AZ (voetbalclub)
AZ
| ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||
| Naam | Alkmaar Zaanstreek | |||||
| Bijnaam | Kaaskoppen De Kaasboeren | |||||
| Opgericht | 10 mei 1967 | |||||
| Plaats | Alkmaar, Noord-Holland, Nederland | |||||
| Stadion | AFAS Stadion | |||||
| Capaciteit | 19.500 | |||||
| Voorzitter | René Neelissen | |||||
| Algemeen directeur | Robert Eenhoorn | |||||
| Technisch directeur | Max Huiberts | |||||
| Trainer | Pascal Jansen | |||||
| Assistent | Robert Franssen Kenneth Goudmijn | |||||
| Wedstrijden | Michael Buskermolen (399) | |||||
| Clubtopscorer(s) | Kees Kist (259) | |||||
| (Hoofd)sponsor | AFAS Software[1] | |||||
| Begroting | € 29 miljoen[2] | |||||
| Competitie | Eredivisie (2021/22) | |||||
| Website | www.az.nl/ | |||||
| ||||||
| Geldig voor 2021/22 | ||||||
 AZ in het seizoen 2021/22
| ||||||
| ||||||
AZ is een Nederlandse profvoetbalclub uit Alkmaar en de Zaanstreek, Noord-Holland en speelt zijn thuiswedstrijden in het AFAS Stadion te Alkmaar. AZ, een afkorting voor Alkmaar Zaanstreek-combinatie, ontstond in 1967 als AZ’67 uit een fusie tussen Alkmaar '54 en FC Zaanstreek. Het woord combinatie in de naam liet men al snel varen en ook de toevoeging ’67 is sinds 1986 uit de naam verdwenen. Net als tussen juli 1976 en juni 1982 hoort de club sinds seizoen 2004/2005 opnieuw bij de (sub)top van Nederland. Sinds 1998 speelt de tweevoudig landskampioen onafgebroken in de Eredivisie. Op de UEFA-ranglijst van beste clubs in Europa stond AZ in het seizoen 2021/22 op 7 maart 2022 op de 58e plaats met een totaal van 27.500 punten.[3]
Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Geschiedenis van AZ voor het hoofdartikel over dit onderwerp.De fusie (1954 - 1972)[bewerken | brontekst bewerken]
AZ is ontstaan uit een fusie van de twee Noord-Hollandse profclubs Alkmaar '54 en FC Zaanstreek. Alkmaar '54 werd als profvoetbalclub in 1954 opgericht om in de NBVB, de zogenaamde wilde bond, aan het eerste profseizoen in het Nederlands voetbal te beginnen. FC Zaanstreek werd opgericht omdat KFC door zou gaan als amateurvereniging, na mislukte fusiebesprekingen van de proftakken van KFC en ZFC. FC Zaanstreek nam in 1964 de proflicentie van KFC over onder de bezielende leiding van de gebroeders Molenaar.
Beide clubs bleken bij de onderhandeling om de transfer van Wim de Jager van FC Zaanstreek naar Alkmaar '54 met financiële problemen te kampen. Om deze de baas te worden, besloten beide clubs in 1967 te fuseren tot AZ’67 (Alkmaar Zaanstreek-combinatie, plus jaartal). AZ zou in Alkmaar in stadion de Alkmaarderhout gaan spelen. Na een korte opleving na de oprichting bleek er al snel weer sprake van een naderend faillissement. Toen de gebroeders Molenaar met hun elektronicabedrijf Wastora in 1972 redding brachten, werd de opmars van de club in het Nederlands en zelfs het Europees voetballandschap ingezet.
Eerste bloeiperiode (1974 - 1984, met name 1976-1982)[bewerken | brontekst bewerken]
Deze opmars leidde in het seizoen 1976/77 tot het eerste tastbare succes met een derde plaats in de Eredivisie (met betere doelcijfers dan de 3 andere topclubs Ajax, PSV en Feyenoord), en daarmee de eerste Europese kwalificatie, onder leiding van trainer / manager Hans Kraay sr.. AZ zou in de 6 seizoenen 1976/77 tot en met 1981/82 altijd bij de eerste vier clubs eindigen in de eredivisie, met ieder seizoen doelsaldi tussen +34 en +71. Het seizoen 1977/78 werd opnieuw de derde plaats behaald en werd er beslag gelegd op de eerste hoofdprijs: de KNVB Beker 1977/78, onder leiding van manager Hans Kraay sr. en de trainers Jan Notermans en Cor van der Hart. Het was duidelijk dat AZ zich wilde gaan mengen in de strijd voor het landskampioenschap. Met sterkhouders als Ronald Spelbos en Hugo Hovenkamp, en met technisch goede en aanvallend ingestelde spelers als de 3 middenvelders en de 3 aanvallers Peter Arntz, Jan Peters, Kristen Nygaard, Kurt Welzl, Kees Kist en Pier Tol en onder leiding van coach Georg Kessler en iets later ook zijn assistent Hans Eijkenbroek, werd vanaf het seizoen 1978/79 gewerkt aan de vurige droom van de gebroeders Molenaar, waarvan Cees enige jaren eerder aan Leukemie was overleden. AZ deed dan ook nauwelijks onder voor het toenmalige Ajax, met de middenvelders Frank Arnesen en Søren Lerby, en de aanvallers Tscheu La Ling, Ruud Geels, Ray Clarke, Geert Meijer en Simon Tahamata. AZ speelde zeker veel attractiever dan de toenmalige teams van PSV en Feyenoord. Eerst werd door AZ nog achtereenvolgens de vierde en tweede plaats behaald in 1978/79 en 1979/80, en in 1978/79 werd Kees Kist Europees topscorer met 34 goals. Maar in 1980/81 was het zover en werd het eerste landskampioenschap in de clubgeschiedenis gevierd. Onaantastbaar was AZ dat seizoen, met slechts één nederlaag in de Eredivisie en een doelsaldo van +71 (101-30), een finaleplaats in de UEFA Cup en winst in het toernooi om de KNVB Beker. Het seizoen 1981/82 werd nog een derde plaats bereikt en opnieuw de KNVB Beker gewonnen met de bijna voltallige kampioensselectie van het jaar ervoor, enige mutatie was de vervanging van rechterspits Kurt Welzl door zijn Oostenrijkse landgenoot Franz Oberacher. De sterren van AZ gingen echter hun gouden periode verzilveren met lucratieve transfers naar grotere competities medio 1982, alleen Peter Arntz bleef over van het sterrenteam, hij werd de nieuwe aanvoerder. Ook trok Klaas Molenaar zich langzaam maar zeker terug uit de club, wegens de tegenvallende toeschouwersaantallen, ondanks de sportief zeer goede resultaten in de 6 topseizoenen 1976/77 tot en met 1981/82 en met name in het seizoen 1980/81. In 1983/84 draaide AZ nog een verdienstelijk seizoen in de subtop van de eredivisie, met een 6de plaats en een doelsaldo van +14 als eindresultaat. Vanaf het seizoen 1984/85 ging het echter snel bergafwaarts met de Alkmaarse club. Dit leidde in 1988 tot degradatie uit de Eredivisie (door de beruchte salonremise tussen PEC Zwolle en FC Volendam) en uiteindelijk ook opnieuw tot financiële problemen.
