Portaal:Amsterdam

Welkom op het Portaal over de stad Amsterdam

bewerk 

××× Introductie ×××

Amsterdam is de (titulaire) hoofdstad van Nederland. Men spreekt in het Amsterdams ook wel van Mokum (afgeleid van het Hebreeuwse woord voor 'stad', "makom"). Het is een van de steden in de Randstad. De stad ligt in de provincie Noord-Holland, aan de monding van de Amstel en aan het IJ. De Amsterdamse haven is via het Noordzeekanaal verbonden met de Noordzee.

In de 13e eeuw werd de dam aangelegd waar Amsterdam zijn naam aan ontleent. Het stukje rivier buitengaats, het Damrak, was het begin van de Amsterdamse haven. De oudste schriftelijke vermelding van Amsterdam is in een document van 27 oktober 1275, waarin graaf Floris V de bewoners tolvrijheid verleent.

Op 1 januari 2015 telde de stad Amsterdam 821.926 inwoners (bron: CBS). Er is de laatste jaren een sterke bevolkingsgroei; op 1 januari 2006 waren er nog 743.027 inwoners (bron: CBS). De agglomeratie (Amsterdam met randgemeenten, zie ROA) telt zo'n 1,4 miljoen inwoners. De gehele stedelijke regio heeft naar schatting ruim 2 miljoen inwoners.

Tegenwoordig kan Amsterdam, hoewel geen metropool in eigenlijke zin, met enig recht aanspraak maken op de status van wereldstad. Amsterdam behoort tot de duurste en meest multiculturele steden ter wereld.

Paleis op de Dam

Grachtengordel en binnenstad

De Oude Kerk

overzicht bewerk 

××× Uitgelicht ×××

Een Amsterdamse tram

De Amsterdamse tram is het grootste trambedrijf van Nederland, en een van de grootste tramnetten van Europa. De tram in Amsterdam wordt geëxploiteerd door GVB (Gemeentevervoerbedrijf Amsterdam), tot 2006 officieel het GVB. Op 3 juni 1875 werd de eerste paardentramlijn van de AOM, de Amsterdamsche Omnibus Maatschappij (opgericht in 1872 door onder meer Karel Herman Schadd), in gebruik genomen. Deze verbond de Plantage met het Leidscheplein. In 1900 ging het trambedrijf over in Gemeentehanden. De Gemeentetram Amsterdam nam datzelfde jaar de eerste elektrische trams in gebruik tussen Leidseplein en Haarlemmerplein, op de latere tramlijn 10. Vanaf 1925 werd het net uitgebreid met busdiensten. In 1931 telde het tramnet 25 lijnen. In 1957 verschenen de eerste gelede trams; in 1977 werd eerste metrolijn geopend. Sinds 2002 wordt het tramnet voornamelijk bereden met 155 Combino-trams; het net telt nu 15 tramlijnen. Lees verder >>>>

bewerk 

××× Categorieboom ×××

1. Amsterdam
   1. Afbeelding Amsterdam
   2. Amsterdams
   3. Archief in Amsterdam
   4. Bouwwerk in Amsterdam
   5. Burgemeester van Amsterdam
   6. Canon van Amsterdam
   7. Cultuur van Amsterdam
   8. Economie van Amsterdam
   9. Evenement van Amsterdam
   10. Geografie van Amsterdam
   11. Geschiedenis van Amsterdam
   12. Gracht in Amsterdam
   13. Infrastructuur in Amsterdam
   14. Markt in Amsterdam
   15. Monument in Amsterdam
   16. Museum in Amsterdam
   17. Muziek in Amsterdam
   18. Onderwijs in Amsterdam
   19. Park in Amsterdam
   20. Politiek in Amsterdam
   21. Recreatie in Amsterdam
   22. Religie in Amsterdam
   23. Restaurant in Amsterdam
   24. Schiphol
   25. Sport in Amsterdam
   26. Stelling van Amsterdam
   27. Straat in Amsterdam
   28. Vervoer in Amsterdam
   29. Weg in Amsterdam
   30. Wijk in Amsterdam
   31. Zorg in Amsterdam

