Naar inhoud springen

Lijst van Nederlandse gemeenten met Stolpersteine

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door Kattiel (overleg | bijdragen) op 17 apr 2020 om 14:35. (→‎Nederlandse gemeenten met Stolpersteine: Diemen, 21 februari 2020: steen voor Freddy Israëls (overlevend lid van de familie))
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.
Stolpersteine voor de familie Frank in Amsterdam, 26 februari 2015
Stolpersteine voor de familie Gazan in Brielle, 25 juli 2011
Stolpersteine voor de familie Katan in Brielle, 25 juli 2011
Stolpersteine voor de familie Verduin in Bussum, 26 juli 2011
Stolpersteine voor de familie Aussen in Culemborg, 16 juni 2012
Stolpersteine voor Julia Salo­mons en Jette Kropfeld in Roswinkel (gemeente Emmen), 19 april 2011
Plaatsing van Stolpersteine in Glanerbrug (gemeente Enschede), 29 april 2009
Stolpersteine voor de bewoners van de jeugdfarm Catharinahoeve in Gouda, augustus 2012
Stolpersteine voor vijf verzetsstrijders in Groningen, 11 april 2010
Stolperstein voor Jannes Noorman in Groningen, 11 april 2010
Stolperdrempel voor de familie Van Gelder in Groningen, 30 oktober 2015
Stolpersteine voor de familie Steil in Harlingen, 20 augustus 2012
Stolperstein voor Gijsbrecht van den Ende in Hattem, 18 april 2018
Stolpersteine voor de familie Gerson-Lippers in Hattem, 22 april 2011
Stolperstein voor Jacob Jan Hoogers in Hattem, 18 april 2018
Stolperstein voor Alexander Polak in Hoorn, 19 juni 2012
Stolpersteine voor de familie Boektje in Kampen, 21 april 2011
Stolpersteine voor de familie Loeb in Leiden, 8 april 2010
Stolpersteine voor de familie Levie in Meppel, 11 oktober 2012
Stolpersteine voor de familie Leijdesdorff in Middelburg, 7 mei 2016
Stolpersteine voor de familie Samuel in Nijverdal, 5 november 2015
Stolpersteine voor de familie Frank in Ochten (gemeente Neder-Betuwe), 26 juli 2011
207 Stolpersteine voor Oss, 8 - 11 april 2014
Stolpersteine voor de familie Lutraan in Raalte, 6 april 2014
Stolpersteine voor de familie Lipschits in Rotterdam, 7 april 2010
Stolpersteine voor de familie Spalter in Zierikzee (Schouwen-Duiveland), 7 februari 2017
Stolpersteine voor de familie Salo­mon in Stadskanaal, 6 november 2014
Stolpersteinelegging in Steenwijk, 7 december 2016
Stolperstein voor Bertram Polak, Tilburg, 29 april 2011
Stolpersteine voor de bewoners van het voormalige Centraal Israëlitisch Weeshuis in Utrecht, 8 april 2010
Infobord Weesp, 6 mei 2009
Gunter Demnig in Werkendam, 6 april 2010

De lijst van Nederlandse gemeenten met Stolpersteine geeft een overzicht van de Nederlandse gemeenten waar sinds 2007 gedenkstenen zijn geplaatst in het kader van het Stolpersteine-project van de Duitse beeldhouwer-kunstenaar Gunter Demnig.[1] Sinds 2015 worden in Nederland ook "herdenkingsstenen" geplaatst die afwijken van de Stolpersteine, onder meer in Alkmaar, Amersfoort, Apeldoorn, Bellingwedde, Den Helder, Katwijk, Veendam, Vught, Westerwolde en Zandvoort.[2][3][4][5][6][7][8][9]

Zie Stolpersteine voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Voor een (onvolledig) overzicht van de Stolpersteine in verschillende delen van het land, zie:

Nederlandse gemeenten met Stolpersteine

Aalten

34 Stolpersteine.[10]

Alkmaar

26 Stolpersteine. De stenen zijn in 2018 vervangen door "herdenkingsstenen".[11][12]

Almelo

123 Stolpersteine.[13][14][15]

Altena

Elf Stolpersteine: drie in Werkendam,[16] zeven in Woudrichem[17] en een in Eethen.[18]

