Greonterp
Plaats in Nederland 
| |||
|---|---|---|---|
  | |||
| Situering | |||
| Provincie |  Friesland
| ||
| Gemeente |  Súdwest-Fryslân
| ||
| Coördinaten | 53° 1′ NB, 5° 31′ OL | ||
| Algemeen | |||
| Oppervlakte | 4,45[1] km² | ||
| - land | 4,42[1] km² | ||
| - water | 0,04[1] km² | ||
| Inwoners (2023-01-01) |
90[1] (20 inw./km²) | ||
| Woningvoorraad | 33 woningen[1] | ||
| Overig | |||
| Postcode | 8658 | ||
| Woonplaatscode | 2406 | ||
| Foto's | |||
| |||
| |||
Greonterp is een dorp in de gemeente Súdwest-Fryslân, in de Nederlandse provincie Friesland.
Het ligt ten zuiden van Bolsward, ten zuidwesten van Blauwhuis en ten noorden van Sandfirden. De dorpskern bestaat uit twee kernen. De hoofdkern ligt aan de zuidoever van de Opvaart, die van de Workumertrekvaart naar de Bloedsloot en Het Vliet stroomt.
De tweede kern ligt even noordelijker aan de Snakkepole. In 2023 telde het dorp 90 inwoners, waarvan 30 in de dorpskern wonen. Onder het dorp valt ook de buurtschap Sandfirderrijp.
Geschiedenis
Het dorp is in de vroege middeleeuwen ontstaan op een terp. Het lag van oorsprong vrij geïsoleerd tussen meren en poelen in. Dat was even na 1633 nog steeds geval, toen aan de noordzijde het Sesmeer werd drooggemalen. Het was wel een echt vissersdorp.
Het was wachten tot er een verbinding over het land - via een smal pad - met het later ontstane Blauwhuis. Pas in de 19e en vooral 20ste eeuw werd het dorp goed ontsloten.
In de 13e eeuw werd de plaats vermeld als Grewingdorp, in 1440 als Greuendorp, in 1448 als Greontrep, 1482 als Grovendorp, in 1482 Griantoix (te lezen als Grianterp), in 1505 als Gronterp, in 1511 als Grewingenterp en in 1718 als Grjonterp.
War precies de plaatsnaam op duidt is onduidelijk. Zo denkt men aan de kleur groen voor het eerste element, maar ook aan het Oudfriese woord Greva, in het werkwoord graven, als in een turfgraverij in de middeleeuwen.
Het tweede element zou kunnen duiden op een dorp, maar zou ook een verwijzen naar het feit dat het dochternederzetting was van een ander dorp. Later is het gaan verwijzen naar de terp waarop het was gelegen.
Tot 1984 behoorde Greonterp tot de voormalige gemeente Wonseradeel en van 1984 tot 2011 lag het in de voormalige gemeente Wymbritseradeel.
Klokhuis
In het dorp staat een klokhuis. Dit is een vervanger van een oude kerk, die in de 18e eeuw in meerdere fases is afgebroken. Mogelijk was er destijds al sprake van een klokhuis, gebouwd van de afgebroken kerktoren. Het huidige klokhuis stamt uit 1822.
Bekende (ex-)inwoners
Het dorp kreeg enige bekendheid doordat de schrijver Gerard Reve er enkele jaren (1964-1971) woonde en werkte. Hij kwam vijf jaar nadat dichter Nico Verhoeven in het dorp was komen wonen. Reve kwam te wonen in het huis dat bekend werd als Huize Het Gras. Naast Reve zelf woonde ook Willem Bruno van Albada en Henk van Manen in het huis.
-
Kunstwerk op glas met hek - Gerard Reve in Greonterp -
Plaquette met de tekst "Hier was Reve, zeer korte tijd, bijna gelukkig" -
Geboren in Greonterp
- Jacob Ydema (1901-1990), kunstschilder en glazenier
Zie ook
Externe link
Bronnen, noten en/of referenties
|
· 
· 