Zurich (Nederland)
Plaats in Nederland 
| |||
|---|---|---|---|
  | |||
| Situering | |||
| Provincie |  Friesland
| ||
| Gemeente |  Súdwest-Fryslân
| ||
| Coördinaten | 53° 7′ NB, 5° 24′ OL | ||
| Algemeen | |||
| Oppervlakte | 0,4[1] km² | ||
| - land | 0,39[1] km² | ||
| - water | 0,01[1] km² | ||
| Inwoners (2023-01-01) |
135[1] (338 inw./km²) | ||
| Woningvoorraad | 81 woningen[1] | ||
| Overig | |||
| Postcode | 8751 | ||
| Netnummer | 0517 | ||
| Woonplaatscode | 2327 | ||
| Belangrijke verkeersaders | A7 E22 A31/N31 | ||
| Foto's | |||
| |||
| Uitzicht op Zurich vanaf de dijk | |||
| |||
| Kaart | |||
| |||
_wapen.svg)
Zurich (Fries: Surch) is een dorp in de gemeente Súdwest-Fryslân, in de Nederlandse provincie Friesland.
Het ligt ten noorden van Makkum en Cornwerd, ten noordwesten van Wons en Witmarsumen ten zuidwesten van Pingjum. De dorpskern ligt iets ten noorden van de plek waar de Afsluitdijk de Friese kust bereikt en langs de Waddenzee. In 2023 telde het dorp 135 inwoners.
Onder dorp vallen de buurtschappen Ottenburen, Gooium (deels) en de twee buurtjes aan de Ald Mar worden weleens bij de buurtschap Bootland gerekend. De twee buurtjes waren in de eerste helft van de twintigste eeuw ontstaan in het verlengde van Zurich en zijn eigenlijk gewoon onderdeel van het dorp maar door de aanleg van de N31 is het wat gescheiden geraakt.
Geschiedenis
Het dorp was lang een echt komdorp. In 1352 werd de plaats vermeld als Zuderinghe, in 1353 als Zudrineghe, in 1399 als Sudringe, in 1482 als Surich, in 1505 als Suyrich, in 1579 Surich en op het einde van de 17e eeuw in het Fries Swrich.
De plaatsnaam zou mogelijk duiden op het feit dat op een zuidelijke (Zuder/suder) oever (ich) was gelegen. Soms wordt ook gedacht aan dat het duidt op een zuidelijke hoek.
De naam lijkt sterk op Zürich, de grootste stad van Zwitserland. Daardoor krijgt het dorp veel bezoekers, ook uit dat land. Tegen het plan van de gemeente Wonseradeel, waartoe het tot 2011 onder viel voor het verfriesen van de naam in het jaar 2000 van Zurich naar Surch ontstond in het dorp dan ook veel verzet. Zo trok de gemeente het voorstel in.
Op 1 januari 1830 telde het dorp 152 inwoners. Door de aanleg van de Afsluitdijk nam het inwonertal toe, en in 1958 woonden er 340 mensen, terwijl de bewoning wel versmalde door de nieuwe wegen. Sinds de weg naar de Afsluitdijk niet meer door het dorp loopt, is het inwonertal weer wat afgenomen. In 2011 was er sprake van 168 inwoners maar in 2018 telde het dorp 190 inwoners
Kerk
De Dorpskerk stamt uit 1864. De eenbeukige schip in ambachtelijk-traditionele stijl werd aan de oostzijde van de nog bestaande zadeldaktoren gebouwd.
Het oudere schip van de kerk was in 1772 al afgebroken. De toren werd zelf in 1913 dan weer vervangen door een toren met omgang en achtkantige lantaarn met spits.
De kerk is het enige rijksmonument van Zurich.
Sport
Het dorp heeft sinds 1898 de kaatsvereniging K.V. Zurich. verder kent het een eigen ijsvereniging en biljartvereniging.
Wandelroutes
Door Zurich loopt de Europese wandelroute E9, ter plaatse ook Noordzeepad geheten. Ook de Nederlandse wandelroute Zuiderzeepad (LAW 8) loopt langs Zurich.
Cultuur
Het dorp heeft een eigen dorpshuis, It String geheten. Het dorp heeft verder een eigen dorpsblad en dorpslied.
Onderwijs
Een basisschool die in 1986 werd gebouwd, moest tien jaar later weer worden gesloten bij gebrek aan leerlingen.
-
De voormalige school van Zurich -
Dorpsbeeld
Externe link
- G. van Berkel & K. Samplonius (2018), Nederlandse plaatsnamen verklaard
- Gildemacher, Karel F. (2007). Friese plaatsnamen: alle steden, dorpen en gehuchten. Leeuwarden, Friese Pers/Noordboek.
· 
· 