heeft een oude universitaire traditie die teruggaat tot 1425. De geschiedenis kan ingedeeld worden in:
- de Universiteit van Leuven (Studium Generale Lovaniense), gesticht in 1425 en opgeheven in 1797. Alhoewel de archieven van de oude Universiteit Leuven als werelderfgoed door de Unesco erkend zijn, is haar geschiedenis in de taboesfeer gebleven. Er bestaat tot vandaag geen volledige geschiedenis[6] van de Universiteit Leuven.
- de Rijksuniversiteit Leuven, opgericht in 1817 en afgeschaft in 1835. Deze telde tijdens haar korte bestaan meer dan 8000 studenten, waaruit de eerste generatie van de Belgische liberale elite ontstond, die een rol speelde bij het ontstaan van het Belgisch koninkrijk. Het was een neutrale en niet-confessionele universiteit, en een groot aantal professoren van deze Rijksuniversiteit Leuven was al hoogleraar aan de gesloten oude universiteit van Leuven. Maar zoals Geertrui Couderé het schreef: "Maar dat er te Leuven ooit een Rijksuniversiteit heeft bestaan is voor velen steeds een onbekend feit en de oorzaak dat de Rijksuniversiteit lange tijd in de taboesfeer verbleef"[7].
- De huidige Katholieke Universiteit Leuven werd volgens een pauselijke brief[8][9] van paus Gregorius XVI gegeven op 13 december 1833 door de Belgische bisschoppen[10] in het jaar 1834 opgericht onder de naam Université catholique de Belgique, informeel ook Université catholique de Malines genoemd, Katholieke Universiteit van Mechelen in Mechelen en het jaar daarop naar Leuven overgebracht. Kort na de verhuizing van 1835 naar Leuven, nam ze de nieuwe naam van Université catholique de Louvain aan. Met de wet van 12 augustus 1911 wordt de officiële benaming Université catholique de Louvain — Katholieke Universiteit te Leuven.[11]
In 1968 splitste de Katholieke Universiteit Leuven zich na Leuven Vlaams in een Nederlandstalige en een Franstalige universiteit. De Nederlandstalige universiteit bleef in Leuven gehuisvest. De Franstalige instelling verhuisde naar een nieuw opgerichte stad in Waals-Brabant: Louvain-la-Neuve en naar een medische campus in Sint-Lambrechts-Woluwe.
Continuïteit van de instelling
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png)
Zowel de KU Leuven als de Université catholique de Louvain beschouwen zich als de voortzetting van de oude Universitas studii Lovaniensis. Het is duidelijk dat er weliswaar geen juridische band bestaat tussen de in 1797 afgeschafte en de in 1835 opgerichte universiteit.[12] Maar toen het Belgisch episcopaat in 1834 in Mechelen een universiteit stichtte was het wel de uitdrukkelijke bedoeling bij de traditie van de oude alma mater aan te sluiten. Het jaar daarop verhuisde deze universiteit, op uitnodiging van het Leuvens stadsbestuur en nam haar intrek in gebouwen van de universiteit, die ondertussen stadseigendom waren geworden.
De vooropgestelde continuïteit is dubbel. In de eerste plaats is er een geografische continuïteit. Dat hierin tijdens de revolutietijd een hiaat is ontstaan, is een lot dat Leuven deelt met enkele Europese universiteiten (met uitzondering van de oude academies in het Verenigd Koninkrijk en nog andere Staten in Europa). Geen van deze universiteiten heeft haar oorspronkelijke structuur behouden. Dit belet niet dat ze zich allemaal beroepen op een stichting in de middeleeuwen of in de nieuwe tijd. Zo beroepen de verschillende universiteiten die zijn voortgekomen uit de Parijse Sorbonne zich alle op een traditie van acht eeuwen universitaire vorming.
Voor wat Leuven betreft is er nog een tweede continuïteit aan te wijzen met de oude alma mater. De universiteit uit de middeleeuwen dankte haar ontstaan aan een pauselijke beslissing. De nieuwe instelling werd in 1834 eveneens, op vraag van de Belgische bisschoppen, door de paus Gregorius XVI toegestaan. De universiteiten onder het ancien régime hadden alle een confessionele stempel. In tegenstelling tot de meeste, die na de revolutiejaren een neutrale overheidsinstelling werden, is Leuven in naam, bestuursvorm en reglementen een confessionele instelling gebleven. Naar kerkelijke opvatting was daarbij, ondanks de drie decennia onderbreking, ook in rechte geen verjaring ingetreden en was de Katholieke Universiteit van 1834 de rechtmatige en directe voortzetting en belichaming van de in 1797 opgeheven universiteit.[13]
Twee universiteiten in één enkele
Het belet niet dat onder het ancien régime, en zeker in de 17e en 18e eeuw, van Baius (1512-1589), Cornelius Jansenius (1585-1638) en Petrus Stockmans (1608-1671) tot Johannes van Neercassel (1625-1686), Zeger Bernhard van Espen (1646-1728), Febronius (1701-1799) en Josse Le Plat (1732-1810), de Universiteit Leuven doordrongen was van Jansenisme[14] en Gallicanisme en in feite nogal afhankelijk was van de burgerlijke overheid, die de professoren benoemde en betaalde. Ze was dus in zekere mate een staatsuniversiteit, die grotendeels buiten de invloed bleef van de bisschoppen. Tot op het einde, met als rector onder meer de vrijmetselaar Charles Lambrechts (1753-1825), bewoog de universiteit zich voor een groot deel in de sfeer van de Verlichting zoals ze door keizer Jozef II en in de Zuidelijke Nederlanden door Karl Johann Philipp von Cobenzl, Patrice-François de Neny en andere gezagdragers werd ondersteund.