Hoofdartikelen

• Amsterdam
• Amsterdam (gemeente)
• Amsterdamse haven
• Amsterdam van A tot Z
• Geschiedenis van Amsterdam

overzicht bewerk 

××× Uit de geschiedenis ×××

Aanleg tunnelschacht Noord/Zuidlijn

Het oudste globale plan voor een ondergrondse in Amsterdam dateert uit 1922, wanneer de directeur van de dienst Publieke Werken een ringlijn voorstelt via Keizersgracht, Nieuwe Keizersgracht en een nog aan te leggen IJtunnel nabij het Centraal Station, in combinatie met een aantal radiaallijnen. De kosten van de lijn worden geschat op ongeveer 5 miljoen gulden per kilometer. Lees verder >>>

bewerk 

××× Belangrijke jaartallen ×××

• 1000 - De ontginning van de veenwoestenij in het Amstelland begint vanuit het Sticht Utrecht.
• 1275 - Graaf Floris V verleent tolvrijheid; oudste schriftelijke vermelding.
• 1306 - Amsterdam verkrijgt stadsrechten.
• 1345 - Mirakel van Amsterdam, de stad wordt bedevaartsoord.
• 1452 - Door een Stadsbrand gaat tweederde van de stad in vlammen op.
• 1570 - Amsterdam telt nog geen 30.000 inwoners.
• 1578 - Amsterdam sluit zich aan tegen de opstand tegen de Spanjaarden (Alteratie).
• 1585 - Grote immigratie vanuit Antwerpen zorgt voor explosieve economische groei.
• 1586 - De Admiraliteit van Amsterdam wordt opgericht.
• 1612 - Begin van de aanleg van de Grachtengordel.
• 1622 - Amsterdam telt ongeveer 100.000 inwoners.
• 1655 - Het nieuwe Stadhuis (sinds 1808 Paleis op de Dam) wordt geopend.
• 1700 - Amsterdam telt ongeveer 200.000 inwoners.
• 1795 - De Admiraliteit van Amsterdam wordt opgeheven.
• 1808 - Amsterdam wordt hoofdstad van Nederland.
• 1815 - Amsterdam telt ongeveer 140.000 inwoners.
• 1825 - Het Noord-Hollandsch Kanaal maakt verbinding met Den Helder.
• 1839 - De eerste trein vertrekt naar Haarlem.
• 1850 - Amsterdam telt ongeveer 250.000 inwoners.
• 1850 - Uitbreiding buiten de Singelgracht.
• 1876 - Het Noordzeekanaal maakt een directe verbinding met de Noordzee.
• 1889 - Het Centraal Station wordt geopend.
• 1900 - Amsterdam telt ongeveer 510.000 inwoners.
• 1916 - De eerste vliegtuigen landen op Schiphol.
• 1917 - Plan Zuid wordt aangenomen, grote uitbreiding volgens ontwerp van H.P. Berlage.
• 1921 - Door annexatie van randgemeenten wordt de oppervlakte vier keer zo groot.
• 1929 - Amsterdam telt ongeveer 750.000 inwoners.
• 1938 - De eerste autosnelweg (Rijksweg 4) naar Amsterdam wordt geopend.
• 1942 - Door deportatie verliest Amsterdam een groot deel van zijn Joodse bevolking.
• 1945 - Hongerwinter, duizenden Amsterdammers verhongeren.
• 1951 - Start van de bouw van de Westelijke Tuinsteden.
• 1967 - Het nieuwe Schiphol Centrum wordt geopend.
• 1975 - Amsterdam viert het 700-jarige bestaan.
• 1992 - De Bijlmerramp, een vliegtuig stort neer op flatgebouwen in de Bijlmer.
• 2015 - 1 januari - Amsterdam telt 821.926 inwoners en 177 nationaliteiten.

bewerk 

××× Gewenste artikelen ×××

Cosmic | Muiderpoorttheater | Podium Mozaïek | Polanentheater | RAI theater | Shaffytheater | Zaal 100 | Oostenburgerpark | Velodrome Olympia | Amsterdam Roots Festival | Jordaan Festival | Bernard Nieuwentijt College | Bredero College | Closius College | Geert Groote College | IVKO | Marcanti College | Media College Amsterdam | NOVA College | Openb Schoolgemeendchap in de Bijlmer