Tweede bloeiperiode (2004 - 2010)[bewerken | brontekst bewerken]
Toen begin jaren 90 het water AZ echt aan de lippen stond, bracht Dirk Scheringa met het geld van zijn bedrijf Frisia (later DSB) redding. Langzaam maar zeker werd de opmars richting de Eredivisie en daarna naar de (sub)top ingezet door AZ. Met het kampioenschap van de Eerste divisie in 1996 en 1998 vestigde AZ zich uiteindelijk ‘blijvend’ in de Eredivisie. Sinds de komst van trainer Co Adriaanse in 2002 groeide AZ weer naar de subtop van Nederland met ambities naar meer. Dit werd bevestigd met de opening van het nieuwe stadion en de komst van toptrainer Louis van Gaal.
Na een halve-finaleplek in de UEFA Cup en een derde plaats in de eredivisie in 2005, en een tweede plaats in 2006, kon in 2007 deze nieuwe bloeiperiode verzilverd worden met een tastbare prijs: AZ stond zowel in de finale van de KNVB Beker als op de eerste plaats in de Eredivisie bij het ingaan van de laatste speelronde. Beide wedstrijden gingen echter verloren waardoor AZ in een topseizoen met lege handen bleef staan. Toch revancheerde AZ zich in 2009 toen met topspelers als Maarten Martens, Mounir El Hamdaoui, Mousa Dembélé en Stijn Schaars voor de tweede keer in de clubhistorie het landskampioenschap werd behaald.
In het najaar van 2009 ging hoofdsponsor DSB failliet, waardoor de financiële mogelijkheden behoorlijk afnamen. Financiële zorgen bedreigden zelfs het voortbestaan van de club. Maar de fundering van AZ die in de eerdere jaren gelegd was en tot succes had geleid, bleek stevig genoeg om deze klap op te vangen. Er werd tussen 2010 en 2013 zowel financieel als sportief een stapje teruggedaan en AZ zou niet meer structureel mee kunnen strijden om de landstitel, een vaste plek in de subtop van Nederland lag echter nog steeds binnen de mogelijkheden.
Consolidatie als subtopper (2013 - heden)[bewerken | brontekst bewerken]
Met de winst van de KNVB Beker in het seizoen 2012/2013 pakte AZ de eerste prijs in de clubhistorie zonder de hulp van een externe geldschieter die het eerder wel had met de gebroeders Molenaar van Wastora en Dirk Scheringa. In de finale werd PSV met 2-1 verslagen dankzij doelpunten van Adam Maher en Jozy Altidore. Ook in 2014 verraste AZ met een plek bij de laatste 8 van de UEFA Europa League, de kwartfinale verloor AZ over twee wedstrijden van SL Benfica. AZ wist zich dat seizoen met Dick Advocaat als trainer echter voor het eerst in vijf seizoenen niet te plaatsen voor Europees voetbal. In de finale van de play-offs bleek FC Groningen te sterk.
Periode onder Van den Brom
In het seizoen 2014/2015 kwam Marco van Basten van concurrent sc Heerenveen over naar AZ om de nieuwe hoofdtrainer te worden, echter moest hij al snel een stap terug doen vanwege hartkloppingen[4]. John van den Brom werd coach en onder zijn leiding behaalde AZ zijn beste resultaat sinds de landstitel in 2009 door op de 3e plek te eindigen, op de laatste speeldag ging AZ door een 1-4 overwinning op Excelsior over Feyenoord heen. Door die hoge eindklassering raakte AZ in aanloop naar het seizoen 2015/2016 veel basisspelers kwijt, aanvoerder Nemanja Gudelj ging naar Ajax, aanvallers Steven Berghuis en Aron Jóhannsson vertrokken naar respectievelijk Watford FC en Werder Bremen en leverde AZ veel geld op. Verdedigers Wesley Hoedt en Simon Poulsen verlieten AZ transfervrij. AZ moest een nieuw team bouwen, dit ging moeizaam en AZ wist ondanks een knappe thuisoverwinning op Athletic Bilbao niet verder te komen dan de groepsfase in de Europa League. Pas na de winterstop kwamen de Alkmaarders op gang, mede door de aankoop van routinier Ron Vlaar. AZ leverde dat seizoen voor het eerst sinds 2009 de topscorer van de Eredivisie met Vincent Janssen die binnen een jaar bij AZ uitgroeide tot spits van Oranje. Mede door de doelpunten van Janssen eindigde AZ in 2016 op de 4e plaats, Janssen werd de duurste uitgaande transfer van AZ door voor 22 miljoen euro te vertrekken naar Tottenham.[5] In het seizoen 2016/2017 haalde AZ weer de Bekerfinale, deze ging verloren tegen Vitesse. Ook de finale van de play-offs om Europees voetbal ging verloren, een 3-0 voorsprong tegen FC Utrecht werd verspeeld. In de Europa League overwinterde AZ door een 3-2 zege op FC Zenit, echter had AZ geen schijn van kans tegen Olympique Lyon en werd er zowel uit als thuis verloren. AZ werd in het seizoen 2017/2018 weer 3e in de Eredivisie, ook werd weer de finale van de KNVB Beker gehaald, maar ook deze ging verloren. Met Alireza Jahanbakhsh leverde AZ weer een topscorer af. Na het seizoen 2018/2019 waarin AZ op een 4e plek eindigde en zich Europees al in de voorronde verkeek op FC Kairat Almaty vertrok trainer John van den Brom bij AZ na 5 seizoenen en werd hij opgevolgd door zijn toenmalige assistent Arne Slot.