Nochtans was deze houding, zelfs toen, niet unaniem. Een deel van de professoren - onder wie de augustijn en hoogleraar Bernardus Désirant (1656-1725), tegenstander van Van Espen en protagonist in de zaak genoemd Falsificatie van Leuven, Christiaan Frans Terswaek (1725-1781), hoogleraar in de scholastieke theologie, Jacob Thomas Jozef Wellens (1726-1784), president van het Naamse College, Laurens Jozef Lelivelt (1708-1765), hoogleraar in de scholastieke theologie en president van het Hollands College, Jean-Noël Paquot, (1722-1803), erudiet bibliograaf en hebraïst aan het Collegium Trilingue, de medicus Adriaan Van Rossum (1705-1789), Jozef Maugis (1711-1780), voorstander van de strenge augustiniaanse leer en de nog jonge bibliothecaris Cornelius Franciscus de Nelis (1736-1798) en zijn opvolger Jan Frans van de Velde (1743-1823)- en van de studenten, vooral onder de talrijke theologanten, bleef trouw aan de paus van Rome en aan de ultramontanen onder de bisschoppen. Twee universiteiten als het ware, onder één en dezelfde naam.
19e eeuw
Veertig jaar later was de situatie alvast zeer verschillend. De Kerk had doorheen de revolutiejaren een loutering ondergaan en had de opeenvolgende vervolgingen doorstaan en overwonnen. De Belgische overheid had grondwettelijk de vrijheid van onderwijs vastgelegd. De nieuwe Katholieke Universiteit van Leuven werd opgericht door gezagsgetrouwe, ultramontaanse priesters en geleerden die, ondersteund door het episcopaat, ver af stonden van sommige doctrines die destijds succes kenden binnen de oude universiteit van Leuven. Ze waren dan ook maar de morele erfgenamen van een gedeelte van de universiteit waarvan ze enkele belangrijke meesters uit de 17e en 18e eeuw veroordeelden. Men kan dan ook in zekere mate de stelling aanhouden dat er geen of slechts een gedeeltelijke ideologische continuïteit was. Men kan dit echter ook relativeren en evenzeer voorhouden dat die continuïteit er evenmin is tussen de stichters van 1834 en de universiteit van de twintigste en de 21e eeuw. Ook binnen de ruimere traditie van een katholieke universiteit (en daartoe behoorde finaliter ook de oude universiteit) is de tijdsgeest oorzaak van intellectuele evoluties, zonder dat aan de fundamenten wordt geraakt.
De Katholieke Universiteit van Mechelen, die in 1834 door de bisschoppen was opgericht, kon het jaar daarop naar het vertrouwde Leuven verhuizen. De taal van het onderricht was voortaan het Frans, behalve in de theologische faculteit waar het Latijn predominerend bleef. In sommige faculteiten werden cursussen in het Nederlands gegeven. Dit bleef zo tot er in 1930 een volledig Nederlandstalige universiteit naast de Franstalige tot stand kwam. In het laatste kwart van de 20e eeuw zijn een aantal programma's en cursussen, vooral in de derde cyclus van postuniversitaire vorming, op het Engels overgeschakeld.
Over de jaren werd de universiteit opnieuw een onderzoekscentrum bij uitstek. Het natuurwetenschappelijke denken ging er meer en meer andere wetenschappen beïnvloeden, een evolutie waaraan het positivisme van onder meer Auguste Comte (met de wet van de drie stadia) en de evolutietheorie van Charles Darwin niet vreemd waren. Vanaf halverwege de 19e eeuw kwam in Leuven een grote bloei van de natuurwetenschappen tot stand onder impuls van verschillende wetenschappers (onder wie veel priesters). Belangrijke 19e-eeuwse figuren zijn de biologen Pierre-Joseph van Beneden en Theodor Schwann, grondlegger van de celtheorie, en de geoloog Charles-Louis de La Vallée Poussin. Later in de 19e eeuw en het begin van de 20e eeuw speelde Henry de Dorlodot een belangrijke rol in de uitbouw van de paleontologie en Armand Thiéry in de experimentele psychologie. Vooral was er in de eerste helft van de 20e eeuw de natuurkundige Mgr. Georges Lemaître, de grondlegger van de Big Bangtheorie, in de kosmologie.
