Gaastmeer
Plaats in Nederland 
| |||
|---|---|---|---|
  | |||
| Situering | |||
| Provincie |  Friesland
| ||
| Gemeente |  Súdwest-Fryslân
| ||
| Coördinaten | 52° 58′ NB, 5° 33′ OL | ||
| Algemeen | |||
| Inwoners (2021-01-01) |
280[1] | ||
| Overig | |||
| Postcode | 8611 | ||
| Woonplaatscode | 2403 | ||
| Foto's | |||
| |||
| Gaastmeer | |||
| |||
Gaastmeer (Fries: De Gaastmar) is een dorp in de gemeente Súdwest-Fryslân, in de Nederlandse provincie Friesland.
Gaastmeer ligt ten zuidwesten van Sneek en IJlst, ten westen van Heeg en ten noordoosten van It Heidenskip. De dorpskern ligt tussen Het Piel van de Fluessen en het Grote Gaastmeer, aan voornamelijk de oostoever van de Wijdesloot. Aan de Wijdesloot bevinden zich een aantal jachthavens en campings, in het dorpje zijn twee eetgelegenheden en een kleine supermarkt, allemaal gericht op tourisme hierdoor is Gaastmeer een watersportplaats. In 2021 telde het dorp 280 inwoners. Onder het dorp vallen ook de buurtschappen Kleine Gaastmeer en Vissersburen. Het dorp wordt soms ook aangehaald als De Gaastmeer.
Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]
Het dorp is ontstaan in de middeleeuwen en was destijds al een echt waterdorp. Het was lang ook niet over land te bereiken via weg of een pad. In de 19e eeuw veranderde dat pas.
Het dorp werd in tweede helft van de 13e eeuw in een vervalst document uit 1132 vermeld als Gersmere. Diezelfde naam duikt ook op in een ander document uit diezelfde eeuw, een kopie van een document uit 1245.
In 1398 werd het vermeld als Ghelmeer (te lezen als Ghesmeer), in 1482 als Gasmar, in 1488 in da Gaestmer en in 1505 als Gasmer. De plaatsnaam zou afgeleid kunnen zijn van Oudfriese woord voor gras, gers, duidend dat op een grasland bij de meren is ontstaan. Maar mogelijk wijst het ook naar gaast of geest, een hoger gelegen zandgrond bij de meren of aan de waterloop, de Wijdesloot.
Tot 2011 lag Gaastmeer in de voormalige gemeente Wymbritseradeel.
Kerken[bewerken | brontekst bewerken]
Het dorp kent een tweetal kerken. De oudste is de voormalige gereformeerde kerk uit 1888. Deze kerk werd in 1981 gesloten en omgebouwd tot een opslagruimte. De torenspits werd daarbij van de voorgevel verwijderd.
De andere kerk is de Pieltsjerke. Deze kerk stamt in oorsprong ook uit de 19e eeuw maar werd in 1953 bijna geheel herbouwd waardoor in het geheel meer een 20ste-eeuwse kerk is. De kerk was een opvolger van een oudere kerk.
De Pieltsjerke
Friese kruidkoek in Amsterdam voor het behoud van de dorpskerk in 1957
Sport[bewerken | brontekst bewerken]
Het dorp is geheel gericht op de watersport, met name op het zeilen en plezierjacht.
Cultuur[bewerken | brontekst bewerken]
Het dorp heeft een eigen fanfare, Concordia genaamd.
Veerponten[bewerken | brontekst bewerken]
Ten westen bevindt zich een fiets- en voetveer over De Grons naar Nijhuizum. Ten zuiden vaart een veerpont naar It Heidenskip.
Bekende (ex)-inwoners[bewerken | brontekst bewerken]
Gaastmeer was de woonplaats van de schaatser Berend Hof.
Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]
Bronnen, noten en/of referenties
|
