Blauwhuis (dorp)
Plaats in Nederland 
| |||
|---|---|---|---|
  | |||
| Situering | |||
| Provincie |  Friesland
| ||
| Gemeente |  Súdwest-Fryslân
| ||
| Coördinaten | 53° 1′ NB, 5° 32′ OL | ||
| Algemeen | |||
| Inwoners (2021-01-01) |
605[1] | ||
| Overig | |||
| Postcode | 8615 | ||
| Woonplaatscode | 2401 | ||
| Foto's | |||
| |||
| Zicht op Blauwhuis | |||
| |||
| |||
Blauwhuis (Fries: Blauhús) is een dorp in de gemeente Súdwest-Fryslân, in de Nederlandse provincie Friesland, dat ligt ten zuidoosten van Bolsward, ten zuidwesten van Sneek en ten noordwesten van Westhem. De dorpskern ligt aan beide kanten van de Hemdijk, tussen Wijmerts en Het Vliet. Vanuit Het Vliet stroomt de Bloedsloot, terwijl van de Wijmerts de Blauwhuister Opvaart stroomt naar het dorp. In 2021 telde het dorp 605 inwoners.
Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]
Blauwhuis dankt zijn ontstaan aan de drooglegging van het Sensmeer in 1632. De bewoners van de nieuwe polder kwamen samen in een gebouw met blauwe dakpannen. Dit werd in 1640 gebouwd en ook bij diens kleur genoemd. In 1718 werd de plaats aangeduid als 't Blauw Huys.
Het blauwe huis zelf was eigendom van een katholieke dame uit Haarlem, die het ter beschikking stelde aan de plaatselijke katholieken. Rond deze schuilkerk ontwikkelde Blauwhuis zich tot een katholieke enclave. De schuilkerk werd in 1785 vervangen door een echte kerk, die op zijn beurt in 1871 plaats maakte voor de huidige Sint-Vituskerk.
Sinds 1949 is Blauwhuis officieel een dorp. Het viel daarvoor onder het dorp Westhem. Het is een stuk groter geworden dan dat dorp. Tot 2011 lag Blauwhuis in de voormalige gemeente Wymbritseradeel.
Sport[bewerken | brontekst bewerken]
Blauwhuis heeft een eigen autocrossbaan en club. Verder kent het sinds 1932 een eigen voetbalvereniging, VV Blauwhuis, de volleybalvereniging Punt út en onder meer een badmintonclub en een damclub.
Onderwijs[bewerken | brontekst bewerken]
Het dorp heeft een eigen basisschool, de St. Gregoriusschool. Deze is ook bedoeld voor de bewoners in de directe omgeving.
Cultuur[bewerken | brontekst bewerken]
Blauwhuis was bekend van het dweilorkest Blauhúster Dakkapel, dat regelmatig optrad tijdens belangrijke schaatswedstrijden. Verder is er nog een blaasorkest, de Swalkers Blauhús geheten, en wordt er jaarlijks carnaval gevierd, waarbij het ook (De) Fyfkesryk genoemd wordt.
Beeld van Maria van Everdingen
Houten hek in het polderlandschap tussen Blauwhuis en Parrega
Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]
Bronnen, noten en/of referenties
|