20e eeuw
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/2011-09-24_17.42_Leuven%2C_universiteitsbibliotheek_ceg74154_foto4.jpg/260px-2011-09-24_17.42_Leuven%2C_universiteitsbibliotheek_ceg74154_foto4.jpg)
De universiteit werd tijdens de beide Wereldoorlogen zwaar getroffen. In 1914 werd Leuven geplunderd door de Duitse troepen, en de Lakenhalle (die de universiteitsbibliotheek bevatte) werd op 28 augustus in brand gestoken. Zo'n 300.000 kostbare boeken en manuscripten, verzameld sinds de oprichting in 1834, gingen verloren. De oudere archieven van de Universiteit van Leuven en een groot deel van de boeken ervan waren daar niet in begrepen, omdat ze na 1797 bewaard werden in publieke instellingen (bijvoorbeeld Rijksarchief, Koninklijke Bibliotheek) en dus niet verdwenen zijn.
Na de Eerste Wereldoorlog werd een nieuwe bibliotheek gebouwd aan het plein, thans Ladeuzeplein genaamd, gesteund door de Duitse herstelbetalingen en door het "Belgian Relief Fund", een hulpprogramma onder leiding van de latere Amerikaanse president Herbert Hoover. De ontwerper van het nieuwe gebouw dat tussen 1921 en 1929 werd opgericht, was de Amerikaanse architect Whitney Warren. Het monumentale, in Neo-Vlaamse Renaissancestijl opgetrokken gebouw verwijst op vele plaatsen naar de vernietigingen door het Pruisische Duitsland van de Eerste Wereldoorlog. Indrukwekkend zijn ook de vele gegraveerde natuurstenen, met de inscripties van de honderden Amerikaanse technische scholen en ingenieursscholen die bijdroegen tot de heropbouw.
In 1920 stelde de universiteit zich open voor vrouwelijke studenten. De bisschoppen vreesden dat katholieke meisjes anders in Brussel, Gent of Luik zouden gaan studeren, waar het al enkele decennia mogelijk was.[15] Rector Paulin Ladeuze drukte in zijn openingsrede van het academiejaar 1920-21 de hoop uit dat de 39 studentes (op ongeveer 3.000 in totaal) "zich niet in grote getale zouden begeven naar beroepen die niet overeenstemmen met de normale functies die de natuur hen toewijst in de maatschappij". Het reglement verbood dat meisjes- en jongensstudenten bij elkaar op bezoek gingen en meer algemeen werd elke omgang tussen de seksen verhinderd.
Enkele jaren later verwierf de universiteit het door de Belgische staat aangeslagen domein van Arenberg. Er werd een campus exacte wetenschappen in het groen aangelegd naar Amerikaans model.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de bibliotheek in een artilleriegevecht tussen Duitse en Britse eenheden opnieuw zwaar getroffen. Op 17 mei 1940 gingen zowat alle 900.000 boeken uit de collectie verloren. Het gebouw werd na de oorlog (meermaals) gerestaureerd, met inbegrip van de beiaard, en ook deze keer met gulle Amerikaanse fondsen. Niet toevallig heeft Stanford University een prachtige beiaardtoren, de "Hoover tower" (met een in 1938 door de Belgische klokkenfabriek Michiels gemaakte klokken, die in de Verenigde Staten bleven na de wereldtentoonstelling van 1939-1940, vanwege het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog). Herbert Hoover studeerde aan deze universiteit en heeft er ook een presidentiële bibliotheek laten bouwen.
In de 20e eeuw vormden de gebeurtenissen aan de Leuvense universiteit een weerspiegeling van de Belgische taalstrijd. Een eerste aanvang met de vernederlandsing werd in 1911 gemaakt, en vanaf 1936 werden de meeste colleges zowel in het Nederlands als in het Frans gegeven. Men ging echter niet zo ver als in Gent, waar in 1930 de universiteit officieel Nederlandstalig werd.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Staking_Vlaamse_studenten_te_Leuven%2C_een_muurkrant_levert_het_laatste_nieuws_-_NA_-_921-0007.jpg/260px-Staking_Vlaamse_studenten_te_Leuven%2C_een_muurkrant_levert_het_laatste_nieuws_-_NA_-_921-0007.jpg)
Op een definitieve splitsing was het nog wachten tot na de rellen van 1968. De toenmalige evolutie in Parijs ("Mei '68") spitste zich in België vooral toe op de taalkwestie tussen Nederlandstaligen en Franstaligen. Die kwestie ontplofte het eerst in (het officieel homogeen Nederlandstalige) Leuven. Niet zozeer door een mogelijke 'overheersing' van het Frans, want sinds de jaren 1950 was de meerderheid van de studenten aan de universiteit Nederlandstalig, maar vooral door de in Vlaanderen algemeen groeiende politieke bewustwording van de Vlamingen. De kwestie Leuven Vlaams dijde uit over heel België, deed een regering vallen en het resultaat was de wettelijke splitsing van de universiteit in 1970. Het duurde nog tot 1978 vooraleer alle Franstalige activiteiten definitief overgeplaatst waren naar de nieuwe Franstalige universiteit Université catholique de Louvain (UCL) in de nieuwe stad Louvain-la-Neuve, op het grondgebied van Ottignies.