Amsterdam

Het Olympisch Stadion coördineerde in 2010 het leggen van Stolpersteine voor de Joodse turnsters die tijdens de Olympische Zomerspelen van 1928 in Amsterdam goud wonnen en hun coach Gerrit Kleerekoper.[19]

In 2019 lagen in Amsterdam al ongeveer 650 Stolpersteine, in onder meer de stadsdelen West (Bos en Lommer), Oost (de Transvaalbuurt en de Indische Buurt), Zuid (vooral in de Rivierenbuurt, zoals op het Merwedeplein voor Anne Frank en haar familie,[20] in de Jekerstraat voor de grootouders van Jeroen Krabbé[21] en op de Amstelkade voor Han Hollander en zijn echtgenote[22]) en Centrum (de Weesperbuurt). Met ingang van 2020 neemt een aparte stichting de aanvragen in behandeling, waardoor er binnen een maand na de aanvraag een steen moet kunnen liggen.[23]

Apeldoorn

Een Stolperstein.[24]

Appingedam

38 Stolpersteine.[25]

Arnhem

23 Stolpersteine.[26][27][28]

Assen

Tot 2019 zijn 303 van ongeveer 450 geplande stenen geplaatst.[29][30]

Beek

Negentien Stolpersteine.[31]

Beekdaelen

Tien Stolpersteine, voor een verzetsstrijder en negen Joodse mensen, in Amstenrade, Puth, Doenrade, Merkelbeek en Nuth.[32][33]

Bergen

Dertien Stolpersteine: twaalf in het dorp Bergen en een in Egmond aan Zee voor de tante en naamgenote van Selma Leydesdorff.[34]

Berkelland

54 Stolpersteine in Borculo, een in Geesteren en dertien in Eibergen.[35][36]

Beverwijk

Negen Stolpersteine in Beverwijk en een in Wijk aan Zee.[37]

Bloemendaal

Twee Stolpersteine in Aerdenhout.[38]

Bodegraven-Reeuwijk

Zeven Stolpersteine in Bodegraven.[39]

Borger-Odoorn

Eén Stolperstein.[40]

Borne

81 Stolpersteine (de eerste Stolpersteine in Nederland).[41]

Brielle

21 Stolpersteine.[42]

Coevorden

38 Stolpersteine: 34 in Coevorden en vier in Dalen. In totaal zullen in Coevorden 123 Stolpersteine geplaatst worden.[43][44][45]

Culemborg

46 Stolpersteine, voor veertig joodse inwoners, een verzetsstrijder en vijf personen die werden vervolgd om hun communistische idealen.[46]

Delft

Een Stolperstein.[47]

Delfzijl

Vijftien Stolpersteine: drie in Borgsweer, zes in Termunterzijl en zes in Woldendorp.[48]

Den Haag

156 Stolpersteine.[49][50]

Deventer

Medio 2019 waren 152 van de 470 geplande Stolpersteine in Deventer geplaatst (21 in 2015, 25 in 2016, 28 in 2017, 38 in 2018, 40 in 2019).[51] In Bathmen liggen veertien Stolpersteine.[52][53]

Diemen

Elf Stolpersteine.[54]

Dinkelland

67 Stolpersteine: 57 in Denekamp en tien in Ootmarsum.[55] [56]

Doetinchem

Zeven Stolpersteine in Wehl.[57]

Doesburg

Tien Stolpersteine.[58]

Dordrecht

117 Stolpersteine.[59]

Echt-Susteren

Twee Stolpersteine voor het Karmelietessenklooster voor Edith en Rosa Stein in Echt[60] en twee Stolpersteine in Koningsbosch.[61]

Edam-Volendam

23 Stolpersteine in Edam.[62]

Ede

24 Stolpersteine in Bennekom.[63]

Eijsden-Margraten

Twaalf Stolpersteine.[64]

Eindhoven

274 Stolpersteine, waarvan 24 bij het Psychiatrisch Ziekenhuis De Grote Beek voor weggevoerde Joodse patiënten.[65]

Emmen

138 Stolpersteine, onder meer in Emmen, Roswinkel, Nieuw Amsterdam, Veenoord en Emmer-Compascuum.[66][67]

Enschede

Vijf Stolpersteine in Glanerbrug[68] en 207 in Enschede. Het is de bedoeling dat er Stolpersteine komen voor alle circa 930 slachtoffers.[69]