Periode onder Slot
Onder Van den Brom werd er al kennis gemaakt door de supporters van AZ met grote talenten die in 2017 nog de Tweede Divisie wonnen met Jong AZ. Die talenten, afkomstig uit de eigen jeugdopleiding, moesten ervoor zorgen dat AZ voor het eerst in lange tijd weer mee kon doen om de landstitel. Slot en AZ bleek een gouden duo, ondanks het instorten van het dak in het eigen AFAS Stadion waardoor AZ een half jaar lang al zijn thuiswedstrijden in het Cars Jeans Stadion van ADO moest spelen overwinterde AZ in de Europa League en werd er zonder tegengoals gewonnen van onder andere de concurrenten Ajax, PSV, FC Utrecht en Feyenoord. Dit resulteerde in 2020 in een heuse nek-aan-nek titelrace met Ajax, net als 40 seizoenen eerder in het seizoen 1979/80. Door de uitbraak van de Coronapandemie werd het Eredivisieseizoen 2019/20 echter afgebroken en resteerde voor AZ ‘slechts’ kwalificatie voor de Champions League voorrondes, vanwege een slechter doelsaldo dan het in punten gelijkstaande Ajax. AZ zou in het seizoen 2020/2021 proberen revanche te nemen op Ajax, trainer Arne Slot werd echter ontslagen doordat hij achter de rug van de directie om in onderhandeling was met concurrent Feyenoord. De clubleiding van AZ besloot hem daardoor in december 2020 op staande voet te ontslaan[6]. Dit had geen effect op de goede resultaten van AZ, tot op de laatste dag werd met zijn opvolger Pascal Jansen gestreden om kwalificatie voor de Champions League, helaas voor de Alkmaarders haalde PSV 1 punt meer waardoor AZ genoegen moest nemen met de Europa League. In de Europa League eerder dat seizoen wist AZ een zware poule met SSC Napoli, Real Sociedad en HNK Rijeka net niet te overleven, wel werd er in Stadio Diego Armando Maradona knap met 0-1 gewonnen dankzij een doelpunt van Dani de Wit.
Periode onder Pascal Jansen
In het seizoen 2020/2021 bevestigde AZ de positie van subtopper door onder trainer Pascal Jansen te eindigen op de derde plaats achter Ajax en PSV, met onder andere uit en thuis overwinningen op PSV en Feyenoord. Na een eerste seizoen waarin na zijn aanstelling alleen Ajax meer punten wist te behalen tekende Pascal Jansen in Alkmaar een contract voor twee seizoenen. Na deze succesvolle seizoenen moest AZ weer afscheid nemen van dragende spelers, talenten als Myron Boadu, Calvin Stengs en Teun Koopmeiners werden allen door AZ van jongs af aan opgeleid en vertrokken voor hoge bedragen naar Europese topcompetities. Toch waren de verwachtingen voor het seizoen 2021/2022 weer hooggespannen, echter moest AZ al vroeg in het seizoen een tik verwerken toen het in de Europa League werd uitgeschakeld door Celtic FC waarna AZ het moest doen met de UEFA Europa Conference League. Hierin werd in de poulefase eenvoudig ongeslagen groepswinst veiliggesteld maar bij de laatste 16 bleek de Noors kampioen FK Bodø/Glimt na verlenging te sterk.
Erelijst[bewerken | brontekst bewerken]
| Competitie | Winnaar | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Aantal | Jaren | ||||
| Nationaal | |||||
| Eredivisie | 2× | 1981, 2009 | |||
| KNVB Beker | 4× | 1978, 1981, 1982, 2013 | |||
| Johan Cruijff Schaal | 1× | 2009 | |||
| Eerste divisie | 2× | 1996, 1998 | |||
| Vriendschappelijk | |||||
| Amsterdam 700 Tournament | 3× | 1977, 1979, 1982 | |||
| Brugse Metten | 1× | 1978 | |||
| Maritiem Toernooi | 3× | 1989, 1990, 1997 | |||
| Overig | |||||
| Fair Play-prijs | 3× | 2004, 2005, 2007 | |||
| Rinus Michels Award | 2× | 2015, 2016 | |||
| VVCS Veldencompetitie | 1× | 2013 | |||
Sponsoring[bewerken | brontekst bewerken]
In het voetbal zijn verschillende vormen van sponsoring mogelijk. Enkele voorbeelden hiervan zijn naamgeving van het stadion, betaling voor reclameborden langs het veld, kledingsponsoring en shirtsponsoring. De laatste twee zijn de meest zichtbare vormen van sponsoring en zijn daarmee erg belangrijk voor een club.