De beide universiteiten kenden een periode van gespannen betrekkingen. Zo kon men het bijvoorbeeld niet overal eens worden over de verdeling van boeken in de universiteitsbibliotheek, met als gevolg dat men in sommige gevallen moest overgaan tot een salomonsoordeel: de banden met oneven nummers bleven in Leuven, die met even nummers gingen naar Louvain-la-Neuve. Het betrof echter maar een klein gedeelte van het volledige boekenbestand. Sinds de jaren 1990 zijn de relaties tussen beide universiteiten opnieuw uitstekend.
In 1951 richtte de toen nog unitaire KU Leuven een nieuwe universiteit op in Belgisch-Kongo, de Universiteit Lovanium, in Leopoldstad, het huidige Kinshasa. Deze universiteit werd gebouwd vanaf 1954, en was vooral een initiatief van de jezuïeten. Het resultaat was een naar alle lokale verhoudingen indrukwekkende, moderne en grote campus, maar de Lovaniumuniversiteit kende een gestage teloorgang ongeveer een decennium na de Kongolese onafhankelijkheid van 1960, toen de Zaïrisering van Mobutu Sese Seko sterk begon te spelen. Heden ten dage is de Universiteit Lovanium gewijzigd in Université de Kinshasa.
In 1965 werd een tweede afdeling van de KU Leuven opgericht in Kortrijk met de naam KULAK, wat staat voor Katholieke Universiteit Leuven Afdeling Kortrijk. Omdat de Kortrijkse Universiteit gaandeweg uitgroeide van een afdeling naar een volwaardige campus werd het woord afdeling vervangen door campus en werd de naam Katholieke Universiteit Leuven Campus Kortrijk. Sinds 2011 spreekt men van Katholieke Universiteit Leuven Kulak, kortweg Kulak. Het vroegere acroniem is nu dus de volwaardige naam en heeft ook geen betekenis meer als letterwoord. In deze campus worden (de eerste jaren van) bacheloropleidingen uit zes faculteiten (Rechten, Geneeskunde, Wetenschappen, Letteren, Economie, en Psychologie en Pedagogische Wetenschappen) aangeboden.
In 1972 richtte de KU Leuven een aparte entiteit op om de valorisatie van haar wetenschappelijk onderzoek te ondersteunen. Dit instituut, "Leuven Research & Development" (LRD), heeft ondertussen tientallen spin-offs, zoals de technologiebedrijven Option en Metris, begeleid bij hun totstandkoming, en beheert ze tientallen miljoenen euro's aan investeringen en durfkapitaal.
21e eeuw
Op 11 juli 2002 werd de Associatie KU Leuven opgericht, die twaalf hogescholen en de KU Leuven samenbrengt. Deze associatievorming is er gekomen als reactie op de internationalisering van het hoger onderwijs in Europa, in de zogenaamde Verklaring van Bologna uit 1999.
Op 22 december 2011 werd bekendgemaakt, na een uitgebreid intern debat, dat de afkorting K.U.Leuven wordt gewijzigd in KU Leuven. De officiële naam van de universiteit blijft Katholieke Universiteit Leuven.[16] In het Engels wordt de naam van de universiteit ook afgekort tot KU Leuven; voluit luidt het ‘Catholic University of Leuven’.
Sinds het academisch jaar 2013-2014 richt de instelling ook opleidingen in in Brussel, Antwerpen, Gent, Brugge, Geel, Oostende, Diepenbeek, Sint-Katelijne-Waver en Aalst. Dit is een gevolg van de verhuis naar de KU Leuven van academische opleidingen die de hogescholen uit de associatie aanboden.[17]
Groepen en faculteiten
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Faculty_of_Social_Sciences%2C_KU_Leuven.jpg/260px-Faculty_of_Social_Sciences%2C_KU_Leuven.jpg)
De KU Leuven is een algemene universiteit, en heeft dus een brede waaier aan faculteiten. Deze zijn als volgt ondergebracht in drie groepen (tussen haakjes het aantal studenten in 2019-2020)[1]:
- Humane Wetenschappen:
- Theologie en Religiewetenschappen (760) (Faculteit Theologie en Religiewetenschappen Leuven)
- Wijsbegeerte (878) (Hoger Instituut voor Wijsbegeerte)
- Kerkelijk recht (139) (Bijzondere Faculteit Kerkelijk Recht)
- Rechtsgeleerdheid (5.306)
- Economie en Bedrijfswetenschappen (9.472)
- Sociale wetenschappen (3.069)
- Letteren (4.480)
- Psychologie en pedagogische wetenschappen (4.467)
- Wetenschap en Technologie:
- Wetenschappen (4.644)
- Ingenieurswetenschappen (5.733)
- Bio-ingenieurswetenschappen (2.734)
- Industriële Ingenieurswetenschappen (6.326)
- Architectuur (2.112)
- Biomedische Wetenschappen:
- Geneeskunde (9.253)
- Farmaceutische wetenschappen (1.335)
- Bewegings- en revalidatiewetenschappen (2.975)
Naast deze drie groepen vormen de Universitaire Ziekenhuizen de vierde vrij zelfstandige component van de KU Leuven.