Geertruidenberg

Tien Stolpersteine.[70]

Gennep

22 Stolpersteine.[71]

Goeree-Overflakkee

57 Stolpersteine in Dirksland, Middelharnis, Sommelsdijk en Oude-Tonge.[72]

Goes

Drie Stolpersteine.[73][74]

Goirle

Vijf Stolpersteine.[75]

Gooise Meren

Twee Stolpersteine in Bussum.[76]

Gorinchem

Ten minste 42 Stolpersteine. In Gorinchem komen uiteindelijk zeventig Stolpersteine.[77][78]

Gouda

258 Stolpersteine, waarvan 56 voor de bewoners van het voormalig Joods Bejaardentehuis aan de Oosthaven en zeven jongeren en twee begeleiders van de jeugdfarm Catharinahoeve. Er zullen er nog 128 volgen.[79]

Grave

Twee Stolpersteine.[80]

Groningen

In de stad Groningen 92 Stolpersteine (negen voor verzetsstrijders en 83 voor Joodse slachtoffers), en in de Folkingestraat een speciale drempel voor alle omgekomen leden van de Joodse familie Van Gelder.[81][82][83][84] In het dorp Haren 29 Stolpersteine.[85]

Haaksbergen

23 Stolpersteine.[86]

Haarlem

Twee Stolpersteine.[87]

Hardenberg

36 Stolpersteine.[88]

Hardinxveld-Giessendam

Drie Stolpersteine.[89]

Harlingen

45 Stolpersteine in Harlingen. Aldaar worden zij stroffelstienen genoemd.[90][91]

Hattem

Achttien Stolpersteine.[92]

Heemstede

Op 4 oktober 2019 is een onbekend aantal Stolpersteine geplaatst.

Heerde

Negen Stolpersteine: zes in Wapenveld en drie in Heerde.[93]

Heerlen

71 Stolpersteine: 69 in Heerlen en twee in Hoensbroek.[94]

Hellendoorn

Veertien Stolpersteine: dertien in Nijverdal en een op Krönnenzommer (in de oorlog het sanatorium).[95][96]

Hellevoetsluis

Een Stolperstein.[42]

Hengelo

Meer dan honderd Stolpersteine. Het is de bedoeling dat er uiteindelijk 167 Stolpersteine komen.[97]

's-Hertogenbosch

Negen Stolpersteine.[98][99]

Heiloo

26 Stolpersteine.[100][101]

Het Hogeland

88 Stolpersteine: vijftig in Bedum, waaronder twee voor slachtoffers van de nasleep van de april-meistakingen en achttien voor de slachtoffers van een razzia op 25 april 1944 (vier andere Stolpersteine liggen op het grondgebied van de gemeente Groningen: één in Noorderhogebrug en drie in Beijum, destijds deel van de gemeente Bedum); vier voor verzetsstrijders in Kantens en Stitswerd; een voor een verzetsstrijder in Oldenzijl; een in Oosternieland; twee in Oudeschip; vijf in Roodeschool; dertien in Uithuizermeeden; vijf in Ulrum; zeven in Warffum.[102][103][104][105][106][107][108][109]

Heusden

Drie Stolpersteine: twee in Nieuwkuijk en een in Vlijmen.[18][110]

Hilversum

Ongeveer vierhonderd Stolpersteine, onder andere voor zangeres Erna Abramowitz. Uiteindelijk zullen in Hilversum ongeveer 930 Stolpersteine komen.[111]

Hoeksche Waard

Achttien Stolpersteine: drie in Numansdorp[112] en vijftien in Strijen.[113]

Hof van Twente

33 Stolpersteine: zestien in Goor[114] en zeventien in Delden.[115]

Hoogeveen

Anno 2018 43 Stolpersteine. Uiteindelijk zullen er 220 Stolpersteine worden geplaatst.[116][117]

Hoorn

Zestien Stolpersteine.[118]

Horst aan de Maas

Veertien Stolpersteine.[119]

Hulst

Eén Stolperstein.[120]

Kampen

Vijftig Stolpersteine.[121]

Kerkrade

In een gezamenlijke actie met de Duitse gemeente Herzogenrath zijn 35 Stolpersteine geplaatst.[122][123]

Landgraaf

Zes Stolpersteine: drie in Nieuwenhagen en drie in Rimburg.[124]

Leiden

Acht Stolpersteine.[125][126]

Leidschendam-Voorburg

Een Stolperstein in Voorburg.[127]

Lochem

Twee Stolpersteine in Lochem[128] en een onbekend aantal in Gorssel.