Shirtsponsor[bewerken | brontekst bewerken]
Tot 1982 waren reclame-uitingen op wedstrijdkleding in het voetbal niet toegestaan. Enkel het logo van de kledingleverancier prijkte het shirt. Maar met ingang van seizoen 1982/83 deed shirtsponsoring in het betaalde voetbal in Nederland zijn intrede. AZ startte dat seizoen met de naam van het elektronicaconcern Sony op de borst. Vanaf dat seizoen hebben de volgende shirtsponsors op het AZ-shirt gestaan:
- 1982-1986 Sony
- 1986-1988 Electrolux
- 1988-1989 Swingbo
- 1989-1990 Reebok
- 1990-2002 Frisia
- 2002-2004 Actus Notarissen
- 2004-2005 Frisia
- 2005-2009 DSB
- 2010 BUKO
- 2010-2022 AFAS Software
In seizoen 2007/08 werd de thuiswedstrijd tegen Ajax gespeeld met jaap.nl op de borst. In het seizoen 2009/10, toen AZ nog geen shirtsponsor had na het faillissement van DSB, werd eveneens tegen Ajax door beide partijen in een shirt met Giro 555 op de borst gespeeld om aandacht te vragen voor de aardbeving in Haïti die twee weken eerder plaatsvond. Vanaf het faillissement van DSB op 19 oktober 2009 tot 7 februari 2010 heeft AZ zonder shirtsponsor gespeeld. Vanaf die datum werd BUKO voor de rest van het seizoen shirtsponsor van AZ. Ook aan het begin van seizoen 2010/11 werd er zonder shirtsponsor gespeeld. Voorafgaand aan de aankondiging dat AFAS Software de nieuwe hoofdsponsor van AZ werd, werd in de eerste competitieronde tegen NAC Breda op 8 augustus nog met een groot vraagteken op de borst gespeeld. Sinds de tweede competitieronde tegen FC Groningen siert AFAS Software echter het shirt van AZ. Het contract met AFAS Software werd in 2016 verlengd en loopt tot 2022.[7]
Kledingsponsor[bewerken | brontekst bewerken]
De kledingleverancier is heden ten dage een van de belangrijkste sponsors in het voetbal. Ook bij AZ neemt de kledingsponsor een belangrijke plaats in. Kledingsponsoring deed in de jaren 70 in het Nederlands profvoetbal zijn intrede. Vanaf 1977 zijn de volgende merken kledingsponsor van AZ geweest:
Organisatie[bewerken | brontekst bewerken]
| Naam | Nationaliteit | Functie | Sinds | ||
|---|---|---|---|---|---|
| Raad van Commissarissen | |||||
| René Neelissen |  Nederland |
Voorzitter | 2010 | ||
| Jolanda van de Kamer | Nederland |
Commissaris | |||
| Pieter Polman | Nederland |
Commissaris | |||
| Directie | |||||
| Robert Eenhoorn | Nederland |
Algemeen Directeur | 2014 | ||
| Max Huiberts | Nederland |
Technisch Directeur | 2016 | ||
| Michael Koster | Nederland |
Commercieel Directeur | |||
| Jeugdopleiding | |||||
| Paul Brandenburg | Nederland |
Hoofd Jeugdopleiding | 2015 | ||
Laatste update: 1 februari 2021 19:38
Eerste Elftal[bewerken | brontekst bewerken]
Selectie[bewerken | brontekst bewerken]
.svg){kind=small}
Laatste update: 21 maart 2022
Staf[bewerken | brontekst bewerken]
| Naam | Nationaliteit | Functie | Sinds | Contract | Vorige club |
|---|---|---|---|---|---|
| Technische Staf | |||||
| Pascal Jansen | Nederland |
Hoofdtrainer | 2020 | 2023 | PSV Academy
|
| Kenneth Goudmijn | Nederland |
Assistent-trainer | 2021 | 2022 | |
| Robert Franssen | Nederland |
Assistent-trainer | 2020 | 2022 | |
| Khalid Boulahrouz | Nederland |
Assistent-trainer | 2021 | 2023 | |
| Nick van Aart | Nederland |
Keeperstrainer | 2011 | ||
| Medische Staf | |||||
| Ingrid Paul | Nederland |
Hoofd Medische Staf Clubarts |
2021 | ||
| Niels Kok | Nederland |
Inspanningsfysioloog | |||
| Martin Cruijff | Nederland |
Fysiotherapeut | |||
| Frank Renzenbrink | Nederland |
Fysiotherapeut | |||
| Rob Tamminga | Nederland |
Fysiotherapeut | |||
| Analyse Staf | |||||
| Kees Verver | Nederland |
Videoanalist | |||
| Overige Staf | |||||
| Ari Menmi | Nederland |
Teammanager | |||
| Wiebe Nelissen | Nederland |
Persvoorlichter | |||
| Melvin Reemnet | Nederland |
Materiaalman | |||
Laatste update: 11 september 2021
Overige elftallen[bewerken | brontekst bewerken]
Opleiding[bewerken | brontekst bewerken]
Zie AZ Jeugdopleiding voor het hoofdartikel over dit onderwerp.De AZ Jeugdopleiding is de regionale jeugdopleiding (RJO) van de voetbalclubs AZ. De thuishaven van de AZ Jeugdopleiding is het AFAS trainingscomplex op de Kalverhoek, waar jeugdteams trainen en hun thuiswedstrijden afwerken.
Door de jaren heen heeft de jeugdopleiding van AZ veel bekende spelers voortgebracht. Enkelen hiervan zijn: Phillip Cocu, Khalid Boulahrouz, Ron Vlaar en Jeremain Lens, die allen het Nederlands Elftal haalden. De AZ Jeugdopleiding is met 4 sterren en 5744 punten de beste door de KNVB beoordeelde jeugdopleiding in Nederland. In 2015 en 2016 heeft dat geleid tot het behalen van de Rinus Michels Award, als beste Jeugdopleiding van het Nederlandse profvoetbal.
Jong AZ[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Jong AZ voor het hoofdartikel over dit onderwerp.In 2006 won Jong AZ het landskampioenschap voor beloftenteams. Sinds 2016 komt het tweede elftal van de Alkmaarse club uit in de voetbalpiramide. Na het kampioenschap in de Tweede divisie speelt het sinds 2017 in de Eerste Divisie.
Vrouwen[bewerken | brontekst bewerken]
Zie AZ Vrouwen voor het hoofdartikel over dit onderwerp.In 2007 werd de Eredivisie voor vrouwen opgericht waarin zes betaaldvoetbal organisaties (BVO's) zouden gaan strijden om het landskampioenschap voor vrouwen. AZ was een van de zes BVO's die aan deze eerste jaargang deelnamen. Dit resulteerde meteen in het landskampioenschap, gevolgd door deelname aan Europees voetbal in de voorronde van de UEFA Women's Cup, waar AZ op doelsaldo net het hoofdtoernooi misliep. In de twee daaropvolgende jaren werd eveneens het kampioenschap behaald en speelde AZ tweemaal in het hoofdtoernooi van de nieuwe UEFA Women's Champions League. In 2010 werd tegen bekerwinnaar FC Utrecht na verlenging met 3-1 verloren in de strijd om de Supercup, waaraan AZ voor het eerst deelnam. Op 23 februari 2011 maakte AZ bekend met ingang van het seizoen 2011/12 na vier jaar te stoppen met vrouwenvoetbal vanwege financiële redenen. De KNVB Bekerfinale van 21 mei 2011 was de laatste wedstrijd voor de AZ Vrouwen. Hierin werd met 2-0 van sc Heerenveen gewonnen, waardoor ook de KNVB Beker aan de prijzenkast toegevoegd kon worden.