- UZ Gasthuisberg (Leuven)
- UZ Sint-Rafaël (Leuven)
- UZ Sint-Pieter (Leuven)
- UZ Pellenberg (Lubbeek)
- UMC Sint-André (Lubbeek)
- UPC KU Leuven (Kortenberg, Lubbeek, Leuven)
Verder zijn er nog enkele instellingen die dienstverlenend zijn voor de hele universiteit:
- Lerarenopleiding:
- Het Centrum voor Levende Talen biedt aan studenten en (gast-)docenten taalcursussen op maat.
Campussen
De opleidingen van de KU Leuven worden op verschillende campussen georganiseerd. In Leuven zijn de meeste locaties gegroepeerd op drie campussen (45.775 studenten):
- Leuven (verspreid over een groot deel van de Leuvense binnenstad, inclusief Groep T)
- Heverlee (Campus Arenberg I, II, III en IV)
- Gasthuisberg
Naast de locaties in Leuven organiseert de universiteit onderwijs in negen andere Vlaamse steden:
- Aalst (74 studenten - op de campus van de vroegere hogeschool KAHO)
- Antwerpen (1.297 studenten - campus Carolus en 516 studenten - Sint-Andries en Sint-Jacob)
- Brugge (619 studenten - KU Leuven Campus Brugge)
- Brussel (4.147 studenten - Katholieke Universiteit Leuven campus Brussel en 618 studenten - campus Sint-Lucas)
- Diepenbeek (852 studenten - in samenwerking met en op terreinen van UHasselt)
- Geel (548 studenten - op de campus van hogeschool Thomas More)
- Gent (1.235 studenten - op KU Leuven Technologiecampus Gent en 1.466 studenten - campus Sint-Lucas)
- Kortrijk (1.446 studenten - Kulak)
- Sint-Katelijne-Waver (581 studenten - De Nayer Instituut)
Tot de zomer van 2017 gaf de KU Leuven ook opleidingen in Oostende, maar deze opleidingen verhuisden naar Brugge.
Rankings
Volgens het Times Higher Education Supplement (THES) van The Times is de KU Leuven jaar na jaar de hoogst scorende Belgische universiteit, en de eerste Nederlandstalige universiteit ter wereld. Wereldwijd staat KU Leuven in 2019-2020 op de 45ste plaats, als 14de Europese universiteit. Ook in de ranglijsten per vakgebied scoort de KU Leuven goed, en is ze als enige Nederlandstalige universiteit aanwezig in 2019 in elke vermelde top 50. Zo staat in 2015-2016 Delft op de 19e plaats in engineering & technology, de KU Leuven staat hier 34e. Leiden haalt plaats 25, Leuven plaats 41 en de UvA de 45e plaats in arts & humanities. In clinical & health vindt men Erasmus (35e), Leuven (37e), Maastricht (45e) en UvA (47e). Wageningen staat op de 18e plaats in life sciences, waar Gent 38e, Utrecht 45e en Leuven 48e haalt. In social sciences tot slot scoren UvA (36e), Erasmus (40e) en Leuven (49e).[4]
Het persagentschap Reuters stelt jaarlijks een rangschikking op van de 100 meest innovatieve universiteiten van Europa, gebaseerd op tien parameters die onderzoeksoutput meten met onder meer artikels in wetenschappelijke tijdschriften, gekoppeld aan de impact van die tijdschriften, en het aantal en de impact van patentaanvragen, indicatie van de bescherming en commercialisering van onderzoeksresultaten. De KU Leuven was eerste geklasseerd in deze rangschikking in 2016, 2017, 2018 en 2019, voor FAU Erlangen, Imperial College London, University of Cambridge en EPFL Lausanne.[18]
In 2019 was de KU Leuven volgens de QS World University Rankings de hoogst scorende Belgische universiteit, met een wereldwijde 80ste positie. De output van onderzoeksresultaten wordt als ‘zeer groot’ beoordeeld.[19]
Volgens de Leiden Ranking[20] van het Center for Science and Technology Studies (CWTS) van de universiteit van Leiden is de KU Leuven de eerste Belgische universiteit, de eerste Nederlandstalige en de zesde Europese instelling in het aantal publicaties (de Yellow ranking), en de tweede Belgische universiteit, na de UCL volgens een gewogen en genormaliseerde impactmeting. De KU Leuven staat hier op de 26ste plaats.[21] van de Europese universiteiten.