Wijken en buurten in de stad Amsterdam

Amsterdam-Centrum · Amsterdam Nieuw-West · Amsterdam-Noord · Amsterdam-Oost · Amsterdam-West · Amsterdam-Westpoort · Amsterdam-Zuid · Amsterdam-Zuidoost · Amstel III · Admiralenbuurt · Amsteldorp · Andreas Ensemble · Apollobuurt · Bajes Kwartier · Banne Buiksloot · Bellamybuurt · Betondorp · Bijlmer · Binnenstad · Bloemenbuurt · Borgerbuurt · Borneo · Bos en Lommer · Buiksloot · Buiksloterham · Buikslotermeer · Buitenveldert · Bullewijk · Burgwallen Oude Zijde · Burgwallen Nieuwe Zijde · Centrumeiland · Chassébuurt · Chinatown · Cremerbuurt (Amsterdam) · Cruquius · Czaar Peterbuurt · Da Costabuurt · Dapperbuurt · De Aker · De Baarsjes · De Eendracht · De Heining · De 9 Straatjes · De Omval · De Pijp · Diamantbuurt · Driemond · Disteldorp · Dubbele Buurt · Duivelseiland · Elzenhagen · Erasmusparkbuurt · Floradorp · Frederik Hendrikbuurt · Gaasperdam · Gein · Geuzenveld · Gibraltarbuurt · Gouden Reael · Gulden Winckelbuurt · Grachtengordel · Haarlemmerbuurt · Hallenkwartier · Haveneiland · Havenstraatterrein · Haven-Stad · Helmersbuurt · Holendrecht · Hoofddorppleinbuurt · Houthaven · IJ-oevers · IJburg · IJdock · IJplein · Indische Buurt · Jan Maijenbuurt · Java-eiland · Jeruzalem · Jodenbuurt · Jordaan · Julianapark · Kadijken · Kadoelen · Kattenburg · Kinkerbuurt · KNSM-eiland · Kolenkitbuurt · Kop van Jut · Van der Kunbuurt . Laan van Spartaan · Landlust · Landstrekenbuurt . Lastage · Leidsebuurt · Marineterrein · Marken · Marktkwartier · Mercatorbuurt · Middelveldsche Akerpolder · Molenwijk · Museumkwartier · Nellestein · Nieuw Sloten · Nieuw-West · Nieuwe Pijp · Nieuwendam · Nieuwendammerdijk en Buiksloterdijk · Nieuwendammerham · Nieuwmarkt · Noorderhof · Noordse Bos . Olympisch Kwartier · Omval · Oostelijk Havengebied · Oostelijke Eilanden · Oostelijke Handelskade · Oostenburg · Oosterdokseiland · Oosterparkbuurt · Oostoever · Oostpoort · Oostzanerwerf · Osdorp · Oud Osdorp · Oud-Oost · Oud-West · Oud-Zuid · Oude Pijp · Overamstel · Overhoeks · Overtoombuurt · Overtoomse Buurt · Overtoomse Veld · Park Haagseweg · Park de Meer · Plan West · Plan Zuid · Planciusbuurt · Plantagebuurt · Postjesbuurt · Prinses Irenebuurt · Rapenburg · Reigersbos · Riekerpolder · Rieteilanden · Rietlanden · Rivierenbuurt · Robert Scottbuurt · Roeterseiland · Ruigoord · Schinkelbuurt · Science Park · Sloten · Sloterdijk · Sloterdijk Centrum · Slotermeer · Slotervaart · Sluisbuurt · Spaarndammerbuurt · Spieringhorn · Sporenburg · Staatsliedenbuurt · Stadionbuurt · Steigereiland · Transvaalbuurt · Trompbuurt · Tuindorp Buiksloot · Tuindorp Buiksloterham · Tuindorp Nieuwendam · Tuindorp Oostzaan · Tuttifruttidorp · Uilenburg · Universiteitskwartier · Van der Pekbuurt · Van Lennepbuurt · Venserpolder · Vlooienburg · Vogelbuurt · Vogeldorp · Vogeltjeswei · Volewijck · Vondelparkbuurt · Vrije Geer · Waalseiland · Watergraafsmeer · Waterlandpleinbuurt · Waterwijk · Weesperbuurt · Weespertrekvaartbuurt · Weesperzijde · Westelijke Eilanden · Westelijke Tuinsteden · Westerdokseiland · Westerpark · Westpoort · Willemspark · Wittenburg · Zeeburg · Zeeburgereiland · Zeeheldenbuurt · Zuidas · Zuideramstel

