Heeg
Plaats in Nederland 
| |||
|---|---|---|---|
  | |||
| Situering | |||
| Provincie |  Friesland
| ||
| Gemeente |  Súdwest-Fryslân
| ||
| Coördinaten | 52° 58′ NB, 5° 36′ OL | ||
| Algemeen | |||
| Inwoners (2021-01-01) |
2.225[1] | ||
| Overig | |||
| Postcode | 8621 | ||
| Woonplaatscode | 2407 | ||
| Foto's | |||
| |||
| Heeg | |||
| |||
Heeg (Fries: Heech) is een dorp in de gemeente Súdwest-Fryslân, in de Nederlandse provincie Friesland.
Het dorp ligt ten zuidwesten van Sneek en IJlst, ten westen van Hommerts, ten noordwesten van Woudsend en ten oosten van Gaastmeer en Oudega. De dorpskern ligt aan de noordwestelijke oever van het Heegermeer en de noordkant van het Johan Frisokanaal.
In 2021 telde het dorp 2.225 inwoners. Onder het dorp vallen ook de buurtschappen De Bird, Lytshuizen en Osingahuizen.
Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]
Het dorp is ontstaan op en rond een terp, waarop een kerk stond. Het dorp lag toen al rond belangrijke waterwegen. De visserij, scheepvaart en handel die daarbij kwamen zijn lang van belang geweest voor het dorp.
Met name palingvisserij was lange tijd een belangrijk middel van bestaan. Tot 1914 werd vanuit Heeg paling naar Londen geëxporteerd; de Heeger palingvissers hadden tot 1938 hun eigen ligplaats op de Theems bij de Tower Bridge. In het wapen van Heeg is een paling afgebeeld.
Rond het jaar 2009 is in Heeg de palingaak Korneliske Ykes II gebouwd. Dit is een reconstructie van het schip dat vroeger vanuit Heeg naar Londen voer voor het transport van paling.
De oudste vermelding van het dorp is zover bekend in de tweede helft van de 13e eeuw in een vervalst document uit 1132 toen het vermeld werd als Hagekerke, evenals Haghekercke. In een ander document uit diezelfde eeuw, een kopie van een document uit 1245, werd het vermeld als Hagakerke.
Deze plaatsnaam zou duiden op bij een bosje of haag (haga) gelegen kerk. Er wordt ook gesteld dat het duidt op een hoogte waarop de kerk was gelegen, van het Oudfriese woord hag. Waarom dan vanaf de 14e eeuw de duiding kerk is verdwenen is onbekend. Het werd namelijk in 1389 kortweg vermeld als Haghe.
In 1505 werd het vermeld als Heegh, in 1516 als Heegh en in 1579 als Heeg. Tot 2011 lag Heeg in de voormalige gemeente Wymbritseradeel.
Kerken[bewerken | brontekst bewerken]
Het dorp kent een aantal kerken. De oudste kerk is de Haghakerk, deze kerk verving een middeleeuwse voorganger die vervallen was. De oude kerk werd vervangen door een kerk met een koepeltorentje.
De zaalkerk werd in 1840 herbouwd, waarbij de toren ongemoeid werd gelaten. De andere kerken zijn de Sint-Jozefkerk uit 1876 en Ichthuskerk uit 1891.
Haghakerk (Hervormde kerk)
Sint-Jozefkerk
(R.K. kerk)
Ichthuskerk (Gereformeerde kerk)
Beschermd dorpsgezicht[bewerken | brontekst bewerken]
Een deel van Heeg is een beschermd dorpsgezicht, een van de beschermde stads- en dorpsgezichten in Friesland. Verder zijn er in het dorp een aantal rijksmonumenten. In het centrum van het dorp bevinden zich enkele 18e-eeuwse gebouwen.
monumentaal pand
18e-eeuwse woning
Recreatie[bewerken | brontekst bewerken]
Heeg is een bekend watersportcentrum met enkele zeilscholen, jachthavens en scheepswerven. Mede door de watersport heeft Heeg een uitgaansleven en heeft de middenstand een behoorlijk niveau voor een dorp van deze grootte. Van mei t/m september is Heeg met een fiets- en voetveer met Balk verbonden.
Sport[bewerken | brontekst bewerken]
Het dorp kent de zeilvereniging WSHeeg, net als andere aan de watersport gerelateerde vereniging. Verder kent het onder meer de voetbalvereniging VV Heeg, de volleybalvereniging Heecherop, de tennisvereniging Net Yn 't Net, gymnastiekvereniging SSS Heeg en een eigen ijsclub.
Cultuur[bewerken | brontekst bewerken]
Het dorp kent naast het uitgaansleven ook de toneelvereniging De Sminkdoaze en de muziekvereniging Crescendo.
Onderwijs[bewerken | brontekst bewerken]
Heeg heeft een tweetal basisscholen, de christelijke It Wrâldfinster en de katholieke St. Jozefschool.
Geboren in Heeg[bewerken | brontekst bewerken]
- Lolle Klaas Okma (1876-1936), burgemeester
- Hendrik Roelof de Jong (1911-1945), dominee en een verzetsstrijder
- Gerard Bruins (1924-2016), voetballer[2]
- Ben Steneker (1935-), Nederlandse countryzanger bekend als The godfather of Dutch country
- Hanneke Jagersma (1951-), burgemeester
Openbaar vervoer[bewerken | brontekst bewerken]
- Lijn 46: Sneek - Jutrijp - Hommerts - Osingahuizen - Heeg - Lytshuizen - Oudega. v.v.
Bronnen, noten en/of referenties
|