In de Academic Ranking of World Universities (ARWU) van de Sjanghai Jiao Tong Universiteit staat de KU Leuven in 2015 op de 90ste plaats.[22] Een jaar eerder was dit de 96e plaats.[23] Per wetenschapsgebied bekeken is ook een 40e plaats voor geneeskunde en farmacie gehaald.[22]
In de Meta University Ranking, die ARWU, QS en THE combineert, neemt de KU Leuven de 62ste positie in, na Universiteit Utrecht (54) en Universiteit Leiden (54) maar voor de Universiteit van Amsterdam (69), de Universiteit van Groningen (82) of de Universiteit Gent (82).[24]
Associatie KU Leuven
De vzw Associatie KU Leuven werd opgericht op 10 juli 2002. De partners waren instellingen die reeds vroeger samenwerkten. De oprichting liep zelfs voorop op de Vlaamse decretale bepalingen van het Structuurdecreet van 2004. In tegenstelling tot de andere associaties in Vlaanderen betreft het hier een samenwerking met partners verspreid over Vlaanderen, waar andere associaties eerder een regionale samenwerking bestendigen.
Sinds 2013 is de Leuvense universiteit een universiteit met verschillende campussen, verspreid over heel Vlaanderen. Als hogescholen zullen die campussen instaan voor professionele opleidingen. Diploma's van opleidingen van universitair niveau, zoals onder meer handelswetenschappen, zullen dan uitgereikt worden door de KU Leuven. Als lid van de universiteit zullen zij, regionaal verankerd, academisch onderwijs verzorgen en een eigen onderzoeksprofiel ontwikkelen, in nauwe samenhang met de professionele expertise die er voorhanden is. Op die manier zal de universiteit zich ontplooien als een sterk en beweeglijk netwerk.[25]
De zes leden van de Associatie KU Leuven zijn:
- LUCA School of Arts, fusie van
- Odisee, fusie van
- Hogeschool Thomas More, fusie van
- UC Leuven-Limburg, fusie van
- Katholieke Hogeschool Vives, fusie (2013) van
- Katholieke Universiteit Leuven
Studenten aan de KU Leuven
De studenten van de KU Leuven worden vertegenwoordigd door de Studentenraad KU Leuven (Stura KU Leuven), een overkoepeling van facultaire studentenraden (vaak faculteitskringen) en campusstudentenraden, die inspraak heeft op vrijwel alle niveaus van de universitaire gemeenschap.
Aan de KU Leuven zijn ook diverse studentenverenigingen actief aan de verschillende campussen. Er is een aparte overzichtspagina met de studentenverenigingen op de verschillende campussen; studentenverenigingen te Leuven, studentenverenigingen te Antwerpen, studentenverenigingen te Gent, studentenverenigingen te Diepenbeek, studentenverenigingen te Brussel
Alumni van de KU Leuven kunnen lid worden van de Alumni Lovanienses, een vereniging met eigen activiteiten. Tot de recente voorzitters van deze vereniging behoren Karel Vinck tot 2008 en sinds 2008 Frans van Daele.
Aantal ingeschreven studenten
In het academiejaar 2019-2020 studeerden er aan de KU Leuven 58.987 studenten.[1] Daarmee is de KU Leuven de grootste Nederlandstalige universiteit. Ze biedt in het Nederlands 74 academische bacheloropleidingen, 141 master en 19 master na masteropleidingen aan, naast 62 masteropleidingen, 24 master-na-master opleidingen en 4 bacheloropleidingen volledig in het Engels, 2 masteropleidingen in het Frans en 1 master-na-master in het Spaans. Deze opleidingen worden ingericht door vijftien faculteiten, gegroepeerd in drie groepen.[26]
Tijdschrift
De Campuskrant verschijnt in tabloidformaat in een oplage van 17.000 tot 40.000 exemplaren. In 1990 werd dit de opvolger van de in 1966 gestarte Academische Tijdingen.[27]
Personen
- Lijst van rectoren van de Katholieke Universiteit Leuven
- Lijst van alumni van de Katholieke Universiteit Leuven
- Lijst van eredoctoraten van de Katholieke Universiteit Leuven
Zie ook
- Katholieke Universiteit van Mechelen
- Geschiedenis van de Leuvense universiteit
- Universiteitsbibliotheek
- Universiteit Leuven (1425-1797)
- Rijksuniversiteit Leuven
- Université catholique de Louvain
Bibliografie
- L'Université de Louvain: coup d'oeil sur son histoire et ses institutions, 1425-1900, Brussel, 1900.
- Pieter DHONDT, Un double compromis. Enjeux et débats relatifs à l'enseignement universitaire en Belgique au XIXe siècle, Gent : Academia Press, 2011.
- R. MATHES, Löwen und Rom. Zur Gründung der Katholischen Universität Löwen unter besonderer Berücksichtigung der Kirchen-und Bildungspolitik Papst Gregors XVI, Essen, 1975.
- Jan ROEGIERS, De Leuvense Theologen en de Verlichting. Onderwijs, wetenschap, polemiek en politiek van 1700 tot 1797, doctoraal proefschrift (onuitgegeven), Katholieke Universiteit Leuven, 1979.
- Jo TOLLEBEEK & Liesbet NYS: De stad op de berg. Een geschiedenis van de Leuvense Universiteit sinds 1968, Universitaire Pers Leuven, 2005. ISBN 9058674797.