Resultaten[bewerken | brontekst bewerken]
Eindklasseringen[bewerken | brontekst bewerken]
In elke staaf van de grafiek staat van boven naar beneden vermeld:
- Eindnotering
- Dit is de positie die de club heeft bereikt in de competitie, zonder eventuele beslissings-, play-off- of nacompetitiewedstrijden die nodig zijn geweest om bijvoorbeeld de kampioen van de competitie te bepalen.
- Indien een * achter het getal staat is de notering een tussenstand en kan het zijn dat de notering niet overeenkomt met de uiteindelijke eindstand van de competitie.
- Staat er een - dan is het seizoen nog bezig en is er geen definitieve uitslag bekend.
- Staat er xx op de positie van de notering, dan heeft de club vroegtijdig de competitie verlaten. Dit kan onder andere komen door terugtrekking van het team, faillissement van de club of door een uitgedeelde straf van de KNVB. In veel gevallen staat elders in het artikel de reden vermeld.
- Staat er een ? dan is het resultaat uit het verleden onbekend, en is alleen de competitie en/of niveau bekend van dat seizoen.
- In de seizoenen 2019/20 en 2020/21 werd wegens de coronacrisis het amateurvoetbal afgebroken. Daardoor kennen deze staven geen eindklassering (middels -- weergegeven).
- Competitieniveau en/of afdelingsletter of Officiële eindstand Eredivisie
- Competitieniveau en/of afdelingsletter
- Hierbij geeft het getal het niveau weer, dat ook terug te vinden is in de legenda. De letter is de afdelingsaanduiding en wordt gebruikt wanneer er meer afdelingen zijn op hetzelfde niveau. De afdelingsletter is altijd een hoofdletter en wordt meestal zonder nummer gebruikt.
- Voorbeeld: 2F is niveau 2e klasse competitie F.
- Het competitieniveau en nummer wordt niet vermeld wanneer er slechts één competitie van dit niveau was.
- Officiële eindstand Eredivisie (getal staat tussen haakjes vermeld)
- Sinds de introductie van play-offwedstrijden voor Europees voetbal na afloop van de reguliere competitie in 2005/06, is de KNVB verplicht een eindstand van de Eredivisie door te geven aan de UEFA aan de hand van deze play-offwedstrijden.
- Bij deze eindstand staan clubs die zich hebben gekwalificeerd voor Europees voetbal hoger dan clubs die zich niet wisten te kwalificeren. Indien er geen verschil was tussen de eindnotering en de officiële eindstand, staat dit getal niet vermeld.
- Onderafdeling
- Hier staat afgekort de naam van de onderafdeling indien de club in dat jaar in een onderafdeling uitkwam. Tevens staat deze afkorting in de legenda en wordt gelinkt naar het artikel over deze onderafdeling. Deze afkorting wordt alleen vermeld wanneer de club in het verleden in verschillende onderafdelingen heeft gespeeld. Deze vermelding is in de staaf altijd in kleine letters. Deze onderafdelingen zijn na het seizoen 1995/96 afgeschaft. Heeft de club in slechts één onderafdeling gespeeld, dan is dit alleen terug te vinden in de legenda.
Onder de staaf staat het jaartal vermeld waarin het seizoen is afgesloten. 15 verwijst naar het seizoen 2014/15 en/of eventueel op het seizoen 1914/15.
Wanneer een staaf leeg is, zijn deze gegevens niet bekend. Het kan ook zijn dat de club dat seizoen niet heeft meegespeeld op het hogere amateurniveau, vroegtijdig de competitie heeft verlaten of uit de competitie is gezet.
In het seizoen 1944/45 was er wegens de Tweede Wereldoorlog geen regulier competitievoetbal.
Opmerking: In de 1e klasse en lager spelen de clubs in districten. Deze districten staan niet vermeld in de grafiek.