Agglomeraties in de Metropoolregio Amsterdam

Amsterdam: Amsterdam Flevoland: Almere · Lelystad Amstelland-Meerlanden: Haarlemmermeer · Amstelveen · Aalsmeer · Uithoorn · Ouder-Amstel · Diemen Gooi en Vechtstreek: Hilversum · Gooise Meren · Blaricum · Laren · Huizen · Wijdemeren · Weesp IJmond: Velsen · Beverwijk · Heemskerk · Uitgeest Zaanstreek-Waterland: Zaanstad · Purmerend · Waterland · Oostzaan · Landsmeer · Wormerland · Beemster · Edam-Volendam Zuid-Kennemerland: Haarlem · Heemstede · Zandvoort · Bloemendaal

	Amsterdamse metro
Lijnen: Huidig:  50  Metrolijn 50 ·  51  Metrolijn 51 ·  52  Metrolijn 52 (Noord/Zuidlijn) ·  53  Metrolijn 53 (Gaasperplaslijn) ·  54  Metrolijn 54 (Geinlijn) Voormalig:  51  Metro/sneltramlijn 51 (Amstelveenlijn) Materieelseries: Huidig (M4 · M5 · S1 · S2 · S3) · Toekomstig (M7) · Voormalig (M1 · M2 · M3)

	Amsterdamse tramlijnen
Huidige tramlijnen: 1 · 2 · 3 · 4 · 5 · 6 · 7 · 11 12 · 13 · 14 · 17 · 19 · 24 · 26 Voormalige tramlijnen: 8 · 9 · 10 · 15 · 16 · 18 · 20 · 21 · 22 · 23 · 25 · 27 · S Voormalige sneltramlijn: 51 Voormalige interlokale tramlijnen: Gooische Tram · Haarlemse Tram · Slotense tram · Sloterdijkse tram · Waterlandse Tram Museumtramlijn: Electrische Museumtramlijn Amsterdam

Hoofdwegen en knooppunten in Amsterdam

Ringweg A10 (Ringweg-West, -Noord / -Oost / -Zuid) Overige autosnelwegen: voorheen Muiderstraatweg (A1) · Utrechtseweg (A2) · Haagseweg (A4) · Westrandweg (A5) · Coentunnelweg (A8) · Gaasperdammerweg (A9) Stadsroutes: s100 · s101 · s102 · s103 · s104 · s105 · s106 · s107 · s108 · s109 · s110 · s111 · s112 · s113 · s114 · s115 · s116 · s117 · s118 Overige wegen: Gooiseweg · Haarlemmerweg · Nieuwe Leeuwarderweg · Nieuwe Utrechtseweg Knooppunten: Amstel · Coenplein · De Nieuwe Meer · Holendrecht · Watergraafsmeer