Voetnoten
- ↑ a b c KU Leuven Studentenaantallen 2019 - 2020, 1 februari 2020
- ↑ september 2019
- ↑ Feiten en cijfers. KU Leuven (december 2013). Geraadpleegd op 31 januari 2015.
- ↑ a b (en) Times Higher Education World University Rankings 2019-2020- KU Leuven geraadpleegd 20 oktober 2019
- ↑ Goedgekeurd door de Inrichtende Overheid op 10 juli 2012 en gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad op 24 juli 2012. Gewijzigd door de Inrichtende Overheid op 20 december 2012 en gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad op 25 januari 2013 : BIJLAGE tot het Belgisch Staatsblad van 24 juli 2012 : ANNEXE au Moniteur belge du 24 juillet 2012 : "De Katholieke Universiteit te Leuven, voortzetting van het « studium generale » dat op 9 december 1425 door Paus Martinus V werd opgericht, erkend als rechtspersoon bij wet van 12 augustus 1911 en bevestigd bij wet van 28 mei 1970, hierna volgend KU Leuven te noemen". In tegenstelling tot de beslissingen van het Hof van Cassatie van 26 november 1846: "De Katholieke Universiteit van Leuven kan niet worden beschouwd als de voortzetting van de oude Universiteit van Leuven" en Arrest van het hof van Beroep van Brussel in, La Belgique Judiciaire, 28 juli 1844 n° 69, bld. 1 : Cour d’Appel de Bruxelles. Deuxième chambre. "L'université libre de Louvain ne représente pas légalement l’antique université de cette ville". Zie nota 6.
- ↑ Al in 1927 Léon van der Essen schreef in L'Université de Louvain, Liège, La Pensée catholique, 1927, blz. 30 : « Nous ne pouvons songer à donner une idée relativement complète des mérites et des gloires de l'ancien Studium Generale brabançon : cette histoire n'a jamais été écrite et nous ne pouvons la résumer ici ».
- ↑ Geertrui Couderé, "De studenten aan de Rijksuniversiteit Leuven (1817-1835)", in Liber amicorum Dr. J. Scheerder, Leuven, 1987, blz. 241 en blz. 259.
- ↑ Edward van Even, Louvain dans le passé et dans le présent, Louvain, 1895, p. 606 : "Par lettre collective du 14 novembre 1833, le corps épiscopal s'adressa à Grégoire XVI, à l'effet d'obtenir l'autorisation nécessaire pour ouvrir l'école. Cette autorisation fut octroyée par un bref du 13 décembre suivant. Une circulaire épiscopale, datée du 20 février 1834, annonça aux fidèles la fondation d'une Université catholique".
- ↑ Brief van paus Gregorius XVI, van 13 December 1833, oprichting van de Katholieke Universiteit van België (Mechelen, Archiepiscopalische Archiven). Venerabiles Fratres Salutem et Apostolicam Benedictionem. Majori certe solatio affici non possumus, quam cum eos, qui in partem solicitudinis Nostrae sunt vocati, pastorali zelo flagrare, acriterque ad spirituale commissarum sibi Ovium bonum novimus vigilare. Licet porro praecipuam Fraternitatum Vestrarum virtutem satis jam multa declarassent eaque de causa jure Nobis laetari liceret ; conceptam tamen animo Nostro opinionem confirmarunt, Nostrumque gaudium abunde auxerunt obsequentissimae Litterae, quas die decimaquarta proxime elapsi Mensis ad Nos dedistis, et quibus ne dum Vestrum de Catholica in Belgio constituenda, et a Vobis tantum regenda Studiorum Universitate consilium significastis, sed etiam expositis commodis, quae tum animarum salus, tum Religio ipsa inde possunt accipere, Apostolica Nostra Auctoritate probari illud voluistis. Hanc Vos rationem sequuti, id egistis, quod ab antiquis temporibus consuetudo induxit, quodque debita huic Sanctae Sedi reverentia et observantia merito exigit. Cum enim ad Romanos Pontifices pro concredito Ipsis Apostolici Officii munere maxime pertineat Catholicam Fidem tueri sanctaeque ejus doctrinae depositum integrum ac intemeratum custodire; Eorum quoque esse debet Sacrarum Disciplinarum, quae publice in Universitatibus traditur (Sic: "traditur" voor "traduntur".), institutionem moderari. Atque haec causa fuit cur Catholici etiam Principes, cum de hujusmodi Academiis, seu Universitatibus Studiorum statuendis cogitarunt, Apostolicam Sedem consulendam, Ejusque Auctoritatem exquirendam duxerint. Hinc celebriores, illustrioresque Europae Universitates nonnisi ex sententia et assensu Romanorum Pontificum fuisse constitutas gravissimae illarum historiae amplissime testantur. Nobis itaque quibus persuasum est ex recte comparatis Studiorum Universitatibus plurimum emolumenti in Christianam Rem publicam dimanare, jucundius nihil accidere potest, quam ut Vobis gratificemur et ad litterarum praesertim Sacrarum praesidium et incrementum Supremae Nostrae auctoritatis robur adjiciamus, atque hinc sapientissimum, quod una simul inivistis consilium, adprobamus, Vestramque ea de re solicitudinem summa laude, ac commendatione prosequimur. Eo autem libentius Vestris votis annuimus, quo certius Vestra industria, opera et cura futurum confidimus, ut quotquot ad istam Universitatem convenient bene morati juvenes, non scientia, quae inflat, sed scientia, quae cum charitate aedificat, non sapientia hujus saeculi, sed sapientia cujus initium timor Domini est, imbuantur. At illud probe intelligitis, Venerabiles Fratres, memoratam mox Universitatem ita quidem constitui oportere, ut nihil prorsus derogetur juribus, quae singulis Episcopis circa Clericorum in suis Dioecesanis seminariis institutionem, eorumque in Litteris, et disciplinis maxime Theologicis eruditionem Tridentini Patres adjudicarunt. Agite igitur, et Ille, a quo omne datum optimum, ac omne donum perfectum est, dexter Vobis, propitiusque adsit, et quae salubriter cogitastis, feliciter possitis implere. Interim Apostolicam Benedictionem Paternae Nostrae charitatis, et benevolentiae testimonium erga Fraternitates Vestras, peramanter Vobis impertimur. 'Datum Romae apud S. Petrum die 13 Decembris An. 1833. Pontificatus Nostri An. III.