- 1967 - 1986: AZ '67
- 1986 - heden: AZ
Seizoenen[bewerken | brontekst bewerken]
| Seizoen | Competitie | Play-offs | Europees | KNVB Beker | Johan Cruijff Schaal | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Competitie | Gs | W | G | V | + | - | Pt | Pos | Type | Resultaat | Toernooi | Resultaat | |||
| 1967/68 | Eerste divisie | 36 | 18 | 14 | 4 | 57 | 22 | 50 | 2 | Groepsfase | |||||
| 1968/69 | Eredivisie | 34 | 5 | 13 | 16 | 27 | 53 | 23 | 15 | 2e ronde | |||||
| 1969/70 | Eredivisie | 34 | 8 | 12 | 14 | 31 | 48 | 28 | 12 | Kwartfinale | |||||
| 1970/71 | Eredivisie | 34 | 3 | 9 | 22 | 24 | 76 | 15 | 17 | 2e ronde | |||||
| 1971/72 | Eerste Divisie | 40 | 22 | 11 | 7 | 68 | 31 | 55 | 2 | 1e ronde | |||||
| 1972/73 | Eredivisie | 34 | 8 | 9 | 17 | 32 | 58 | 25 | 15 | Halve finale | |||||
| 1973/74 | Eredivisie | 34 | 10 | 13 | 11 | 37 | 39 | 33 | 7 | Kwartfinale | |||||
| 1974/75 | Eredivisie | 34 | 14 | 12 | 8 | 50 | 32 | 40 | 5 | Play-offs UEFA Cup | 3e in veld van 4 | Intertoto Cup | 3e in groep van 4 | Kwartfinale | |
| 1975/76 | Eredivisie | 34 | 15 | 9 | 10 | 46 | 39 | 39 | 5 | Kwartfinale | |||||
| 1976/77 | Eredivisie | 34 | 19 | 8 | 7 | 75 | 29 | 46 | 3 | Halve finale | |||||
| 1977/78 | Eredivisie | 34 | 19 | 9 | 6 | 75 | 30 | 47 | 3 | UEFA Cup | Laatste 32 | Winnaar | |||
| 1978/79 | Eredivisie | 34 | 19 | 7 | 8 | 84 | 43 | 45 | 4 | Europacup II | Laatste 32 | Kwartfinale | |||
| 1979/80 | Eredivisie | 34 | 20 | 7 | 7 | 77 | 36 | 47 | 2 | Kwartfinale | |||||
| 1980/81 | Eredivisie | 34 | 27 | 6 | 1 | 101 | 30 | 60 | 1 | UEFA Cup | Verliezend finalist | Winnaar | |||
| 1981/82 | Eredivisie | 34 | 21 | 5 | 8 | 74 | 40 | 47 | 3 | Europacup I | Laatste 16 | Winnaar | |||
| 1982/83 | Eredivisie | 34 | 11 | 8 | 15 | 49 | 40 | 30 | 11 | Europacup II | Laatste 16 | 2e ronde | |||
| 1983/84 | Eredivisie | 34 | 14 | 9 | 11 | 64 | 50 | 37 | 6 | Kwartfinale | |||||
| 1984/85 | Eredivisie | 34 | 8 | 14 | 12 | 59 | 70 | 30 | 13 | 1e ronde | |||||
| 1985/86 | Eredivisie | 34 | 11 | 12 | 11 | 40 | 55 | 34 | 9 | 2e ronde | |||||
| 1986/87 | Eredivisie | 34 | 7 | 13 | 14 | 31 | 57 | 27 | 15 | 2e ronde | |||||
| 1987/88 | Eredivisie | 34 | 9 | 10 | 15 | 44 | 64 | 28 | 16 | Intertoto Cup | 4e in groep van 4 | 1e ronde | |||
| 1988/89 | Eerste Divisie | 36 | 19 | 9 | 8 | 80 | 42 | 47 | 5 | Kwartfinale | |||||
| 1989/90 | Eerste Divisie | 36 | 12 | 9 | 15 | 48 | 46 | 33 | 12 | 1e ronde | |||||
| 1990/91 | Eerste Divisie | 38 | 15 | 15 | 8 | 56 | 38 | 45 | 4 | Nacompetitie | 3e in groep van 3 | 1e ronde | |||
| 1991/92 | Eerste Divisie | 38 | 14 | 11 | 13 | 55 | 40 | 39 | 13 | 2e ronde | |||||
| 1992/93 | Eerste Divisie | 34 | 11 | 10 | 13 | 54 | 52 | 32 | 10 | 3e ronde | |||||
| 1993/94 | Eerste Divisie | 34 | 16 | 10 | 8 | 60 | 31 | 42 | 3 | Nacompetitie | 4e in groep van 4 | Laatste 16 | |||
| 1994/95 | Eerste Divisie | 34 | 16 | 7 | 11 | 59 | 40 | 39 | 5 | Nacompetitie | 4e in groep van 4 | Laatste 16 | |||
| 1995/96 | Eerste Divisie | 34 | 21 | 10 | 3 | 64 | 26 | 73 | 1 | Laatste 16 | |||||
| 1996/97 | Eredivisie | 34 | 6 | 7 | 21 | 27 | 52 | 25 | 18 | Kwartfinale | |||||
| 1997/98 | Eerste Divisie | 34 | 21 | 9 | 4 | 81 | 31 | 72 | 1 | 2e ronde | |||||
| 1998/99 | Eredivisie | 34 | 12 | 12 | 10 | 52 | 60 | 48 | 9 | Laatste 16 | |||||
| 1999/00 | Eredivisie | 34 | 17 | 4 | 13 | 69 | 59 | 55 | 7 | Halve finale | |||||
| 2000/01 | Eredivisie | 34 | 9 | 8 | 17 | 45 | 63 | 35 | 13 | Kwartfinale | |||||
| 2001/02 | Eredivisie | 34 | 12 | 7 | 15 | 43 | 45 | 43 | 10 | 2e ronde | |||||
| 2002/03 | Eredivisie | 34 | 12 | 8 | 14 | 50 | 69 | 44 | 10 | 2e ronde | |||||
| 2003/04 | Eredivisie | 34 | 17 | 6 | 11 | 65 | 42 | 57 | 5 | 2e ronde | |||||
| 2004/05 | Eredivisie | 34 | 19 | 7 | 8 | 71 | 41 | 64 | 3 | UEFA Cup | Halve finale | Laatste 16 | |||
| 2005/06 | Eredivisie | 34 | 23 | 5 | 6 | 78 | 32 | 74 | 2 | Play-offs Champions League | 3e in veld van 4 | UEFA Cup | Laatste 32 | Halve finale | |
| 2006/07 | Eredivisie | 34 | 21 | 9 | 4 | 83 | 31 | 72 | 3 | Play-offs Champions League | Verliezend finalist | UEFA Cup | Kwartfinale | Verliezend finalist | |
| 2007/08 | Eredivisie | 34 | 11 | 10 | 13 | 48 | 53 | 43 | 11 | UEFA Cup | Groepsfase | 2e ronde | |||
| 2008/09 | Eredivisie | 34 | 25 | 5 | 4 | 66 | 22 | 80 | 1 | Kwartfinale | |||||
| 2009/10 | Eredivisie | 34 | 19 | 5 | 10 | 64 | 34 | 62 | 5 | UEFA Champions League | Groepsfase | Laatste 16 | Winnaar | ||
| 2010/11 | Eredivisie | 34 | 17 | 8 | 9 | 55 | 44 | 59 | 4 | UEFA Europa League | Groepsfase | Laatste 16 | |||