Grachten in het centrum van Amsterdam

Amstel ongedempt: Amstel · Damrak · Rokin Grachtengordel (incl. Jordaan) ongedempt: Singel · Herengracht · Keizersgracht · Prinsengracht · Lijnbaansgracht · Singelgracht · Beulingsloot · Blauwburgwal · Bloemgracht · Brouwersgracht · Egelantiersgracht · Korte Prinsengracht · Lauriergracht · Leliegracht · Looiersgracht · Passeerdersgracht · Achtergracht · Leidsegracht · Reguliersgracht · Spiegelgracht · Entrepotdok · Nieuwe Achtergracht · Nieuwe Herengracht · Nieuwe Keizersgracht · Nieuwe Prinsengracht · Onbekendegracht · Plantage Muidergracht Grachtengordel gedempt: Anjeliersgracht · Elandsgracht · Goudsbloemgracht · Lindengracht · Palmgracht · Rozengracht · Vijzelgracht Lastage ongedempt: Groenburgwal · Houtkopersburgwal · Kromboomssloot · Oudeschans · Raamgracht · Rapenburgwal · Rechtboomssloot · Snoekjesgracht · Uilenburgergracht · Waalseilandsgracht · Zwanenburgwal Lastage gedempt: Houtgracht · Leprozengracht · Markengracht Oudezijde en Nieuwezijde ongedempt: Geldersekade · Grimburgwal · Kloveniersburgwal · Oudezijds Achterburgwal · Oudezijds Voorburgwal · Singel Oudezijde en Nieuwezijde gedempt: Martelaarsgracht · Nieuwezijds Achterburgwal · Nieuwezijds Voorburgwal · Spui · Warmoesgracht Westelijke Eilanden ongedempt: Bickersgracht · Eilandsgracht · Prinseneilandsgracht · Realengracht · Zoutkeetsgracht

Haven van Amsterdam

Afrikahaven: Zanzibarhaven · Mauritiushaven · Madagascarhaven Amerikahaven: Alaskahaven · Cacaohaven · Texashaven · Aziëhaven · Australiëhaven · Tasmaniëhaven ADM-haven, Westhaven: Hornhaven · Moezelhaven · Mainhaven · Beringhaven · Suezhaven · Bosporushaven · Sonthaven Jan van Riebeeckhaven: Usselincxhaven · Carel Reinierszhaven · Adenhaven · Ashaven Petroleumhaven Coenhaven Mercuriushaven: Vlothaven · Neptunushaven · Minervahaven · Nieuwe Houthaven Houthavens: Oude Houthaven Oostelijk Havengebied: De Ruijterkade · Oostelijke Handelskade · IJhaven · Ertshaven · Spoorwegbassin · Entrepothaven Noord: Shipdock · NDSM · Sixhaven · Ponthaven

Parken en plantsoenen in Amsterdam

Centrum: Joos Banckersplantsoen · Frederiksplein · Prins Hendrikplantsoen · Hortusplantsoen · Kleine-Gartmanplantsoen · Marnixplantsoenen · H.M. van Randwijkplantsoen · Wertheimpark · Eerste Weteringplantsoen · Tweede Weteringplantsoen Westpoort: Geuzenbos West: Nicolaas Beetsplantsoen · Bilderdijkpark · Erasmuspark · Frederik Hendrikplantsoen · Leidsebosje ·Natuurtuin Slatuinen · Domela Nieuwenhuisplantsoen · Wachterliedplantsoen · Westerpark · Westzaanplantsoen Nieuw-West: Corfuplantsoen · Eendrachtspark · Forintplantsoen · Gerbrandypark · Iseoplantsoen · Kasterleepark · Lange Bretten · Natuurpark Vrije Geer · Park de Kuil · De Oeverlanden · Oudenaardeplantsoen · Piet Wiedijkpark · Rembrandtpark · Siegerpark · Sloterpark · Stadspark Osdorp · Tuinen van West · Verbindingszone De Groene AS · Jan van Zutphenplantsoen Zuid: Amstelpark · Amsterdamse Bos · Beatrixpark · Carel Willinkplantsoen · Gijsbrecht van Aemstelpark · 't Kleine Loopveld · Martin Luther Kingpark · Park Schinkeleilanden · Sarphatipark · Veroneseplantsoen · Vondelpark Oost: Prins Bernhardpark · Darwinplantsoen · Diemerpark · Flevopark · Frankendael · Galileïplantsoen · (voormalig) Julianapark · Robert Kochplantsoen · Linnaeusplantsoen · Mien Ruysplantsoen · Oostenburgerpark · Oosterpark · Rietlandpark · Park Somerlust · Sumatraplantsoen Noord: Baanakkerspark · (voormalig) Florapark · Keerkringpark - Noorderpark · Schegpark · Schellingwouderpark · Vliegenbos · (voormalig) Volewijkspark Zuidoost: Bijlmerweide · De Hoge Dijk · Gaasperpark · Gaasperzoom · Nelson Mandelapark

Pleinen in Amsterdam