- ↑ Te lezen: R. Mathes, Löwen und Rom. Zur Gründung der Katholischen Universität Löwen unter besonderer Berücksichtigung der Kirchen- und Bildungspolitik Papst Gregors XVI, Essen, 1975.
- ↑ (fr) KU Leuven, Loi du 12 août 1911 accordant la personnalité civile à la KU Leuven. Belgisch Staatsblad (12 augustus 1911). Geraadpleegd op 10 januari 2019.
- ↑ Zie uitspraak van het Hof van Cassatie van 26 november 1846: De Katholieke Universiteit van Leuven kan niet worden beschouwd als de voortzetting van de oude Universiteit van Leuven, in, Table générale alphabétique et chronologique de la Pasicrisie Belge contenant la jurisprudence du Royaume de 1814 à 1850, Brussels, 1855, p. 585, column 1, alinea 2. Zie ook: Bulletin Usuel des Lois et Arrêtés, 1861, p.166. Oorspronkelijke Franse tekst: L'université catholique de Louvain ne peut être considérée comme continuant l'ancienne université de Louvain; et lorsqu'un acte de fondation a désigné pour collateur un professeur de cette ancienne université, il y a lieu d'y pourvoir par le gouvernement. Arrest van het hof van Beroep van Brussel in La Belgique Judiciaire, 28 juli 1844 n° 69, bld. 1 : Cour d’Appel de Bruxelles. Deuxième chambre. L'université libre de Louvain ne représente pas légalement l’antique université de cette ville. Attendu que cette université (l’ancienne Université de Louvain), instituée par une bulle papale, de concert avec l'autorité souveraine, formait un corps reconnu dans l'État, ayant différentes attributions, dont plusieurs même lui étaient déléguées par le pouvoir civil; attendu que ce corps a été supprimé par les lois de la république française; attendu que l'université existant actuellement à Louvain ne peut être considérée comme continuant celle qui existait en 1457, ces deux établissements ayant un caractère bien distinct, puisque l'université actuelle, non reconnue comme personne civile, n'est qu'un établissement tout-à-fait privé, résultat de la liberté d'enseignement, en dehors de toute action du pouvoir et sans autorité dans l'État...
- ↑ Dit is echter niet in de brief van paus Gregorius vermeld (zie de tekst op de Latijnse Wikipedia).
- ↑ H. Francotte, La propagande des encyclopédistes français au pays de Liège, p. 28: "le jansénisme régnait en maître à l'université de Louvain".
- ↑ Greet De Neef, De eerste vrouwelijke studenten aan de universiteit te Leuven (1920-1940), 1985, ISBN 9033411687
- ↑ K.U.Leuven wordt KU Leuven, deredactie.be, 22 december 2011
- ↑ Opleidingen die verhuisden van hogeschool naar universiteit populair. De Standaard (4 september 2013). Geraadpleegd op 8 september 2013.
- ↑ KU Leuven vierde jaar op rij ‘meest innovatieve Europese universiteit’, De Standaard, 30 april 2019, geraadpleegd op 1 mei 2019
- ↑ [1], geraadpleegd op 18 oktober 2019
- ↑ The Leiden Ranking
- ↑ Leiden Ranking 'crown indicator' green list
- ↑ a b "Academic Ranking of World Universities - 2015"
- ↑ Gent en KU Leuven in top-100 universiteiten, De Morgen, 15 augustus 2014
- ↑ Meta University Ranking 2014/15
- ↑ Openingsrede rector Marc Vervenne academiejaar 2008-2009, KU Leuven
- ↑ kuleuven.be - Vijftien faculteiten.
- ↑ Bronnen en werken voor de geschiedenis van de universiteit. Katholieke Universiteit Leuven. Geraadpleegd op 23 januari 2019.
Externe links