| 2011/12 | Eredivisie | 34 | 19 | 8 | 7 | 64 | 35 | 65 | 4 | UEFA Europa League | Kwartfinale | Halve finale | |||
| 2012/13 | Eredivisie | 34 | 10 | 9 | 15 | 56 | 54 | 39 | 10 | UEFA Europa League | Voorronde | Winnaar | |||
| 2013/14 | Eredivisie | 34 | 13 | 8 | 13 | 54 | 50 | 47 | 8 | Play-offs Europa League | Verliezend finalist | UEFA Europa League | Kwartfinale | Halve finale | Verliezend finalist |
| 2014/15 | Eredivisie | 34 | 19 | 5 | 10 | 63 | 56 | 62 | 3 | Kwartfinale | |||||
| 2015/16 | Eredivisie | 34 | 18 | 5 | 11 | 70 | 53 | 59 | 4 | UEFA Europa League | Groepsfase | Halve finale | |||
| 2016/17 | Eredivisie | 34 | 12 | 13 | 9 | 56 | 52 | 49 | 6 | Play-offs Europa League | Verliezend finalist | UEFA Europa League | Laatste 32 | Verliezend finalist | |
| 2017/18 | Eredivisie | 34 | 22 | 5 | 7 | 72 | 38 | 71 | 3 | Verliezend finalist | |||||
| 2018/19 | Eredivisie | 34 | 17 | 7 | 10 | 64 | 43 | 58 | 4 | UEFA Europa League | Voorronde | Halve finale | |||
| 2019/20 | Eredivisie | 25 | 18 | 2 | 5 | 54 | 17 | 56 | 2 | UEFA Europa League | Laatste 32 | Kwartfinale | |||
| 2020/21 | Eredivisie | 34 | 21 | 8 | 5 | 75 | 41 | 71 | 3 | UEFA Europa League | Groepsfase | Laatste 16 | |||
| * Huidig seizoen (competitie nog bezig) | |||||||||||||||
■ Landskampioen, geplaatst voor Europacup I/Champions League (voorronde)
■ Tweede voorronde Champions League toegewezen gekregen
■ Winnaar KNVB Beker, geplaatst voor Europacup II/Europa League (voorronde)
■ Direct geplaatst voor UEFA Cup/Europa League (voorronde)
■ Via Play-offs gekwalificeerd voor UEFA Cup/Europa League voorronde
■ Uitgeschakeld in de play-offs voor de UEFA Cup/Europa League
■ Kampioen van de Eerste divisie en gepromoveerd
|
■ Gepromoveerd naar de Eredivisie
■ Nacompetitie, geen promotie
■ Degradatie naar de Eerste divisie
■ Winnaar KNVB Beker/Johan Cruijff Schaal
■ Runner-up UEFA Cup/KNVB Beker/Johan Cruijff Schaal
| ||||||||||||||
Finales en Kampioenswedstrijden[bewerken | brontekst bewerken]
De kampioensploegen van 1981 en 2009[bewerken | brontekst bewerken]
|
1980/81: Trainer/coach: Georg Kessler |
W/D:
|
2008/09: |
W/D: |
Clubrecords[bewerken | brontekst bewerken]
Algemene records[bewerken | brontekst bewerken]
- Vaakst ontmoet: Ajax (101×)
- Meeste toeschouwers thuis: 22.291, finale UEFA Cup 1980/81 in het Olympisch Stadion te Amsterdam
| Competitie | Europees | Totaal | |
|---|---|---|---|
| Grootste zege | AZ - Heracles 8-0 1997/98 | AZ - Red Boys 11-1 1977/78 | AZ - Red Boys 11-1 1977/78 VV Bennekom - AZ 0-10 2006/07 |
| Grootste nederlaag | Feyenoord - AZ 8-0 1986/87 | Olympique Lyon - AZ 7-1 2016/17 | Feyenoord - AZ 8-0 1986/87 |
| Meeste wedstrijden | Michael Buskermolen 399 | Kew Jaliens/Maarten Martens 45 | Michael Buskermolen 470 |
| Meeste doelpunten | Kees Kist 212 | Kees Kist 18 | Kees Kist 259 |
Eredivisierecords[bewerken | brontekst bewerken]
|
Meeste punten: |
Minste punten: |
* Herberekend naar 3 punten per overwinning
Transferrecords[bewerken | brontekst bewerken]
Omdat AZ zelf nooit uitlatingen doet over de hoogte van transferbedragen, zijn de bedragen die hier vermeld staan gebaseerd op het genoemde bedrag op de website transfermarkt.nl.
De vermoedelijke top-5 duurste transfers ooit zijn:
| In: | Uit: | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Naam | Van | milj. € | Seizoen | Naam | Naar | milj. € | Seizoen |
| Mounir El Hamdaoui | Willem II | 7 | 2007/08 | Vincent Janssen | Tottenham Hotspur | 22 | 2016/17 |
| Graziano Pellè | US Lecce | 6 | 2007/08 | Alireza Jahanbakhsh | Brighton & Hove Albion | 19 | 2018/19 |
| Mousa Dembélé | Willem II | 5 | 2006/07 | Guus Til | Spartak Moskou | 18 | 2019/20 |
| Ari | Kalmar FF | 5 | 2007/08 | Wout Weghorst | VfL Wolfsburg | 10.5 | 2018/19 |
| Héctor Moreno | UNAM Pumas | 4 | 2007/08 | Jozy Altidore | Sunderland FC | 10 | 2013/14 |
AZ in Europa[bewerken | brontekst bewerken]
Zie AZ in Europa voor het hoofdartikel over dit onderwerp.AZ heeft zich 20 keer voor Europees voetbal gekwalificeerd. Hierin reikte het eenmaal tot de finale. In het seizoen 1980/81 verloor het de eindstrijd in de UEFA Cup over twee wedstrijden van Ipswich Town (4-5). In 2005 wist AZ door te dringen tot de halve finale van hetzelfde toernooi, waar het in de blessuretijd van de verlenging mis ging tegen Sporting Lissabon: 1-2 en 3-2. Tevens was de kwartfinale driemaal het eindstation. In 2007 trok Werder Bremen aan het langste eind, in 2012 was Valencia te sterk gebleken en in 2014 bleek Benfica een maatje te groot.