Loppersum

Tien Stolpersteine in Middelstum[129] en vier in Garrelsweer.[130]

Losser

Tien Stolpersteine.[131]

Maasdriel

Negen Stolpersteine in Rossum.[132]

Maassluis

Vijf Stolpersteine.[133]

Maastricht

178 Stolpersteine, voor 168 Joodse mensen en tien leden van het verzet.[134]

Meppel

89 Stolpersteine.[135]

Middelburg

48 Stolpersteine.[136][137]

Midden-Drenthe

88 Stolpersteine.[138][30]

Midden-Groningen

45 Stolpersteine: een in Sappemeer, twaalf in Muntendam, 25 in Noordbroek, drie in Zuidbroek, een in Scharmer, twee in Woudbloem en een in Froombosch.[139][140][141][142]

Montferland

Twee Stolpersteine in 's-Heerenberg.[143]

Neder-Betuwe

Vier Stolpersteine in Ochten.[144]

Nijkerk

54 Stolpersteine.[145]

Nissewaard

Zeventien Stolpersteine: vijf in Spijkenisse, negen in Zuidland[146] en drie in Heenvliet.[42]

Noardeast-Fryslân

Een Stolperstein (stroffelstien in het Fries) te Holwerd.[147]

Noordenveld

Twee Stolpersteine in Nietap.[148]

Nunspeet

Een Stolperstein in Hulshorst.[149]

Oisterwijk

Negentien Stolpersteine: elf in Oisterwijk[150] en acht in Moergestel.[151]

Oldambt

Zestien Stolpersteine: tien in Drieborg voor communistische onderduikgevers (een van deze stenen was de 40.000e die Gunter Demnig heeft geplaatst, op 3 juli 2013),[152] vijf in Winschoten en een in Nieuwolda.

Oldenzaal

74 Stolpersteine, voor 68 Joodse mensen en zes Sinti.[153]

Olst-Wijhe

Vier Stolpersteine in Wijhe.[154]

Ommen

27 Stolpersteine.[155]

Oosterhout

Drie Stolpersteine.[156]

Oost Gelre

69 Stolpersteine in Groenlo en directe omgeving. Een van de verzetsstrijders voor wie een steen is geplaatst was afkomstig uit Beltrum, een dorp in de gemeente Berkelland.[157][158]

Ooststellingwerf

Vier Stolpersteine in Waskemeer.[159]

Opsterland

Veertien Stolpersteine (stroffelstiennen in het Fries) in Gorredijk.[160]

Oss

263 Stolpersteine in Oss en zeven in Geffen.[161][162][163]

Oudewater

Drie Stolpersteine.[164]

Pekela

56 Stolpersteine.[165]

Purmerend

Vijf Stolpersteine.[166][167]

Raalte

38 Stolpersteine.[168]

Ridderkerk

Vier Stolpersteine in Oostendam.[169]

Rijssen-Holten

33 Stolpersteine in Holten.[170]

Rijswijk

Zeven Stolpersteine.[171][172]

Roermond

In 2019 zijn de eerste 25 van 115 Stolpersteine geplaatst.[173][174]

De Ronde Venen

Negen Stolpersteine in Abcoude.[175]

Roosendaal

24 Stolpersteine, onder andere voor pater/verzetsstrijder Gerardus Aloysius Averdieck.[176][177]

Rotterdam

Op initiatief van de Stichting Comité Loods 24 zijn meer dan vierhonderd Stolpersteine geplaatst (onder andere voor de ouders van Isaac Lipschits en de grootouders van Job Cohen).[178][179][180] Vier Stolpersteine liggen in Vreewijk.[181] Al enkele malen zijn Rotterdamse Stolpersteine gestolen. Ze worden teruggeplaatst en - evenals nieuw te plaatsen gedenksteentjes - steviger in de bodem verankerd.[182]