Deelname per toernooi[bewerken | brontekst bewerken]
AZ speelt sinds 1977 in diverse Europese competities. Hieronder staan de competities en in welke seizoenen de club deelnam:
- 1981/82, 2009/10, 2020/21
- Europa League/UEFA Cup (15x)
- 1977/78, 1980/81, 2004/05, 2005/06, 2006/07, 2007/08, 2010/11, 2011/12, 2012/13, 2013/14, 2015/16, 2016/17, 2018/19, 2019/20, 2020/21, 2021/22
- 2021/22
- Europacup II (2x)
- 1978/79, 1982/83
Thuis ongeslagen[bewerken | brontekst bewerken]
AZ had tot 20 december 2007, toen het met 2-3 tegen Everton FC verloor, nog nooit een thuiswedstrijd verloren in de Europa Cup; de reeks omvatte 32 wedstrijden. Het was daarmee één wedstrijd langer ongeslagen dan Ipswich Town, dat 31 ongeslagen thuiswedstrijden in de Europa Cup heeft. De langste reeks staat op naam van Manchester United: vanaf zijn eerste wedstrijd tot aan 1996 wist het gedurende 56 wedstrijden thuis ongeslagen te blijven in Europees verband.
UEFA ranking sinds 1968[bewerken | brontekst bewerken]
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||
| 68-77 | 78 | 79 | 80 | 81 | 82 | 83 | 84 | 85 | 86 | 87 | 88-04 | 05 | 06 | 07 | 08 | 09 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
* Geen ranking
Individuele prijzen[bewerken | brontekst bewerken]
In deze lijst een overzicht van de individuele prijzen behaald door personen tijdens hun dienstverband bij AZ voor een prestatie behaald met AZ. Alleen winnaars van de betreffende prijs worden vermeld, een tweede plek die soms ook een prijs oplevert krijgt in dit overzicht geen vermelding.
|
Topscorers:
|
Juryprijzen:
|
Topscorers per seizoen[bewerken | brontekst bewerken]
Een overzicht van de topscorers over alle competities vanaf het seizoen 2004/05.
| Seizoen | Naam | Comp. | KNVB Beker | UEFA | Play-offs | JCS | Totaal |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2001/02 | Robin Nelisse | 13 | 2 | 15 | |||
| 2002/03 | Kenneth Pérez | 11 | 1 | 12 | |||
| Barry van Galen | 9 | 3 | 12 | ||||
| 2003/04 | Ali El Khattabi | 14 | 0 | 14 | |||
| 2004/05 | Kenneth Pérez | 13 | 0 | 3 | 16 | ||
| 2005/06 | Shota Arveladze | 22 | 0 | 2 | 1 | 25 | |
| 2006/07 | Danny Koevermans | 22 | 2 | 4 | 0 | 28 | |
| 2007/08 | Ari | 9 | 0 | 1 | 10 | ||
| 2008/09 | Mounir El Hamdaoui | 23 | 1 | 24 | |||
| 2009/10 | Mounir El Hamdaoui | 20 | 1 | 1 | 1 | 23 | |
| 2010/11 | Kolbeinn Sigthórsson | 15 | 0 | 3 | 18 | ||
| 2011/12 | Jozy Altidore | 15 | 0 | 4 | 19 | ||
| 2012/13 | Jozy Altidore | 23 | 8 | 0 | 31 | ||
| 2013/14 | Aron Jóhannsson | 17 | 6 | 2 | 0 | 1 | 26 |
| 2014/15 | Nemanja Gudelj | 11 | 1 | 0 | 12 | ||
| 2015/16 | Vincent Janssen | 27 | 1 | 3 | 31 | ||
| 2016/17 | Wout Weghorst | 13 | 0 | 1 | 3 | 17 | |
| 2017/18 | Alireza Jahanbakhsh | 21 | 1 | 22 | |||
| 2018/19 | Guus Til | 12 | 2 | 1 | 15 | ||
| 2019/20 (afgebroken) | Myron Boadu | 14 | 0 | 6 | 20 | ||
| 2020/21 | Teun Koopmeiners | 15 | 0 | 2 | 17 | ||
| 2021/22 | Jesper Karlsson |
Bekende (oud-)AZ'ers[bewerken | brontekst bewerken]
Zie ook: Lijst van spelers van AZ (mannen)Lijst van A-internationals[bewerken | brontekst bewerken]
Deze lijst omvat alle internationals die tijdens hun contractperiode bij AZ A-international van hun land zijn geworden.
* Dries Boussatta speelde naast drie vriendschappelijke interlands voor Nederland nog drie interlands voor Marokko.
Lijst van (oud-)trainers[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Lijst van trainers van AZ (mannen) voor het hoofdartikel over dit onderwerp.Externe links[bewerken | brontekst bewerken]
Bronnen, noten en/of referenties
|
 | AZ – selectie 2021/22 |  |
|---|---|---|
|
1 Vindahl ·
2 Sugawara ·
3 Hatzidiakos ·
4 Martins Indi ·
5 Wijndal | ||
| Eredivisie seizoen 2021/22 |
|---|
|
Ajax · AZ · SC Cambuur · Feyenoord · Fortuna Sittard · Go Ahead Eagles · FC Groningen · sc Heerenveen · Heracles Almelo · N.E.C. · PEC Zwolle · PSV · RKC Waalwijk · Sparta Rotterdam · FC Twente · FC Utrecht · Vitesse · Willem II |
| Voetbalclubs in de gemeente Alkmaar |
|---|
|
AFC '34 · Alcmaria Victrix · VV Alkmaar · VV Alkmaarsche Boys · AZ · ASV De Flamingo's '64 · SV Graftdijk · CSV Jong Holland · GSV · SV Koedijk · VV Kolping Boys · SV Sporting S · SSV · SV De Rijp |
| Voetbalclubs in de gemeente Zaanstad |
|---|
|
VV Assendelft · CVV Blauw Wit (W) · Fortuna Wormerveer · SC Hercules Zaandam · KFC · VV PSZ · Rood-Wit Zaanstad · VV RCZ · RKVV Saenden · Sporting Krommenie · SVA Assendelft · VVV Westzaan · FC Zaandam · ZVV Zaandijk · ZVV Zaanlandia · ZCFC |