Schagen

Negen Stolpersteine.[183]

Schiedam

Eind 2019 meer dan 150 Stolpersteine. In Schiedam komen uiteindelijk 169 Stolpersteine, voor 166 Joodse inwoners en drie verzetsstrijders.[184]

Schouwen-Duiveland

23 Stolpersteine: een in Burgh-Haamstede en 22 in Zierikzee.[185]

Sittard-Geleen

In totaal zullen ongeveer tweehonderd stenen geplaatst worden voor slachtoffers uit Sittard, Geleen, Limbricht, Einighausen, Buchten, Grevenbicht en Obbicht.[186]

Sliedrecht

35 Stolpersteine.[187]

Smallingerland

Vijftien Stolpersteine (stroffelstiennen in het Fries) in Drachten.[188][189]

Soest

Twee Stolpersteine.[190][191]

Stadskanaal

141 Stolpersteine in Stadskanaal, Musselkanaal, Mussel en Onstwedde.[192][40]

Steenwijkerland

Zestig Stolpersteine: acht in Blokzijl,[193] 51 in Steenwijk en een in Eesveen.[194]

Stichtse Vecht

Vijf Stolpersteine in Maarssen.[195]

Súdwest-Fryslân

25 Stolpersteine in Sneek. Aldaar worden zij stroffelstiennen genoemd.[196]

Terneuzen

Tien Stolpersteine.[120]

Tiel

21 Stolpersteine: twintig voor Joodse slachtoffers en een voor een Jehova's getuige.[197]

Tilburg

28 Stolpersteine.[198][199][200][201][202]

Twenterand

Negen Stolpersteine.[203]

Tynaarlo

Twintig Stolpersteine in Zuidlaren.[204]

Uden

Vier Stolpersteine.[205]

Urk

Drie Stolpersteine.[206]

Utrecht

62 Stolpersteine, waarvan vijf bij het voormalige Centraal Israëlitisch Weeshuis aan de Nieuwegracht (onder andere voor de turnster Judikje Simons).[207][208][209][210]

Vaals

Zes Stolpersteine.[211]

Valkenburg aan de Geul

Achttien Stolpersteiene.[212]

Velsen

Achttien Stolpersteine: drie in Velsen-Noord[37] en vijfien in Santpoort-Zuid.[213]

Venlo

Twee Stolpersteine.[214][215][216]

Venray

Tien Stolpersteine: acht in Venray en twee in Oirlo.[217]

Vijfheerenlanden

Zes Stolpersteine: twee in Leerdam,[218] twee in Vianen[219] en twee in Ameide.[220]

Vlissingen

Zes Stolpersteine.[221]

Waadhoeke

Twee Stolpersteine in Berlikum, twee in Beetgum, twee in Beetgumermolen, twee in Marssum en een in Menaldum.[222][223]

Waterland

Zestien Stolpersteine in Monnickendam.[224]

Weesp

56 Stolpersteine.[225]

West Betuwe

Twaalf Stolpersteine: twee in Beesd,[226] zes in Herwijnen,[227] vier in Ophemert.[228]

Westerkwartier

76 Stolpersteine: een in Doezum,[229] 68 in Leek,[230] drie in Niezijl en vier in Visvliet.[231][232][233]

Westland

Tien Stolpersteine: vijf in Monster en vijf in Naaldwijk.[234]

Weststellingwerf

Vijf Stolpersteine in Wolvega.[235]

Westvoorne

Zes Stolpersteine in Oostvoorne.[42]

Wierden

21 Stolpersteine, waarvan negentien in Enter.[95][236][237]

Winterswijk

Zes Stolpersteine.[238][239]

Zaanstad

Veertig Stolpersteine: 33 in Zaandam en Koog aan de Zaan[240][241] en zeven in Wormerveer[242]

Zaltbommel

56 Stolpersteine.[243]

Zutphen

54 Stolpersteine in Zutphen en Warnsveld.[244]

Zwartewaterland

Elf Stolpersteine in Zwartsluis.[245]

Zwijndrecht

22 Stolpersteine.[246]

Zwolle

Eind 2019 waren 252 van in totaal 453 Stolpersteine geplaatst.[247]

Zie de categorie Stolpersteine in Nederland van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.